08/05/2025
Điểm lại các kênh đầu tư tại Việt Nam năm 2023
Minh Lâm
10:31 02/02/2024
Trong diễn biến thăng trầm của các kênh đầu tư, thị trường Việt Nam vẫn đón nhận nhiều điểm sáng trong năm 2023, đến từ các kênh đầu tư cổ phiếu, trái phiếu doanh nghiệp (TPDN), vàng...
Hiệu suất đầu tư cổ phiếu cao gấp đôi lãi suất tiết kiệm
VN-Index đóng cửa năm 2023 đạt 1.129,93 điểm, tăng 12,2% so với cuối năm 2022, hơn gấp đôi lãi suất tiết kiệm. Mức tăng giá của chỉ số VN-Index được dẫn dắt bởi những nhóm ngành như chứng khoán, tài nguyên cơ bản, công nghệ thông tin, hóa chất, dầu khí, xây dựng và vật liệu xây dựng, ngân hàng. Đây là những nhóm ngành được hưởng lợi nhờ xu thế nới lỏng tiền tệ và các chính sách thúc đẩy phục hồi kinh tế gần đây của Chính phủ và Ngân hàng Nhà nước (NHNN).
Nhìn chung, thị trường cổ phiếu năm qua diễn biến tích cực cho đến đầu tháng 9, có thời điểm VN-Index ghi nhận mức tăng gần 24% so với đầu năm, đạt hơn 1.255 điểm. Động lực chính là chính sách tiền tệ nới lỏng của NHNN, với 4 lần cắt giảm lãi suất điều hành nhằm hỗ trợ tăng trưởng kinh tế.
Tuy nhiên, thị trường chứng khoán năm 2023 có độ nhạy cao với chính sách tiền tệ. Thị trường hưng phấn, tăng mạnh sau động thái cắt giảm lãi suất liên tiếp của NHNN và phản ứng tiêu cực khi có động thái hút tiền từ cơ quan này để ổn định tỷ giá. Hai tháng cuối năm, sau khi NHNN ngừng hút tiền, thanh khoản hệ thống ngân hàng ổn định trở lại, diễn biến thị trường chứng khoán hồi phục nhẹ rồi đi ngang
Lượng tài khoản mở mới đều duy trì ở mức cao trên 150 nghìn tài khoản/tháng trong 6 tháng cuối năm. Điều này đã giúp gia tăng dòng tiền mới vào thị trường chứng khoán. Dòng tiền cá nhân nhập cuộc thận trọng giai đoạn đầu, nhưng mạnh mẽ hơn từ cuối tháng 4 đã giúp VN-Index dần đi lên, trở thành một trong những chỉ số chứng khoán tăng điểm ấn tượng trên thế giới.
Thị trường trái phiếu doanh nghiệp phục hồi, tăng 19%
Thị trường TPDN phục hồi trong năm 2023 với tổng cộng 336 đợt phát hành sơ cấp, tổng giá trị phát hành đạt 321 nghìn tỷ đồng. Tính riêng quý IV/2023, giá trị phát hành ước đạt 135 nghìn tỷ đồng, cao hơn nhiều so với mức phát hành chỉ 4 nghìn tỷ đồng trong quý IV/2022.
Tính chung cả năm 2023, giá trị phát hành trái phiếu riêng lẻ là 287.164 tỷ đồng, giá trị phát hành ra công chúng là 37.070 tỷ đồng. Tỷ trọng phát hành trái phiếu ra công chúng năm 2023 tăng vọt lên 11,43%, cao hơn 7,3 điểm phần trăm so với 2022 và là mức cao nhất kể từ 2015
Sự cải thiện về giá trị phát hành cũng phần nào được hỗ trợ bởi sự ra đời của hệ thống giao dịch trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ, giúp gia tăng thanh khoản và minh bạch thông tin cho thị trường TPDN.
Trong năm 2023, Ngân hàng vẫn đang là nhóm ngành áp đảo về giá trị phát hành với 188.163 tỷ đồng, chiếm tới 58% tổng giá trị phát hành. Tuy nhiên, đây cũng là nhóm nhà đầu tư chính mua trái phiếu ngân hàng. Theo sau là nhóm Bất động sản, phát hành 73.702 tỷ đồng (chiếm 22,7%).
Dư nợ trái phiếu doanh nghiệp chiếm 9,4% tổng dư nợ tín dụng của cả nền kinh tế, giảm 2,6 điểm phần trăm so với thời điểm cuối năm 2022. Hoạt động phát hành trái phiếu doanh nghiệp đã cải thiện mạnh trong nửa cuối năm, khoảng hơn 2/3 giá trị phát hành cả năm được thực hiện trong giai đoạn này.
Có thể thấy, niềm tin nhà đầu tư đã dần trở lại kể từ khi Nghị định số 08/2023/NĐ-CP được ban hành, cho phép doanh nghiệp giãn, hoãn nợ trái phiếu và hoán đổi trái phiếu thành tài sản khác với giá trị 12.352 tỷ đồng.
Lãi suất tiền gửi tiết kiệm xuống sâu kỷ lục
Do kinh tế chưa phục hồi như kỳ vọng trong năm 2023, NHNN liên tiếp hạ lãi suất điều hành trong năm 2023 nhằm mục đích hạ mặt bằng cho vay, hỗ trợ hoạt động sản xuất kinh doanh. Lãi suất tiền gửi tiết kiệm tại các ngân hàng đang ở mức thấp lịch sử, thấp hơn giai đoạn COVID-19.
Sau nhiều tháng liền điều chỉnh giảm, trong những ngày cuối tháng 12/2023, lãi suất huy động vẫn tiếp tục trên hành trình lập kỷ lục xuống thấp. Hầu hết lãi suất các kỳ hạn từ 6 đến 12 tháng đã giảm xuống dưới mức 6%/năm tại thời điểm cuối năm 2023.
Việc lạm phát được kiểm soát tốt kỳ vọng khiến NHNN tiếp tục duy trì chính sách tiền tệ nới lỏng để thúc đẩy tín dụng, hỗ trợ nền kinh tế. Do vậy, mặt bằng lãi suất ngân hàng được dự báo sẽ tiếp tục ở mức thấp trong năm 2024.
Tuy lãi tiền gửi xuống "đáy" sâu, song tiền nhàn rỗi tiếp tục chảy vào ngân hàng. Cụ thể, theo Tổng cục Thống kê, tổng phương tiện thanh toán tính đến cuối năm 2023 tăng 10,03% so với cuối năm 2022. Huy động vốn của các tổ chức tín dụng tăng 10,85%. Thống kê từ NHNN đến hết tháng 9/2023 cũng cho thấy, lượng tiền gửi của cư dân và các tổ chức kinh tế vẫn đạt gần 12,7 triệu tỷ đồng, tăng gần 7,3% so với đầu năm và là mức tiền gửi cao nhất lịch sử ngành ngân hàng.
Bất động sản: Thiếu nguồn cung căn hộ
Thị trường căn hộ trong năm 2023 ở các thành phố lớn như Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh đang chững lại về nguồn cung, nguyên nhân vẫn đến từ khó khăn trong thủ tục pháp lý dự án và áp lực tài chính tại nhiều doanh nghiệp phát triển bất động sản (BĐS).
Hầu hết giao dịch thành công đến từ những căn hộ đã mở bán từ các giai đoạn trước. Năm 2023, chỉ gần 10 nghìn căn hộ được bàn giao tại Hà Nội.