21/09/2025
☕Κυριακή 21/09/2025
Η σημερινή Κυριακή είχε επίσκεψη στο πεδίον του Άρεως για το 53ο φεστιβάλ βιβλίου, επομένως Κυριακή και βιβλία ήταν ο τέλειος συνδυασμός!
Τα τελευταία χρόνια όμως παρατηρώ πως η συνήθεια της γρήγορης κατανάλωσης πέρασε και στο βιβλίο, ειδικά στον χώρο της αυτοβελτίωσης. Κάτι που σήμερα επιβεβαιώθηκε, μία μέρα δεν σου φτάνει για να διαβάσεις τίτλους και οπισθόφυλλα ή ακόμα και για να «γνωρίσεις» τους συγγραφείς τους.
Για άλλη μία φορά σκέφτηκα την διαφορά μεταξύ θεωρίας και πράξης, πόσα βιβλία μπορεί να έχουμε διαβάσει μα αν δεν έρθει η ώρα της εφαρμογής πιάνουν μονάχα λίγο χώρο στο ράφι και το μυαλό μας. Κάτι θυμόμαστε, κάποια φράση ή κάποιο ρητό, μα το υπόλοιπο το ξεχνάμε μετά από τόσες αναγνώσεις.
«Μαζεύουμε» πληροφορία μα ξεχνάμε να «μαζέψουμε» γνώση, καταναλώνουμε μοναχά για να καταναλώσουμε.. όπως άλλωστε κάνουμε με τόσα και τόσα σήμερα.
Έτσι μου ήρθε στο μυαλό ένα χωρίο από τον Φαίδρο του Πλάτωνα και σκέφτηκα να το μοιραστώ μαζί σου. Βασικός πρωταγωνιστής, φυσικά, ο Σωκράτης και ο Πλάτωνας επινοεί μία ιστορία για να μας βάλει να δια-λογιστούμε πάνω στον γραπτό λόγο (* υ.γ1 ) ,
« [...] Βασιλιάς τότε όλης της Αιγύπτου ήταν ο Θαμούς - τον Θαμού οι Έλληνες τον ονομάζουν Άμμωνα. Σ᾽ αυτόν λοιπόν ήρθε ο Θευθ, του επέδειξε τις τέχνες του και του είπε ότι θα έπρεπε να διαδοθούν σε όλους τους άλλους Αιγυπτίους. Ο βασιλιάς τότε τον ρώτησε ποια είναι η ωφέλεια της καθεμιάς, και καθώς εκείνος του εξηγούσε, άλλες από τις εξηγήσεις τις επαινούσε και άλλες τις κατέκρινε ανάλογα με ό,τι του φαινόταν σωστό ή λάθος. Κάποια στιγμή όμως έφτασαν και στη γραφή. «Αυτή η μάθηση, βασιλιά μου,» είπε ο Θευθ, «θα κάνει τους ανθρώπους σοφότερους και θα αυξήσει τη μνήμη τους· γιατί βρέθηκε το φάρμακο της μνήμης και της σοφίας.» Και ο Θαμούς του απάντησε: «Πολύτεχνε Θευθ, άλλος έχει τη ικανότητα να γεννά τις τέχνες και άλλος να κρίνει αν οι τέχνες αυτές θα βλάψουν ή θα ωφελήσουν. Εσύ λοιπόν τώρα, σαν πατέρας που είσαι της γραφής, έδειξες εύνοια σ᾽ αυτήν και της προσέδωσες τις αντίθετες από τις πραγματικές της δυνατότητες. Γιατί η γραφή θα φέρει λήθη στις ψυχές όσων τη μάθουν, μια και αυτοί σίγουρα θα παραμελήσουν τη μνήμη τους· δείχνοντας εμπιστοσύνη στη γραφή, θα φέρνουν στη θύμησή τους κάτι όχι από μέσα τους, από τον ίδιο τον εαυτό τους, αλλά από κάποια ξένα εξωτερικά σημάδια. Αυτό που ανακάλυψες δεν είναι το φάρμακο της μνήμης αλλά της υπόμνησης. Στους μαθητές σου δεν φέρνεις την αληθινή σοφία αλλά μόνο την επίφαση της σοφίας. Τους κάνεις να ακούν πολλά χωρίς να τους διδάσκεις, και τελικά φθάνουν να νομίζουν ότι γνωρίζουν και πολλά, ενώ δεν γνωρίζουν τίποτε· γίνονται μάλιστα φορτικοί σε κάθε συντροφιά, αφού παριστάνουν τους σοφούς, χωρίς να είναι.»
Πλάτων, Φαίδρος 274c-275b
Και κάπως έτσι από την μαγεία του βιβλίου και της γραφής φτάνουμε στη μη συνειδητή κατανάλωση (γενικότερα!) .
Υ.γ1 Τα παραπάνω είναι λόγια του Πλάτωνα τα οποία όμως περίτεχνα τα τοποθέτησε στο στόμα του Σωκράτη
Υ.γ2 Όλα αυτά τα σκεφτηκα για να μου υπενθυμίσω πόσο σημαντική είναι η επίγνωση σε ό,τι κάνουμε και σε ό,τι σκεφτόμαστε να κάνουμε. Όπως και σε ό,τι διαβάζουμε ή καταναλώνουμε από τον κόσμο του διαδικτύου.
Υ.γ3 Σήμερα δεν αγόρασα βιβλία.. με έχω σε μία «τιμωρία» προκειμένου να ολοκληρώσω τα τελευταία που πήρα.
Εσείς πως περάσατε σήμερα; Αλήθεια, διαβάζεις κάτι αυτή την περίοδο;
Καλή μας εβδομάδα !