18/05/2025
"जब कहिले पेट दुख्यो भने सम्झनुहोस् – डाक्टर होइन, ज्वानो।"
सयौं वर्षदेखि हाम्रो आँगनको भाँडामा थन्किएको,
आमाले मन तात्दातातो पानीमा घोलेर दिएकी त्यो सानो दाना –
ज्वानो… जसको स्वाद तेस्रो चोटि चपाएपछि मात्र बुझिन्छ,
तर गुण... जीवनभर सम्झिन लायक हुन्छ।
ज्वानो भनेको मात्र मसलाको नाम होइन,
यो त हाम्रो घरको सानो अस्पताल हो –
जहाँ औषधि चाहिँदैन,
तर आमा वा हजुरआमाको भरोसा हुन्छ।
ज्वानोले के-के रोगबाट बचाउँछ?
– पेट दुखाइ
– ग्याँस र अफ्ठ्यारो डकार
– अपच (पाचन समस्या)
– झाडापखाला
– घाँटी दुखाइ
– महिलाको मासिक धर्मको असहज पीडा
– सुत्केरी महिलाको शरिर सन्तुलनमा ल्याउने काम
– रुघा, खोकी र दम (श्वासप्रश्वास समस्या)
ज्वानो एक प्राकृतिक एन्टिबायोटिक हो।
यो पेट सफा गर्छ, ग्यास निकाल्छ, र शरीरको तातोपन सन्तुलनमा ल्याउँछ।
प्रयोग गर्ने तरिका:
1. पानीमा उमालेर पिउने:
– एक चम्चा ज्वानो, १ गिलास पानीमा उमाल्ने
– पानी आधा भएपछि छानेर तातो-तातो पिउने
– पेट दुख्दा वा अपच हुँदा यो सबैभन्दा प्रभावकारी हुन्छ।
2. चपाएर खाने:
– १ चम्चा ज्वानोमा अलिकति कालो नुन मिसाएर
– सिधै चपाएर खाएमा पाचन शक्ति बलियो हुन्छ
– भोक नलाग्ने समस्या हटाउँछ।
3. महसँग खाने:
– ज्वानोको धुलो बनाई १ चम्चा महसँग मिसाएर खाने
– रुघा-खोकी वा श्वास फेर्न गाह्रो हुने बेलामा उपयोगी।
4. सुत्केरी महिलालाई दिने:
– सुत्केरी महिलालाई तातो ज्वानो पानी वा चिया दिँदा
– पेटको दुखाइ, ग्यास, र कमजोरीबाट राहत मिल्छ।
ज्वानो महँगो होइन,
तर यसको मूल्य त्यतिबेला थाहा हुन्छ
जब तपाईंको हजारौं खर्च गरे पनि डाक्टरले भन्नुहुन्छ —
'ग्यासको समस्या हो, सामान्य छ।'
तर आमाले भन्छिन् —
"ज्वानो खानु बाबु, सबै ठिक हुन्छ।"
हामी विज्ञानमा दौडिरहेका छौं,
तर समाधान कहिल्यै आफ्नै भान्सामा लुकेको हुन्छ।
ज्वानो त्यही लुकेको शक्ति हो,
जसले हाम्रो भोलिको रोग नजिकिन नदिने कवच बन्छ।
तसर्थ, अगाडि बढ्नुहोस्…
तर घरको ज्वानो कहिल्यै नछोड्नुहोस्।
किनभने कहिलेकाहीँ, जीवन बचाउन
सस्तो उपाय नै अमूल्य सावित हुन्छ।
