17/12/2025
Përgatitje për Krishtlindje - Pastrimi i zemrës
Fortlumturia e Tij, Joani,
Kryepiskopi i Tiranës, Durrësit dhe i Gjithë Shqipërisë
Kisha në urtësinë e saj i paraprin Festat e Mëdha me një kreshmë. Ne përgatitemi për Festën e Madhe të Krishtlindjes, jo vetëm me kreshmë, por edhe me leximet e Ungjillit. Kisha udhëzon që festa e madhe e Krishtlindjes kërkon një përgatitje shumë të madhe. Nëse presim Krishtlindjen dhe dëshirojmë që Krishti të lindë në zemrën tonë, padyshim duhet përgatitje për këtë. Dhe përgatitja është me leximet e Ungjillit.
Në leximin e Ungjillit të sotëm, Zoti tregon një paravoli shumë të shkurtër. Një njeri bëri një darkë shumë të madhe dhe ftoi shumë veta. Dhe kur u afrua dita e darkës, dërgoi shërbëtorin e tij për t’ua kujtuar përsëri ftesën e darkës. Në Palestinë, kur dikush bënte një darkë ose dasmë shumë të madhe, njerëzit lajmëroheshin shumë kohë përpara darkës, ndërsa afër datës së darkës u dërgohej ftesë për t’i kujtuar për darkën e madhe. Dhe një shërbëtor shkoi dhe i lajmëroi, duke ju thënë që zotëria im thotë që gjithçka është gati. Ata filluan justifikimet e ndryshme: njëri tha kam blerë një arë dhe do të shkoj ta shoh, tjetri tha kam blerë pesë pendë qe dhe do të shkoj t’i provoj, ndërsa një tjetër tha se sa u martova dhe nuk mund të vij.
I zoti i darkës u zemërua shumë dhe u thotë shërbëtorëve të tij shkoni kudo dhe gjeni njerëz të çalë, të verbër, të varfër, që të vijnë në këtë darkë, sepse asnjë nga ata që u thirr dhe nuk erdhi, nuk do ta shijojë këtë darkë. Paravolia përfundon me fjalët që shumë janë të thirrur, po pak janë të zgjedhur.
Çfarë thotë kjo paravoli për ne?
Fillimisht kjo është një paravoli shumë e rëndësishme për secilin nga ne. Dasma, ose darka e madhe është Mbretëria e Qiejve, Darka Solemne e Mbretërisë. Ata që ishin në Izrael në atë kohë e dinin çfarë do të thotë Zoti nëpërmjet kësaj paravolie. Kur Zoti e tregon këtë paravoli, farisenjtë dhe ata që kishin një përgatitje teologjike dhe njohje të Shkrimit të Shenjtë, e kuptonin për çfarë po fliste.
Kjo paravoli e shkurtër përmbledh historinë e njerëzimit dhe historinë e shpëtimit tonë. Izraeli u thirr nga Zoti, u thirr si popull i zgjedhur, por nuk iu përgjigj ftesës.
Sot përkujtojmë Paraetërit, domethënë të gjithë Etërit e shenjtë që nga Adami deri te Joan Pagëzori. Përse i kujtojmë? I kujtojme se ata ishin njerëzit që iu përgjigjën thirrjes. Adami, u pendua dhe Tradita e Kishës thotë që ai qau hidhur për një kohë të gjatë, sepse e kishte shijuar Darkën e Mbretërisë, kishte jetuar në parajsë, dhe e dinte mirësinë dhe çdo gjë tjetër. Kështu, padyshim që në shpirtin e tij kishte mall të madh për parajsën. Ky mall e bëri atë të pendohej shumë thellë. Çdo njeri e ka këtë mall, sepse të gjithë jemi krijuar sipas ikonës së Perëndisë, por shpesh njerëzit nuk e kuptojnë se nga vjen ky mall. Çdo njeri pa përjashtim e ka brenda në shpirtin e tij mallin për parajsën, mallin për Perëndinë. Ndaj Zoti erdhi dhe u shfaq në Izrael, për t’i ftuar përsëri, por ata nuk iu përgjigjën ftesës së tij. Dhe jo vetëm që nuk iu përgjigjën, por edhe e kryqëzuan. Këta ishin ata shërbëtorët që u përzunë nga darka e madhe. Ky është niveli i parë i interpretimit për Paraetërit e Kishës.
Interpretimi i dytë është për ne, për gjithsecilin nga ne. Çdo njeri është i thirrur; kushdo që është pagëzuar është i thirrur, por Zoti na thotë që pak janë të zgjedhurit. Të zgjedhurit janë ata që i përgjigjen thirrjes dhe përgatiten gjithë jetën. Prandaj edhe Krishtlindja, që të përjetohet thellë, së pari kërkon përgatitje. Përgatitemi, që të kuptojmë mirë çfarë është Krishtlindja. Gjithë historia e njerëzimit është e mbushur me shpresën që do të vinte një Shpëtimtar. Madje edhe në besimet pagane flitej gjithmonë që do të vinte një shpëtimtar, se e kishin kuptuar që nuk mund të shpëtoheshin nga një njeri. Që të shpëtoheshin duhej pikërisht një Perëndi.
Pikërisht këtë tregon Krishtlindja, që Biri i Perëndisë u mishërua dhe u bë njeri si ne. Ai është Perëndinjeriu që kishte dhe natyrën njerëzore dhe natyrën hyjnore. Vetëm kështu mund të shpëtoheshim. Nëse ndalemi në Misterin e Mishërimit, më vonë do ta kuptojmë dhe Misterin e Kryqit. Dhe duke kuptuar këto, padyshim, do ta duam shumë Zotin. Do ta duam se do të kuptojmë nga çfarë na ka shpëtuar. Nuk mund t’i themi dikujt shpëtimtar, nëse nuk e dimë nga çfarë na ka shpëtuar. Madje jo shpëtim vetëm në kuptimin logjik, që të shpjegojmë me anë të mendjes sonë se nga çfarë na ka shpëtuar, por kur secili prej nesh ta ndiejë në shpirtin e tij se nga çfarë e ka shpëtuar realisht Zoti.
Kur Psalmisti thotë që si t’ia shpërblejë Zotit për gjithë të mirat që më ka bërë, tregon jetën e tij personale, tregon që e ka ndjerë dorën e Perëndisë në jetën e tij të përditshme. Dhe çdo njeri që ndjen dorën e Perëndisë në jetën e tij të përditshme, fillon ta dojë shumë Perëndinë. Dhe nëse dikush do Perëndinë, do të dojë edhe gjithë të tjerët. Sepse nëse zemra mbushet me dashuri, ajo mbushet për të gjithë: Ai do të dojë Perëndinë, do të dojë Kishën, do të dojë njerëzit që ka rrotull tij, dhe do të dojë gjithçka tjetër.
Kjo është përgatitja që bëhet për Krishtlindjen, që çdokush të fillojë dalëngadalë të pastrojë zemrën e tij, të fillojë të dojë.
Leximi nga Apostulli i sotëm na kujton për këtë, sepse ka disa pengesa që na ndalojnë për të shkuar në Darkën e madhe të Perëndisë. E para janë shqetësimet tona, ose dëshirat e kësaj bote. Njëri kishte blerë një arë dhe fliste gjithë justifikim, sepse mund të shkonte një ditë tjetër për ta parë arën. Tjetri kishte blerë pesë pendë qe dhe do t'i provonte; edhe ai mund t'i provonte ditë tjetër. Edhe ai që ishte martuar, mund të shkonte në darkë dhe të rrinte më vonë me gruan e tij. Këto ishin justifikime. Pikërisht, ashtu si i gjejmë ne shpeshherë justifikimet. Shumë njerëz thonë nuk vijmë në kishë dhe gjejnë justifikime: Sot është e diel, jam shumë i lodhur, kam punuar gjithë ato ditë dhe nuk vij. Kjo ndodh, sepse e shikojmë ardhjen në kishë si angari, ose shkojmë në kishë kur nuk kemi ndonjë gjë tjetër për të bërë. Kjo nuk është qasje te Perëndia. Nuk vijmë në kishë për t’i bërë qejfin Perëndisë. Perëndia është i plotë, as shtohet, as nuk pakësohet. Perëndia është i gjithëlumur, nuk ka nevojë për asnjë shtesë tjetër. Por, Ai kërkon të vijmë në kishë, sepse është për të mirën tonë. Nëse vijmë vazhdimisht në kishë, do të thotë që i përgjigjemi thirrjes së Perëndisë; I përgjigjemi thirrjes së Perëndisë, për t’u shëruar dhe për t’u shenjtëruar! Ekzistojnë shumë gjëra që na pengojnë për të shkuar te Perëndia. Prandaj dhe nga pjesa e Apostullit që u lexua sot, nga letra e Shën Pavlit drejtuar Kolosianëve, tregohen këto pengesa.
Cilat ishin ato?
Ligësia e zemës. Njeriu ka ligësi, ka smirë në zemrën e tij, nuk i përgjigjet thirrjes së Perëndisë, as nuk mund të shkojë në darkën e tij. Po ashtu sharjet, shpifjet, zilia dhe të gjitha ato që u përmendën janë pengesa që një njeri të shkojë në darkën e Perëndisë. Imoraliteti, korrupsioni, vjedhja e të tjera si këto na pengojnë. Kjo është përgatitje për Krishtlindje: Të largojmë nga zemra jonë të gjitha këto gjëra; të largojmë ligësinë nga zemra jonë, të largojmë vjedhjet, shpifjet, thashethemet dhe çdo gjë tjetër që e mbyt shpirtin e njeriut dhe nuk e lë të marrë frymë, sepse ato pengojnë ajrin që të hyjë brenda tij. Prandaj dhe Kisha na përgatit me këto lexime që dëgjojmë nga Ungjilli, të cilat duhet t’i zbatojmë. E kam përmendur vazhdimisht një thënie të Shën Pavlit që nuk do të shpëtojë, as nuk do të drejtësohet dëgjuesi i Ligjit, - domethënë nuk mjafton vetëm ta dëgjojmë Ungjillin me vesh, - por do të drejtësohet zbatuesi i Ligjit, domethënë ai që e zbaton Ungjillin në jetën e përditshme. Kjo është përgatitja, kjo është jeta e vërtetë shpirtërore. Gjërat e tjera na pengojnë për të ardhur dhe për t’u takuar me Perëndinë.
Për gjithsecilin nga ne jeta është e shkurtër, - për hatër le të themi 100 vjet dhe shumë rrallë mund të ketë njeri të jetojë më shumë, - por e krahasuar me përjetësinë, kjo nuk është as një sekondë dhe ne përpiqemi për këtë jetë shkurtër, duke bërë gjithçka, ndërsa për jetën e përjetshme, nuk përpiqemi shumë. Prandaj, përgatitja për Mbretërinë është diçka shumë e rëndësishme. Në Ungjill flitet vazhdimisht për Mbretërinë, madje edhe Ungjilli quhet Ungjilli i Mbretërisë, pikërisht i Mbretërisë së Perëndisë. Ungjilli është mjekim dhe është udhëzues për gjithësecilin prej nesh, që të jemi të denjë për të hyrë në Mbretëri; dhe që të hyjmë në Mbretëri duhet të përgatitemi. Prandaj, Ungjilli i sotëm është një thirrje, sikundër edhe Ungjilli i së dielës tjetër, që është një thirrje për të kuptuar rëndësinë e Krishtlindjes, sepse Krishtlindja nuk kuptohet dot pa përgatitje. Nëse festojmë vetëm nga jashtë, nuk kemi bërë asgjë, sepse Zoti nuk ka nevojë për të ngrënat e të pirat tona, Ai ka nevojë për pastrimin e zemrës sonë dhe që t’i përgjigjemi thirrjes së madhe që i bën secilit prej nesh.
Këtë thekson Ungjilli I sotëm që thirrja është universale,të gjithë janë të thirrur, të denjë e të padenjë. Atje hyjmë jo nga merita jonë, por nga dashuria e Perëndisë. Këtë do ta kuptojmë vetëm duke bërë një jetë fetare. Dhe duke bërë një jetë fetare do të jemi të përuluar dhe nga përulësia do të pastrohet zemra jonë dhe do mbushet me dashuri, dhe nga dashuria do të vijë gëzimi.
Për më pak se dy javë presim Lindjen e Krishtit. Si do ta presim? Vetëm duke u përgatitur me pastrimin e zemrës.
Asgjë e ndyrë nuk e shenjtëron njeriun dhe Perëndia nuk banon në zemër të ndyrë - thotë Shkrimi i Shenjtë. Pastrimi i zemrës është jeta më e thellë shpirtërore dhe përpjekja më e madhe e çdo njeriu. Duke pastruar zemrën, njeriu shërohet; duke u shëruar, ai do transformohet; duke u trasformuar, do të bëhet njeri që jo vetëm ndriçohet brenda tij, por ka fuqi të ndriçojë edhe të tjerët. Një kandil i fikur, sado vaj të ketë, nëse nuk ndizet, nuk mund të ndriçojë. Edhe zemra jonë, nëse nuk pastrohet, nuk ndriçohet dot.
Këtë kërkon Perëndia. Për këtë erdhi Zoti, ndaj mori trupin tonë të rënë për ta ngritur. Kjo është vepra shpëtimtare. Ndaj themi Krishti Shpëtimtar, sepse na ka shpëtuar nga diçka që nuk e shpëtonim dot veten.
Nëse nuk e ndiejmë këtë shpëtim në jetën tonë personale, e theksoj këtë, është shumë e vështirë ta ndjekim këtë rrugë. Vetëm njerëzit që kanë shijuar Zotin i kap malli për Perëndinë. Shijojeni Perëndinë dhe do shikoni sa i mirë është Ai! - shprehet Psalmisti. Thirrja që na bën Zoti është pikërisht kjo gjë: Pjesëmarrja në Mbretëri. Por kjo kërkon përgatitje.
Le të përpiqemi të përgatitemi dhe ta pastrojmë zemrën tonë, që në Krishtlindje ta ndjejmë realisht që Ai ka lindur në zemrën tonë. Koha liturgjike e kapërcen kohën njerëzore. Koha njerëzore ecën me sekonda, minuta, orë, dhe është neutrale, por koha liturgjike, madje edhe në art, ndodh kur njerëzit frymëzohen për të bërë diçka, se ajo është kohë që nuk matet me sekonda, por me ndjeshmëri të thellë. Ndaj edhe jeta shpirtërore dhe ajo që kërkon Zoti nga ne është të hyjmë në kohën liturgjike, që të shijojmë ëmblësinë e Perëndisë. Kjo përgatitje do të sjellë fryte dhe nga këto fryte të parët që do të shijojnë do të jenë vetë personat dhe, nëpërmjet tyre, shumë të tjerë që janë rrotull tyre.
E Diela XI e Llukait (E Paraetërve)
Katedralja “Ngjallja e Krishtit”, Tiranë
14 dhjetor, 2025
