Yeni Balakən qəzeti

02/09/2025

"Yeni Balakən" Avqust 2025 nömrəsi JPEG formatında.
PDF formatının linki: https://yenibalaken.az/pdf-arxivl%c9%99ri/yeni-balak%c9%99n-avqust-2025-2/

31/08/2025

31/08/2025

30/08/2025

XUTRA RAMAZAN – 77
Şərəfli şair ömrü
Bu günlərdə həmyerlimiz,tanınmış şair,Azərbaycan YB-nin üzvü,”Qızıl Qələm” mükafatı laureatı Xutra Ramazanın 77 yaşı tamam olur.Bu münasibətlə onunla görüşüb müsahibə aldıq.
-Ramazan müəllim,doğum gününüz münasibətilə sizi təbrik edirik,sizə möhkəm cansağlığı və yeni-yeni yaradıcılıq uğurları arzu edirik.Şərəfli ömür yolu keçibsiniz.Bütün mənalı həyatınızı Vətənə,dövlətimizə və xalqımıza həsr etmisiniz.Bu gün dönüb geriyə baxanda hansı hissləri yaşayırsınız?
-Bəli,Allah Təalanın verdiyi ömrün ahıl payımı da yaşamaq mənə nəsib olub.Həyatımdan razıyam.Ömrümü hədər keçirməmişəm.Cəmiyyətə əməyimin və əməlimin töhvəsini verməyə çalışmışam.Çox şadam ki,əvəzində insanların hüsn-rəğbətini hiss etmişəm.Bu,məni daha məsuliyyətlə və həvəslə yazıb-yaratmağa sövq edir.
-Həyat və yaradıcılığınız haqqında məlumat verməyinizi istərdik.
-Mən 1948-ci il avqustun 17-də Balakən rayonu Şərif kəndində anadan olmuşam.Orta təhsilimi Qabaxçöldə yerləşən Xalatala orta məktəbində almışam.1971-ci ildə Azərbaycan Dövlət Pedaqoji İnstitutun fizika-riyaziyyat fakultəsini bitirib doğma kəndimə riyaziyyat müəllimi göndərilmişəm.Əvvəl təlim – tərbiyə işləri üzrə direktor müavini,sonra həmin məktəbə direktor vəzifəsinə təyin olunmuşam.Hal-hazırda təqaüddəyəm və bədii yaradıcılıqla məşğul oluram.
2018-ci ildən AYB-nin üzvü,7 kitab müəllifiyəm.Respublikanın 20-dən çox mətbu orqanlarında və televiziya kanallarında çıxış edirəm.Haqqımda filmlər çəkilib.23 poemanın müəllifiyəm.
Yaradıcılığım vətənə,doğma torpağıma,gözəlliklər məskəni bölgəmizin füsunkar təbiətinə və bu təbiətin özü qədər gözəl,saf insanlarına olan sevgidən qaynaqlanır.Məhəbbət mövzusu onun bütün təzahürləri ilə əsərlərimin ana xəttini təşkil edir.
İki dildə-Azərbaycan və Avar dillərində yazıb-yaradan Azərbaycanın avar oğluyam.Fəaliyyətimlə bu iki millət arasında canlı körpü yaradıram.
-Şair,bildiyimə görə Qarabağ mövzusunu,xüsusən 1-ci və 2-ci Vətən müharibələri ilə bağlı geniş yaradıcılıq işləriniz var.
-Əlbəttə 30 illik ağrısını yaşadığımız, həsrətin cəkdiyimiz doğma Qarabağ hər bir vətənpərvər yazarın, o cümlədən mənim də daimi mövzümdur. Bu baxımdan, vətənə, onun ayrılmaz hissəsi olan Qarabağa hədsiz sevgi və can yanğısı ilə qələmə aldığım coxsaylı poema və şeirlər arasında 44 günlük Vətən müharibəsini tərənnüm edən əsərlərim xüsusi yer tutur. Sonadək qələmə sarılıb cəbhədə fədakarlıqla döyüşən əsgərlərin sırasında oldum. Qanını mürəkkəb edərək vətən oğullarının qəhramanlığını yazdım. Qısa zaman kəsiyində vətən uğrunda səhid olan igidlərin, gəhramanların, qazilərin döyüş yoluna həsr etdiyim “Qartallar Şuşaya uçur” kitabını arsəyə gətirdim. Kitab böyük maraq və sevgi ilə qarşaılandı. Kitaba ön sözü yazan böyük şair-publisist, “Kredo” qazetinin Baş redaktoru, Beynalxalq Rəsul Rza laureatı Əli Rza Xələfli kitabı “Sözün Möhtəşəm abidəsi” adlandırır.
-Yaradıcılığınıza bələd olanlar sizi bahar və gözəllik şairi adlandırır. Şeirlərinizdən bahar təravəti gəlir. Lirikanız çox məlahətli səslənir. Baharı çox sevirsiniz, eləmi?
-Əlbəttə mən anamız təbiətin bakirə qızı olan baharın vurğunuyam, bizi əhatə edən hər şeydə-təbiətdə, insanlarda bahar gözəlliyini görürəm. Baharın gəlişini səbirsizliklə gözləyirəm.İlk bənövşəni görəndə qəlbimə ən ülvi duyğular dolur. Bu duyğular məni ilhama cağırır.
Bahar mənim üçüm tərifə alınmayan ilahi gözəllikdir:
Qoy sözlərim qonsun gülə-çiçəyə,
Bahar ətri gəlsin nəğmələrimdən.
Açım ürəyimi hər gözəlliyə,
Əzəldən gözəllik aşigiyəm mən.
Məni yaşadan da, şeirimə qanad verən də bahardır, gözəllikdir. Yazıram ki,insanlara bu gözəlliyi tövhə verim, sevinc bəxş edim.
İnanıram ana təbiətin füsünkar gözəlliyi, birdə insanların mənəvi gözəlliyi dünyamızı xilas edəcəkdir.
-Ramazan müəllim,siz istedadlı şair olmaqla yanaşı,adlı-sanlı müəllimsiz.Çoxsaylı yetirmələriniz hər sahədə çalışır,bir çoxları davamçılarınızdır.Rəhbərlik etdiyiniz məktəbin xoş sədaları hələ də yayılmadadır.Sizcə müəllim və şair məfhumları bir-biri ilə necə uzlaşır?
-Qismətimə mənəvi dünyamızın təmənnasız sakini olmaq düşüb.Ziyalı adını şərəflə daşıyıram,bununla qürur duyuram.Müəllim adı müqəddəsdir,o,bir yanar günəşdir ki,ziyası bəşər övladının zəkasını nurlandırır.Əslində şair və müəllim anlayışları bir-birini tamamlayır.Çünki hər ikisi yaradıcı fəaliyyətə bağlıdır.Biri zehnin memarıdır,o biri qəlbin.Məşhur alman alimi Veyerştrus deyirdi:”Qəlbən şair olmayan əsl riyaziyyatçı olmaz”.Əgər müəllim kamil insan tərbiyə etmək qayğısıyla yaşayırsa,şair olan isə ürəklərdə humanizm və məhəbbət toxumları səpməyə can atır.Doğma olan hər şeyi tərənnüm etmək necə də gözəldir!
Bütün bunların müqabilində şair zaman-zaman cəmiyyətdən diqqət və qayğı görür.Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin və Heydər Əliyevin 100 illik medalları ilə təltif olunmuşam.Mahmud Kaşqari adına beynəlxalq fondun və digər mükafatları almışam.
Mən xalqıma və dövlətimə əmin-amanlıq,rifah və əbədi xöşbəxtlik arzulayıram.
-Dəyərli müsahibə üçün təşəkkür edirəm.Uğurlarınız bol olsun!

Ramazan Abal.
https://yenibalaken.az/xutra-ramazan-77/

HANSINDAN DEYİM

Çoxdur bizim yerin zövqü-səfası,
Наnsından söz açım, hansından deyim?
Yaxından, uzaqdan gələr sədası,
Çəmənin, çiçəyin nazından deyim.

Bu dilbər məkana cənnət dedilər,
Təbiət adına afət dedilər,
Qızıl payızına nemət dedilər,
Mən isə bakirə yazından deyim.

Qayaya kök atan qoşa qovaqdan,
Daşlardan süzülən zümrüd bulaqdan,
Dağların qoynunda yaşıl yaylaqdan,
Zirvəsində qarlı qışından deyim.

Bu gözəl diyara zinətdir insan, -
Avarla azəri bir ürək, bir can.
Söz açım mərdindən, qəhrəmanından,
Hünərvər oğlundan, qızından deyim.

Hər evin qapısı qonaq-qaralı,
Analar, gəlinlər əli sayalı,
Dərmandı süfrənin qaymağı,balı,
Sülhülü dadından, duzundan deyim.

Ramazan vurğundur gözəl hüsnünə,
Ulu keçmişinə, hər xoş gününə.
Min hava üstündə köklənib yenə
Sinəmin sözündən, sazındam deyim.

30/08/2025

Yol Mədəniyyətdir
Yol bizi evdən işə, işdən evə, sivilizasiyaya, gələcəyə aparır. Yol yalnız asfalt deyil – o, həm də mədəniyyətin, ictimai şüurun, vətəndaş məsuliyyətinin göstəricisidir. Bəs biz bu mədəniyyətə necə yanaşırıq?
Küçələrə münasibətimiz: Təəssüf ki, narahatedici.
Gündəlik istifadə etdiyimiz küçələrdə təmizlik qaydalarına riayət edirikmi? Təəssüf ki, cavab çox zaman “xeyr” olur. Bəzi sakinlər içdikləri sərinləşdirici içkilərin qabını, yedikləri paketli qidanın qalıqlarını, tum qabıqlarını küçəyə atmaqda heç bir problem görmürlər. Halbuki küçələrdə müəyyən aralıqlarla yerləşdirilmiş zibil qabları mövcuddur – sadəcə bir neçə addım atmaq kifayətdir.
Şəhərin yükünü artıran kənd zibilləri.
Daha da narahatedici hal – kənddən şəhərə zibil gətirib atan sakinlərdir. Onsuz da şəhərin kommunal yükü ağırdır. Kənd sakini həyətində kiçik bir quyu qazaraq qida artıqlarını ora ata, yandırıla bilənləri isə üzərində yandıra bilər. Bu, həm təbiətə, həm də şəhər xidmətlərinə hörmət olar.
Zibil maşınına “dağ” düzəldənlər.
Şəhərdə zibil maşını gələcəyini bilib qapı önünə bir balaca paket qoyursan, amma bir neçə saat sonra görürsən ki, həmin paketin ətrafına nə gəldi, necə gəldi zibil atılıb – balaca paket dağa dönüb. Hətta maşından keçərkən kiçik bir paketin üstünə böyük bir zibil torbası atıldığını dəfələrlə müşahidə etmişik.
Zibil qabları var, amma istifadə olunmur.
Zibil qabının içi boş və yaxud yarı boş olduğu halda, paketlər yerə atılır. Bu, sadəcə tənbəllik deyil – bu, ictimai məsuliyyətin olmamasıdır.
Küçələri kim təmizləyir?
O zibilləri kim yığır? Günün qızmar istisində, qışın şaxtasında, yazın yağışında küçələrimizi təmizləyənlər – ehtiyac ucbatından çalışan analarımız, bacılarımız, qız-gəlinlərimizdir. Onların zərif cinsin nümayəndələridir. Bizim küçələrimizin səliqəsi onların zəhməti ilə qorunur.
Yağış sularının daşıyıcı quyularının üstü – metalloma satılan barmaqlıqlar.
Küçələrdə su toplanmasın deyə yeraltı borular, üstü metal barmaqlıqlarla örtülmüş kvadrat quyular vardı. İndi o quyuların üzərindəki barmaqlıqlar yoxdur. O quyuların içi küçəyə atılan zibillərlə doludur.Deyilənə görə, dəmir yığıb satanlar bu barmaqlıqları söküb metalloma veriblər. Küçədə sahibsiz gördükləri bu elementlərin əslində işlək və vacib olduğunu yəqin ki bilirdilər. Metallom alıcıları da bu cür elementləri qəbul etməməli, geri qaytarmalıdır.
Nəticə: Küçələrimizə sahib çıxaq.
Bu küçələr bizimdir. Bu yollar bizi gələcəyimizə aparır. Onları təmiz saxlamaq, qorumaq, zəhmət çəkən qadınlarımızın əməyinə hörmət etmək bizim borcumuzdur. Küçəyə atılan hər bir zibil, əslində, cəmiyyətə atılan sayğısızlıqdır.
Ramazan Abal
https://yenibalaken.az/yol-m%c9%99d%c9%99niyy%c9%99tdir/

30/08/2025

"Yeni Balakən" ailəsi,sevənləri,oxucuları qəzetimizin dizayneri Rübabə Mustafayevaya bacısı İradə xanımın vəfatından kədərləndiyini bildirir,dərin hüznlə başsağlığı verir.

28/08/2025

Balaca Mələyin təşəkkürü.
Balaca Mələyimin 9 yaşı var.Konfeti,şirniyyatı çox sevəndir.Elə bu səbəbdən də dişləri xarab olur,tez-tez ağrıyır.Dişi ağrıyanda da həkim yanına getmək istəmir,diş çıxartdırmaqdan çox qorxur.Dəfələrlə olub ki,həkimin qapısından geri qayıdıb.Bu dəfə də dişi ağrıyıb,dibi iltihablanıb üzü şişmişdi Mələyin..
Baş stomatoloq Xəqani Məmmədov bir çox ailələrin olduğu kimi bizim də ailəlikcə diş həkimimizdir.Xəqani həkimin yanına müayinə üçün getdik.Həkim şişin çəkilməsi üçün dərman,ağız boşluğunu qarqara etməkçün bitki çayını təyinat olaraq yazdı və bunlar bitdikdə təkrar müayinə üçün gəlməyi tapşırdı.Şiş çəkildikdən sonra təkrar müayinə zamanı həkim bildirdi ki,-bu diş çıxmalıdır,həm də süd dişidir,yerinə yenisi çıxacaq.Bura qədər hər şey yaxşı idi.Artıq Mələk bilirdi ki,həkimin yanına növbəti gəlişi nə ilə əlaqədardır.Gəlmək istəmirdi.Birtəhər dilə tutub gətirdik Balakən RMX-nın Stomatoloqiya şöbəsində Xəqani həkimin qəbuluna.Növbəsi çatdıqda stomatoloji kresloya oturdu və həkimə ilk cümləsi bu oldu:-Ağrıtsa səni direktora şikayət edəcəm.
Mən də zarafata soruşdum:-Şəfiqə müəlliməyə?(Mələk Nizami adına şəhər 1 saylıtam orta məktəbdə oxuyur)
Cavabı: -Şəfiqə müəlliməyə niyə,buranın direktoruna,Dilbər doktora.
Bu arada Xəqani həkim damağa vurulacaq iynəni hazırlayırdı.Peşəkar,uşaqların dilindən yaxşı anlayan və işinin əhli olan həkim Mələk görə-görə iynənin ucluğunu dəyişərək insulin iynəsinin başlığını taxdı,o iynənin başlığı 1 sm uzunluğunda və çox nazik olduğu üçün sanki ucluq yoxmuş kimi görünürdü.Ehmalca iynəni vurduqdan sonra həkim Mələkdən iynənin ağrıdıb ağrıtmadığını soruşduqda Mələk ağrıtmadığı bildirdi və həkimdən nə zaman dondurma yeyə biləcəyini soruşdu.Dondurmanı çox sevdiyini bilən həkim Mələyə 3 gün sonra dondurma yeyə biləcəyini,dişini çıxardıqdan 3 gün sonra ilk dondurmasını da özünün ona alacağını bildirdi.Mələk artıq bu söhbəti xoşlamış,nəinki dişini çıxartdırmaqdan qorxur,o dişin bir an əvvəl çıxmasında maraqlı idi.İynənin təsiri ən yüksək səviyyəyə çatıncaya qədər xeyli söhbət etdilər,artıq əməllicə dostlaşmışdılar.Vaxt gəlib çatdı dişi çıxarmağa.Həkim əlinə diş kəlbətinini götürdükdə Mələk bir kəlbətinə bir də həkimə baxdı və dedi:-Əgər dişim rahat çıxsa səni direktora tərifləyəcəm.
Təcrübəli həkim süd dişini ilk tərpətdiyində, dişin üstü olmasa da kökünün sağlam olduğunu anlamışdı.Fasilələrlə,ehtiyatla doğru istiqamətlərə əyərək sonda bircə dəfə çıkməklə dişi götürdü..
Üç gün sonra dişin yerinə baxmaq üçün gəlməsini deyərək və çıxan dişini də salfetə büküb Mələyə verərək yola saldı.
Kolidora çıxan Mələk düz direktorun olduğu yerə,inzibati şöbəyə üz tutmuşdu.Mələk buraların yabancısı deyil,çoxu zaman mənimlə gəldiyi üçün,Dilbər xanımın qəbulunda olduğumuzdan onun qapısının üstündəki lövhədən vəzifəsini də bilir,qapısının hardan açıldığını da.Onu da deyim ki,Mələyin Dilbər xanımla tanışlığı elə ilk dünyaya gəldiyi andandır.Mələk yeni xəstəxanada,2016-cı ildə dünyaya gəlib.O illəri Mələk xatırlamasa da,Dilbər xanım xatırlayır və Mələyi o zaman ilk gördüyündə bir neçə günlük idi, ona “Düyməcik” deyirdi.Yəni bu gün də davam edən çox şirin münasibətləri var.
Direktorla otağında görüşən Mələk:-Sizin çox yaxşı Xəqani adında diş doktorunuz var,mənim dişimi ağrıtmadan,incitmədən çıxartdı-deyə söhbətə başladı.Kənardan izləyirdim,o qədər şirin söhbət edirdilər ki..Dilbər xanımın üzündə maraq qarışıq bir təbəssüm vardı.30-40 yaşlı davranışın,40-50 yaşlı anlayışın 9 yaşlı balaca Mələk tərəfindən sərgilənməsi,onun bir anda mənən böyüməsi,böyüklüyün kiçiklər üzərinə,tam da ölçüsündə biçilmiş forması çox şirin,maraqlı görünürdü.
Əbəs yerə baş stomatoloq olmayan,təcrübəli,stomatologiya sahəsində öz sözünü deyən və özünə məxsus dəsti- xətti,yanaşması olan Xəqani Məmmədov nəinki peşəkar davranışı ilə Mələyin ağrıyan dişini ağrısız çıxartdı,o həm də insani,sevgi dolu yanaşması ilə Mələyin fikrindən,ürəyindən diş çıxartdırmaq qorxusunu da çıxartdı..Peşəsinə qəlbən bağlı olanlar,sənətini özlərində, özlərini də sənətində yaşadanlardır, Xəqani kimi həkimlər.
Mələyin təşəkkürü bunula bitməmişdi,hər gün mənə xatırladırdı:-Atam,unutmayasan ha,öz qəzetində mənim Xəqaniyə olan minnətdarlığımı,təşəkkürümü yazarsan..
-Xəqani həkim,balaca Mələk “Yeni Balakən” qəzeti vasitəsilə Sizə təşəkkür edir,dondurma üçün isə ayrıca minnətdarlığını bildirir.Mən həkimimə güvənirəm,o var olduqca diş ağrısından qorxmadığını bildirir.Xəqani həkim,yaxşı ki,varsan!-deyir.
P.S.Həkim sözünün sahibi idi,3 gün sonra Mələk dişin yerinin müayinəsi üçün getdiyində,həkimin köməkçisi soyuducudan Mələyə alınmış dondurmanı ona verdi.
Ramazan Abal
https://yenibalaken.az/balaca-m%c9%99l%c9%99yin-t%c9%99s%c9%99kkuru/

27/08/2025

Redaksiyadan:
Yeni Balakən qəzeti olaraq gənc istedadlarımızı, qabiliyyətli gənclərimizi önə çıxartmaq, tanıtmaq, onların irəli getməsində, kövrək addımlarının inamla, güvənlə atdığı ilk yer — platforma olması yönündə fəaliyyətimiz, media dəstəyimiz bir növ missiyamızdır. Bu qəbildən növbəti tanıdacağımız gənc yazar — Asan xidmət könüllüsü, GİKM-də təlim-tədris mütəxəssisliyi üzrə məzun təcrübəçi, Bakı Qızlar Universitetinin 3-cü kurs tələbəsi Aysun Məzahir qızıdır. Onun ilk yazısı — “Sara ilə ucalan qadın — Nəriman Həsənzadə yaradıcılığında” — qadın obrazının ədəbiyyatda ucalığını poetik və duyğusal baxışla təqdim edir.

Sara ilə ucalan qadın — Nəriman Həsənzadə yaradıcılığında

Aysun Məzahir qızının ilk ədəbi essesi
Qadınların rolu, həyatı, mübarizəsi və cəmiyyətdəki mövqeyi həm klassik, həm də müasir ədəbiyyatda müxtəlif şəkillərlə təsvir olunub. Əsrlər boyu ədəbiyyatımızın ayrılmaz parçası olan qadın obrazı Nəriman Həsənzadə yaradıcılığında da öz yerini tutmuşdur.
Azərbaycan ədəbiyyatının nurlu simalarından biri olan xalq şairi Nəriman Həsənzadə qadını ən gözəl şəkildə vəsf edərək onu yüksək, əlçatmaz mərtəbəyə qaldırır. Onun poetik dünyası sevgini, vətəni, insanı, qadını ən incə çalarlarla ifadə edən bir xəzinədir. Misralarında gizlənən duyğular, həyat hekayələri oxucunu sözün sehrinə aparır.
Bu misralar qadına verilən dəyərin poetik ifadəsidir. Şairin həyat yoldaşı Sara xanım onun yaradıcılığının, ruhunun və ilhamının ayrılmaz parçası olmuşdur. Sara haqqında yazdığı sətirlərdə sevgi, ehtiram və minnətdarlıq bir-birinə qarışır. O, qadını yalnız bir obraz kimi deyil, həyatın dayağı, ailənin dirəyi, insanın mənəvi gücü kimi təqdim edir.
Sara xanımın gənclik illərindən başlayaraq şairin həyatına daxil olması, onunla bir ömür paylaşması və yaradıcılığının mərkəzinə çevrilməsi bu yazının əsas xəttini təşkil edir. Sara yalnız bir həyat yoldaşı deyil — o, şairin sirdaşı, tənqidçisi, ilham mənbəyi və ruh yoldaşıdır.
Sara xanımın vəfatından sonra Nəriman Həsənzadənin həyatında yaranan boşluq, onun şeirlərindəki kədər və tənhalıq hissi bu yazıda incəliklə təqdim olunur. “Ayrılıq” şeirindən gətirilən misralar bu hissləri daha da gücləndirir.
Aysun Məzahir qızı bu yazısında yalnız bir şairin həyatına deyil, qadının ədəbiyyatdakı ucalığına, onun mənəvi gücünə və insan həyatındakı yerinə poetik baxışla yanaşır. Bu ilk yazısı ilə o, ədəbiyyata olan sevgisini, duyğularını və düşüncələrini oxucularla bölüşür.

Aysun Məzahir qızı
Bakı Qızlar Universiteti, III kurs tələbəsi
Asan xidmət könüllüsü, GİKM-də təlim-tədris mütəxəssisliyi üzrə məzun təcrübəçi.

https://yenibalaken.az/sara-il%c9%99-ucalan-qadin-n%c9%99riman-h%c9%99s%c9%99nzad%c9%99-yaradiciliginda/