12/10/2025
पुरानो ग्रीसको समयको कुरा हो। त्यहाँ डायोनिसियस नामका एक राजा थिए - अत्यन्त शक्तिशाली, धनाढ्य र प्रभावशाली। उनका दरबारमा धेरै सेवक र दरबारीहरू थिए, जसमा डेमोक्लीज पनि एकजना थिए। डेमोक्लीज हरेक दिन राजाको स्तुति गर्थ्यो। ऊ भन्थ्यो, “महाराज, तपाईं जस्तो भाग्यशाली संसारमा कोही छैन! तपाईंलाई सबै कुरा प्राप्त छ - शक्ति, धन, सम्मान र सुख।”
यी कुरा सुनेर राजा डायोनिसियस मुस्कुराए र भने,
“डेमोक्लीज, के तिमी साँच्चै सोच्छौ कि राजा हुनु मात्र सुख हो?” डेमोक्लीजले उत्साहका साथ उत्तर दियो,
“अवश्य, महाराज! म त तपाईंको स्थानमा भए कति खुसी र सुखी हुन्थेँ!” राजाले केही सोचेर भने, “ठिक छ, भोली तिमी मेरो स्थानमा बस। सबै सुविधा तिम्रो हुनेछ।”
भोलिपल्ट, राजाले डेमोक्लीजलाई सुनको सिंहासनमा बसालेर वरिपरि सुरा सुन्दरिको नाच, स्वादिष्ट भोजन र सुगन्धयुक्त फूलहरू राखिदिए। डेमोक्लीज निकै खुसी भयो। उसले सोच्यो, “यो नै त साँचो सुख हो!” तर राजाले गोप्य रूपमा एउटा तेज तरवार डेमोक्लीजको टाउकोमाथि एक मात्र घोडाको कपालको धागोले बाँधेर झुण्ड्याइदिएका थिए।
जब डेमोक्लीजले माथि हेऱ्यो, उसले त्यो तरवार आफ्नो टाउकोमाथि लट्किएको देख्यो - जुन कुनै पनि क्षणमा खस्न सक्थ्यो। त्योआनन्द तुरुन्तै डरमा परिणत भयो। ऊ काँप्न थाल्यो, न त खाना खान सक्यो, न नाच हेर्न सक्यो। ऊ राजासँग विन्ती गर्न थाल्यो, “महाराज, मलाई यो स्थानबाट उठ्न दिनुहोस्! मैले अब बुझें - राजा हुनु यति सजिलो र सुखद कुरा होइन रहेछ।”
राजाले मुस्कुराएर भने, “यही कुरा म तिमीलाई सिकाउन चाहन्थेँ, डेमोक्लीज। जसको हातमा शक्ति हुन्छ, उसको टाउकोमाथि सधैं खतरापूर्ण तरवारहरु झुण्डिएको हुन्छ।”
( यो कथा मैले उदाहरणका लागि स्नातक तहमा अध्ययन गरिने अङ्ग्रेजी पाठ्यपुस्तक "Flax-Golden Tales'' बाट लिइएको हो)
हर्क, रबि, बालेन लगायतका नयाँ उदयमान कथित नेतृत्वहरु कृपया यो बुझ्नुहोस कि
नेतृत्वको सिंहासन चम्किलो देखिन्छ,
तर टाउकोमाथि सधैं तरवार झुण्डिरहेको हुन्छ -
आलोचना, आरोप, पार्टी भित्रको षड्यन्त्र, जनता र समयको दबाब।
सत्ता पाउन र सन्चालन गर्न सजिलो छैन,
त्यसको जोखिम र डरबाट मुक्ति पनि छैन। सुझबुझ, इमानदारीता र संम्यता नभए आफू त डुब्छौ नै र देश बाचेर पनि मनहरु मरिरहन्छ।
