16/05/2025
පරිප්පු වඩයක් දකින්නේ කොතැනද, කොයි වෙලාවකද, මට මතක් වෙන්නේ ‘වඩයව’.
‘වඩයා’ මස්කෙළිය කිට්ටුව වත්තක ජීවත් වෙච්චි මිනිහෙක්. පස්සෙන් පහු කොළඹ පැත්තේ කරක්ගහලා, පොඩි පොඩි රස්සාවල් කීපයක්ම කරලා වඩයක් වගේම කරවෙන්න බැදිලා තෙම්පරාදු වුන ඇබිත්තං මිනිහෙක්. ඒ හැටි උසකුත් නැ., මහතකුත් නෑ, වැඩි සද්දෙකුත් නෑ. ඇත්තෙන්ම තදට නිවුනු මිනිහෙක්.
මිනිහා තරුණ කාලෙදිම, කදුකරයේ තේ පදූරු අතගගා දළු ඇහිදපු ලස්සන කෙල්ලක් කසාද බැදගත්තා. ඒතනින් දෙවැනි ජීවිතේ පටන් ගත්තා. දැන් හතර වටේ කරක්ගහන්න පුළුවන්කමක් නැ. මිනිහට ආධායම් මාර්ගයක් ඔනෑ වුනා. වතුවල තේ දළු කඩන්න, කාණු කපන්න, ගස් කප්පාදු කරන්න, ෆැක්ටරියේ දළු අඹරන්න මිනිහ තුල මනාපයක් තිබුනේ නැ.
මිනිහා ලෑලි ගහලා පොඩි පෙට්ටි කඩයක් අටෝගත්තා. ඒකට රෝද හතරකුත් අල්ලගත්තා. ඒක තල්ලු කරන් ටවුමට ආවා. දෙයියනේ කියලා පෙට්ටිය උඩ අටෝගත්තු ගෑස් ලිප මත තෙල් තාච්චුවක් තියාගෙන මිනිහා පරිප්පු වඩේ බදින්න පටන් ගත්තා. ඒකක් ඒ කාලේ රුපියල් 5යි. කඩේ වඩය මතක හැටියට රුපියල් 20යි. ‘වඩය’ගේ වඩේ කුඩයි. නමුත් රහයි සහ රුපියල් 5යි.
වැඩේ නැගලා ගියා. මිනිහා වඩේ කඩේ බොහෝ වෙලාවට නතර කරගත්තේ තැබෑරුම් ඉස්සරහා තිබුන ඉඩක. මිනිහා වැඩිපුරම ඉලක්ක කළේ දෙකක් නවාගන්න තැබැරුමට දුවං එන මිනිස්සුව. ඒ පාරිභෝගිකයන්ගෙන් උඩරට නගරයක් කිසි දවසක හිස් වුනේ නැ.
‘වඩය’ගේ වඩේ ව්‍යාපාරය යන්තං කෙළින්වේගෙන එනකොට හතුරෝ බෝවෙන්නත් පටන් ගත්තා. ඒ හෝටල් කාරයෝ, ඉරිසියාකාරයෝ, නිකම්මු වගේ අය.
“ඔතන නතරකරං ඉන්නකෝට කඩේට ඒන මිනිහා හැරෙනවා,,. 5ට 10ට බිස්නස් බාල්දු කරන්නෙපාඔ්යි…අපි කඩකුලි, ලයිට් බිල්, වතුර බිල් , සේවක පඩි, වරිපනම්, හැම ලබ්-බම ගෙවන්ඩෝන. තමුසෙට ඒ මොකුත් නැ. ගම කන්නැතුව යනවාකෝයි…”
“තමුසෙට බෑ පාරේ වෙළදාම් කරන්න. බලනවා රථවාහන ගමනාගමනයට බාධාවක්. හැමතැනින්ම කම්ප්ලේන් ඒනවා. ඒක්කෝ අයිනකට ගන්නවා, නැත්නම ඔක අරන් යනවා…”
“ආහාරපාන හදනකොට ආවරනය කරපු කුස්සියක හදන්න ඔ්න. පාරේ කැම හදන්න දෙන්න බැ. හතරවටෙන් කම්ප්ලේන් ඒනවා. ඉටිකොල ගහගන කැම හදන්න පුලුවන්ද? ඇත්ත කියනවා මේ තෙල් දවස් ගානක් පරන ඒව්වා නේද? බලනවා කළු වෙලා තියෙන හැටි…”
උඩින් පහලින්, හතර දිසාවෙන් ආපු බාධක ‘වඩයා’ මැඩගත්තේ ඹළුව පොඩ්ඩක් වමට බරකරලා, හීනි අහිංසක හිනාවකින් හැමෝටම සංග්‍රහ කරලා. මිනිහගේ හයියට හිටියේ මිනිහගේ අඹු සිගිත්ත විතරයි කියලයි මටනම් අදටත් හිතෙන්නේ. වෙන මොකෙක්වත් ‘වඩයා’ට අතදුන් බවක් අහන්න ලැබුණේ නැ.
“මිනිහට හපන් ගෑණි. හම්මා… හැඩ කෙල්ල හැබැයි…”
“පොඩ්ඩක් බලනවකෝ උත්සාහයක් අරන්. තමුසේ හෙන කෙරුමනේ…”
“මොන පිස්සුද? පත්තිනි අම්ම වගේ… ලේසියට නැවෙන් නැ. මාර කඩිසරයි. ඒකට අපේ ගෑණු…”
කාලය වේගයෙන් ගෙවිලා ගියා. ‘වඩයා’ අවුරුදු 5ක් 6ක් විතර දහදුක් විදගෙන පෙට්ටි කඩේ කරන් ගියා. ඒ අතරතුර මිනිහගේ හිත පතුලේ තිබුන අරමුණු මොනවද? මිනිහා යන්නේ ඒදාවේල ගමනක්ද? දුර ගමනක්ද? මිනිහට දෙයියෝ බලයිද? පාරටම මිනිහගේ ජීවිතේ ගෙවෙයිද? මේවා කවුරුවත් නොදැන හිටපු දේවල්.
ඒක්තරා දවසක මිනිහා පොඩි කඩකෑල්ලක් කුලියට අරගත්තා. අරන් අර පරණ පෙට්ටි කඩේ, පිලේ පැත්තකින් තියාගෙන හෝටලයක් පටන් ගත්තා. දැන් ‘වඩය’ගේ හෝටලේ වඩේ රෝල්ස්, පැටිස්, ඒළවළු රොටි., පරාටා සියල්ල තියෙනවා. ලැලි බංකු තියෙනවා වාඩිවෙන්න. මහ ලොකු සැප නැති වුනාට කෑම බිම ඉස්තරම්. රහයි, පිරිසිදුයි, සුවදයි, පෙනුමයි.
මිනිහා කුලි කඩේ අවස්ථා කිපයකදිම වෙනස් කලා. තැනින් තැනට මාරු වුනා. අවසානයේදී මිනිහා විකුනන්න දාපු කඩකෑල්ලක් මිලට ගත්තා. සේවකයෝ දාගත්තා. ලයිට්බිල්, වතුරබිල්, වරිපනම්, පඩිනඩි විතරක් නෙවෙයි ආදායම් බදුත් ගෙවන්න පටන් ගත්තා. තනි තට්ටුව තට්ටු තුනක් වුනා. ‘වඩය’ට මිනිස්සු මුදලාලි කියන්න පටන් ගත්තා. ඔතකොට මහත්තුරු? ඒයාලා මුදලාලි මහත්තයා කියන්න පටන් ගත්තා.
මිනිහගේ ගමනේ හැඩය අනුව දැනෙන දේ තමයි ඒක වැටෙන්න ඉඩක් නැති ගමනක් වග. කෙහෙල් ගස් සූ ගාලා වැඩුනට අරටු තියෙන කොස්ගස් මෝරන්නේ හරි හෙමින්. මිනිහගේ හාමිනෙත් තකට තක. කයින් හිංදෑරි වුනත් මනසින් දොන්තපතං ගැහැණියක්.
මට මතකයි මිනිහගේ කැෂියර් මේසයට උඩින් තිබ්බ පාන පත්තු කරන තැන. දේව රූප කිපයක්ම ඒතැන තිබුණා. ඒ පාන නිවී තිබුණ දවසක් වෙලාවක් මම දැකලා නෑ.
‘වඩය’ගේ හාමිනේගේ මූණත් කහ පාටින් නොනිවී දිලිහෙන ඒ පාන් දැල්ල වගේමයි කියලා මට හිතෙනවා.
අම්මපා…
-පුලස්ති
