02/07/2025
NRK SKOLE KAN BETRE!
Då Stortinget vedtok den nye opplæringslova i 2023, var det med framhald av det omstridde skiljet mellom læremiddel og læringsressursar. Parallellitetskravet frå den gamle lova skulle førast vidare for læremidla, men for læringsressursar kom ikkje noko tilsvarande krav, trass høglydte protestar frå målrørsla og fleire faginstansar. I staden vedtok stortingsfleirtalet å hente inn meir kunnskap om temaet, før ein eventuelt gjekk inn for tiltak.
I lova er læremiddel «alle trykte, ikkje-trykte og digitale element som er utvikla til bruk i opplæringa, som skal brukast jamleg i opplæringa, og som dekkjer vesentlege delar av læreplanen i faget». Læringsressursar er, kort fortalt, alt anna. Det er eksterne undervisingsopplegg, avisartiklar, video, nettsider og podkast.
I slutten av mai kom rapporten frå NIFU. Han undersøkjer 95 mykje brukte læringsressursar og finn, venteleg nok, at berre 49 av dei har noko innhald på nynorsk. Av dei igjen har fleire berre mindre delar på nynorsk, og det er ofte vanskeleg å finne fram til det nynorske innhaldet der det finst.
Ingen lyt vere overraska over at stoda er som ho er. Det har ho alt vore lenge, og ingenting er blitt betre med digitaliseringa. I staden held skulekvardagen fram med å vere dominert av bokmål, utan at styresmaktene ser at det hastar.
Eit anna poeng er at ein kunne vente betre av aktørane bak læringsressursane. Det gjeld offentleg finansierte tiltak som Ungt entreprenørskap, CICERO Senter for klimaforsking og Norsk skogmuseum, og det gjeld heiloffentlege aktørar som Domstoladministrasjonen og Naturhistorisk museum i Oslo. Men særleg gjeld det dei me reknar som premissleverandørar for det norske språkmangfaldet: NRK.
NRK Skole har berre 15 % av innhaldet sitt tilgjengeleg på nynorsk. Talet lyt openbert vere minst 25 %, som for alt anna stoff frå NRK, men her finst òg gode argument for at det lyt vere endå mykje høgare. Rapporten viser at Elevkanalen frå TV 2 har eit langt meir utbygd parallellopplegg, der språkval kan styrast sentralt, og der både undertekstar, oppgåver og anna innhald finst på båe språk. Til samanlikning kan ein ikkje velje overordna språk i løysinga til NRK, og sjølv om ein del videoar har undertekstar, er få av dei på nynorsk.
Rapporten frå NIFU stadfestar at det står att mykje jobb, både hjå styresmaktene og hjå mange av dei som produserer innhald til skulen.
Jógvan Helge Gardar, styreleiar i Kringkastingsringen
