30/07/2025
Wanament debleyaj ant lòd ak dezòd...
Nan sosyoloji, lòd ak dezòd se de (2) konsèp kle yo itilize pou analize estrikti ak fonksyònman sosyete yo. Lòd refere a òganizasyon ak estabilite yon sosyete, souvan ki baze sou règ, nòm ak enstitisyon. Dezòd, bò kote pa l, ka konprann kòm yon dezòd nan lòd sa a, yon repo nan fonksyònman nòmal, ki ka tanporè oswa ki pi dirab. De(2) nosyon sa yo lye intrinsèkman epi yo opoze youn ak lòt, men yo ranfòse youn lòt tou.
Lòd Sosyal
Lòd sosyal manifeste pa yon seri règ, lwa, nòm ak valè ki gide konpòtman endividyèl epi ki pèmèt koyezyon sosyal.
Li kenbe pa enstitisyon tankou fanmi, lekòl, sistèm jistis la, elatriye, ki egzèse kontwòl sosyal epi asire konfòmite avèk nòm yo.
Lòd sosyal ankouraje koperasyon, konfyans ak solidarite pami manm sosyete a, sa ki kontribye nan yon sèten degre amoni kolektif.
Dezòd Sosyal
Dezòd sosyal ka pran diferan fòm, soti nan senp devyasyon endividyèl (pa egzanp, vyolasyon lwa trafik) rive nan fenomèn ki pi gaye tankou revòlt oswa mouvman sosyal.
Li ka motive pa aspirasyon endividyèl (pa egzanp, dezi pou anrichi tèt ou) oswa pa demand kolektif (pa egzanp, mouvman sosyal k ap chèche transfòme lòd etabli a).
Dezòd kapab yon sous konfli, men li kapab tou yon motè chanjman sosyal, ki defye nòm ak enstitisyon ki egziste deja yo. Se poutèt sa map mande enstans ki konsène yo parapo a travay debleyaj kap fèt la ti kesyon sa yo: Eske nou te anonse moun yo ki gen tonèl, vye machin, elatriye sou twotwa a ke nap gen poun fè debleyaj la? Eske nou te itilize makè ak fet pou make tout sa ki dwe deplase yo epi mete delè sou tout sa ki dwe soti sou twotwa yo ?
Kontras Sosyolojik
Opozisyon ant lòd ak dezòd fondamantal pou sosyoloji, paske li pèmèt nou konprann dinamik sosyal, tansyon ak transfòmasyon nan sosyete yo.
Gen kèk sosyològ ki mete aksan sou nesesite lòd pou estabilite sosyal, alòske gen lòt ki mete aksan sou wòl dezòd kòm yon motè chanjman ak inovasyon. Sa vle di nou pa ka mete lod la ak dezod byen ke nou ka mete lod nan dezod.
Kesyon balans ant lòd ak dezòd la santral nan anpil panse sosyolojik, paske yon sosyete ki twò rijid riske bloke chanjman, alòske youn ki twò dezòd ka desann nan dezòd.
An rezime, lòd ak dezòd se konsèp sosyolojik opoze men konplemantè ki pèmèt nou analize estrikti ak dinamik sosyal yo, ansanm ak tansyon ak transfòmasyon ki make lavi nan sosyete a.
Donk, ti rale sa a se poum attire atansyon popilasyon wanamentèz la ak otorite yo sou travay debleyaj lamèri, vis delegasyon ak delegasyon an ap fè a ke map pwofite felisite paske yo konprann ke vil la merite debleye men ki ka debouche sou gwo problèm nan kominote a si nou pa mezire anje ak dega yo.
LP