01/11/2025
Uy, kumusta naman ka?”
Seventeen ka tuig na ang nilabay sukad tong graduation sa 2008.
Daghan na kaayog nahitabo — ang mga damgo sa una, ang uban natinuod, ang uban napulihan sa realidad.
Naa koy mga kaklase nga karon mga professional na, naa sa opisina, naa sa gawas sa nasud, uban naa nay negosyo, ug ang uban, padayon gihapon sa kinabuhi — naningkamot sa adlaw-adlaw, walay reklamo, basta buhi ug tarong.
Unya karon, nagkita mi balik.
Katawa sa una, hilom karon.
Murag lahi na ang hangin.
Pag-abot nako, akong nadunggan ang usa ka tingog nga murag familiar pero lain na ug tono —
“Uy, kumusta naman ka?”
Simple ra kaayo nga linya, pero sa likod ana, daghang emosyon.
Naa’y mga nagkatawa nga tinuod, naa pud mga katawa nga bitin — kay ang uban murag maulaw na mo duol.
Dili tungod kay naay kasuko, pero tungod kay murag taas na ang panglantaw sa uban, ug ang uban pud murag gamay na ilang pagtan-aw sa ilang kaugalingon.
Makita nimo sa ilang mata ang pagkamaulaw.
Dili kay wala sila nakahuman, dili kay wala sila naasenso — kundi tungod kay nahadlok sila nga basin dili na pareho ang pagtan-aw sa uban sa ila.
Nga basin ang “Uy, kumusta naman ka?” karon, lain na ang meaning — dili na pareho sauna nga puno ug katawa, kundi murag pangutana nga naay distansya.
Pero para nako, dili unta ingon ana.
Ang pagka-professional, ang pag-asenso, mao unta ang rason nga mas moabot ta sa ubang tawo — dili nga magpalayo ta.
Kay sauna, patas ta tanan.
Ug bisan 17 ka tuig na ang nilabay, patas ra gihapon unta ta kung magtan-aw.
Kay ang tinuod nga respeto, dili man kinahanglan dunggan o titulo.
Ang tinuod nga klase sa pagkatao, mao nang bisan naa na sa taas, kabalo gihapon mo-ngisi ug moingon nga:
“Uy, kumusta naman ka?” — nga tinuod, nga walay panghinambog, nga puno sa paghinumdum.
Kay sa katapusan,
wala koy laing tuyo ani nga mga pulong…
Unta dili sila masakitan, makasabot lang unta sila nga lahi ra gyud ang kumusta nga gikan sa tinuod nga kasingkasing.