08/04/2025
Tsara ho fantatra mahakasika ilay foko antsoina hoe any Inde.
1. Iza moa izy ireo?
Ny Sentinelle Avaratra dia vondrom-poko indizena (foko tena tranainy) monina ao amin’ny Nosy North Sentinel, any amin’ny Andaman sy Nicobar Islands izay ao amin’ny Ranomasimbe Indianina (atsinanan’i Inde). Heverina fa izy ireo dia anisan’ny foko izay tranainy indrindra eto an-tany, efa nipetraka tao amin’ny nosy nandritra ny arivo taona maro (araka ny tombanana, efa 60.000 taona tany ho any).
2. Inona no mampiavaka azy ireo?
Tsy mifandray amin’ny tontolo ivelany mihitsy izy ireo. Raha ny marina dia mandà tanteraka ny fifandraisana amin'ny olona avy any ivelany izy ireo, ary miaro ny taniny amin-kery.
Tena miankina amin'ny zava-boahary ny fiainany: mivelona amin’ny fihazana, fanjonoana, fakan-kazo, sns.
Tsy fantatra tsara ny fiteny sy kolontsainy, satria tsy nisy afaka niditra sy nifandray ela taminy na koa nianatra momba azy ireo lalina.
3. Nahoana izy ireo no tsy azo antsoina na tsidihina fotsiny izao?
Voararan'ny lalàn'i Inde ny manatona an’i North Sentinel. Misy faritra arovana, satria:
Hiarovana ny ain’ireo olona mitsidika, satria tena mety ho voaompa sy voatafika raha manakaiky.
Hiarovana koa an’ireo Sentinelle Avaratra, satria tsy manana hery fiarovana ara-pahasalamana amin’ny aretina avy any ivelany (toy ny gripa, sery, sns). Kely dia kely ny hery fiarovana amin’ny mikraoba avy amin’ny sivilizasiona ivelany.
4. Ohatra amin’ny zava-nitranga:
Tamin'ny taona 2018, nisy lehilahy Amerikana iray atao hoe John Allen Chau niezaka ny nankany amin’io nosy io mba hanao fanentanana ara-pivavahana (evanjelika). Saingy novonoin'ireo Sentinelle izy vao tonga. Tsy natao fanadihadiana lalina ilay raharaha satria tsy mahazo miditra mihitsy amin’ny taniny.
5. Antony maha-zava-dehibe azy ireo:
✔Mety ho sisa tavela amin’ny karazana olona taloha tsy miova nandritra ny arivo taonany izy ireo.
✔Fanajana ny fahaleovantenany: Ny governemanta indiana sy ny fikambanana iraisam-pirenena sasany dia manaja ny safidany tsy hifandray amin’ny sivilizasiona.
✔Lova ara-kolontsaina tsy manam-paharoa: Raha mbola velona sy mitokana ry zareo, dia mitahiry fomba fiaina, fiteny, fomba amam-panao izay tsy hita afa-tsy ao.
