26/07/2025
Ann reflechi Ansanm
Pwopozisyon sanksyon pou atis ki gen konpòtman devyan : yon apèl pou entegrite ak responsablite
Pibliye jou ki 26 jiyè 2025
Ekri pa Emmanuel DORCY
Nan yon sosyete kote atis yo jwe yon wòl esansyèl nan fòme opinyon piblik ak enfliyanse jèn yo, li enpòtan pou gen mekanis ki asire yo respekte prensip etik ak moral. Lè kèk atis fè aksyon oswa pran pozisyon ki ale kont valè fondamantal yo — kit sou plan politik, edikasyonèl, oswa sosyal — sa ka gen gwo konsekans sou kominote a. Se poutèt sa, nou pwopoze yon refleksyon sou posiblite pou sanksyone tout mizik oswa chante yon atis ki gen konpòtman devyan fas ak sa yo pwodwi, depi mizik sa yo an kontradiksyon ak zak li komèt la.
Nesesite yon kad etik pou atis
Atis yo se pèsonalite piblik ki gen yon platfòm pou yo eksprime tèt yo epi kominike avèk yon gwo piblik. Enpak yo genyen sou sosyete a pa ka neglije. Lè yon atis fè yon deriv konpòtmantal oswa aksyonèl — kit se nan sipòte diskou rayisman, ankouraje vyolans, patisipe nan zak koripsyon, oswa gen pozisyon ki danjere pou edikasyon ak devlopman jèn yo — sa ka kraze konfyans piblik la mete nan yo epi diminye kredibilite mesaj yo ap transmèt yo.
Pwopozisyon sanksyon ak mizik atis yo
Nou dwe analize si li apwopriye pou genyen yon sistèm sanksyon ki pa sèlman konsène atis la pèsonèlman, men ki tou pwolonje sou kreyasyon atistik li yo. Lide a se pa sanksyone tout travay yon atis, men pito sanksyone mizik, èv, oswa chante ki dirèkteman kontrè ak zak devyan atis la komèt la. Pa egzanp, si yon atis chante sou lapè ak inite, men li ankouraje vyolans nan lavi piblik li, chante sa yo ta dwe sispann jwe sou radyo, televizyon, ak platfòm difizyon dijital yo. Yo ta dwe menm paka jwe sou sèn paske konpòtman atis la kontrè ak pwodiksyon sa.
Egzanp ak konsekans potansyèl yo
• Deriv Politik: Si yon atis ki te toujou defann demokrasi ak dwa moun, sanzatann vin sipòte yon rejim totalitè oswa ankouraje diskriminasyon, chante li (èv) yo ki pale de libète ak jistis ta dwe retire nan sikilasyon, omwen tanporèman.
• Deriv Edikasyonèl/Sosyal: Yon atis ki chante sou enpòtans edikasyon ak respè pou fanm, men li menm patisipe nan zak vyolans kont fanm oswa trivializasyon pwoblèm edikasyon, mizik sa yo vin ipokrit e yo ka gen yon move enfliyans sou odyans lan.
Sanksyon sa yo ta dwe yon fòm responsabilizasyon. Li pa sèlman ta pèmèt piblik la fè distenksyon ant atis la kòm moun ak travay atistik li, men li dwe tou voye yon mesaj fò bay lòt atis sou enpòtans pou yo aliyen aksyon yo ak mesaj yo.
Defi ak konsiderasyon
Natirèlman, mete an plas yon sistèm konsa ka
