Orientalist Aesthetics

23/02/2022

28/11/2021

Սուրենյանցի հերոսները և երաժշտությունը 🎵

🎨
🎶

Վարդգես Սուրենյանց, «Ներքինին հարեմում»
🏛️ Դիլիջանի երկրագիտական թանգարան-պատկերասրահ
🖼️ կտավ, յուղաներկ

Ներքինի կոչում են հարեմի կառավարիչներին ու պահապաններին: Հունարեն էունուխոս (εὐνοῦχος) բառով բնութագրվում է ինչ-ինչ պատճառներով սեռական կարողությունից ամբողջովին կամ մասնակիորեն զրկված տղամարդը, որին էլ հենց վստահված է տիրակալի կանանոցում կարգ ու կանոն հաստատելու գործը: Ներքինիներ պահելու սովորությունը մի քանի հազար տարվա պատմություն ունի, այն շատ տարածված է եղել Հին Արեւելքում՝ Պարսկաստանում, Բյուզանդիայում, Արաբական խալիֆայությունում, Չինաստանում, Օսմանյան կայսրությունում եւ այլն:
Հայ ժամանակակից գրող Լեւոն Խեչոյանն ունի պատմավեպ՝ վերնագրված «Արշակ արքա, Դրաստամատ ներքինի», որի սյուժեի հիմքում մ.թ. 4-րդ դարում Մեծ Հայքում տեղի ունեցած իրադարձություններն են՝ արքունական վերնախավի մասնակցությամբ:

🎵 Այս անգամ որոշեցինք շեղվել կանոնից և Ձեզ հետ կիսվել ոչ թե հայկական, այլ հինարևելյան և միջնադարյան եվրոպական երաժշտությամբ:

Yamma Ensemble, Դավիթ արքա, հին եբրայերեն 🎵
https://youtu.be/zOo2HbNESNo

Peter Pringle, Գիլգամեշի էպոսը, շումերերեն 🎵
https://youtu.be/QUcTsFe1PVs

Միջնադարյան երգ Պաղեստինի մասին, հին գերմաներեն 🎵
https://youtu.be/rMnXhAFW0vc

27/06/2021

🔊 ⚠️ Սիրելի՛ ընթերցող, ցավոք սրտի սխալի արդյունքում ջնջվել են մեր էջի՝ վերջին երեք ամիսների բոլոր գրառումները: Սակայն դրանց մեծ մասը կրկին անգամ կհրապարակվեն, այս անգամ՝ ավելի շատ նկարներով ու թարմ մանրամասներով:

📝 Մեր էջին ձեր աջակցությունը կարող եք հայտնել հետևյալ կերպ՝
✔️ Կարող եք հավանել և մեկնաբանել այս գրառումը

✔️ Մեր էջ հրավիրել ձեր արվեստասեր ընկերներին, ովքեր ևս հետաքրքրվում են Վ. Սուրենյանցի ստեղծագործություններով

✔️ Կիսվել այս լուսանկարով

📝 Առաջիկա մի քանի ամիսների ընթացքում մենք կտեղադրենք գրառումներ հետևյալ թեմաներով.

✍️ Վարդգես Սուրենյանց, «Սբ. Էջմիածնա վերաշինության» խնդիրը (Զեկուցագիր)

✍️ Մի քանի հայտնի և անհայտ փաստ Սուրենյանցի մասին

✍️ «Ես դիլետանտ չկամիմ լինել նկարչության մեջ»

✍️ Վ. Սուրենյանցի շեքսպիրյան թարգմանությունը և նամակագրությունը դերասան Արամ Վրույրի հետ

✍️ Յու. Յա. Սուրենյանց (նկարչի քույրը), «Վ. Յ. Սուրենյանցի համառոտ կենսագրությունը»

✍️ Երվանդ Շահազիզ, «Նկարիչ Վարդգես Սուրենյանցը»

✍️ Սուրենյանցի հետքերով. Մյունխենի կայսերական ակադեմիան

շնորհակալություն ձեր աջակցության համար:
👩‍💻👨‍💻

19/01/2021

Հանրային Արաբագիտություն. «Ինչո՞ւ և ինչպե՞ս է ուսումնասիրվել Արևելքը»

https://anchor.fm/public-arabic-studies/episodes/ep-ep5phr?fbclid=IwAR214vxRSuaNHbHFO6DbYCxJnYzpW6gH2AZhCSBtMvycPCG7Tjkc_K0lgzI

«Ինչո՞ւ և ինչպե՞ս է ուսումնասիրվել Արևելքը», «Ի՞նչ է արևելագիտությունը» այս և մի շարք այլ հարցերի պատասխանները «Հանրային Արաբագիտություն» փոդքաստի հյուր ԵՊՀ Արաբ...

06/01/2021

կարդալու

02/11/2020

Անուշահամ հայկական գաթա 🥯🥞

01/11/2020

Գառնու հեթանոսական - հելլենիստական տաճար

Գառնու հեթանոսական տաճարը միակ կանգուն հունահռոմեական կառույցն է ոչ միայն Հայաստանում, այլ նաև ողջ հետխորհրդային տարածքում: Այս հոյակերտ շինությունը գտնվում է ՀՀ Կոտայքի մարզում՝ Ազատ գետի ձախ ափին:

Կառուցվել է ենթադրաբար մ.թ. 77 թվականին հայոց Տրդատ Ա արքայի կողմից, այն արքայի, որը 65 թվականին թագադրվել էր Հռոմում՝ կայսր Ներոնի ձեռքից ընդունելով Մեծ Հայքի թագը:
Մեկ այլ վարկածի համաձայն, տաճարը կառուցվել է մ.թ.ա. II դ., իսկ մ.թ. 70-ական թթ. Տրդատ Ա-ն այն միայն վերականգնել է: Արքայի թողած հունարեն արձանագրությունում Գառնին անվանվել է «անառիկ ամրոց»:
Արտաշեսյան և Արշակունյաց դինաստիաների օրոք Գառնին եղել է նշանավոր ամրոց, զորակայան և արքունի ամառանոց: Երկու հազար տարի առաջ, երբ հայերը հեթանոս էին, այս յուրատիպ կառույցը նվիրված էր Միհրին՝ հայոց դիցարանում լույսի և արևի աստծուն, որը հայտնի էր նաև որպես Միթրա:

305 թվականին Հայոց աշխարհը մկրտվում է, արքա Տրդատ Գ-ի հրամանով արգելվում են հեթանոսական տոներն ու ծեսերը, իսկ մեհյանները կամ ոչնչացվում են, կամ վերածվում քրիստոնեական եկեղեցիների: Հայտնի հայագետ, լեզվաբան և հնագետ Նիկողայոս Մառը տաճարի տարածքում անցկացված պեղումների ընթացքում հայտնաբերված որոշ գտածոների ուսումնասիրությունից ենթադրել է, որ քրիստոնեության ընդունումից հետո հեթանոսական այս սրբավայրը վերածվել է եկեղեցու: Շատ ուսումնասիրողներ կիսում են գիտնականի այս տեսակետը, սակայն ոմանք էլ հերքում են այդ ենթադրությունը:
Համարվում է, որ Գառնին անվնաս է մնացել Տրդատ Գ-ի քրոջ՝ արքայադուստր Խոսրովդուխտի շնորհիվ: Խոսրովդուխտը խնդրել է եղբորը չքանդել Գառնու տաճարը, որն իր համար մեծ նշանակություն ուներ։

Տաճարը քարուքանդ է արվել արաբական նվաճումների ժամանակ, հետագայում, X դարի սկզբին, Աշոտ Բ Բագրատունի թագավորի օրոք այն վերակառուցվել է։ X-XVդդ. Գառնին եղել է Հայաստանի առավել խոշոր և նշանավոր գյուղաքաղաքներից մեկը։

1679 թվականին տաճարը վնասվել է երկրաշարժի հետևանքով և ավերակ վիճակում մնացել մոտ երեք դար:
1920-ականներին տաճարից մնացել էին միայն փլատակներ, որոնք վերականգնել էին փորձում մի շարք մասնագետներ: Ի վերջո դա հաջողվում է անել 1969-1975 թթ., որին հաջորդում է վերակառուցված տաճարի բացման հեղինակավոր իրադարձությունը: Վերականգնումից հետո Գառնին դառնում է սիրելի վայր ոչ միայն հայաստանիցիների, այլ նաև հելլենիստական մշակույթի բոլոր սիրահարների համար:

Այսօր Գառնու հոյակերտ տաճարը համարում է Հայաստանի խորհրդանիշը և իր մեջ կրում է հիշողություն մեր երբեմնի հեթանոսական անցյալի վերաբերյալ:

31/10/2020

Vardges Surenyants / Վարդգես Սուրենյանց

Վարդգես Սուրենյանց, «Արևելյան մոտիվներ», 1886



Վարդգես Սուրենյանցի սակավ հայտնի աշխատանքներից մեկը՝
«Արևելյան մոտիվներ» յուղաներկ օրգալիտը ցուցադրվում է Մոսկվայի «Տապան» Հայկական թանգարանում (Армянский музей "Тапан"): Գեղանկարում պատկերված է Իրանի Սպահան քաղաքը: Չմոռանաք հավանել, կիսվել և մեկնաբանել նկարը, որպեսզի ձեր ընկերները ևս հնարավորություն ստանան վայելել այս գեղեցկությունը:

1885 թվականին Մյունխենի Գեղարվեստի ակադեմիան ավարտած Սուրենյանցը կրկին Մոսկվայում էր: Հնարավորություն ստանալով միանալու Ստ. Պետերբուրգի համալսարանի պրոֆեսոր Ժուկովսկու արշավախմբին, նկարիչը մեկնում է Իրան՝ պարսկական մշակույթին, բանահյուսությանն ու ազգագրությանը մոտիկից ծանոթանալու նպատակով: Իրանում Սուրենյանցն անցկացնում է երկու տարի և հասցնում է տեսնել երկրի գլխավոր քաղաքները՝ Թեհրանը, Զենջանը, Թավրիզը, Շիրազը, Մազանդարանը և Սպահանը: Սուրենյանցն ինքը հրաշալի տիրապետում էր ֆարսի՝ պարսկերեն լեզվին. դեռևս Լազարյան ճեմարանում ուսանելու տարիներին պատանի Վարդգեսը պարսկերենի դասեր էր ստանացել գրականագետ և արևելագետ Ստեփանոս Նազարյանից:

Շնորհակալություն եմ հայտնում «Տապան» թանգարանի տնօրինությանն իմ խնդրանքին արձագանքնելու և նկարով կիսվելու համար:

25/10/2020

Տրդատ Ա թագավոր
Նկարի հեղինակ՝ Թերլեմեզյան Փանոս

18/09/2020

🍯🍎

Ռոշ հաՇանա
Տոնի նախապատրաստություն

Ներողության հայցումը տոնի առանցքային կետն է։ Մարդը կարող է դիմել և ներողություն հայցել բոլոր նրանցից, ում նեղացրել կամ ցավ է պատճառել անցնող տարվա ընթացքում։ Այսպիսով, նա ցանկանում է նոր տարին սկսել «մաքուր էջից»։ Այս օրը պետք է ներել և ներողություն հայցել։

Շատերը Ռոշ հաՇանայի նախօրեին գնում են միկվա, որն ինչպես ֆիզիկապես, այնպես էլ հոգեպես մաքրում է մարդուն։

Մեկ այլ ավանդույթի համաձայն, տոնի առավոտյան գնում են գերեզմանոց՝ աղոթելու ազգի արդարակյացների գերեզմաններին։

Ռոշ հաՇանայի նախօրեին հավատացյալները կարող են ազատվել նախօրոք տրված ուխտից։ Սրա համար գոյություն ունի հատուկ գործընթաց, որը կոչվում է «խոստումների չեղարկում» (Annulment of Vows, התרת נדרים): Հարկավոր է կանգնել երեք չափահաս տղամարդու առջև, որոնք տեղյակ են սույն գործընթացից, և վերջիններին խնդրել ազատել իրենց տրված խոստումներից։ Ամբողջական տեքստը կարելի է գտնել աղոթքների ժողովածուի մեջ՝ Սիդուրում (סדור‎), կամ Ռոշ հաՇանայի Մախզորում (מחזור) ։ Վերջինս աղոթագիրք է, որը գործածվում է միայն Ռոշ հաՇանայի և Յոմ Կիպուրի օրերին։

11/08/2020

Abel Felix Lauwich | Հրեուհի Ալժիրից