نیاز برایم-دۆسیەی کورد- تورکیا

  • Home
  • Iraq
  • Irbil
  • نیاز برایم-دۆسیەی کورد- تورکیا

نیاز برایم-دۆسیەی کورد- تورکیا Files of Turkey Government with Kurdish people in Kurdistan

دایە زایدە، دایکی دوو گەریلای قارەمان کۆچی دواییکردهوشیار برایم..دایە زایدە، دایکی کچ و کوڕێکی گەریلای گیانبەختکردووی بز...
04/08/2025

دایە زایدە، دایکی دوو گەریلای قارەمان کۆچی دواییکرد
هوشیار برایم..
دایە زایدە، دایکی کچ و کوڕێکی گەریلای گیانبەختکردووی بزاڤی ئازادی ( بروسک و ڕوناهی) دواماڵئاوایی لە ژیان و حەسرەتەکانی کرد.
خێزانەکەیان لە ساڵی ۱۹۹۱ وە لە شاری سلێمانی لە ڕێگەی دایە زایدە-وە ئاشنایەتیان لەگەڵ هەڤاڵانی پەکەکە پەیداکردوو هەر لەو کاتەوە کە هێشتا خەڵکی هەرێم ئاشنای پارتی کرێکارانی کوردستان نەبوون، ئەو خێزانە ماڵەکەیان وەک بارەگایەکی نهێنی هەڤاڵان و خاڵی وەرچەرخانی هزری ئازادی بوو.
دایە زایدە ژنێکی وڵاتپارێز بوو، چەندین جار تووشی گرتن و بەردەوامیش لە ژێر هەڕەشەی ئاسایشدا بوو، کاک ئیسماعیلی هاوژینیشی، هەمان شێوەی کوڕ و کچەکانی ئەوەندەی لە توانایدابوو هاوکاری هەڤاڵان و ڕێخستنەکان بوو، لەگەڵ هەموو زەحمەتیەکانیش دایە زایدە هەرگیز کۆڵی نەدەدا و دەردەسەریەکان نەیانتوانی پاشگەزی بکەنەوە، تەنانەت لە وابەستەیی بەو تێکۆشینە چوار کچ و دوو کوڕی ڕوویان لە شاخ کردوو بوون بە گەریلا.
دایە زایدە بوو بە دایکی شەش گەریلا و هەر لەو پێناوەشدا کچ و کوڕێکی لە نێو ڕیزەکانی گەریلا گیانیان پێشکەشی خاک و نیشمان کرد
ڕزگار کە ناسراوبوو بە هەڤاڵ بروسک و کوڕی گەورەی دایە زایدە بوو، یەکێکە لەو چەند گەنجە پێشەنگانەی لە ساڵی ۱۹۹۱ و دوای ڕاپەڕین چوونە ڕیزەکانی گەریلا، هەڤاڵ بروسک گەنجێکی تێگەیشتوو و ڕۆشنبیر بوو، لە ژیانی گەریلایەتیشدا پێشەنگێک و فیداکارێکی نموونەیی بوو، لە سەرەتای ساڵی ۱۹۹۷ لە سنووری ڕۆژهەڵات و باکوری کوردستان لە ناوچەی دۆڵی شەهیدان بە دەستی ناپاکێکی جاسووسی دەوڵەتی ئێران شەهید بوو.
ئارەزوو کە بە هەڤاڵ ڕوناهی دەناسرا، کچی دایە زایدە کە هێشتا ۱٨ بەهاری تەمەنی تێنەپەڕاندبوو، کچێکی زیرەک و خاوەن باوەڕێکی پۆڵایین بوو، بەو تەمەنی گەنجێتیەوە بە ورەیەکی بەرز و چالاکەوە لە نێو هەڤاڵانی دەناسرایەوە، بە چەند مانگێک دوای شەهیدبوونی بروسکی برای، هەر لە ساڵی ۱۹۹۷ لە کاتی ئۆپەراسیۆنە هاوبەشەکەی تورکیا و بارزانیەکان بۆ سەر هەڤاڵان لە بادینان، لەگەڵ گروپێک هەڤاڵ لە کاتی پەڕینەوەیان لە چیای مەتین بۆ چیای گارە، لە نزیک گوندی کانێ ی شاری ئامێدی لە شەوێکی بەهاردا، کەوتنە بەر سێرەی تانکەکانی دەوڵەتی تورک و لەگەڵ چەند هەڤاڵێکی دیکەیدا دەگەنە کاروانی گیان بەختکردوان.

دایە زایدە ئەمڕۆ بەیانی بەرواری ٤ ی ئاب ۲۰۲٥ دوا ماڵئاوایی لێکردین و حەسرەتی نەبینینەوەی کچ و کوڕە گەریلاکەی، تەنانەت بێبەشیی لە بینینی گۆڕەکانیشیانی لەگەڵ خۆی برد.
زۆرن ئەوانەی وەک دایە زایدە سەربازی ونن لەو تێکۆشینە پیرۆزەدا ژیانی خۆیانیان خستە مەترسی و جگەرگۆشەکانیان پێشکەشی خاک و نیشتمان کرد و بە ژیانێکی کۆڵەمەرگ پڕ لە ئازار، بەڵام بە سەربەرزی بردەسەر.

رێبەر ئاپۆ مەبەستی لەچتۆ'ئینتگراسۆن-تێکەڵبوون"ێکە؟ چەمکی تێکەڵبوون- ئینتگراسۆن کە رێبەر ئاپۆ لە پەیامەکەی بۆ کۆنگرەی ١٢ ...
02/08/2025

رێبەر ئاپۆ مەبەستی لەچتۆ'ئینتگراسۆن-تێکەڵبوون"ێکە؟
چەمکی تێکەڵبوون- ئینتگراسۆن کە رێبەر ئاپۆ لە پەیامەکەی بۆ کۆنگرەی ١٢ باسی لێوەدەکات، مەبەستی لە تێکەڵبوونی پۆزەتیڤ-ئەرێنییە. ئەو تێکەڵبوونە ئەرێنیە لە چوارچێوەی ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاستدا پێویستییەکی ژیارییە بۆ وەستاندنی رەگەزپەرستی و خوێنرشتن و بەرقەرارکردنی ئاشتی مایندە. لەم جۆرە تێکەڵبوونە، ئیدی چەمکی یەک نەتەوە ویەکزمان لەگؤردەنرێت و، گەلان دەتوانن ئازادی بەدەست بهێنن لەگەڵ پاراستنی ناسنامە و تایبەتمەندیی خۆیان، دوور لە توانەوە لەناو دەوڵەتی ناوەندیدا.
دەتوانین دەیان بگرە سەدان نمونە بۆ ئینتیگراسیۆنی نەرێنی- توانەوە بەدرێژایی سەد ساڵی رابووردودا بهێنینەوە. هەر لە ئەمەریکای تا دەگاتە چین ، تورکیا زەقترین نمونەی رۆژهەڵاتی ناوەراستە کە دەیان زمان وکلتور توانەوە و ئێستاشی لەگەڵدا بێت هیچ بوونێکیان نەماوە.
چەند خاڵێک بۆ تێگەیشتن لەم چەمکە دەخەمەروو:
* تێکەڵبوونی ئەرێنی پرۆسەی یەکخستنی گەلانە بەبێ سەپاندنی یەکڕەنگی یان سڕینەوەی ناسنامەکان.
* هەوڵ دەدات بۆ بنیاتنانی سیستمێکی کۆمەڵایەتی کە ڕێز لە فرەیی بگرێت و زەمینەیەکی هاوبەش بۆ ئازادی دروست بکات.
* ئامانج لێی تێکەڵبوونی نەرێنی یان توانەوە لەناو دەوڵەتدا نەهێڵێت، بەڵکو دووبارە بنیاتنانەوەی کۆمەڵگایەکی سەربەخۆ و ڕێکخراو. رێگەگرتن لە جەختکردنەوە لەسەر گۆڕینی ناسنامە بۆ ئیرادەیەکی سیاسیی ڕێکخراو.
ئەو مەرجە ریشەییانە چین بۆ تێکەڵبوونی ئەرێنی:
1. هێزی خودی کۆمەڵگاکە،
* ئازادی بەبێ هێزی خودی و بێ ڕێکخستنێکی خاوەن ئیرادە بەدەست نایەت.
* ئەگەر کۆمەڵگا ڕێکخراو و بەهێز نەبێت، ڕووبەڕووی مەترسیی لەدەستدانی ناسنامەی خۆی دەبێتەوە.
2. ڕەتکردنەوەی تێکەڵبوونی نەرێنی:
* تێکەڵبوونی نەرێنی دەبێتە هۆی تواندنەوە و ئاسمیلەکردن لەناو دەوڵەتی ناوەندیدا.
دەتوانین چەندین نموونەی جیهانی بۆ تێکەڵبوونی ئەرێنی بهێنینەوە، لەوانە:
1. نموونەی کەنەدا:
* لە ئاستی دەستووریدا دان بە فرەییدا دەنێت، ئەمەش دەیسەلمێنێت کە فرەیی لەناو دەوڵەتدا ئەگەری هەیە. پێکهاتەی رەسەن لەو وڵاتە رێزلێگیراوە و کۆمەڵگاکانیشیان لە رووی کەلتوری و زمان و هونەردا رێگەپێدراوە و بەرێکخستن کراون.
2. بۆلیڤیا:
* هەنگاوێکی پێشکەوتووترە، کە تێیدا دەوڵەت وەک دەوڵەتێکی فرەنەتەوە پێناسە کراوە و گەلانی ڕەسەن بوونەتە بەشێکی سەرەکیی دەستوور.
3. کەتەلۆنیا و سکۆتلەندا:
* کەتەلۆنیا: نموونەیەکی زەقە لە ناکۆکی لەگەڵ دەوڵەتی ناوەندی بۆ سەپاندنی تێکەڵبوونی ئەرێنی لەلایەن کەتەلۆنییەکان.
* سکۆتلەندا: نموونەیەکی جێگیرترە و خاوەنی سەربەخۆییەکی بەهێزە لەناو شانشینی یەکگرتوودا.
تێڕوانینی بارۆس-رۆژئاڤا بۆ تێکەڵبوونی ئەرێنی:
* ڕۆژئاڤا لەو نموونانەی پێشوو باسمان کرد جیاوازترە، چونکە هەوڵ دەدات بۆ ڕێکخستنی ژیانێکی کۆمەڵایەتیی سەربەخۆ دوور لە دەوڵەتی ناوەندی و، وەک ئەزموونێکی شۆڕشگێڕانە دادەنرێت کە ئامانجی بنیاتنانی کۆمەڵگایەکە، چەمکی دەوڵەت لە ڕەگ و ڕیشەوە دەگۆڕێت.
* ئەرکی ئەم جۆرە ئینتگراسیۆنەی رۆژئاڤا- بارۆس گۆڕینی پێکهاتە ناوەندییەکان بۆ پێکهاتەی کۆمەڵایەتی.
بەکورتی و بەکرمانجی تێکەڵبوونی ئەرێنی تەنها تێکەڵبوونێکی رەمەکی نییە لەگەڵ سیستمی باودا، بەڵکو بنیاتنانی سیستمێکی کۆمەڵایەتیی تایبەت بە گەلانە. دەبێت هاوسەنگی هێز و توانا و ئیرادەی هەر کۆمەڵگایەکی ئیتنکی لەگەڵ ئەوانی دیکە بوونیان هەبێت، چونکە ناتوانێت کۆمەڵگای نەتەوەی سەردەست لەگەڵ کۆمەڵگایەکی نەتەوەیی بندەست ئینتگراسیۆن یاتێکەڵبوونی ئەرێنی بئافرێنێت. دەبێت هاوسەنگی هێز و ئیرادەی سەربەخۆ و گەلێکی بەرێکخستنکراو بێت، ئینجا دەتوانێت لەگەڵ کۆمەڵگای گەلی سەردەست یا دەسەڵاتدا ئینتگراسیۆنی ئەرێنی بئافرێنێت و ئا لەو کاتەدا بەتەنها پرۆسەی توانەوە روونادات.
ئایا ئەم ڕێبازە دەتوانێت پێکەوەژیانێکی ئازادانە لەنێوان ناسنامە جیاوازەکاندا بەدی بهێنێت و پێکهاتە ناوەندییەکان( گەلانی سەردەست) لە ناوچەکانی وەک ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاستدا بگۆڕێت؟

"جیهان کۆڵۆنییەکی زیهنییە" کەس ناتوانێ لاسایی رێبەر ئاپۆ بکات. بۆچی؟نوسینێکی زۆر واتاداری هاوڕێ'ئاوارە پیرۆت"ە.بۆخۆت ببە...
13/07/2025

"جیهان کۆڵۆنییەکی زیهنییە"
کەس ناتوانێ لاسایی رێبەر ئاپۆ بکات. بۆچی؟
نوسینێکی زۆر واتاداری هاوڕێ'ئاوارە پیرۆت"ە.
بۆخۆت ببە بە چیرۆک، چیرۆکێکی جیاواز، با لە ئەزموونی ئەوەی دیکە نەچێت، ئەوە بیرووڕای مەولانای ڕۆمییە، نیتچە-ش، بە ئەوانەی دوای خۆی دەڵێت: چاکترین شت بۆ ئێوە ئەوەیە کە بەڕێگای مندا نەیەن، لیۆ تۆڵستۆی، چاکترین بەرهەمەکانی خۆی بە گاڵتەجاڕی ناوبرد، سەردەمێک بۆخۆی بۆ مەرگی ئاناکارنینا دەگریا، نەک هەر ئەوە، خزمەتکارەکەی دەڵێت: لیۆ ڕۆژێکی تەواو نانی نەخوارد، کاتێک چووم بۆلای بزانم بۆ نان ناخوات، دیتم بە کەفوکووڵ دەگریا و پێی گوتم: ئاناکارنینا مرد، کەچی لەوەش زیاتر: تەنانەت بەرهەمە ناوازەکەی "شەڕ و ئاشتیی" هەر پێ فشەبوو، شانازیی پێوە نەدەکرد، تاقە یەک شت لیۆ دڵی پێی خۆشبووبێت: دانانی ئەلف و با بووە بۆ منداڵان، ئەویش لە کۆتاییەکانی تەمەنیدا ئەنجامیدا. چاولێکەن، جیهان و هیچ زمانێک تاقەتی ئەوەی پێ نەشکا شتێکی درووست لەسەر شەڕ و ئاشتیی بڵێن، تەنیا گوتیان: ئەوە ئەلیادە و ئۆدێسای مۆدێرنی، هۆمێرە، کەچی لە هەمانکاتتدا، لیۆ بۆخۆی فشەی پێ دەهات، بۆچی؟ چونکە ئەو: نان و پیوازی پێوە نەدەخوارد، دەینووسی و فڕێی دەدا، لیۆ لە گەڕانێکی بەردەوامدابوو بۆ داهێنان، کەسێک بوو لە کەسێتی خۆی دەگەڕا، ئەوەش باڵاترین ئاستە بۆ هۆشیاریی و داهێنان. هەموو ئینسانێکی داهێنەر و خودئاگا، خاوەنی هێندێک تایبەتمەندییە، ئەو تایبەتمەندییانە هەرگیز ناکرێت و نابێت دووبارە بکرێنەوە، بۆچی؟چونکە مەولانا پێی وابوو، ئەو کاتە چیرۆکەکان کۆتایی دێن، مەبەست لە چیرۆکەکان، چیرۆکی نووسراو یان ژانری ئەدەبی نین، مەبەست لە چیرۆک: ئەزموونی نوێ، پێرسپێکتیڤی دیکە، ڕوانینێکی جیاواز، بەکورتی: بۆ نموونە، جیهان ڕێژەیەکی زۆر بەرچاو لە خوێ پێکهاتووە، دەریا سووێرەکان، ڕۆڵیان گرنگە لەوەی جیهان بۆگەن نەبێت، ئەزموونی نوێ، چیرۆکی نوێ، بەو واتایەی کە خەڵک بەرەو دۆگمایی و چەقبەستوویی و بونبەست نەڕۆن. د. موستەفا مەلەکیان جارێک گوتبووی: سەعدی عاریف نییە، چونکە سلووکی تایبەت بەخۆی نییە. سلووکی تایبەت چییە؟ سلووکی تایبەت، ڕەفتار و ئاکاریی تایبەتی خودی داهێنەرە، لەبەر ئەوەی داهێنەر چیرۆکێکە لەوانەی پێش خۆی جوودایە، هێڵێکی جیاکەرەوەی هەیە، بۆیە ڕەفتاریشی بەگوێرەی چیرۆک و ئەزموون و تێڕوانینەکانی، ڕێبازەکەی، تایبەت بەخۆیەتیی و لەوەشدا ڕەسەنایەتیی خۆی پاراستووە، لەوانەیە دیقەتتاندابێت کاتێک سلاڤۆی قسان دەکات، هێندێک جوڵەی نائاسایی دەکات، ئەو جوڵە نائاساییانە زۆر سرووشتیی و تایبەت بەخۆیەتیی، لێشی جوان و واتادارە، بۆچی؟ چونکە هەم پارادیگمای هەیە، هەم سلووک، کە لەوانەی دیکە ناچێت، دەڵێن: ئەو ماڵانەی جیرانی کانت-ی فەیلەسووف بوون، لە ماڵەکانیاندا کاتژمێریان نەبوو، چونکە هەرکاتێک کانت لە ماڵەکەی هاتبایە دەرێ و گەڕابایەوە، دەیانزانی کاتژمێر چەندە. مایکڵ ئانجێلۆ، مۆدیگێلانی، ڤانەی وێنەکێش، هۆمەری مێژوونووس، بتهۆڤن، هەرکامیان چیرۆکێک بوون، ئەفڵاتوون و ئەڕستۆ، هەردووکیان شاگردی سوقرات بوون، هەریەکێکیان بوون بە دوو ڕێگا و چیرۆکی نوێ و دوو سلووک، دوو شێوازی بیرکردنەوە، دوو قوتابخانە، بەکورتی: دەتوانین لەسەر ئەو بنەمایانە داهێنەرێک بناسینەوە، کەسێتیی جیاواز، ڕەفتاری جیاواز، خوو و نەریتی جیاواز، کۆنفشیۆس تەبیعەتێکی هەبوو، لاوتزە جیاواز بوو، تاوییەکان ئەوانیش لە سەنتزوو جیاوازتر بوون، ئەم جیهانی فرەییە، بەرهەمی ئەو بانگەشە واتادارەیە کە دەڵێت: خۆت بناسە، ببە بە چیرۆکێکی دی، بەڕێگای مندا مەیە.
ئێمە کە بانگەشەی ئەوە دەکەین کە ئۆجالان فەیلەسووفە، چیرۆکێکی نوێیە، پارادیگما و ڕێبازە، ئایا بانگەشەیەکی ڕاستە، یان ئارەزووی ئەوە دەکەین فەیلەسووف بێت؟ لە ڕاستیدا ئەو یەکجار گوتوویەتیی "من فەیلەسووفم" بەڵام بابزانین ئەو "من"ە، هیچ سلووکێکی تایبەتی هەیە کە ئێمە لەکەسی تردا نەماندیبێت؟
ڕێبەر ئاپۆ: گروپێکی زۆر گچکەی لە هەڤاڵان خڕ کردەوە لە ئەنقەرە، پێی گوتن: مارکس هەڵەی کردووە، پێویستە دەست لەم جیهانەی ئێستا وەردەین. هەموو ڕۆژێک زیاد لە دە بۆ پانزە کاتژمێر قسەی کردووە، هەندێک کات تەنانەت بۆ دیوار قسەی کردووە و ڕووی لەهیچ کەس نەکردووە، لە خوێندنی سەرەتایی مامۆستاکانی سەعییان کردووە و خۆیان حازرکردووە بۆ پرسیارەکانی، لە خوێندنی ئانقەرە، ڕاسیستەکان لاشعوور هەستاونە سەرپێ و چەپڵەیان بۆ وتەکانی لێداوە، مەلای گوندەکەیان پێی گوتووە: عبدڵڵە تۆ دەفڕی بۆ ئاسمانەکان، پەرووین بوڵدان دەڵێت: کەچووین بۆ ئیمرالی، دیتم کە ئۆجالان تەسبیحە بچوکەکەی فڕێ نەدایە سەر مێزەکەی، بەڕێکی داینا، و هەموو شتێک لە ژوورەکەیدا ڕێکخراو بوو، ڕۆژێک توڕە دەبێت، هەموو خەڵکی نێو گوند بەردباران دەکات، دەڵێت: کاتێک پێمنایە ژوورەکەم لە ئیمڕالی، بیرم کەوتەوە کە دایگم پێی دەگوتم: کوڕم خۆت تووشی تەنیاییەکی تۆقێنەر دەکەیت. ئۆجالان بۆ ماوەی زیاد لەیەک ساڵ هەموو ڕۆژ لەیەککاتدا دەچێت بۆ پەروەردەی هەڤاڵان، دەوڵەتی تورکیا زیاد لەیەک تۆن تی ئێن تی لە شوێنی پەروەردە تەقاندەوە و هەموو سووریا و لوبنان لەرزی، بەڵام تەنیا ئەو ڕۆژە ئۆجالان نەچوو بۆ پەروەردە. ئۆجالان ئەو ڕۆژەی تورکیا بەرەو سووریا جێدەهێڵێت، جگە لە خودی خۆی، هیچ کەس نازانێت، تەنانەت کەسیرەش، گرنگترین گەشتی مێژوویی بەتاقی تەنیا دەکات، شوبباتی ساڵی گەلەکۆمەکەی، هیچ دەوڵەتێک زاتی ئەوەی نەکرد لەناو وڵاتەکەی دەستگیربکرێت، کاتێک لە نایرۆبی بوو، ویستیان دەمانچەیەکی پێ بدەن و دوایش بیکوژن، بڵێن: ئەوەتا ئۆجالان دەمانچەی پێ بووە، بەڵام ئەو ڕەتی دەکاتەوە دەمانچەی پێبێت، بەوهۆیە هەواڵگریی موساد هیچ پاساوێکی یاسایی نەبوو بۆئەوەی تیرۆری بکات، ئۆجالان هەرکاتێک کەسیرە تینی بۆ هێنابا، لەماڵەی دەچۆ دەرێ و هەڵدەهات، هیچ کەس تا ئەوڕۆ تەنانەت دەوڵەتی تورکیا نەیگوتووە: ئۆجالان ناڕاستگۆیە، داوێنپیسە. ڕۆژێک لە پەروەردەدا لەناکاو کەسێک هەڵدەستێنێت، بەهەڤاڵان دەڵێت: لێرە لایبەن. بۆ ڕۆژی دواتر لە هەمان کڵاسی پەروەردەدا دەڵێت: ئەم کەسەی دوێنێ لێرە ناردمانە دەرێ دڕک بوو، ئێستا گوڵ-ە، چونکە ئەو کەسە هاتبوو ئۆجالان بۆ دەوڵەت تیرۆر بکات.
ژیانی ئۆجالان، زۆر ترسناکە، بەڕاستی تۆقێنەریشە، ئەو چیرۆکێکی زۆر نائاسایی و جیاوازە، چەندین تایبەتمەندیی و سلووکی تایبەتی کەسێتیی خۆی هەیە کە کەسی دیکە ناتوانێت لاسایی بکاتەوە، هۆکاری ئەوەی کە، جەمیل بایک، قەرەیلان، بەسێ هۆزات، ساکینە جانسز، شەهید فواد، قەرسوو، دۆران کالکان، هەموو لیدەر و تیۆرسێنەکان، هەرکامیان جیاواز و سلووکی جیاوازیان هەیە، ئەوەیە کە: ژیان و ڕامانی ڕێبەر ئۆجالان، تۆقێنەرە و بۆ لاساییکردنەوە نابێت، ئەوەش هۆکارێکی سەرەکییە کە تێڕوانینی ئێمەی بۆ ئایدیۆلۆژیا گۆڕیوە کە دەشێت، دۆگما و چەقبەستوو نەبێت. ڕۆژێک ڕاهێندراوێکی دەزگای هەواڵگریی کەسێک دەنێرێت جەمیل بایک بکوژێت، ئەو کەسە شەو چاوەڕێ دەکات جەمیل بایک بخەوێت، شەوێکی سارد و بەفراوی، هەڤاڵان خەویان لێ دەکەوێت، بەکرێگیراو هەر چاوەڕێیە جەمیل بایک بخەوێت، تا ئەوەی کابرا بۆخۆی خەو دەیباتەوە، سبەی کە خەبەری دەبێتەوە، دەبینێت پاڵتۆی جەمیل بایکی بەسەر سنگییەوەیەتی، چونکە جەمیل بایک شەو دیتوویەتی سەرمای بووە، پاڵتۆکەی دادەنێت و پێی دادەدات، سبەی کابرا دەڵێت: من دۆڕام لە بەرامبەر تۆدا. ئەوە چیرۆکی تیۆرسێن و دامەزرێنەری پەکەکەیە، کە جوودایە لە ئەوانی دیکە، هەموو لیدەرەکان چیرۆکی جیاوازن، پەکەکە مەیدانی چیرۆکی نوێ و گۆڕانکاری چاوەڕواننەکراو و نائاساییە. پەکەکە، کلتوور و نەریتێکە، ڕەگی دارێکە هەزاران گەڵا و لقی هەیە، هەرکامیان چیرۆکێکن، سەما یوجە، ئارین میرکان، نموونەی چیرۆکی بەرهەمهێندراوی ژیانی ترسناکی ڕێبەر ئۆجالانن، شەهید کەمال پیر، تێگەیشت چۆن ئۆجالان ڕەنج و بەها، پیرۆزیی و نەفرەت، تیۆریزە دەکات، بۆیە ورتکەنانی سەرمێزەکەی فڕێ نادات و دەیخوات، ئەویش چیرۆکێکە بۆئەوەی دەبێت هەتا کۆتایی ژیان لەگەڵی بیت، حەقی قەرار، شەهید مەزڵووم، ئەوانیش بەڕێگای خۆیاندا ڕۆیشتن و تەرزێکی جوودایان بونیاد نا، ژیانی منداڵێتیی و پێغەمبەرانەی ئۆجالان، بۆ دووبارەکردنەوە نابێت، بەڵکوو سەرچاوەی چیرۆکەکان، تەرزی نوێ، سلووکی جیاواز، و جیهانبینی نوێیە. ئۆجالان پێویستترین و گرنگترین کەسێکە، تاقەتی هەبوو بڵێت: جیهان پێویستی بە شێوازێکی نوێی فەلسەفە و ژیانە. زەردەشت و بودا، سوقرات و کۆنفشیۆسی زیندوو کردەوە و گوتی: ئەوانە هێشتا دوا وتەی خۆیانیان نەگوتووە. بۆیە کلتووری هێلینی ڕەخنەکرد و پرۆمیتۆسی هێنایەوە نێو ڕیزی خواوەندەکان و فرانسیس بیکۆنیشی دەقوڕێنا، ئەو ڕێکخراوێکی لە حەوت کەس درووستکرد، بەڵێنیشیدا: هیچ هێزێک دەستی پێنەگات، ملیۆنان مرۆڤی خستە سەرپێ، جێگای باوەڕ و متمانەی فەیلەسووف و بیرمەندەکانە، هەموویان ڕێزی لێ دەگرن، هەنگاوەکانی بۆ داهاتوو پەرجووئاسان و کەم ئینسان هەیە بتوانێت پێشبینی بۆ بکات. ژیانێکی ترسناک، تەنیاییەکی تۆقێنەر، ئەویان کردووە بە، مرۆڤێکی باڵا، دەڵێت: من گەورەترین فەیلەسووفی شەڕ-م. شەڕ بۆ ئاشتیی و هەبوون و مانەوە و چیرۆکی نوێ و ژیانی نوێ و ئایندەی ڕۆشن و درووستکردنی کلیلی جوودا بۆ کردنەوەی گرێکوێرەکانی داهاتوو. بەکورتی: ئەو تۆقێنەرە، ئەو هێزە باڵایەی عیشق و خۆشەویستیی، بۆ لاسایی کردنەوە ناگونجێت، چونکە: کێ دەوێرێت بەو ڕێیەدا بڕوات، جگە لەوەی بۆخۆی نەبێت بە چیرۆکێکی دیکە؟

لە مەلامستەفا وە بۆ مەسعود!سەرنج: ئەم نوسینە دۆکۆمێنتارییە، خوێندنەوەیەکی جیاوازە لەو هەموو خوێندنەوانە کە پێشتر دەرهەق ...
16/10/2024

لە مەلامستەفا وە بۆ مەسعود!
سەرنج: ئەم نوسینە دۆکۆمێنتارییە، خوێندنەوەیەکی جیاوازە لەو هەموو خوێندنەوانە کە پێشتر دەرهەق بە مێژووی مەلا مستەفا تا دەگاتە مەسعود کراوە، هاوڕێی هێژا و بیرتیژ 'رێبوار رەشید" ئەم لێکۆڵینەوەی نوسیووە کە زۆر خاڵی باڵکێشی تێدایە، پێویست بە خوێندنەوە دەکات. لە چەند بەشێکدا دەبێت، ئەمەی خوارەوە بەشی یەکەمە.
-----------------

مەبەستی ئەم دەقە ئەوەیە کە لە ڕووانگەی جیاوازەوە سەرنج لە ئەو کەس و ڕووداوانە بدەینەوە کە کاریگەریی شایانباسیان لە سەر خەباتی رزگاریخوازیی خەڵکی کوردستان هەبووە و هەیە. پرسیاری سەرەکیش ئەوەیە بۆچی مەلامستەفا کرا بە ئایکۆنی پارتی دیموکراتی کوردستان - عێراق و ئەو پارتەی تەسلیم کرا؟ ئەمە، بە ڕای من، دەبێت پرسیاری هەموو تاکەکەسێک بێت کە بە دەربەست پرسی ئازادیخوازیی کوردەوە دێت لەبەرئەوەی سەرئەنجامی گرینگی لێ دەکەویتەوە.
یەکەم شەڕی شایانباسی پارتی دیموکراتی کوردستان – عێراق (لەمەودوا پارتی) دژی حکومەتی عەبدولکەریم قاسم بوو. حکومەتی عەبدولکەریم قاسم حکومەتی واق وڕماندن نەبوو، بەڵام لە بەراووردی مێژووی عێراق و دۆخی ناوچەکەدا حکومەتێک بوو کە دەیویست ئاشتیی لە عێراق و کوردستان بەرقەرار بێت و بە کۆمەڵێک ڕیفۆرم دەستی پێ کرد کە لە مێژووی عێراقدا بێ وێنە بوون، وەکو سەلماندنی کێشەی کورد و چارەسەرکردنی کە لە پەرەگرافی سێی (3) نوسخەی گەڵاڵەکراوی دەستووری پێشنیارکراودا نووسرا بوو "کورد و عەرەب لە نیشتیمانی عێراقدا هاوبەشن"، هەروەها بۆ قەرەبووکردنەوەی بەشێک لەو زەرەروزیانانەی لە کوردستان کەوتبوون، لەوانە، بڕینەوەی مووچە بۆ هێزی پێشمەرگە، ریفۆرمەکانی کەرتی کشتوکاڵیی و زەویوزار و هتد.
عبدولکەریم قاسم دوژمنی زۆر بوو. لە ناوخۆدا بەعسیەکان و قەومیەکان و لە دەرەوەیش ئەمەریکا و ئینگلیز و ئێران و تورکیا کە زۆر بە جیددیی دژی دامەزراندنی سیستەمی کۆماریی لە عێراقدا بوون لەبەرئەوەی گۆڕانکاریی گەورەی بە دوای خۆیدا هێنا بوو. لە سەروو ئەمانەوە دەوڵەتانی کەنداو ڕکیان لێێ بوو و دەیانویست بە هەر نرخێک بێت لە سەر حوکم لای ببەن، بەتایبەتیی پاش ئەوەی کە گوتی "کوەیت پارێزگایەکی عێراقە و دەیخەینەوە سەر عێراق".
گۆڕانکاریی ڕوویان دەدا و قاسم کەسایەتیەکی بەرچاوی گۆڕانکارییەکان بوو، بەتایبەتیی لەبەرئەوەی وەکو عێراقیەک بیری دەکردەوە نەک ناسیونالیستێکی عەرەب. لە پەنجاکان بەرەو پێشەوە ناسیونالیزمی ڕزگاریخوازی عەرەبیی کە تا ڕادەیەکی باڵا جەمال عەبدولناسر رابەرایەتیی دەکرد بووبوو بە مۆدی سییاسیی.
هاوکات لە ناوخۆی پارتیدا شەڕی دەسەڵات بە جۆری جیاواز هەبووە کە ڕیشەکەی لانی کەم دەگەڕایەوە بۆ پاش کۆنگرەی 4 ساڵی (1959/10/07) کە بەشداربووانی کەسایەتیی چەپ و مایل بە مارکسیزم لێنینیزم ژمارەیان زیاتر دەبن و پارتی بە هەندێک گۆڕانکارییدا دەڕووات کە جێی ئەم باسە نیین..
حبیب محمد کریم دەگێڕێتەوە کە لە سەرەتای 1964 دا پێوەندیی لەگەڵ حکومەتی عەبدولسەلام عارف لە رێگای پارێزگاری سلێمانییەوە (محمود عبدالرزاق) لە قەڵادزێ دەست پێ دەکاتەوە. ئەو وەکو نوێنەری حکومەتی عارف و مەلامستەفا و جەلال تاڵەبانی و نوری شاوەیس وەکو نوێنەری پارتی و دەڵێت کاتێک جەلال تاڵەبانی دەقی وردەکاریی رێککەوتننامەکە دەبات بۆ مەکتەبی سیاسیی، ئەوا مەکتەبی سیاسیی بە توندیی دژ دەبن و لەوێدا جەلال تاڵەبانی لایەنی ئەوان دەگرێت. بیانووی ئەوان ئەوەیە کە ئەو دەقە وەڵام بە داخوازیەکانی خەڵكی کوردستان ناداتەوە و تەنانەت هێرشیش دەکەنە سەر مەلامستەفا کە گوایا تەسلیم بە حکومەت بووە.
بەڵام ئەم گێڕانەوەیە ناڕاستە. حەبیب محەمد کەریم بازی بە سەر زانیاریەکاندا داوە، چونکە شێخ مەحمەدی کارێزە پێوەندیی ڕاستەوخۆی نێوان مەلامستەفا و حکومەتی عارف بووە کە سەر بە حکومەت بووە و جاشی ئەو زەمانە بووە. ئەو سەرەتای پێوەندییگرتن بووە لە نێوان حکومەتی عارف و مەلامستەفادا. مەسەلەی ئاگاداریی و ئاگاداربوونی جەلال تالەبانی زۆر دوای بڵاوکردنەوەی بەیاننامەی مەلامستەفا و عەبدولسەلام عارف بوو.
لە ڕاستییدا حبیب محەمد کریم راستیی نەنوسیووە. بەیاننامەکە بە جالال تاڵەبانی نەدراوە بیبات بۆ مەکتەبی سیاسیی، بەڵکو یەکسەر راستەوخۆ لە 1964/10/02 لە سەر ڕادیۆی بەغداد بڵاوکراوەتەوە. وا پێ دەچێت مەلامستەفا بە د. مەحمود عەلی عوسمان و حەبیب محەمەد کریم و عەلی سنجاری نووسیبێت. بەیاننامەکە لە سەر ڕادیۆی بەغداد دەخوێنرێتەوە. لەوێوە مەکتەبی سیاسیی گوێیان لێ بووە و دایچڵەکاندوون. ئەوە بووە بە هۆی نیگەرانیی و تووڕەبوونیان. هەمووان دەزانن کە مەکتەبی سیاسیی حیزبێک تەنیا لەبەرئەوە تووڕە نابێت کە دەقێکی پێشنیارکراوی بدرێتێ ڕای خۆی لە سەر بڵێت!
مەلامستەفا بانگەواز دەکات کە لەگەڵ سەرۆککۆمار ڕێککەوتووە بۆ چارەسەرێکی نیشتیمانیی و کە سەرۆککۆمار پیاوێكی موسڵمانە و موسڵمانیش جێی متمانەیە و داوای لە برایانی پێشمەرگە کوردووە کە بگەڕێنەوە بۆ لای ماڵ و منداڵ و کاری شەرەفمەندانەی خۆیان.
حەبیب محەمەد کەریم دەڵێت پاشان مەکتەبی سیاسیی دێن و بە شێوەیەکی نیمچەنهێنی (شبه سریە) لە سەرەتای مانگی چوار (4) دا لە ماوەت کۆنفرانسێک دەگرن و تیایدا داوای لێستادنەوە/ داماڵینی دەسەڵاتەکانی مەلامستەفا وەکو سەرۆکی پارتی دەکەن
ئەم گێڕانەوەیەش هەر راست نییە، چونکە مەکتەبی سیاسیی بە ئاشکرا لە ماوەت کۆدەبنەوە و بە ئاشکراش داوای ستاندنەوەی متمانەیان لە مەلامستەفا کردوە، ئەگینا هەر هەمووی نهێنی دەبوو.
دیارە داوایەکی وا ژاوەژاو و ورتەورت و بێنەوبەرەیەک لە ناو ئەندامان و پێشمەرگەدا دروست دەکات. لیژنەی باڵای پارتی بۆ چاوەدێریی و پشکنین پێشنیاری بەستنی کۆنگرەی شەش لە ماوەت دەکات و دەکەوێتە هامشۆ لە نێوان ماوەت و سەنگەسەردا کە بارەگای مەلامستەفای لێ دەبێت. حبیب دەڵێت مەکتەبی سیاسیی هەر بیانوویان هێناوەتەوە کە گوایە کۆنگرەیەکی وا و بەو جۆرە لە ژێر هەڕەشەی مەلامستەفادا کۆنگرەیەکی دروست نییە و بەشدار نابن. لە سەرەتای مانگی 1964/7 دا کۆنگرە بێ ئەوان دەبەسترێت و لەوێدا یەکێک لە بڕیارەکان ئەوە دەبێت کە ئەوانەی بەشدار نەبوون هەموو دەربکرێن و مەلامستەفا بکرێتەوە بە سەرۆک و مەکتەبێکی سیاسیی نوێ هەڵبژێردرێت و حەبیب محمد کریم بکرێت بە سکرتێر و هتد. پاش کۆنگرە مەلامستەفا داوایان لێ دەکات لە ماوەت بڕۆن و ئەو شتانەی هەیانە تەسلیم بە پارتی بکەنەوە. پاش ئەوەی کە مەکتەبی سیاسیی بە نەخێر وەڵام دەدەنەوە هیڕش دەکرێتە سەریان و لە ماوەت دەریان دەکەن و پەنا دەبەن بۆ ئێران و لە هەمەدان نیشتەجێ دەکرێن. (سەرچاوە 1)
گێڕانەوەکە ناڕاستیی زۆری تێدایە. ئەم باسە گرینگە مێژووییە لە شێوەی گێڕانەوەیەکی زۆر کورت و پڕ کەموکورتییەوە لە زمانی حبیب محمد کریم ـەوە دەیبیستین کە لە کەسە هەرە نزیکەکانی مەلامستەفا بووە، بەڵام بیستنی هەر پێویستە. نووسەر ساڵی 1998، واتە 34 ساڵ پاش ئەم ڕووداوە، ئەم کتێبەی نوسیووە و هێشتا دەرفەتی نەبووە ڕوونی بکاتەوە کە چۆنە پاش ماوەیەکی کورت ڕۆڵی ئەم دوو لایەنە دەگۆڕێنەوە، ئەمیان دێتەوە بۆ لای حکومەتی عێراق و باڵی مەلامستەفاش بۆ هەتاهەتایە ڕوو دەکاتە ئێران. هەروەها ئاماژەش بەوە ناکات کە زۆرینەی ئەوانەی لەو کۆنگرەیەدا پۆستی جیاوازیان وەرگرت لە رۆژانی ئاییندەدا دژ بە مەلامستەفا وێستانەوە.
بە پێی تێگەیشتنی من ئەم پرسە زۆر گەورەترە لە خولاسەکردنەوەی کێشەی کورد لە جوگرافیایەکی بەرتەسکدا و دەبێت لە دەرەوەی شانۆی سیاسیی باشووری کوردسستان لە ئەم پرسە بڕووانین و لە ڕەهەندێکی هەرێمیی و جیهانییەوە شی بکەینەوە و تیایدا تیشک بخەینە سەر کوردستانی گەورە کە لە نادیاریی خۆیدا لە ڕاستییدا باسە سەرەکییەکەیە و هەوڵ دەدەم ڕۆشنایی بخەمە سەر.
ئیسرائیل و ئەمەریکا نەیانویستووە (ئێستایش ئارەزوویەکی وا ناکەن!) پارتێکی کوردیی هەبێت کە سەربەخۆ بیر بکاتەوە و هەوڵ بۆ بە دیموکراسیکردنی عێراق و دەستپێکردنی ڕیفۆرم بدات. چونکە بۆ ئەوان زۆر گرینگ بوو کە دەوڵەتانی دیکتاتۆر و فاشیست و کۆنەپەرستی ناوچەکە، لەوانە ئێران و تورکیا کە هاوکات پێوەندییان بە پرسی کوردەوە هەبوو (هەیە!)، وەکو خۆیان بمێننەوە. بەو مانایەی کە ئاسایشیی نەتەوەیی و سەروەریی سنوورەکانیان و سەقامگیریی ناوخۆییان بپارێزرێت. جا بۆ ئەوەی ئەو دەوڵەتانە وەکو خۆیان بمێننەوە دەبووایە ڕێگا لە پێشکەوتنی عێراق بگیردرایە. پاراستنی سەنگەری تورکیا و ئێران لە لاوازکردنی عێراقەوە دەستی پێ دەکرد و بۆ بەئەنجامگەیاندنی ئەو کارە تەنها پارتیان لەبەر دەستتدا بوو. ئەو بڕیارەکە لە ناو خەباتی ئازادیخوازیی باشووری کوردستاندا پوازێک لە کۆنەپەرست و تاڵانچی بۆ قازانجی خۆیان دروست بکەن، ستراتیژیک و درێژخایان بوو. ئەمە تا ئێستایش کە ئەم دێڕانە دەنووسم واقیعێکی تاڵە کە بە دەیان و سەدان ملیارد دۆلار لە سامانی کورد دەدزرێت.
پێشینەکە ڕوونە، شەڕی مەلامستەفا دژ بە حکومەتی عەبدولکەریم قاسم هیچ پێوەندیەکی بە پرسی کوردەوە نەبووە، بەڵکو لە سەر ئەنجامی دنەدانی ئێران و تورکیا بوو کە سێ قازانجیان لێ دەکرد. یەکێکیان ئەوەبوو کە سەر لە حکومەتێکی تا ڕادەیەکی باڵا نیشتیمانیی و ئارەزوومەند بە ڕیفۆرم تێک بدەن و ناچاری بکەن بچێتە ڕیزی خۆیانەوە و رەگەزپەرست بێت و کورد بە ڕەسمیی نەناسێت. بۆ تورکیا و ئێران هێشتنەوەی ئەو دۆخە بە زەرەری کورد لە هەموو شتێک پێویستتر بوو. دووهەمیان، هونەری جێبەجێکردنی ئەو کارە ئەوە بوو کە بە خەنجەر و خوێنی کورد بیکەن دەنا خۆیان هەرگیز نەیاندەتوانی. سێهەمیان ئەوەیە کە ئێران و تورکیا وەکو دۆستی ئەمەریکا و ئیسرائیل پایەی خۆیان زیاتر دەچەسپاند. بە تایبەتیی لەو مانایەدا کە ئەمان لە ناوچەکە تاکە ئەڵتەرناتیڤی سیاسیین و پشتوپەنای ئیسرائیلیش بوون. تورکیا یەکەم دەوڵەتی ئیسلامیی بوو کە ددانی بە دەوڵەتی ئیسرائیلدا نا کە هێشتا ئیسرائیل ساڵێک بە سەر بە دەوڵەتبوونییدا تێ نەپەڕیبوو (1949) و ئێرانیش دووهەم دەوڵەتی ئیسلامیی بوو کە شوێنپێی تورکیای هەڵگرت (1949).
بە واتایەکی ڕوون دەوڵەتی تورکیا و دەوڵەتی ئێران کە لە ڕووی ڕووبەری زەمین و دانیشتووانەوە دوو داگیرکاری سەرەکیی کوردستانن، لە هەرە سەرەتای دامەزراندنیەوە دۆستی سەرەکیی ئیسرائیل بوون. بۆ ئەمەریکا و ئیسرائیل ڕاگرتنی ئەو دوو دۆستە کۆنەپەرستە شەڕەنگێزە کە لە مێژوودا خوێنخواری گەلان بوون، هەڵبژاردەی ستراتیژیک بوو لە ڕۆژهەڵاتی ناویندا. لەلایەکی دیکەوە هەر وەکو ئەوە گرینگ ئەوە بوو کە نفوزی یەکیەتیی سۆڤیەت لە ناوچەکە لاواز بکەن و گەمارۆی ئەو دەوڵەتە عەرەبیانە بدەن کە ڕوو لە پێشکەوتنخوازیی و ئازاادیخوازییبوون.
ئەو کاتە هاوکات سەردەمی ماککارتیزم بوو. ماککارتیزم بە ناوی جۆزێف ماککارتی ناوزەند کرابوو کە سێناتۆرێکی کۆنەپەرستی پارتی کۆمارییەکان بوو. ماککارتیزم ئەو دیاردە فاشیستیە ئەمەریکاییە بوو کە دژ بە بزووتنەوەی کۆمۆنیستیی و چەپ و ئازادیخوازیی لە ئەمەریکا لە پەنجاکان و شەستەکاندا ئەمەریکای کرد بوو بە دۆزەخ. جۆزێف ماککارتی Joseph McCarthy هەر سیناتۆرێکی ئاسایی بوو، بەڵام توانی بیرۆکەیەکی گشتگییر لە ئەمەریکا هەڵبخرێنێت کە گوایا هەرچی دامەزراوەی ئەمەریکایی هەیە لە زانکۆکان و خوێندنگاکان و یانە وەرزشییەکانەوە تا دەگاتە هۆلیۆد و هتد هەر هەموویان لەلایەن کەسانی چەپ و سۆسیالیست و کۆمۆنیستی ئەمەریکاییەوە کە سیخوڕیی بۆ یەکیەتیی سۆڤیەت دەکەن زەفەریان پێ بردراوە و ئەمەریکا لە ژێر ئەو هەڕەشەیەدایە کۆمۆنیزم دەستی بە سەردا بگرێت. لەو بەینەدا بە هەزاران ئەمەریکایی بێ تاوان، کە بە گشتیی کەسایەتیی ئازادیخواز و گۆڕانخواز بوون و بێگومان لە هەرە بەرچاوترین لە ڕۆشنبیرەکانی سەردەم بوون، دوووچاری ڕاوەدوونان و زیندان و شێتخانە و خۆکوشتن و لەناوبردنی شێوەی فیزیکیی و دەروونیی کران. هەر بە پێی ئایدیۆلۆژیی کۆماریی هەروەهاش دژ بە بزووتنەوەی ئازادیخواز و پێشکەوتنخوازی ژنان بوو. ئەم مێژووە بە مێژووی ڕەش لە ئەمەریکا دادەنرێت و چەندین کتێبی لە سەر نووسراوە و فیلمی لە سەر بەرهەمهێنراوە.
کێشەکە لەوەدا بوو کە ئەم شاڵاوە ترسناکەی ماککارتیزم هەر لە ناوخۆی ئەمەریکادا نەبوو، بەڵکو تەواوی جیهانی گرتبووە و لە زۆر وڵاتی جیهاندا بوو بوو بە هۆی هەڵگیرسانی شەڕ و نانەوەی پشێویی و ناسەقامگیریی سیاسیی و ئابووریی. لە ڕاستییدا بووبوو بە دکتۆرینێکی سیاسیی ستراتیژیک بۆ سیاسەتی دەرەوەی ئەمەریکا.
ستراتیژیی ئەمەریکا و ئوروپای ڕۆژئاوا ئەوەبوو کە لە دەرەوەی سنووری خۆیشیان دەست لە هەموو جۆرە لایەنێک بووەشێنن کە لە بەرەی خۆیان و لە بەرەی ڕاست و کۆنەپەرست و فاشیست نەبێت. ڕاستە چەند ساڵێک پێش ئەوە ئەمەریکا دژ بە بەرەی فاشیزمی ئەڵمان و ژاپۆن شەڕی کردبوو بەڵام ئێستا لە ترسی نفوزی سۆڤیەت و بزووتنەوەی چەپی ئازادیخواز ئامادەبوو هەموو شتێک بە پێچەوانەوە بکات، نموونەی بەرچاو ئەو کرێدیتە ئابووریی و سیاسییە گەورەیە بوو کە پێشکەش بە فرانکۆی فاشیستی لە ئیسپانیا کرد.

14/10/2024

پەیام و بانگەوازێکی گرنگ..
برا گەورەکەی مامۆستا جیهان ، بانگەوازێکی گرنگ بڵاودەکاتەوە و، دەڵێت: دەنگ مەدەنە سەرچەتەکانی پەدەکە
لەساڵیادی تیرۆری ژنە تێکۆشەری ڕێگای خەباتی مەدەنی و ئازادی مامۆستا جیهان ، برا گەورەکەی بانگەوازێکی گرنگ دەدات.
ئەم بانگەوازە تاوەکو ئێستا گرنگترین و کاریگەرترین بانگەوازە بۆ خەڵکی کوردستان کە ئیدی ویژدانی بخاتەگەڕ دەنگ بە حزبێ سەرچەتەکانی بنەماڵەی بارزانی نەدات.
ئەم ڤیدیۆیە هاوڕێی هێژا تاکور زەردەشتی دورستیکردووە..

14/10/2024

برا گەورەکەی مامۆستا جیهان ، بانگەوازێکی گرنگ بڵاودەکاتەوە و، دەڵێت: دەنگ مەدەنە سەرچەتەکانی پەدەکە
لەساڵیادی تیرۆری ژنە تێکۆشەری ڕێگای خەباتی مەدەنی و ئازادی مامۆستا جیهان ، برا گەورەکەی بانگەوازێکی گرنگ دەدات.
ئەم بانگەوازە تاوەکو ئێستا گرنگترین و کاریگەرترین بانگەوازە بۆ خەڵکی کوردستان کە ئیدی ویژدانی بخاتەگەڕ دەنگ بە حزبێ سەرچەتەکانی بنەماڵەی بارزانی نەدات.

01/10/2024

هەڵبژاردنەکانی باشوری کوردستان و کوشتنی حەسەن نەسرۆڵاـ بەرنامەی ڕاڤەی ڕۆژ ستێرک تیڤی... هاوڕییان حەمەی کاکە عەبە و حەسەن جودی تیدا بەشدارن.

19/09/2024

ئەم ڤیدیۆ دۆکۆمێنتارییە دەرهەق بە ئیعترافی ٥ سیخوڕی میت وپاراستنە... ئەم پێنجە لەلایەن دوو دەزگای بەدناوی میت وپاراستن بەکارهێنران بۆ دەستنیشانکردن شوێنی فەرماندەکانی رۆژئاڤا بۆ درۆنەکانی تورک بۆ تیرۆرکردنیان.
کاتێ ئەم دۆکۆمێنتارییە دەبینن حەتمەن شۆک دەبن.. چی لەو سیخوڕانە بکرێت باشە؟

11/08/2024

بۆچی سێ پارتی سیاسی سڤیل لەلایەن عێراقەوە داخران، لە کاتێکدا بەرەی تورکمانی تیرۆریست بەشداری هەڵبژاردنەکان دەکات؟

05/08/2024

دکتور کرمانج گوندی بەشداری بەرنامەی راڤەی ئاریان تیڤی بوو، کە هاوڕێ سامان پایز بەڕێوەی دەبرد لەسەر پرسی داگیرکاریی باشور بوو و قسە لەسەر دەستنیشانکردنی هەڵوێستی حزب ولایەنە سیاسیەکانی باشور لە دەرەوەی پەدەکە کرا.

30/07/2024

داکۆکیکردن لە رۆژنامەنوس سلێمان ئەحمەد کە دادگای دهۆکی دەزگای جاسوسی میت سێ ساڵ زیندانی بەسەردا سەپاند- بەرنامەی بویەر-کەناڵی روناهی

25/07/2024

دکتۆر کرمانج باسی لە داگیرکاری تورکیا و رۆڵی خیانەتکارانەی بنەماڵی بارزانی دەکت

Address

Iraq-Irbil
Irbil

Alerts

Be the first to know and let us send you an email when نیاز برایم-دۆسیەی کورد- تورکیا posts news and promotions. Your email address will not be used for any other purpose, and you can unsubscribe at any time.

Share