Nepali Chaso

23/05/2025

रवि लामिछानेलाई थुनामा राख्ने आदेश सर्वोच्चबाट सदर

23/05/2025

युवापुस्ताका चर्चित कमेडियन मेक्सम गौडेल दिल्लीको मेदान्त अस्पताल भर्ना भएका छन् । प्याङ्क्रियाजमा घाउ भएपछि उपचारका लागि उनी त्यहाँ भर्ना भएका हुन् । गौडेल २ महिनादेखि प्याङ्क्रियाजको समस्याबाट पीडित छन् ।

23/05/2025

ट्रम्प प्रशासनले हार्वर्ड विश्वविद्यालयलाई विदेशी विद्यार्थी भर्ना गर्नबाट रोक्ने निर्णय गरेको छ। यसले हाल अध्ययनरत विदेशी विद्यार्थीहरूलाई पनि असर पारेको छ, जसलाई अब अन्य शैक्षिक संस्थामा स्थानान्तरण गर्न वा देश छोड्न आवश्यक पर्न सक्छ। यसको मुख्य विवरणहरू यसप्रकार छन्:

# # # १. **अनुमतिपत्र रद्द गरिएको**
अमेरिकी गृह सुरक्षा सचिव क्रिस्टी नोएमले हार्वर्ड विश्वविद्यालयको **विद्यार्थी तथा विनिमय आगन्तुक कार्यक्रम (SEVP)** को अनुमतिपत्र रद्द गर्न आदेश दिएकी छन्। यसले विश्वविद्यालयले विदेशी विद्यार्थीहरूलाई भर्ना गर्न वा उनीहरूको F-1 (अध्ययन) र J-1 (विनिमय) भिसा कायम राख्न असमर्थ बनाएको छ ।

# # # २. **विद्यार्थीहरूको स्थानान्तरण वा देश छोड्ने आदेश**
हार्वर्डमा अध्ययनरत लगभग **६,८०० विदेशी विद्यार्थी** (जो कुल विद्यार्थीको २७% छन्) लाई अब अन्य शैक्षिक संस्थामा स्थानान्तरण गर्न वा अमेरिका छोड्न आदेश दिइएको छ। यदि उनीहरूले यो अवधिभित्र व्यवस्था गर्न सक्दैनन् भने, उनीहरूले देश छोड्नुपर्ने हुन सक्छ ।

# # # ३. **कारण: विश्वविद्यालयले सरकारलाई रेकर्ड उपलब्ध गराउन असफल**
गृह सुरक्षा विभागले हार्वर्डलाई विदेशी विद्यार्थीहरूले संलग्न गरेको **गैरकानूनी वा हिंसात्मक गतिविधि** को रेकर्ड सार्वजनिक गर्न भनेको थियो। तर, विश्वविद्यालयले दिएको जानकारीले ट्रम्प प्रशासनलाई सन्तुष्ट पार्न सकेको छैन, जसले गर्दा यो कदम चालिएको हो ।

# # # ४. **हार्वर्ड र सरकारबीच लामो विवाद**
यो निर्णय हार्वर्ड र अमेरिकी सरकारबीच लामो समयदेखि चलेको **रेकर्ड पारदर्शिता विवाद** को परिणाम हो। सरकारले विश्वविद्यालयले विदेशी विद्यार्थीहरूको गतिविधि सम्बन्धी पूर्ण जानकारी नदिएको आरोप लगाएको छ ।

# # # ५. **भविष्यका लागि असर**
यदि हार्वर्डले **७२ घण्टाभित्र** सरकारलाई आवश्यक जानकारी उपलब्ध गराउँदैन भने, यो नीति दीर्घकालीन हुन सक्छ, जसले विश्वविद्यालयको अन्तर्राष्ट्रिय छवि र शैक्षिक विविधतामा नकारात्मक असर पार्न सक्छ ।

यस नीतिले अमेरिकामा उच्च शिक्षाको **अन्तर्राष्ट्रियकरण** मा ठूलो प्रभाव पार्न सक्छ, विशेष गरी विदेशी विद्यार्थीहरूको लागि अमेरिकी विश्वविद्यालयहरूमा अध्ययन गर्ने प्रक्रिया जटिल बनाउँदै।

18/05/2025

प्रधानमन्त्रीका सल्लाहकार विष्णु रिमालले नेपाल विद्युत् प्राधिकरणका निर्देशक हितेन्द्रदेव शाक्यलाई सचेत रहन सुझाव दिएका छन्।
रिमालले सामाजिक सञ्जालमा 'बिजुली गयो' भन्ने न्यारेटिभ बनाउन थालिएको भन्दै प्राधिकरणलाई प्रगतिमा पुर्‍याउन इमान्दार रहन आग्रह गरे।
रिमालले बिजुली ल्याउने देवता खडा गर्ने र न्यारेटिभको अँध्यारो छायामुनि आफ्नो स्वार्थ सिद्ध गर्ने गिरोह सक्रिय रहेको बताए।

16/05/2025

मेक्सिकोकी २३ वर्षीया टिकटक इन्फ्लुएन्सर भ्यालेरिया मार्क्वेजको मे १३, २०२५ मा जालिस्को राज्यको जापोपान शहरस्थित उनको सौन्दर्य सैलुन “Blossom The Beauty Lounge” मा प्रत्यक्ष प्रसारण (लाइभस्ट्रिम) गर्दै गर्दा गोली हानी हत्या गरिएको थियो।

घटनाको विवरण

भ्यालेरिया मार्क्वेज सौन्दर्य र फेसनसम्बन्धी सामग्रीहरू बनाउने टिकटक र इन्स्टाग्राममा सक्रिय थिइन्। उनको टिकटकमा १,१३,००० भन्दा बढी अनुयायी थिए। घटनाको दिन, उनी आफ्नो सैलुनमा प्रत्यक्ष प्रसारण गर्दै थिइन्। लाइभस्ट्रिमको क्रममा, उनले एकstuffed toy र स्टारबक्स कफी प्राप्त गरिन्, जुन एक अपरिचित व्यक्तिले ल्याएको थियो। त्यसपछि, उक्त व्यक्तिले उनको टाउको र छातीमा गोली हानेर हत्या गर्‍यो। घटनापछि, टिकटकले उनको खाता हटाएको छ।

16/05/2025

नेपाल विद्युत् प्राधिकरण (NEA) को नाफा सम्बन्धी विवाद हाल चर्चाको विषय बनेको छ। महालेखा परीक्षकको कार्यालयले प्राधिकरणले देखाएको नाफा यथार्थपरक नभएको भन्दै आपत्ति जनाएको छ।

महालेखा परीक्षकको आपत्ति

महालेखा परीक्षकको कार्यालयले प्राधिकरणको नाफा कृत्रिम रूपमा बढाइएको भन्दै निम्न बुँदाहरूमा आपत्ति जनाएको छ:
• ह्रास खर्च घटाइएको: पुँजीगत खर्चमा जानुपर्ने सम्पत्तिलाई ‘निर्माणाधीन’ भनेर देखाई ह्रास खर्च घटाइएको छ।
• सेवा शुल्क छोडिएको: विद्युत् नियमन आयोगलाई तिर्नुपर्ने करोडौंको सेवा शुल्क छोडिएको छ।
• उठ्न बाँकी रकम नाफामा जोडिएको: उठ्न बाँकी जरिवाना र डेडिकेटेड/ट्रंक लाइन महसुललाई समेत नाफामा जोडिएको छ।
• ह्रासकट्टीको रकम नाफामा देखाइएको: ह्रासकट्टीको रकमलाई पनि नाफा देखाउन प्रयोग गरिएको छ।

यस आधारमा, महालेखा परीक्षकको कार्यालयले प्राधिकरणले देखाएको नाफा यथार्थपरक नभएको भन्दै प्रश्न उठाएको हो।

प्राधिकरणको प्रतिक्रिया

पूर्वकार्यकारी निर्देशक कुलमान घिसिङले प्राधिकरणको इतिहासकै उच्च नाफाको दाबी गर्दै आएका छन्। उनले भनेका छन् कि ८ वर्षमा ८२ अर्ब नाफा भएको छ र यो नाफा महालेखा परीक्षकको अडिटबाट प्रमाणित भएको हो। उनले महालेखा परीक्षकले गरेको अडिटको विवरणलाई गलत भन्न नसकिने तर्क गरेका छन्।

हालका कार्यकारी निर्देशक हितेन्द्रदेव शाक्यले भने प्राधिकरणको वास्तविक वित्तीय अवस्था बाहिर ल्याउनका लागि ड्यू डिलिजेन्स अडिट (डीडीए) को प्रक्रिया अगाडि बढाउने बताएका छन्। उनले महालेखा परीक्षकको प्रतिवेदनमा औंल्याइएको कैफियत र प्राधिकरणले तयार गरेको वित्तीय विवरणहरूमा मूलभूत रूपमा फरक परेको बताएका छन्।

निष्कर्ष

नेपाल विद्युत् प्राधिकरणको नाफा सम्बन्धी विवादमा महालेखा परीक्षकको कार्यालयले उठाएको प्रश्नहरू गम्भीर छन्। प्राधिकरणले देखाएको नाफा यथार्थपरक नभएको भन्दै महालेखा परीक्षकको कार्यालयले आपत्ति जनाएको छ। प्राधिकरणले भने आफ्नो नाफा महालेखा परीक्षकको अडिटबाट प्रमाणित भएको दाबी गर्दै आएको छ। वास्तविक वित्तीय अवस्था स्पष्ट पार्न ड्यू डिलिजेन्स अडिटको प्रक्रिया अगाडि बढाइएको छ।

15/05/2025

अमेरिकी राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पले एप्पलका सिइओलाई भारतमा आइफोन उत्पादन बन्द गर्न निर्देशन दिएका छन्। ट्रम्पले भारतले आफ्नै हितको बारेमा सोच्नुपर्ने भन्दै एप्पलले भारतको चिन्ता गर्नु आवश्यक नरहेको बताएका छन्।

15/05/2025