31/07/2025
"๐๐๐ฎ ๐๐๐๐ 1984" - Solaire
Ako si Kristian. Labing-siyam na taong gulang. Sa lahat ng bagay na meron ako, isang tanong lang ang hindi ko kayang sagutin โ bakit parang hindi ako kailanman naging sapat?
Noong gabi ng Hulyo 27, 2025, bumigay na rin ako sa bigat ng mundo. Lumaon nang lumaon ang pagtatalo namin ng mga magulang ko. Paulit-ulit. Puro sisi. Puro sigawan. Wala namang gustong makinig. Hanggang sa dumating ang huling patak. โKung ayaw mo na rito, edi umalis ka!โ sigaw ni Papa. At hindi ko na siya pinagbigyan. Isang kalabog ng pintuan. Isang hinga ng kalayaan. Isang tapak papalayo โ dala ang galit, luha, at kawalang direksyon.
Naglakad ako sa kalsada, walang pakialam kung saan. Bawat hakbang ay parang paglaban sa sarili. Hanggang sa nakita ko ang mga ilaw ng isang trak na paparating. Malakas ang busina. Mabilis ang takbo. Pero ang katawan ko, parang ayaw gumalaw. Isang iglap langโฆ kadiliman.
Pagdilat ng mata ko, mali na ang lahat.
Hindi ko alam kung gaano ako katagal nawalan ng ulirat, pero ang paligid, ibang-iba na. Ang hangin, mas malinis. Ang mga kotse, luma. Ang mga signage, yari sa kahoy. At ang mga taoโฆ parang wala ni isa ang may hawak na cellphone. Para akong nasa pelikula. Sa una, inisip kong nananaginip lang ako o nagkaka-hallucination. Pero habang tumatagal, mas nagiging totoo ang lahat.
May isang matandang babae ang lumapit sa akin. "Ayos ka lang, iho?" tanong niya. Tumango ako, bagamat hindi sigurado sa sarili. "Anong taon na po ngayon?" tanong ko. Napangiti lang siya. "1984, iho. Hulyo rin."
Tumigil ang mundo ko. 1984? Imposible. Hindi ako naniwala agad. Pero habang nag-iikot ako sa mga kalsada, habang pinagmamasdan ko ang mga tao, ang mga damit, ang mga presyo sa mga tindahan โ walang bahid ng kasalukuyan. Wala akong makitang palatandaan ng 2025. Lahat, puro lumang mundo. Paano ito posible?
Lumipas ang mga araw. Nagpalaboy-laboy ako. Wala akong pera, wala akong matuluyan, pero dahil sa kabutihan ng ilang estranghero, nakakakain pa rin ako. Doon ko rin nakilala si Mara. Isang estudyante na may malambing na ngiti at mata na parang laging may kwento. Nakilala ko siya habang nakaupo sa ilalim ng puno sa plaza. Ako'y gutom, siya'y may baong tinapay. Binigyan niya ako. Doon nagsimula ang lahat.
Si Mara ay maingay, masayahin, at mapagmalasakit. Hindi siya katulad ng mga babaeng kilala ko sa kasalukuyan. May galang, may respeto, may puso. Naging madalas ang pagkikita namin โ sa eskwelahan, sa palengke, sa tabing ilog. Hanggang sa dumating ang araw na di ko na kayang itago sa sarili ko. Mahal ko na siya.
Hindi naging madali ang lahat. Lalo na dahil may isang lalaking laging sumusunod kay Mara โ si Gregorio. Tahimik. Matapang. Hindi halata pero halatang may tinatagong nararamdaman kay Mara. Hanggang sa isang gabi, nadatnan ko silang magkasama. Nag-aaway. "Hindi mo ba talaga ako kayang mahalin, Mara?" tanong ni Gregorio. "Kaibigan lang ang turing ko saโyo, Gorio," sagot ni Mara. Nandun ako sa di kalayuan. Hindi nila alam. At sa gabing iyon, hinalikan ako ni Mara. At sa gabing iyon, hindi ko na pinigilan ang sarili ko.
Makalipas ang mga linggo, nagbago ang lahat. Naging kami. Sa kabila ng panahon, ng gulo, ng kahirapan, nahanap ko ang kakaibang saya. Naramdaman kong may saysay pala ako sa mundo. Pero unti-unting lumamlam ang lahat. Naging malamig si Mara. Laging tulala. Laging nag-iisip. Nagsimula kaming magtalo. Nagsimula siyang magtanong kung bakit wala akong nakaraan. Kung saan ang pamilya ko. Kung bakit para akong hindi nababagay sa lugar na ito. Wala akong maisagot.
At sa isang gabing maulan, sinalubong ako ni Gregorio. Lasing. Galit. "Alam mo bang sinira mo ang lahat? Hindi ikaw ang para sa kanya."
Sa suntok niya, bumagsak ako sa putikan. Pero mas masakit ang katotohanang dala-dala ko. Sa tuwing nagkikita kami ni Mara, may bahagi sa akin na parang nakikilala ko siya โ hindi bilang kasintahan, kundi bilangโฆ mas malalim pa roon.
Isang araw, habang nasa loob ako ng bahay nila Mara, nakita ko ang isang album ng mga larawan. Doon ko nakita ang litrato ni Gregorio โ binata pa, pero hawig na hawig sa mukha ko. Hindi ko alam kung bakit kinilabutan ako. Tumingin ako sa salamin. Ako rin ba โto? Sa isa pang pahina, nakita ko ang litrato ni Mara, nakasulat sa likod: โPara sa anak naming si Kristianโฆ balang araw.โ
Tumigil ang oras.
Para sa anak naming si Kristian.
Ako? Anak? Hindi. Imposible. Pero bakit ganun? Bakit parang konektado ang lahat? Hanggang sa may narinig akong kwento mula kay Aling Fe, kapitbahay nila. โAy naku, si Mara โyan, laging sinasabi, โpag nagka-anak daw siya, gusto niya ng panganay na lalaki. Kristian ang gusto niyang pangalan.โ
Doon ako napaluhod. Lahat ng detalye โ ang kwento ng panaginip ni Mara tungkol sa batang lalaki, ang sinabi ni Gregorio na gusto niyang panganay ay kamukha niya, ang emosyonal na koneksyon namin ni Mara, ang litrato, ang ukit sa punoโฆ lahat โyun ay palatandaan.
At habang nakaupo ako sa ilalim ng punong iyon โ kung saan una kaming nagkita โ nakita ko ang ukit sa katawan ng puno: โM + G = Forever. K.โ
Doon ko na alam. Hindi ito coincidence. Hindi ito biro ng tadhana.
Ako si Kristian. At ako ang anak nina Mara at Gregorio.
Walang nakaalam ng sikreto maliban sa akin. Hindi ko sinabing ako ang anak nila. Hindi ko inamin kahit kanino. Pero mula noon, hindi ko na sila tiningnan sa parehong paraan. Naging tahimik ako. Lumayo ako. Unti-unting nawalan ng komunikasyon. Hindi ko kayang mahalin si Mara nang ganoon. Hindi ko kayang tignan si Gregorio bilang karibal. Ama ko siya.
Isang gabi, habang naglalakad ako pauwi, biglang kumulog nang malakas. Isang liwanag ang dumaan. Isang ihip ng hangin. At pagdilat ng mata ko โ naroon na ako ulit. Sa gitna ng kalsadang iniwan ko. Sa araw ring iyon. July 27, 2025.
Nasa ospital ako. Sabi ng doktor, milagro raw na buhay ako. Pero ang totoo? Ang milagro ay ang lahat ng nangyari sa akin.
Ngayon, tuwing tinitignan ko ang mga magulang ko โ si Mama Mara at Papa Gregorio โ hindi na ako galit. Hindi na ako tanong nang tanong kung bakit ako hindi sapat. Kasi alam ko na. Minahal nila ako, bago pa man nila ako nakilala bilang anak.
At habang nakaupo ako sa harap ng bahay namin, tinatanaw ang langit, naiisip koโฆ
Minsan pala, kailangan mong mawala sa panahon, para lang makita kung gaano ka pala kamahal ng mundo na iniwan mo.
