16/10/2023
Akka Ogeeyyiin Xiin-sammuu jedhanitti Sammuun gosa afur qaba:
1) KutaaSammuu /Intelligence Quotient/ (IQ)
2) KutaaMiiraa /Emotional Quotient (EQ)
3) KutaaHawaasummaa /Social Quotient/ (SQ)
4) Kutaa_Rakkoo /Adversity Quotient/(AQ)
1. Kutaa sammuu (IQ): kun safartuu sadarkaa hubannoo keetii ti. Herrega furuuf, wantoota sammuutti qabachuuf, fi barnoota yaadachuuf IQ si barbaachisa.
2. Kutaa Miiraa (EQ): kun safartuu dandeettii namoota biroo wajjin nagaa eeguu, yeroo eeguu, itti gaafatamummaa qabaachuu, amanamaa ta’uu, daangaa kabajuu, gad of qabuu, dhugaa fi namaaf yaadu ta’uudha.
3. Kutaa Hawaasummaa (SQ): kun safartuu dandeettii ati networkii hiriyoota ijaaruu fi yeroo dheeraaf kunuunsuu keeti.
Namoonni EQ fi SQ ol'aanaa qaban jireenya keessatti warra IQ ol'aanaa qaban garuu EQ fi SQ gadi aanaa qaban caalaa deemuu barbaadu. Manneen barnootaa baay’een isaanii sadarkaa IQ fooyyessuu irratti kaappitaala kan fayyadaman yoo ta’u EQ fi SQ ammoo gadi taphatamu.
Namni IQ ol'aanaa qabu tokko IQ giddu galeessaa qabaatus dhumarratti nama EQ fi SQ ol'aanaa qabuun qacaramuu danda'a.
EQ kee Amala kee bakka bu'a, SQ kee ammoo Kaarizimaa kee bakka bu'a. Amala Q sadan kana fooyyessuuf harka kennadhu, keessumaa EQ fi SQ kee.
4. Kutaa Rakkoo(AQ): Safartuu dandeettii jireenya kee keessatti bakka rakkisaa keessa darbuu, fi sammuu kee osoo hin dhabin keessaa bahuu.
Yeroo rakkoon isaan mudatu AQ eenyu akka harka kennatu, eenyu akka maatii isaa dhiisu, eenyu akka of ajjeesuu yaadu murteessa.
Warri mee ijoollee keessan Barnoota qofa osoo hin taane naannoo jireenyaa biroof saaxilaa. Hojii harkaa (hojii gonkumaa akka bifa adabbiitti hin fayyadaminaa), Ispoortii fi Aartii waaqeffachuu qabu.
IQ isaanii, akkasumas EQ, SQ fi AQ isaanii guddisuu. Nama roga hedduu qabuu fi warra isaanii irraa walaba ta’anii waan tokko hojjechuu danda’an ta’uu qabu.
Dhumarratti ijoollee keessaniif karaa hin qopheessinaa. Ijoollee keessan karaadhaaf qopheessaa.