
16/05/2025
ရာသီတုပ်ကွေး (Seasonal Influenza) နှင့် ပတ်သက်သည့် အချက်အလက်များကို စနစ်တကျ ပြန်လည်စုစည်းဖော်ပြပေးလိုက်ပါတယ်
#ရာသီတုပ်ကွေး အကြောင်း အခြေခံအချက်များ
ဖြစ်စေသောအကြောင်းရင်း: Influenza A, B နှင့် C ဗိုင်းရပ်စ်များကြောင့်ဖြစ်ပြီး အသက်ရှူလမ်းကြောင်းမှတစ်ဆင့် ကူးစက်တတ်သည်။
အဖြစ်များသောကာလ မိုးရာသီနှင့် ဆောင်းဦးပိုင်းတွင် ပိုမိုဖြစ်ပွားလေ့ရှိသည်။
ရောဂါလက္ခဏာများ
(၁) သာမန်လက္ခဏာများ
- အဖျားတက်ခြင်း (38°C အထက်)
- ချမ်းတုန်ခြင်း၊ ကိုယ်လက်ကိုက်ခဲခြင်း
- လည်ချောင်းနာခြင်း၊ ချောင်းခြောက်ဆိုးခြင်း
- နှာစေးခြင်း၊ နှာချေခြင်း
- ခေါင်းကိုက်ခြင်း၊ မောပန်းနွမ်းနယ်ခြင်း
(၂) ပြင်းထန်သောလက္ခဏာများ (အထူးသတိထားရန်)
- အဖျား 39°C ကျော်ခြင်း
- အသက်ရှူမြန်ခြင်း/ကျပ်ခြင်း
- ရင်ဘတ်အောင့်ခြင်း
- သတိလစ်ခြင်း၊ တက်ခြင်း
- ရေဓာတ်ခန်းခြောက်သည့်လက္ခဏာများ (ဆီးနည်းခြင်း၊ မျက်ခွံခြောက်ခြင်း)
အန္တရာယ်ရှိသူများ : ကလေးငယ်များ၊ ကိုယ်ဝန်ဆောင်များ၊ အသက် ၆၅ နှစ်အထက် လူကြီးများ၊ နှလုံး/အဆုတ်ရောဂါ၊ HIV/AIDS ရှိသူများ။
#ကူးစက်နည်းလမ်းများ
1. လေထုမှတစ်ဆင့် : ချောင်းဆိုး/နှာချေသည့်အခါ ဗိုင်းရပ်စ်ပါသော အမှုန်များကို ရှူရှိုက်မိခြင်း။
2. အရာဝတ္ထုများမှတစ်ဆင့်: ဗိုင်းရပ်စ်ကပ်နေသော လက်ကိုင်/မျက်နှာပြင်များကို ထိတွေ့ပြီး ပါးစပ်၊ နှာခေါင်းသို့ လက်မှတစ်ဆင့်ကူးခြင်း။
3. ရောဂါပိုးရှိသူနှင့် နီးနီးကပ်ကပ် ထိတွေ့ခြင်း။
#ကာကွယ်ကုသရန် နည်းလမ်းများ
(က) ကာကွယ်ခြင်း
- အထိရောက်ဆုံးနည်း : နှစ်စဉ် တုပ်ကွေးကာကွယ်ဆေးထိုးခြင်း (အထူးသဖြင့် အန္တရာယ်ရှိသူများ)။
- နေထိုင်မှုပုံစံ:
- လက်ကို ဆပ်ပြာနှင့် စက္ကန့် ၂၀ ကြာဆေးခြင်း။
- နှာချေ/ချောင်းဆိုးလျှင် တံတောင်ကွေးဖြင့် ဖုံးခြင်း။
- ဖျားနာသူနှင့် အနီးကပ်မထိခြင်း။
- မျက်နှာနှင့် ပါးစပ်ကို မကြာခဏ ထိတွေ့ခြင်းမှ ရှောင်ကြဉ်ခြင်း။
(ခ) ကုသမှု
- အိမ်တွင်းကုထုံးများ:
- အနားယူခြင်း၊ ရေများများသောက်ခြင်း။
- ပါရာစီတမော/အိုင်ဗျူပရိုဖန် ကဲ့သို့ဆေးများဖြင့် လက္ခဏာသက်သာစေခြင်း။
- ကွမ်းရွက်၊ ချင်း၊ ထန်းလျက်ပြုတ်ရည်တွင် ဆားလှော်အနည်းငယ် ထည့်သောက် ချွေးအောင်းပေးပါ။
- ရှမ်းဆေးခါးပင် (အစို၊ အခြောက်)ကို ထန်းလျက်ဖြင့် ကျိုသောက်ပါ။
- ချင်းခြောက်အမှုန့်၊ ကွမ်းရွက်ခြောက်၊ ကျပ်ခိုးသုံးမျိုးပြုတ်ရည်တွင် ဆားလှော်အနည်းငယ်ထည့် ပူပူသောက်ချွေးအောင်းပေးပါ။
- စမုန်စပါးရွက်ကို ဘဲဥနှင့်ရောကြော်စားလျှင် တုပ်ကွေးညောင်းကိုက်များ သက်သာစေပါတယ်။
- ပူဒီနာရွက်၊ ဆူးပန်းရွက်အစိမ်းကို အရည်ညှစ်၊ သတ္တုရည်ကို ဆားလှော်အနည်းငယ် ထည့်သောက်ပါ။
ဆေးရုံတက်ရန် လိုအပ်သည့်အခြေအနေ
- အဖျား ၃ ရက်ကျော်မကျခြင်း။
- အသက်ရှူခက်ခြင်း၊ ရင်ဘတ်အောင့်ခြင်း။
- သတိမေ့မြောခြင်း။
(ဂ) ဆေးဝါးသုံးစွဲမှု
- Antiviral ဆေးမျာ(ဥပမာ - Oseltamivir/Tamiflu) : ရောဂါစတင်ပြီး ၄၈ နာရီအတွင်း သောက်ပါက ပြင်းထန်မှုကိုလျှော့ချနိုင်သည်။
#အရေးပေါ်အခြေအနေများ
- ကလေးငယ်များတွင်: အဖျားကြီးပြီး အန်ခြင်း၊ အာရုံမရှိခြင်း။
- လူကြီးများတွင်: သွေးပေါင်ကျခြင်း၊ စကားမပြောနိုင်ခြင်း။
→ ဤအခြေအနေမျိုးတွင် ဆေးရုံသို့ အမြန်ဆုံးသွားရန်။
အခြားသိထားရမည့်အချက်များ
- ဗိုင်းရပ်စ်အမျိုးအစား : Influenza A (H1N1, H3N2) နှင့် B ကွဲပြားမှုအလိုက် လက္ခဏာကွာခြားနိုင်သည်။
-
- ပြန်လည်ဖြစ်ပွားနိုင်ခြေ : တုပ်ကွေးဗိုင်းရပ်စ်သည် မျိုးဗီဇပြောင်းလဲတတ်သောကြောင့် တစ်သက်တာ ကိုယ်ခံအားမရနိုင်ပါ။
နေ့စဥ်နဲ့အမျှ Special Noted pageမှ ကျန်းမာရေးဗဟုသုတများတင်ပေးနေပါတယ် ကိုယ့်အတွက်အကျိုးရှိတယ်ဆိုရင်မျှဝေshareခြင်းဖြင့်ကုသိုလ်ယူလို့ရပါတယ်ရှင့်
#ကျန်းမာရေးဗဟုသုတများ