14/12/2025
एनआरएनए आईसीसीको अबको निर्वाचन र नेतृत्व : विश्वभरिका नेपालीका लागि भिजन, भरोसा र भविष्य
गैरआवासीय नेपाली संघ (एनआरएनए) विश्वभर छरिएर बसेका नेपालीहरूको साझा संस्था हो। करिब ८० लाखभन्दा बढी नेपालीलाई एउटै सूत्रमा बाँध्ने, उनीहरूको हक–अधिकार, पहिचान, सुरक्षा र योगदानलाई संस्थागत रूपमा अगाडि बढाउने ऐतिहासिक जिम्मेवारी एनआरएनएले बोकेको छ। यही कारण, एनआरएनए आईसीसीको अबको हुने निर्वाचन र नेतृत्व केवल पद प्राप्तिको प्रतिस्पर्धा नभई, विश्वभरिका नेपालीको भविष्य निर्माणसँग प्रत्यक्ष जोडिएको विषय हो।
आजको विश्व परिवेश, प्रविधिको विकास, आप्रवासनको स्वरूप, नेपालीहरूको चाहना र आवश्यकतामा आएको परिवर्तनलाई ध्यानमा राख्दै एनआरएनए अब नयाँ सोच, नयाँ दृष्टिकोण र नयाँ नेतृत्वतर्फ अघि बढ्न जरुरी छ। यस लेखमा एनआरएनए आईसीसीको आगामी निर्वाचन कस्तो हुनुपर्छ, नेतृत्व कस्तो हुनुपर्छ र संस्थाको भिजन के हुनुपर्छ भन्ने विषयमा विस्तृत रूपमा चर्चा गरिन्छ।
निर्वाचन प्रणाली : भर्चुअल होइन, फिजिकल्ली हुनुपर्छ
एनआरएनएमा विगत केही वर्षदेखि निर्वाचन प्रणालीलाई लिएर ठूलो बहस हुँदै आएको छ। प्रविधिको नाममा अपनाइएको भर्चुअल भोटिङ प्रणालीले पारदर्शिता, विश्वास र अपनत्वभन्दा बढी विवाद, अविश्वास र विभाजन जन्माएको यथार्थलाई नकार्न सकिँदैन।
एनआरएनए जस्तो विश्वव्यापी संस्था, जसको आधार नै विश्वास, सहभागिता र एकता हो, त्यहाँ निर्वाचन प्रक्रिया स्वयं उदाहरणीय हुनुपर्छ। त्यसैले अबको निर्वाचन :
• फिजिकल्ली (प्रत्यक्ष) मतदान प्रणालीमा आधारित हुनुपर्छ।
• प्रतिनिधिहरू प्रत्यक्ष रूपमा उपस्थित भएर भोट हाल्ने व्यवस्था हुनुपर्छ।
• निर्वाचन प्रक्रिया सरल, पारदर्शी र सबैले बुझ्ने खालको हुनुपर्छ।
फिजिकल भोटिङले केवल मतको मूल्य सुनिश्चित गर्दैन, यसले प्रतिनिधिहरूबीच छलफल, सहमति र एकताको संस्कृतिलाई पनि मजबुत बनाउँछ। संस्था डिजिटल हुन सक्छ, तर लोकतन्त्रको आत्मा प्रत्यक्ष सहभागितामा नै बलियो हुन्छ।
पुराना नेताहरूको भूमिका : हस्तक्षेप होइन, सल्लाह
एनआरएनएको विकासमा पुराना नेताहरूको योगदान ऐतिहासिक छ। उनीहरूको अनुभव, संघर्ष र उपलब्धिलाई सम्मान गर्नुपर्छ। तर समय सधैं एउटै रहँदैन। नेतृत्व पुस्तान्तरण र भूमिकाको पुनःपरिभाषा समयको माग हो।
अबको एनआरएनएमा :
• पुराना विचार र शैलीमा अड्किएका नेताहरूले हस्तक्षेपकारी भूमिका होइन, सल्लाहकारको भूमिका निर्वाह गर्नुपर्छ।
• निर्णय प्रक्रिया युवामैत्री, समावेशी र भविष्य उन्मुख हुनुपर्छ।
• अनुभव र ऊर्जाको सन्तुलन कायम गरिनुपर्छ।
यसरी मात्रै संस्था गतिशील, लोकतान्त्रिक र दीर्घकालीन रूपमा बलियो बन्न सक्छ।
एनआरएनए नागरिकता : बलियो एजेण्डा, स्पष्ट नेतृत्व
एनआरएनए स्थापनाकालदेखि नै उठ्दै आएको प्रमुख एजेण्डा हो – गैरआवासीय नेपाली नागरिकता। यो विषय केवल कानुनी होइन, पहिचान, अधिकार र सम्मानसँग जोडिएको मुद्दा हो।
अबको नेतृत्वले :
• एनआरएनए नागरिकतालाई स्पष्ट, बलियो र व्यावहारिक बनाउने एजेण्डा अघि सार्नुपर्छ।
• नेपाल सरकारसँग निरन्तर संवाद, दबाब र सहकार्य गर्न सक्नुपर्छ।
• नागरिकताको विषयलाई भावनात्मक नारा होइन, परिणाममुखी अभियान बनाउनुपर्छ।
विश्वभर रहेका नेपालीहरू नेपालसँग कानुनी, आर्थिक र भावनात्मक रूपमा जोडिन चाहन्छन्। यो सेतु बलियो बनाउने जिम्मेवारी एनआरएनए नेतृत्वकै काँधमा छ।
८० लाख नेपालीको साझा अध्यक्ष : सबैको हितमा काम गर्ने उदीयमान नेतृत्व
एनआरएनए आईसीसीको अध्यक्ष कुनै एक देश, समूह वा विचारधाराको प्रतिनिधि होइन। उहाँ विश्वका ८० लाख नेपालीको साझा अध्यक्ष हुनुहुन्छ।
त्यसैले अबको अध्यक्ष :
• सबै क्षेत्र, वर्ग, लिङ्ग, पेशा र पुस्तालाई समेट्ने सोचको हुनुपर्छ।
• उदीयमान, ऊर्जाशील र दूरदर्शी हुनुपर्छ।
• आलोचना सुन्ने, संवाद गर्ने र समाधान खोज्ने क्षमता भएको हुनुपर्छ।
अध्यक्ष पद शक्ति प्रदर्शनको होइन, सेवा, समन्वय र समर्पणको पद हो।
नेपालका संघ र प्रदेश निर्वाचनमा एनआरएनए सहभागिता
आगामी फागुनमा हुने नेपालका संघ र प्रदेश निर्वाचनमा विदेशमा रहेका नेपालीहरूको सहभागिता सुनिश्चित गर्नु आजको महत्वपूर्ण मुद्दा हो।
अबको एनआरएनए नेतृत्वले :
• विदेशबाट मतदान गर्ने अधिकार सुनिश्चित गराउन स्पष्ट रोडम्याप प्रस्तुत गर्नुपर्छ।
• नेपाल सरकार, निर्वाचन आयोग र राजनीतिक दलहरूसँग सक्रिय संवाद गर्नुपर्छ।
• एनआरएनएलाई केवल सामाजिक संस्था नभई लोकतान्त्रिक अधिकारको प्रवक्ताको रूपमा स्थापित गर्नुपर्छ।
यो कार्य गर्न सक्ने नेतृत्व नै वास्तवमा भिजनरी नेतृत्व हो।
राजनीतिक दलको अधिनमा होइन, स्वतन्त्र साझा नेतृत्व
एनआरएनए कुनै पनि राजनीतिक दलको भ्रातृ संस्था होइन। यो विश्वभरिका नेपालीहरूको साझा मञ्च हो।
अबको अध्यक्ष :
• कुनै पनि पार्टीको अधिनमा नरही स्वतन्त्र रूपमा काम गर्न सक्ने हुनुपर्छ।
• सबै दलसँग संवाद गर्ने, तर कसैको प्रभावमा नपर्ने नेतृत्व हुनुपर्छ।
• एनआरएनएलाई राजनीतिक प्रयोगशाला बन्न नदिने अडान राख्नुपर्छ।
स्वतन्त्रता नै एनआरएनएको आत्मा हो।
विश्वका नेपालीका लागि सच्चा अभिभावक
विदेशमा बस्नु सबैका लागि सहज हुँदैन। संकट, दुर्घटना, कानुनी समस्या, रोजगारीको अन्याय—यी सबैका बीच एनआरएनए विश्वका नेपालीहरूको सच्चा अभिभावक बन्नुपर्छ।
यसका लागि :
• संकटमा परेका नेपालीलाई तत्काल सहयोग गर्ने संयन्त्र बलियो बनाइनुपर्छ।
• भावनात्मक मात्र होइन, संरचनात्मक सहयोग प्रणाली विकास गर्नुपर्छ।
लगानीमार्फत नेपाल समृद्धि
एनआरएनए नेपाली पूँजी, सीप र प्रविधिको विशाल स्रोत हो। अबको नेतृत्वले :
• एनआरएनए लगानीलाई नेपाल भित्र्याउने विश्वसनीय वातावरण बनाउनुपर्छ।
• सरकारसँग सहकार्य गरी नीतिगत सहजीकरण गराउनुपर्छ।
• लगानीलाई भावनामा होइन, सुरक्षित र दीर्घकालीन योजनामा आधारित बनाउनुपर्छ।
नेपाल समृद्धिको यात्रामा एनआरएनए प्रमुख साझेदार बन्न सक्छ।
अलपत्र नेपालीको शव व्यवस्थापन : मानवीय जिम्मेवारी
विदेशमा अलपत्र परेका नेपालीको शव स्वदेश ल्याउने विषय केवल प्रशासनिक होइन, गहिरो मानवीय विषय हो।
अबको नेतृत्वले :
• कुनै किसिमको बाधा नआउनेगरी शव नेपाल पठाउने स्पष्ट मापदण्ड र संयन्त्र बनाउनुपर्छ।
• परिवारजनलाई मानसिक र आर्थिक राहत दिने व्यवस्था गर्नुपर्छ।
यो कार्यले एनआरएनएको मानवीय अनुहार देखाउँछ।
अलपत्र युवाहरूको उद्धार र सही गन्तव्य
वैदेशिक रोजगारीमा ठगिएका, फसेका वा जोखिममा परेका युवाहरूको उद्धार आजको ठूलो चुनौती हो।
एनआरएनएले :
• सही सूचना र मार्गदर्शनमार्फत युवालाई सुरक्षित गन्तव्यतर्फ उन्मुख गराउनुपर्छ।
• संकटमा परेकाहरूको उद्धारका लागि अन्तरदेशीय समन्वय बलियो बनाउनुपर्छ।
भाईचाराको विस्तार र अन्तर्राष्ट्रिय सम्बन्ध
प्रत्येक देशका नेपालीहरूबीच भाईचाराको सम्बन्ध विस्तार गर्नु एनआरएनएको आधारभूत उद्देश्य हो।
साथै :
• अध्यक्षले अन्तर्राष्ट्रिय सम्बन्ध मजबुत बनाउने भूमिका खेल्नुपर्छ।
• नेपाल सरकारसँग समन्वय गर्दै कूटनीतिक, आर्थिक र सामाजिक सम्बन्ध सुदृढ गर्नुपर्छ।
अबको एनआरएनए, अबको नेतृत्व
अबको एनआरएनए आईसीसीको निर्वाचन केवल प्रक्रिया होइन, दिशा निर्धारण हो। फिजिकल्ली हुने निष्पक्ष निर्वाचन, स्वतन्त्र र भिजनरी नेतृत्व, बलियो एजेण्डा र मानवीय दृष्टिकोण—यी सबै मिलेर मात्र एनआरएनएलाई नयाँ उचाइमा पुर्याउन सक्छ।
विश्वभरिका नेपालीले अब यस्तो अध्यक्ष खोजिरहेका छन्, जो सबैका लागि साझा, निष्पक्ष, दूरदर्शी र कर्मशील होस्।
एनआरएनए अब व्यक्तिको होइन, विचारको जित हुनुपर्छ।
यही नै समयको माग र विश्व नेपालीको अपेक्षा हो।
