26/07/2025
ষ্টেম চেল্ ট্রান্সপ্লান্টে শিশুবোৰৰ বাবে নতুন আশাৰ দুৱাৰ মেলিছে
আধুনিক চিকিৎসা পদ্ধতিয়ে সদায়েৰে সীমা ভাঙি গৈ আছে আৰু তাৰ ভিতৰত অন্যতম আশ্চৰ্যজনক উন্নতি হৈছে ষ্টেম চেল্ ট্রান্সপ্লান্টেশ্বন।
এই সম্ভাৱনাটো বাস্তৱ হৈ পৰিছিল হায়দৰাবাদৰ এখনী কনসাংগুইনিয়াছ পেৰেণ্টসৰ (নিকট আত্মীয় পিতৃ-মাতৃৰ) ৫ মাহীয়া এজন শিশুৰ বাবে। তেজৰ কঠিন ৰোগত আক্ৰান্ত শিশুটোৱে নিয়মিতভাৱে ৰক্ত প্ৰৱাহৰ প্ৰয়োজন হৈছিল, আৰু জীৱনৰ আশা কমি গৈছিল। কিন্তু ডাক্তৰৰ পৰামৰ্শ অনুসৰি ষ্টেম চেল্ ট্রান্সপ্লান্টেশ্বনৰ বিষয়ে জানি, পৰিয়ালে এই চিকিৎসা আৰম্ভ কৰে। আজিকালি শিশুটি সুস্থভাৱে জীৱন অতিবাহিত কৰি আছে।
ডঃ এছ. সিরিষা ৰাণী, ছীনিয়ৰ কনচালটেণ্ট, পেডিয়াট্ৰিক হেমাটোলজী অনক’লোজী আৰু BMT, ৰেইনব’ চিল্ড্ৰেন্স হস্পিটেল, হায়দৰাবাদে, এই বিষয়ত অধিক জাননী দিয়ে।
⸻
ষ্টেম চেল্ ট্রান্সপ্লান্টেশ্বন কি?
এইটো হ’ল এক চিকিৎসা পদ্ধতি য’ত ষ্টেম চেল্ বা অস্থিমজ্জাৰ কোষ ৰোগীৰ শৰীৰত পুনৰ সঞ্চালন কৰি ৰক্ত নিৰ্মাণৰ কাৰ্যক্ষমতা পুনৰুদ্ধাৰ কৰা হয়।
ষ্টেম চেল্ চামৰ (হাড়ৰ মাজত থকা মজ্জা), পেৰিফেৰেল ব্লাড (ৰক্তৰ পৰা সংগৃহীত), বা আম্বিলিকেল ক’ৰ্ডৰ পৰা সংগ্ৰহ কৰা হয়।
⸻
কোন ধৰণৰ ৰোগত এই চিকিৎসা লাভজনক?
Malignant (Cancer-Related) Conditions:
• Acute বা relapsed leukemia
• Relapsed বা Stage IV lymphoma, neuroblastoma, Ewing’s sarcoma
• Myelodysplastic syndromes
• Myeloproliferative disorders
Non-Malignant Conditions:
• Transfusion Dependent Anaemia (Thalassemia major, Sickle Cell Anaemia, Congenital Dyserythropoietic Anaemia, etc.)
• Bone Marrow Failure Syndromes (Inherited/Idiopathic Aplastic Anaemia)
• Primary Immunodeficiency Disorders
• Metabolic Disorders
• Certain Genetic Diseases
⸻
ষ্টেম চেল্ ট্রান্সপ্লান্টেশ্বনৰ ধৰণ
১. Autologous Transplantation:
ৰোগীৰ নিজৰ ষ্টেম চেল্ সংগ্ৰহ কৰি পুনৰ সঞ্চালন কৰা হয়। সাধাৰণতে কেঞ্চাৰ বা টিউমাৰৰ ক্ষেত্ৰত ব্যৱহাৰ হয়।
২. Allogeneic Transplantation:
ষ্টেম চেল্ অন্য এজন দাতাৰ পৰা সংগ্ৰহ কৰা হয়। ভাই/বোন ২৫% সামঞ্জস্যযুক্ত হয়, পিতৃ-মাতৃ সৰহাংশত সম্পূৰ্ণ মিল নোহোৱা হয়। সেইক্ষেত্ৰত জাতীয় দাতা তালিকা অনুসন্ধান কৰা হয়।
⸻
ষ্টেম চেল্ কিদৰে সঞ্চালিত হয়?
• উচ্চ-মাত্রাৰ কেম’থেৰাপি বা ৰেডিয়েচন দ্বাৰা অস্থিমজ্জা ধ্বংস কৰি নতুন ষ্টেম চেল্ প্ৰৱেশ কৰোৱা হয়।
• এই চেলবোৰ ৰক্তত মিশ্ৰিত কৰি মজ্জাত উপনীত হয় আৰু নতুন ৰক্ত কোষ সৃষ্টি কৰে।
• শিশুটিৰ সুশ্ৰূষা আৰু সংক্রমণ প্ৰতিৰোধৰ বাবে বিশেষ যত্ন লোৱা হয়।
⸻
দাতা কোন হব পাৰে?
যাৰ HLA টাইপিং ৰোগীৰ সৈতে মেলে, তেওঁ দাতা হব পাৰে। স্বাস্থ্যবান আত্মীয় বা ৰাষ্ট্ৰীয় দাতা তালিকাৰ পৰা সংগ্ৰহ কৰা হয়।
⸻
ডঃ সিরিষা ৰাণী কয়,
“ভাল ফলাফল আজিকালি বহু ক্ষেত্ৰতে দেখা গৈছে। চিকিৎসা পদ্ধতিতো উন্নত হৈছে, ড্ৰাগ আৰু পৰিচৰ্যাৰ নতুন পদ্ধতিৰ ফলত **GVHD (Graft Vs Host Disease)**ৰ ব্যৱস্থাপনাও উন্নত হৈছে। সঠিক চিকিৎসা আৰু সংগঠিত ইউনিটৰ সহায়ত শিশুবোৰৰ জীৱনত নতুন আশাৰ দুৱাৰ মেলিছে।”
⸻
📞 যোগাযোগৰ বাবে:
ডঃ এছ. সিরিষা ৰাণী
পেডিয়াট্ৰিক হেমাটো-অনক’লোজিষ্ট
Rainbow Children’s Hospital, Hyderabad
