08/05/2021
Editor wui Tuipam Teomeikha
India wui mathãmeithui kaji medical infrastructure khaleiya Delhi li Covid-19 mimao hina rãkathang kasangli, kashãng-kachãm, shanao-mayarnao, naoshinao-khararnao mateila, thang-thangli mi thisangda khalei chi, ãthumli chizan khavai apam masamkaphangva hailãk laga, kathi angun chi riktã khavai eina tangda chakã malei mada line kasãngsãng eina ngarai ngarok laga leida lei.
Kalikhada, mimao hina imaramli zakshida rãza haoni kaja kathã marao khala kaji ithum mamajuksa kaji masãpai mana. Chithang chiya, ithum wuili ngalei hiyãkha mashãda leilala, chikhur chuimi khavai mi maleisãlui mara.
India wui apam katongali mimao hiwui kachot ngaphang ngarokserda khalei ngasã haoda, ithumli ayar wui eina khangachon rãra kaji chihãn khavaila saklãka. Ãthumla kachichã wuivãng ãthum mashã mangarinrarla leida lei. Mimao hiwui eina ngatangkhui khavai apong chiya ‘khangashar’ hi maningla khangatei malei mana.
Covid-19 aga hi masi-masãli paikazata, ngaleili ngawok kazat aga maning mana, kha, apam ãkhali mangathala kapam (static) agana. Aga hili phungung-phungvã sãmida khalei chiya covid-appropriate-behaviour makhamayona bing china kasãna. Ithum aga hiwui agent mangasã khavai ithum khalatta makhangashar masãpai mana.
Achãkum first wave kharãli paikharek leihaisã lala, ãja second wave kharã hiliya ngasan sãnganao khavai atam maninglui mana. Kateowa aga chili ithum wui mangkhama wuivãng eina pangshap mamisa.
Newspaper li, internet li, social media li, ithumna theiser/ pãkhuiser haira. Okathui wui medical expert bingna chizami kahai chiwui tungli ithumna ojã masãshãnluisa, kha, chi ithumna ngarakzak eina mayon khavai hotnãda zakkashiya mimao hiwui eina ngãkkhuisa.
Ima yur wui longrei bingna thãnda, imayur wui medical line li kazata doctor bing kala kathem-thangkhamei bing eina ngasoda semkahaiya Tangkhul Co-ordination Forum on Covid-19 (TCFC) hina mimao hili ngasung khavai apong khangarãn hili ithumna question masãpam haila, kha, shurkatheiya, kaphã ruichumnao ãkha sãda ithum cooperation mingarumda maiya ngarumsa.
Bible wui 1 Cor 6:19-20 li kapi kahai “Nathum wui phasã hi Varena khami Manglã Kathara nawui wuklungli pamkhavai khorumshimna da nathum mathei malã? Nathum hi nathum khalatta wui maning mana, kha Vare wuina; nathumli aman mida lokhui haira. Chiwuivãng eina nathum wui phasã eina Vareli tekmatei ngasaklu.” hi ãja imayur wui ruichumnao bingli phaning ungngasak ngaiya.
Tangkhul li Varena ngachonmi ranu!