20/01/2024
Maxaa loo tuuraa ama loo cabi waayay qaybta danbe ee Sigaarka (Cigarette Butts).?
Ugu horayn sigaarku waxa uu kamid yahay balwadaha adduunka loogu isticmaalka badan yahay, wadamada ugu badan ee laga isticmaalaa waa dalalka ugu dadka badan caalamka sida Shiinaha, Ruushka iyo hindiya. Weligeen iyo waqeen waxaynu arkaynay sigaarka gaar ahaa dhulkeenna Soomaalida dadku waxay isaga cabaan si ay h**e ugu dhintaan ama ay ula dagaalamaan caafimaad qabkooda. Midha isweydiinta leh waa maxaa sigaarka qaybtiisa danbe loo tuuraa.? Sigaarku waxa uu ka kooban yahay maadooyinka ayka midka yihiin Bansiin, Carbonmona ogsaydh, ammaanoiya iyo maadooyinka Ddt iyo Nicotine-ta kuwaas oo ah dawooyinka ugu caansan ee loo adeegsado la dagaalanka cayayaanka, iyadoo dhanka kalena laga helo cabi- daadeedda isbedel maskaxeed.
Qaybta h**e ee sigarku waxay ku kooban tahay maadooyinkaas sababa inay hoos u dhigaan cadhada iyo diiqada kuwaas oo debciya muruqyadda maskaxda. Qaybta danbe waxay ka kooban tahay waraaq huruuda ah oo looyiqaano (Tipping paper) taas oo lagu ilaaliyo cudbiga qaybta danbe ee sigaarka taas oo ka kooban cudbi ama shaandho qofka cabaaya ka qabata qaybo ka mid ah gubasha sigaarka iyo sunta kiimikaliska kala duwan ee laga sameeyay. Taasina waa sababta aan iyada loo cabin iyadoo la iska tuuro marka qaybta h**e laga dhuuqo. Waxaa loo sameeyay qaybtan sigaarka horaantii sanadkii 1950kii, haddana waxaa la horumariyay dhawr jeer oo kala danbeeyay. Ugu danbayntii wakhtiyadan danbe shirkadaha qaarkood waxay ka sameeyaan hadhaadiga qaybta danbe ee sigaarka: Madooyin lagula buufiyo kaneecada, caagaga la sudho furayaasha iyo qaar kamid ah barkimooyinka yaryar ee raaxda. (Mosquito repellent, Key chains, Cushions)
Dr.Ibrahim
