10/27/2025
🇭🇹 Palè Nasyonal Ayiti : 15 Ane Apre, Yon Senbòl Leta Fèb
Depi tranbleman tè 12 janvye 2010 la, Palè Nasyonal Ayiti la rete atè a . Batiman ki te senbòl pouvwa leta a ak diyite nasyonal la pa janm leve ankò. Lè w pase devan Chanmas jodi a, ou wè yon teren vid ki chaje ak move zèb, yon imaj ki rakonte anpil bagay sou jan peyi a ap dirije.
Kòman nou rive la?
Pandan plis pase yon dizèn lane, Leta depanse kòb nan tout sans. Fon ki te sipoze sèvi pou devlopman—tankou lajan PetroCaribe a— GASPIYE ! . Pwomès ak pwojè ki te dwe chanje figi peyi a pa janm rive nan men pèp la. Anpil sitwayen santi gen priyorite ki pa t respekte, sitou lè li rive nan rekonstriksyon prensipal enstitisyon Leta yo.
Pou anpil Ayisyen, lefèt ke Palè a poko konstwi jiska jodi a se yon prèv dirijan yo pa bay enpòtans ak imaj leta a ni ak memwa nasyonal la. Pandan kèk moun te chwazi konstwi gwo kay pèsonèl oswa pwojè ki pa nesesè, moniman nasyonal la rete abandone.
Yon senbòl ki pale pi fò pase pawòl
Palè kraze a se pa sèlman yon rin fizik. Li vin tounen:
• yon glas ki reflete dezòd politik
• yon mak move jesyon resous piblik
• yon siy lenta enstitisyonèl ki ap touye peyi a
Lè yon peyi pa ka rekonstwi sant pouvwa li apre 15 ane, ki kalite batay l ap mennen pou devlopman lòt sektè yo?
Lè n ap pale de souverènte…
Enstitisyon fò bay yon peyi diyite. Lè Palè Nasyonal la rete an kraze, se tankou leta kap mache san kolòn vètebral. Sa diminye konfyans sitwayen yo epi fè kominote entènasyonal la wè feblès nou pi klè toujou.
👇
Moun k ap dirije Ayiti yo gen yon responsabilite istorik pou ranje pa sèlman wout, lopital, lekòl… men pou leve senbòl ki fè pèp la fyè. Palè Nasyonal la dwe tounen yon priyorite vre, pa sèlman nan diskou, men nan aksyon.
Si peyi a vle reprann wout rekonstriksyon, li dwe kòmanse pa rebati sa ki reprezante Eta Ayisyen an li menm.
