16/09/2025
Ο Νέιθαν Θρωλ έρχεται στο Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης | Παρασκευή 26 Σεπτεμβρίου, 19:00 |
*
Ένα μήνα μετά το δυστύχημα εμφανίστηκε στο κατώφλι του Άμπεντ ένα τηλεοπτικό συνεργείο. Γύριζαν ένα ρεπορτάζ για την ειδησεογραφική εκπομπή του Σαββατοκύριακου στο Channel 10, έναν απ’ τους μεγαλύτερους τηλεοπτικούς σταθμούς του Ισραήλ. Θα προβαλλόταν ένα Σάββατο βράδυ στα τέλη Μαρτίου και ο τίτλος του ήταν «Πέθανε ένα Αραβόπουλο, αχαχαχαχα». Ο δημοσιογράφος, ο Αρίκ Βάις, θεωρούνταν αριστερός — όταν παρουσίαζε τις βραδινές ειδήσεις, κάποιοι δεξιοί πολιτικοί αρνούνταν να εμφανιστούν μαζί του.
Το έναυσμα για το ρεπορτάζ δεν ήταν το ίδιο το δυστύχημα αλλά η αντίδραση ορισμένων νεαρών Ισραηλινών, οι οποίοι είχαν εκφράσει την ικανοποίησή τους για το θάνατο των Παλαιστίνιων νηπίων. Ο Αρίκ είχε θορυβηθεί από τις πάμπολλες αναρτήσεις στο Facebook και τα διαδικτυακά σχόλια που πανηγύριζαν για την απώλεια τόσων ζωών: «Χαχαχαχα, 10 νεκροί, αχαχαχαχα, καλη μέρα». «Εντάξει, ένα πούλμαν γεμάτο Παλαιστίνιους ήταν, δεν έγινε και τίποτα. Κρίμα που δεν πέθαναν κι άλλοι». «Τέλεια! Λιγότεροι τρομοκράτες!!!!» «Με χαρμόσυνα νέα ξυπνήσαμε σήμερα». «Η μέρα μου μόλις έγινε κα-τα-πλη-κτι-κή».
Αυτό που σόκαρε τον Αρίκ δεν ήταν τόσο το περιεχόμενο των αναρτήσεων, αλλά το γεγονός ότι πολλοί απ’ τους συντάκτες τους έγραφαν επωνύμως, εντελώς απροκάλυπτα. Όπως παρατηρούσε στο σχολιασμό του ρεπορτάζ, οι άνθρωποι αυτοί έγραφαν «χωρίς να κρύβονται πίσω από την ανωνυμία του πληκτρολογίου, χωρίς καμιά ντροπή». Και πολλές αναρτήσεις προέρχονταν από μαθητές του γυμνασίου και του λυκείου. Ο Αρίκ προβληματίστηκε ιδιαίτερα. Εκείνοι οι έφηβοι ζούσαν σε μια περίοδο σχετικής ηρεμίας. Κάποιοι απ’ αυτούς ήταν πολύ μικροί για να θυμούνται τη βία της δεκαετίας του 1990 και της Δεύτερης Ιντιφάντα, κι όμως έδειχναν να είναι πιο ρατσιστές από τις μεγαλύτερες γενιές. Ο Αρίκ ήθελε να διερευνήσει γιατί οι Ισραηλινοί νέοι έδειχναν να έχουν μέσα τους περισσότερο μίσος απ’ ό,τι οι γηραιότεροι. Πίστευε πως το ρεπορτάζ θα έδειχνε στην ισραηλινή κοινωνία το πραγματικό της πρόσωπο.
Σ’ ένα λύκειο της παραλιακής πόλης Χαντέρα, που βρισκόταν μεταξύ Χάιφας και Τελ Αβίβ, ο Αρίκ πήρε συνέντευξη από μερικούς μαθητές που είχαν αναρτήσει επώνυμα σχόλια. Στο ρεπορτάζ φαίνεται να διαβάζει μια ανάρτηση στον νεαρό που την είχε γράψει: «Αυτοί οι μικροί Παλαιστίνιοι μπορεί να ήταν οι τρομοκράτες του μέλλοντος. Μη μου λέτε μαλακίες ότι όλοι είναι άνθρωποι. Αυτοί είναι πουτανάκια, όχι άνθρωποι, και τους αξίζει να πεθάνουν». Η κάμερα ζουμάρει στο πρόσωπο του αγοριού, που έχει όψη κοσμική και αθλητική, με μπλουζάκι Hollister μέσα από ένα ανοιχτό φούτερ με κουκούλα.
«Αυτό το έγραψες…» πάει να τον ρωτήσει ο Αρίκ.
«…μέσα απ’ την καρδιά μου» τον διακόπτει ο νεαρός.
Στέκεται μπροστά σ’ ένα γήπεδο του μπάσκετ, ενώ πίσω του παίζουν μικρότερα παιδιά, προεφηβικής ηλικίας. Ο Αρίκ τον ρωτάει αν εννοούσε στ’ αλήθεια αυτό που έγραψε. «Μιλάμε για παιδιά 4-5 ετών, το γνωρίζεις;»
«Ναι, μικρά παιδιά, και τι έγινε;»
Στο επόμενο πλάνο, ο νεαρός, που τώρα περιστοιχίζεται και από μερικούς φίλους του, ρωτάει έναν απ’ αυτούς: «Πες μου αλήθεια — μαθαίνεις για ένα περιστατικό όπου σκοτώνονται πολλά Παλαιστινιόπουλα. Πώς νιώθεις; Σωματικά, εννοώ. Είσαι χαρούμενος, εκστασιασμένος;».
«Ουάλα» απαντά ο φίλος. «Θες την αλήθεια; Εκστασιασμένος».
Ενώ στην οθόνη προβάλλονται τα σχόλια στο Facebook, ακούγεται η φωνή του Αρίκ να λέει: «Δεν έχει σημασία αν είσαι αριστερός ή δεξιός. Το γεγονός ότι κάποιος πανηγυρίζει για το θάνατο άλλων ανθρώπων επιβάλλει να κοντοσταθούμε μια στιγμή και να αναρωτηθούμε: Πώς στο διάολο φτάσαμε σε τούτο το σημείο;».
(...)
Απόσπασμα από τον επίλογο του βιβλίου του:
ΜΙΑ ΜΕΡΑ ΤΗΣ ΖΩΗΣ ΤΟΥ ΑΜΠΕΝΤ ΣΑΛΑΜΑ
Ανατομία μιας τραγωδίας στην Ιερουσαλήμ
Βραβείο Πούλιτζερ 2024
μετάφραση: Δέσποινα Κανελλοπούλου
#ΔΩΜΑ
