Chingpirinu Fb page

Chingpirinu Fb page Chingpirinu page

Thu rintlâk leh ngaihnawm post-na hi min lo follow ve ta che...



ᕦ⁠⊙⁠෴⁠⊙⁠ᕤ

Khawvel mihring dam rei top 10 10. Chiyo Miyako : May Ni 2,1901 khan Japanah a lo piang a, July Ni 22, 2018 khan k*m 117...
02/12/2025

Khawvel mihring dam rei top 10

10. Chiyo Miyako : May Ni 2,1901 khan Japanah a lo piang a, July Ni 22, 2018 khan k*m 117 leh ni 81 a upa niin a boral, a zaidamna leh a mize dam tak mai chu mite hriat lar leh a chanchin an sawi apianga an sawi tel țhin a ni. A pasal nen hian k*m 90 chuang zet chu an innei nghe nghe, nupa kawp chawi a damrei ber pawl an ni awm e.

9. Emma Morana : November Ni 29,1899 khan Italy ah a lo piang a, April Ni 15, 2017 khan a boral, a thih hian k*m 117 leh ni 137 a upa a ni. Ani hi k*m zabi thum hmu thei mi tlem te zing ami a ni a, 1800 chho a piang zinga thi hnuhnung ber a ni bawk. K*m 90 chhung teh meuh nitin artui hel a ei țhin chu a damrei chhan niin a sawi. K*m 115 a nih thlengin amahin a khawsa a, k*m 75 anih thleng khan factory ah a la thawk a ni.

8. Maria Branyas Morera : Ni 4 March 1907 khan USA ah a lo piang a, Spain ah pêmin Ni 19 August 2024 khan a boral, a boral lai hian k*m 117 leh ni 168 a upa a ni. Kane Tanaka a boral khan mihring damlai zinga upa ber nihna a rawn chelh a ni. Social media pawh a hmang ve nasa a, a thih hma deuh thleng khan a chhûngte puihnain Twitter (X) a la hmang ve nasa hle a ni awm e.

7.Violet Brown : March Ni 10, 1900 khan Jamaica-ah a lo piang a, kha tih lai kha chuan Jamaica hi British West Indies tih a ni țhin. September Ni 15, 2017 khan k*m 117 leh ni 189 a upa niin a boral. Thingtlang a piang leh seilian a ni a, fu chinna hmunah a thawk țhin, zu leh vawksa te insûmin balhla, sangha leh thlai hring lam a ei tam chu a damrei chhan niin a sawi.

6.Marie-Louise Meilleur : August Ni 29,1880 khan a lo piang a, April Ni 16,1998 khan k*m 117 leh ni 230 a upa niin a thi. Zu leh meizial lakah a insûm a, amah hi vegetarian (sa ei lo mi) a ni bawk. K*m 90 a tlin khan Canada ah pêmin k*m 102 a nih thlengin mahni in a khawsa a ni. Fa 12 a nei a, a boral hian a thlahte hi mi 150 vel an ni hman.

5. Nabi Tajima : August Ni 4,1900 ah khan Japan ram Kagoshima bial chhunga Wan khua-ah a lo piang a, k*m 177 leh ni 260 a upa niin April Ni 21,2018 khan a boral. A thih lai hian mihring dam lai zinga upa ber nihna a chelh mek a ni. Japanese ho rimawi b**grua te a tum thiam deuh vek a, k*m 110 a nih thleng pawhin Japanese ho hnam lâmin a la lâm zak zak thei, a thih lai hian a thlah te hi mi 160 vel an ni.

4.Lucile Randon : February Ni 11, 1904 khan France ah a lo piang a, Catholic Nun niin Sister André ti a hriat lar a ni. January Ni 17, 2023 khan k*m 118 leh ni 340 a upa niin a boral. K*m 166 a upa a nih laiin Covid-19 kha a kai ve a, mahse a dam chhuak hlauh. A dam chhung hun tam zawk hi naupang leh k*m upa te enkawlna'n a hmang ral a ni. K*m 108 a nih thlengin hna a la thawk thei. Chocolate a ngaina in wine in paha rimawi ngaihthlak te chu a thil nuam tih ber pakhat a ni.

3. Sarah Knauss : September ni 24,1880 khan USA ah a lo piang a, December ni 30,1999 khan k*m 119 leh ni 97 a upa niin a boral, a dam chhung hian US in president 23 an nei hman a ni. A fanu pawh k*m 101 a dam tling nghe nghe. 'Dam rei hi hrehawm i ti em ? Eng nge i damreina chhan ber ni a i hriat? ' ti a an zawhna chu 'Ka damrei ve ngawt nachhan hi ka hre lo, mahse a nuam ka ti' tiin a chhâng a ni. Puanțhui leh golf khel lai en te chu a nuam tih zawng a nih bâkah politics a tui pui hle bawk.

2. Kane Tanaka : January Ni 2, 1903 khan Japan ram a Wajiro khuaah a lo piang a, April Ni 19,2022 khan k*m 119 leh ni 107 a upa niin a boral. Dam lai zinga upa ber nihna hi k*m thum leh thla thum a chelh hman a ni. Japan rama lal hnuhnung panga te kha a hmu hman bawk. Chololate, thingpui leh coffee a ngaina hle a, board games leh mathematics games han khelh te chu a nuam tih zawng a ni.

1. Jeanne Calment : February Ni 21,1875 khan France ah a lo piang a, Ni 4 August 1997 khan k*m 122 leh ni 164 a upa niin a boral. Khawvel awm tirh ata, mihring piang tawh zawng zawng zinga damrei ber nihna chelhtu a nih bakah, damlai zinga upa ber nihna chelh rei ber tu a ni. K*m 110 a nih thlengin bicycle a la khalh thei a, a dam rei chhan chu regular taka wine a in țhin vang niin a sawi bakah amaha lighter a intalh sak theih chhung kha chu meizial a zu țhin.
Nu phawk tak mai a ni a, chanchin ngaihnawm tak mai a nei.

Jeanne Calment-i chanchin te hi he post ah hi chuan tarlan sen a ni dawn lo va, kan page ah hian a chanchin kimchang kan post tawh avangin a chhiar duh tan a hnuai a link ah hian lûtin a chhiar mai theih e.
https://www.facebook.com/share/p/17pTDZ7XK6/

VAI INNEI REI LOUttar Pradesh a awm Deoria district a Bhaluani khuaah Vishal chuan nupui a nei a, a nupui hming hi Pooja...
01/12/2025

VAI INNEI REI LO

Uttar Pradesh a awm Deoria district a Bhaluani khuaah Vishal chuan nupui a nei a, a nupui hming hi Pooja a ni. Inneihna pawh tluang taka kal pui a ni a, inneihna an zawh hnu hian tuak thar te hi mipa in lamah an haw a ni.

Vishal-a te in an thlen ațanga minute 20 lek a ral hnu hian Pooja chuan ințhen a duh ta tlat, han thlêm ngial mah se a duh lo bur mai si, an khawtlang hruaitu panchayat te nen chhungkaw hnih te hian inbiakna an nei ta a, darkar 5 zet an inkawm hnuah ințhen turin thu an ti tlu a, Vishal-a pawhin ințhenna lehkha-ah a hming a ziak ve ta a ni.

Pooja-i'n ințhen a duh chhan hi tarlan a ni lova, inngaizawng a innei nge arrange marriage a innei tih pawh tarlan a ni lem lo, mahse a bul ber erawh inhriatchian hmasak loh vang a ni berin a lang.

All India ah hian innei rei lo ber pawl chu an ni ve ang... 🤣🤣

Adolf Hi**er Uunona thlan tlin a ni. Namibia hmar lam, Oshana Region a awm Ompundja constituency ah chuan South West Afr...
01/12/2025

Adolf Hi**er Uunona thlan tlin a ni.

Namibia hmar lam, Oshana Region a awm Ompundja constituency ah chuan South West Africa People's Organisation (party) ticket-in Adolf Hi**er Uunona chu a vawi nga-na atan thlan tlin a ni.

Adolf Hi**er Uunona hian thil dangah khawvel hriat a lar pui tham thil tih a nei hauh lo na-in a hming hi a lârpui hle thung.

A hming hi a pa phuah sak a ni a, Adolf Hi**er chu tu nge a nih, khawvelah engtia lar nge a nih tih te hre hauh lo in a phuah sak ve tawp mai a ni awm e, Uunona chuan N**i ideology leh Hi**er-a thil tih te chu pawmpui a neih loh thu a sawi a, a hming atan a pa in a phuah sak anih avangin a pu ve mai niin a sawi.

A vawi 5 na tur atan November 2025 a thlan tlin a nih veleh khan a hming a 'Hi**er' tih chu paihin a official name atan Adolf Uunona tiin a thlak nghal a, chu tiang chuan midang pawhin hria se a duh thu a sawi a ni.

Namibia ram hi 1884 ațanga 1915 chhung thleng khan German ho awpna hnuaiah an lo awm tawh țhin a, German-in k*m 31 chhung lek an awp chhung hian an thluak an lo sûk sak nasa ve hle ni tur a ni, k*m upa lam zingah phei chuan German hming nei an tam hle a, tun hnaiah erawh țhalaite harh tharin an hminga an pâte'n hnam dang hming an lo phuah tel te chu an paih a, an fate hming atan pawh an țawng leh an hnam hming pangngai ngei hman nachang an hre ta hlawm.

Mizo nawlpui hian African ho hrim hrim hi kan dah sâng viau lo maithei, mahse hnam a harh tharna kawngah hian kan tluk lo hle niin a lang.

Thla thar maia nupui nei tur, kâng țhelhnaah chesualin a boral.November ni 26 2025 a Hong Kong khawpuia kangmei chhuak k...
29/11/2025

Thla thar maia nupui nei tur, kâng țhelhnaah chesualin a boral.

November ni 26 2025 a Hong Kong khawpuia kangmei chhuak kha kan hre țheuh ang a, kha chhiatna thlengah khan kâng țhelhtu zinga mi thla thar December 2025 a k*m sawm lai a lo ngaihzawn tawh nena innei mai tur chu nunna chân zingah a tel.

Kang țhelhtu nunna chân ta hi Ho Wai-ho hiin k*m 37 a upa a ni. Hong Kong Fire Services Department (HKFSD) ah hian k*m kua lai chu a lo thawk ve tawh, kangțhelh pawl a zawm hma hian Airport special police-ah a țang țhin a ni.

Kangmei chhuahna hmunah khan Ho Wai-a te team hi tlai dar 3:01 ah an thleng a, dar 3:30 velah building hnuai bera kâng an țhelh laiin a team te nen hian an in bo a, an in bo ațanga minute 30 vel a ral hnuah a team te hian chhuata a lo let reng chu va hmuin a hmaiah kâng nasa tak mai a tuar a, damdawiin pan pui nghal mah se chhan hman a ni ta lo. Tlai dar 4:45 ah chuah Ho Wai-a thih thu hi confirm a ni ta a ni.

Ho Wai-a thih thu hian social media hrang hrang a luah a, midang tana nun a hlan bakah thla thar mai a nupui nei tur a nihna hian a chanchinin mi te ngaihven a hlawh phah hle.

A bialnu nen hian k*m 10 lai mai chu an lo inngaizawng tawh a, inneihna tur lam pawh an inbuatsaih chho ve mek a ni. A bialnu chuan social media lamah Ho Wai chu 'superhero' a nih thu a tarlang a, vawi khat chauh a k*t vawn leh a duh thu te, a thihna chu pawm harsa a tih thu te a tarlang tel bawk.

Ho Wai hi a thawhpuite, Hong Kong mipuite leh a chanchin hre tu tam takin sûnna thu an tarlang a ni.

Bomb in an kâp fuh, mahse a dam chhuakHe thil a thlen hun hi October 1966, Vietnam War boruak len vânglai tak kha a ni a...
29/11/2025

Bomb in an kâp fuh, mahse a dam chhuak

He thil a thlen hun hi October 1966, Vietnam War boruak len vânglai tak kha a ni a, ARVN(Army of the Republic of Vietnam) sipai pakhat, Nguyen Van Luong chu indona mualah bomb tê chi (60 mm mortar shell) in deng fuhin, vanneihthlâk takin a puak lo hlauh mai.

He bomb hi a awm chung deuhah lut thlain a zakhnuai zâwn, a nâkah a tâng a ni. Bomb hi puak lovin a dam chhuah phah na a, a hliam hi a thûkin a na hlê dawn tih chu a hriat reng mai.

Da Nang khuaa US sipaite enkawl damdawiinah hruai a ni a, Dr. Harry H. Dinsmore leh surgeon dangte'n bomb hi an zai chhuak sak a ni.

Bomb hi puak mai thei a la nih avangin dimdawi taka khawih a ngai a, midangte him zawkna'n damdawiin chhungah pawh zai ngam lovin pawn lamah ip chhungah lei thun khawmin an chherchhuan thluah a, chu mi hual chhungah chuan hlawhtling takin an zai a ni. An zaichhuah hnu hian bomb hi a khawih thiamte'n puak thei lo turin an siam zui ta bawk.

A chanchin hi hmuh tur a tam lo hle mai a, ngaihnawm taka ziak tur pawhin ziah belh tur a vâng hle, indona muala thih pui ngei ngei theih tur thil tawng, vanneihna vawrtawp changa damchhuak hlauh țhin te chanchin ngaihnawm hi rawn tarlang țhin ta ila, kan chhiar peih ang em ?

Ethiopia tlângkàng khu leh vâpin India a rawn thleng phâk.November Ni 23 2025, India ram sana a zing lam dar 3:30 khan E...
27/11/2025

Ethiopia tlângkàng khu leh vâpin India a rawn thleng phâk.

November Ni 23 2025, India ram sana a zing lam dar 3:30 khan Ethiopia hmar thlang lam a awm Afar region a Hayli Gubbi tlâng chhîp ațangin tlangkang (volcano) a rawn insiam a, a bulhnaiah hian mihring cheng an tam loh avangin tun dinhmunah chuan harsatna liantham a la thleng lo.

He tlâng hi Erta Ale tlâng dunga awm ni in, k*m 12,000 chhûnga a kan vawi khatna a ni. He tlângkang hi boruakah kilimeter 15 vel zet a inphuh chho a, chu chu sea level ațanga tehin ft 49,000 zet a sâng a ni.

He tlangkang hian tlangkang dang te ang tho in sulphur-dioxide, lung nawi leh lei sâ a phuh chhuak hnem hle. Tlângkang ațanga inphuh chhuak gas leh mei vâp nâwi te hian vansâng a thlen chhohin, vansâng thlî (upper-atmosphere/jet-stream winds) te chuan khaw chhak lam hawiin a rawn chhêm chho a, Tuipui Sen an rawn thlawh khûm hnuah, Arabian Peninsula a awm Yemen leh Oman ram te an rawn thlawh kân leh a, Arabian Sea rawn thlawh khûm lehin India chung zawn vân boruak an rawn thleng chho ta a ni.

He an zinkawngah hian darkar khata km 100-120 vela chakin an rawn thlâwk chho a ni. Heng mei vâp leh khû te hi Gujarat chung zawnah rawn lût hmasa berin, Maharashtra hmun țhenkhat, Delhi-NCR, Punjab, Haryana te an rawn lût ve leh a ni. India Meteorological Department (IMD) in a tarlan danin, he'ng meikhu leh vâp te hian khawchhak lam an pan zel a, Thawhlehni tlai lamah kha chuan meikhuin a bawh state te pawh boruakin ziaawm lam a pan leh tawh.

He thil thleng avang hian India ram chhungah pawh thlawhna țhenkhat cancel a ni a, țhenkhat chu an zin kawng thlâk tir an ni bawk. Heng meikhu leh vâp tam zawk hi boruak sâng lamah an awm avangin lei lamah chuan harsatna a thlen lutuk lo niin meteorologists te chuan an sawi.

THOSI CHANCHIN ( I hriat hnû leh la hriat loh point 30) 1. Khawvelah hian thosi species chi hrang hrang 3,600 chuang an ...
25/11/2025

THOSI CHANCHIN
( I hriat hnû leh la hriat loh point 30)

1. Khawvelah hian thosi species chi hrang hrang 3,600 chuang an awm.

2. Thosi nû (female) te chauh hian thisen an dâwt țhin a, a pâ te chuan pangpar zû an dâwt țhin.

3. Thosi te hi rannung zingah chuan mihringte thihna thlentu tam ber an ni.

4. Khawvelah hian k*m Million 100 chuang fê an lo chêng tawh a, dinosaurs te aiin khawvel an luah hmasa zawk.

5. Mihring thaw rim hi meter 30 ațang te in an hre thei.

6. Thosi hi sâp ho in 'mosquito' an ti a, chu chu Spanish țawng ațanga an lâk niin, 'thlâwk thei tereuhtê' tihna mai a ni.

7. Thosi puitling hi milligram 2 ațanga hnih leh a chanve vêla rit an ni.

8. Second khat chhûngin vawi 300-600 vel an thla an zâp hman.

9. Darkar khata kilometer 1.5-2.5 vêla chakin an thlâwk thei a, rannung (insect) thlâwk thei zingah chuan a țuan muang pâwl an ni.

10. Khawvawt aiin khawlum leh hmun hnâwng lam hi awmna'n an thlang zâwk.

11. Thosi te hian ha 47 an nei (mihring te ha ang ni lo, thil ruhrel hriam leh khawng tak)

12. Carbon dioxide kan thâwk chhuah leh kan taksa lumna te, kan rim te hian hla tak ațang pawhin a hîp țhin.

13. Thosi nu hian a dam chhung zawng hian a rihna aia let thum a rit thisen a dâwt hman.

14. A nu (female) hian a tui(egg) a insiam puitlin theihna'n thisen dâwt a mamawh

15. Thosi nu hian vawi khatah tui 100-300 vel a nei țhin.

16. Thosi te hi kar 2 ațanga kar 4 vel an dam tlangpui

17.Thosi species țhenkhat chu thlasikah hian an mu bo (hibernate) ve țhin

18. Thawmhnaw rawng êng lam aiin rawng thim lam hian thosi a hîp zawk.

19. Pangti lum ngah leh thlan chhuak nasa țhin te hi thosi in an bâwm duh bîk

20. Thosi hian thisen O group nei te an seh duh bîk

21. Raipuar te hian midang aia corbon dioxide an thâwk chhuah hnem zawk avangin thosi an hîp bîk

22. Zu leh beer in mite hi thosiin an bâwm duh bîk bawk.

23. Rannung derdêp tak an ni a, thlî an ngaitheilo hle, an inthiar fihlim vat țhin.

24. Thosi species țhenkhat chuan mihring thisen aiin uțawk leh savate thisen an thlang zawk.

25.Thosi chikhat Anopheles te hi malaria theh darhtu ber an ni.

26 Aedes aegypti thosite hian dengue, zika leh yellow fever an theh darh țhin.

27.Culex thosite hian West Nile virus an tih chu an thehdarh bawk.

28. Thosi chi țhenkhat chuan thisen aiin pangpar zû an thlang zawk

29. Iceland chauh hi khawvela thosi awm lohna hmun awmchhun a ni.

30. Toxorhynchites thosite hi thosi lian ber chi an ni a, thisen an dâwt ve ngai lo thung. Thosi dangte tui leh note te chaw atan an ring ber.

31.Thosi lian ber chi Toxorhynchites thosi te hi 2.5 cm a sei an ni ve thei.

32. Thosi chi hrang hrang zingah hian zân lama chaw zawng chi leh chhûn lama chaw zawng chi an awm hrang

33. Ke bâl leh ke uih rim hian thosi a hîp hle.

34. Thosite hian carbon dioxide i thâwk chhuah rim te, i taksa rim leh i pangti in lum a pêk chhuah hmang te in i awmna an zawng hmu thei

35. Kheimit leh ke bâwr hi an thisen hîp chhuahna tura an duhthusam lai ber a ni.

36. Rul, sakeibaknei leh shark te'n mihring an tih hlum belh khâwm aiin thosi avanga nunna chân an tam zâwk.

37. Ninawm viau mah se kan ecosystem ah hian an pawimawh hle, sangha, bâk daidêp leh sava tê deuh te tan chaw țha tak an ni.

38. Thosi țhenkhat hian thlai, thei leh hnim pâr zu an dawt țhin avangin thlâi te inthlahpunna'n tha an thawh hlâwk hle

39. Thosi pa (male) te hi a nu hîpna'n a huhoin an thlâwk khâwm luih luih țhin.

40. Thosi te hian an thlâ-ah hmul sîn tê tê an nei a, hei hian an duhna lam lama thlâwk thei turin a pui țhin.

41. Malaria avang ringawt hian k*m tin mi 400,000 chuang an thi.

42. An ke-ah hian an chaw tui leh tui loh hriat theihna a awm tel

43. Thosi te hian beng an nei lova, antenna neiin ri hriatna'n an hmang

44. Thosi puitling tawh te hi tui chhungah minute 5 vel nungdamin an awm thei

45. Thosi te hian ramsate zingah pawh natna an thehdarh țhin.

46. Thosite hi an țhan chhung hian an inlip ve țhin.

47. Rannung dang te hi ecosystem a an pawimawhna te leh an chanchin hrim hrim hriatna'n zirchian an ni țhin a, thosite zir chian an nih chhan tam ber erawh a tih rêm dan hriat theihna atan te, an natna put darh hriat chianna atan te a ni thung.

48.Thosi te hi khawvel ațang hian bo ta vek se, rannung zînga tuar ber tur chu dàidêp te an ni.

49.Thosi hi bo vek ta se mi tamtak nunna a him ang a, thlai țhenkhat leh chaw a ringtu thilnung dangte'n an tuar ve thung ang.

50.Mizoramah hian thosi hi chi 20 ai a tam mah an awm ni a record a ni.

https://www.facebook.com/share/17VfFc4UyW/
Chingpirinu fb page ; thu rintlâk leh ngaihnawm post-na hi min lo follow ve ta che...

Inhremna khâwl râpthlâk - Brazen BullBC 550 na lai vel khan Sicily a Akragas khawpuiah chuan roreltu, la naupang tak mai...
24/11/2025

Inhremna khâwl râpthlâk - Brazen Bull

BC 550 na lai vel khan Sicily a Akragas khawpuiah chuan roreltu, la naupang tak mai Phalaris a awm a, naupang tê mah ni se, a nunrawngin misual hremna pawh a pe na thei hle a, rapthlak tak tak a misual leh a hmelmate tih hlum dan a thiam hle, a dam hun chhung hi k*m 24 chauh ni mah se roreltu nunrawng tak ang a hriat lar a ni.

Vawi khat chu a khawpuia bronze chhertu pakhat Perillos (Perilaus) chuan thilpek atan, bronze a siam bawng pianhmang nei, mi tihhlumna tur atan liau liaua a design chu a rawn pe a, an tih hlum tur te chu bâwng lem chhungah hian an kalh hnan ang a, a hnuai lam ațanga mei a ur in an hal hlûm dawn a ni.

A chhûnga mihring na tuar ri chuan bâwng lem lu lam ațang chuan bâwng bù rî ang tak a rawn siam chhuak thei dawn a , a khû te pawh bâwng lem hnârkua ațangin a rawn chhuak dawn a ni. He khâwl hi Brazen Bull tih a ni a, Bronze Bull leh Sicilian Bull ti a hriat lâr a ni bawk.

Perrilos hian Phalaris-a hnena he thil a pêk hian lâwmman atan tangka emaw, chawimawina emaw a beisei a, mahse a lâwmman tur a hmuh hmain Phalaris chuan a thilpêk dawn chu enchhin a duh ta tlat mai.

A siamtupa Perillos chu a chhûngah luh tîrin a han âu chhin tir vêl a, kawngka chu kalhhnanin a nau te hnenah chuan a hnuai a mei chhêm turin thu a pe ta a ni. Chu inhremna nunrawng tak maiah chuan a siam chhuaktu Perillos chu thi tura hrem tuartu hmasa ber a lo ni ta a ni.

THAWNTHU A NIH AN RING : He thil hi a thlen ațanga k*m 500 hnu velah Greek thu ziakmi Diodorus Siculus-a te, Pindar-a leh Lucian-a te'n an ziak a, anni thuziak hi Brazen Bull chungchang ziaka dah hmuh hlui theih ber a ni a, thil thlen hun leh an ziah hun inkarah hian k*m 500 chuang lai a tlâk avangin thil thleng tak tak pawh lo ni ta se dik tâwk lo tam tak a awmin an ring a, a țhen chuan thawnthu mai niin an ngai ve bawk.

Thawnthu a nih ringtute chuan a hun lai a an thiamna leh an hmanraw neih te ngaihtuahin, mihring aw chu bâwng bù rî anga chhuak thei tura an siam thiam an ring lo va, Brazen Bull hi a awm ngei a ni tih fiahna turin a kehthem emaw tal pawh hmuh chhuah tur a awm lo a ni. Tunlai hunah erawh siam thar lehin hmun țhenkhata an pho chhuah hmuh tur a awm ta thung.

Hmanlai Greek mite khan inhremna khawl rapthlak tak tak, siam chhuah ngaihna awm miah lo tur te pawh an lo hman țhin thu hi an thuziahah hmuh tur a awm nual a ni. Phalaris-a hi Akragas-ah hian roreltu (tyrant) a ni ngei tih erawh a chiang a, bronze chhertu Perillos-a erawh hi chu mihring awmlo, phuah chawp niin an ngai a ni.

Nang eng nge i ngaihdan ? Brazen Bull hi a awm tak takin i ring em ?

https://www.facebook.com/share/17VfFc4UyW/
Chingpirinu fb page ; thu rintlâk leh ngaihnawm post-na hi min lo follow ve ta che...

S.Korea - ah an tradition humhimna'n uisa ei hnatlang an ko.July 12, 2019 a thil thleng kha a ni a, a rei tawh deuh na a...
24/11/2025

S.Korea - ah an tradition humhimna'n uisa ei hnatlang an ko.

July 12, 2019 a thil thleng kha a ni a, a rei tawh deuh na a kan han tarlang leh ang e. South Korea-a animal-rights activist-te'n Seoul-khawpui a ui talh khapna dan neih phûta an punkhawm laiin uisa hmanga sumdawngte'n uisa an ei khum.

Korean-ho hi uisa ei țhin hnam an ni a, uisa hi hmânlai ațang tawhin an hnam nunah a bet tlat a ni. Korean Lunar Calendar-a k*m khata khawlum ni pathum zinga a khawi emaw berah, uisa ur hmin 'Bosintang' an tih chu eiin 'uisa ei ni' an hmang țhin a, hemi ni denchhen hian animal-rights activist ho chuan uisa ei khapna dan phûtin punkhawm an huaihawt a, he'ng activist ho hi Korean actress Kim Basinger-i'n a kaihruai a ni.

He 'Uisa Ei Ni' a activist ho hma a uisa ei hnatlang huaihawttute chuan an sumdawnna an humhim piah lamah, pi leh pu te ațanga an lo chin dan țhin, Korean tradition chu himhimna'n hnatlang an buatsaih niin an sawi bawk a, 'uisa hi kan chaw a ni a, zalên taka kan ei theih hi kan tradition humhimna a ni a, ei khapna dân siam hi mimal zalênna inrah beh sak na a ni' an ti. An ni pawl pahnih inkarah hian police ho an inrawlh vat a, buaina lian tham a chhuah hmain boruak an beng dai thei a ni.

Korean ho hi hmanlai hun ațanga uisa ei hnam ni mah se țhalai leh țhangtharte zingah uisa ei duh an tlem sâwt hle niin report țhenkhat chuan an sawi.

He mi thu kal zelah hian, January 2024 khan South Korea's National Assembly chuan talh tura ui zawrh te, a sa zawrh te, ui talh te, ei tur atan hrim hrim a inthlahpun tir te leh uisa kaihhnawih sumdawnna reng reng khapna dan a siam ta a ni.

He dân hi 2027 ațanga hman țan tur a ni dawn a, chu mi hma k*m thum chhung chu ui farm neitute leh uisa kaihhnawih a sumdawng țhinte'n eizawnna kawng dang an dap theihna'n inbuatsaihna hun a siam sak a ni. He dan bawhchhiate chu k*m thum chhûng lung in tân leh sum chawi tîr a hrem theih an ni ang. Mahse he dan hian sawi kim loh pakhat a nei a, uisa ei a khap miau loh avangin a duh tan chuan ei theih reng dawn niin a lang.

Ui talh tur farm neitute leh uisa hmanga sumdawngte chuan sawrkarin compensation a pêk an phût a, sawrkar lam pawhin hei hi ngaihtuahin anni tan hian compensation pek theihna tur plan a siam sak a ni. Mahse hei hi farm neitute leh sumdawngte chuan an farm hlutna leh an sumdawnna te ngaihtuahin a tlêm lutuk niin an sawi a, eizawnna kawng dang dapna'n pawh a bei tham hle niin an sawi.

Korea ramah hian uisa ei țhin hi mi tlêmte an ni tawh a, țhangtharte zingah phei chuan ei an tlem tawh hle, chutih lai erawh chuan ui farm tam tak a la awm avangin, farm te tih tâwp anih hunah ui te hi sawnchhuah an ngai dawn a, animal shelter an neihte'n a dâwl zo dawn lo ni a a lan avangin sawrkar lam pawhin ruahmanna felfai tak a siam a ngai dâwn niin a lang.

https://www.facebook.com/share/17VfFc4UyW/
Chingpirinu fb page ; thu rintlâk leh ngaihnawm post-na hi min lo follow ve ta che...

Mut tam a țha ber chuang lo. Dementia vei theihna a ti sâng Puitling k*m 18 ațanga k*m 64 inkar te hian kan taksa hrisel...
23/11/2025

Mut tam a țha ber chuang lo.
Dementia vei theihna a ti sâng

Puitling k*m 18 ațanga k*m 64 inkar te hian kan taksa hriselna'n a tlangpuiin nikhatah darkar 7-8 tal mut kan mamawh țhin a, mut tam leh mut țhat hian hriselna atan țangkaina tak mai a nei a ni, amaherawhchu kan taksa mamawh ang tawk aia tam kan mut chuan kan hriselna atan a pawi ve thei tho bawk a ni.

China a awm Shandong University a researcher-te'n an zirchianna ațanga a lan danin, hmâ taka mut leh mut hnem lutuk hian k*m upat hnuah dementia vei theihna chance a tisâng a ni.

Zirmîte chuan puitling k*m 60 chung lam chin, mi 1982 te chu k*m thum leh thla sarih lai mai an zirchiang a, an zinga mi 97 te chuan dementia an vei chho tih an sawi a, heng dementia vei te hi mu tam leh mu hma țhin te an nih tlangpui thu an tarlang. An zirchianna ațanga an tarlan danin nitin darkar kua aia rei mu țhin te hian darkar 7-8 mu țhinte aiin 69% in dementia vei theihna chance an nei sâng zawk a ni.

Hei bakah hian Shanghai Aging Study-te'n an zirchianna an tarlanah chuan zan dar 9 hma lama mu țhinte hian zan dar 10 hnu lam a mu țhinte aiin, a lêtin dementia vei theihna chance an nei sâng zawk bawk.

Amaherawh chu he'ng zirchianna te hian mut hma leh mut tam chu dementia thlentu ber an nih loh thu leh, dementia thlen theitu pakhat ve mai a nih thu an tarlang tel bawk. He'ng an zirchianna te hi Journal of the American Geriatrics Society ah an tarlang a ni.

Dementia chu thluakin a hna thawh tur ang a thawh tawh loh avanga an hun kal tawh an hriatrengna an hloh te, an nundan leh tihdan phung pangngai theihnghilh a, mumal lo leh vài taka khawsak phahna thlentu ti ila, a la hre ngai lo tan pawh hriatthiam a awl berin a rinawm. Thluak a nerve cell țhenkhatte chu a lo chhiatin thluak khawl pawimawh dangte nen an thawk ho thei ta lova, chu chuan dementia hi a thlen ta țhin a ni.

Dementia hi a tlângpuiin k*m upa lam natna a ni deuh a, k*m 60 chunglam chinah hian a lang tlangpui țhin, chutih laiin k*m naupangtê ni chunga vei pawh an awm ve tho bawk.

Alzeimer nen hian sawi pawlh mai awl tak a ni. Alzheimer hi dementia chi khat a ni a, alzheimer nei zawng zawng te hi dementia nei an nih laiin, dementia nei zawng zawngin alzheimer an vei lo thung. Dementia veitu 70% vel hi alzheimer an ni.

MUSLIM HRUAITU ROPUI - SALADIN.Indona mualah nupa tuak thar te tan zahngaihna a lantir. Saladin hi a hming tak chu Șalāh...
22/11/2025

MUSLIM HRUAITU ROPUI - SALADIN.
Indona mualah nupa tuak thar te tan zahngaihna a lantir.

Saladin hi a hming tak chu Șalāh ad-Dîn Yûsuf ibn Ayyûb a ni a. AD 1137/1138 khan Tikrit (tunlai khawvela Iraq) ah a lo piang a. Syria ah seilianin, Muslim General rothap tak mai a pate Shirkuh hnen ațangin indo dan leh sipai huaisen ni turin a inchher chho a ni.

Crusader ho in muslim te k*t ațanga ram thianghlim Jerusalem leh a chhehvel lâ lêt a an awp mek lai khan Saladin hi muslim lal inthlahchawng pakhat, Syria leh Iraq hmar lam ram b**g țhenkhat awptu Zengid Dynasty lal pakhat Nur al-Din Zengi hnuaiah sipai hotu huaisen tak a ni a.
Nur al Din a thih hnu khan Middle East a Muslim ram ; Egypt, Syria, Iraq hmar lam țhenkhat, Yemen leh Hijaz (Mecca leh Medina) te chu awp khâwmin Ayyubid Dynasty a din ta a ni.

Lal ni chunga raldo mi a nihna te, a huaisenna te bâkah, a hmelmate chunga ngilneihna a lantir țhin te chu a hming thanna ti zualtu pakhat a ni tel bawk.

AD 1183 November thla khan Saladin hian Crusader te awpna hnuaia awm mek Kerak Kulh (tunlai hun a Jordan ram chhunga awm) chu lâk tumin a sipaite nen an hual a, Kerak kulh hi Saladin-a hmelma lian tak pakhat, Muslim khualzin leh sumdawng mite lo lambun țhin tu Crusader zinga mi Lord Raynald de Châtillon-a awpna hnuaiah a awm mek a ni.

Ani hi Saladina'n a hmelmate zinga a huat ber pawl a tih theih ang. Crusader leh Muslim ten thuthlung an siam te chu a bawh chhe fo mai a, Egypt leh Syria a muslim sumdawngte zalên taka an tei vel theihna tur remna thuthlung te chu engah mah a ngai hek lo. Tin Tuipui Sen kam vela khawpuite leh muslim ram thianghlim Mecca te chu beih a tum ni a thuthang a awm avangin Saladin hi a thinrim a, a inkulhna Kerak kulh hi lâk tumin a bei ta a ni.

He tia Saladin leh a sipaite' Kerak kulh lâk tuma an hual mêk lai hian Crusader zinga mi zah kai leh pawimawh tak, Humphrey IV of Toron leh Isabella of Jerusalem te chuan kulh chhungah inneihna an lo kal pui ve mek bawk a, chu thu chu a sipaite chuan rawn hrilhin a thal kâp mi leh indona hmanrua thununtute hnenah chuan inneihna an buatsaihna hmun tower chu bitum rih loh turin thu a pe ta a, nupa tuak thar te hnenah hian thu thawnin an inneihna a tihbuai loh tur thu a hrilh bâkah inneih lâwmpuina thilpek a thawn hial bawk a ni.

A hmelmate lakah pawh zahngaihna a lantîr avang hian mo thar (Isabella-i) nu Stephanie chu a lâwm em em mai a, Saladin-a sipaite camp lamah hian lawmthu sawina'n eiturte a thawn lêt ve hial bawk.

Inneihna an kalpui zawhah hian Saladin leh a sipaite chuan Kerak kulh chu lâk tumin an hual chhunzawm reng a, mahse he kulh awmna hi a sângin Saladin a sipaite tan pawh han chêt zung zung a har hle a, a bang te chu a chhah bakah thuah eng emaw zat a nei bawk a, Saladin-a indo khâwl te chuan a thuah pawn lam te chu han ti chhe ve bawk mah se, a chhûng erawh an lût thei mai bîk lo.

Hetih lai hian pasal nei thar Isabella-i unaupa (unau piang hmun an ni lo) King Baldwin IV chu Jerusalem ațangin ralthuam țha tak tak leh sipai tam tak nen Lord Raynald te pui turin a rawn thleng a. Saladin chuan Crusader sipai dangte nena inbeih chu a zuam loh avangin a kulh hual lai chawlhsanin a inhnukdawk ta a ni.

Lord Raynald chuan Saladin chu a la runluih chhunzawm reng a, muslim khualzin leh sumdawngte laka a chêt dan te chu a bansan hek lo.

AD 1187 khan Saladin-a sipaite leh Crusader sipaite chu tunlai huna Israel ram, Galilee dil thlang lam Horn of Hattin an tihah chuan an inbei a, he an inbeihna hi khawvel sakhaw history a inbeihna pawimawh tak mai niin 'Battle of Hattin' ti a hriat lar a ni a.

He inbeihnaah hian Saladin chuan hnehna a chang a, k*m 88 lai mai Crusader te awpna hnuaia lo awm tawh Jerusalem leh a chhehvel te chu muslim te awpna hnuaiah a lo awm leh ta a ni. Saladin chuan a lo sawi lâwk sa angin, a k*t ngeiin Lord Raynald chu a that a, Kerak kulh pawh a awp zui ta bawk a ni.

19/11/2025

Sswi dik fû a ni... 😇

Address

Aizawl

Website

Alerts

Be the first to know and let us send you an email when Chingpirinu Fb page posts news and promotions. Your email address will not be used for any other purpose, and you can unsubscribe at any time.

Share