21/11/2024
Wiek emerytalny zostanie podniesiony? Zaskakujące rozmowy w Ministerstwie Finansów
Europejskie państwa coraz częściej uzależniają wiek emerytalny od średniej długości życia w danych kraju. Zazwyczaj wiąże się to z jego podwyższaniem. W kluczowym resorcie odbyły się rozmowy nad tym rozwiązaniem.
Ekonomiści z Międzynarodowego Funduszu Walutowego wizytowali w tym tygodniu Ministerstwo Finansów. Podczas spotkań z politykami rekomendowali zmiany, które miałyby wzmocnić polską gospodarkę. Wśród wielu propozycji była m.in. reforma systemu emerytalnego w kierunku obranym już przez m.in. Portugalię i Słowację - dowiedziało się money.pl.
Jest propozycja zmian w wieku emerytalnym. To może być prawdziwa rewolucja
Propozycje, które miałyby doprowadzić do "zrównoważenia finansów publicznych", były dwie. Pierwsza (ta mniej kontrowersyjna) zakładała, że wiek emerytalny kobiet i mężczyzn zostałby zrównany. Obecnie na emeryturę mogą przejść seniorki w wieku 60 lat, a seniorzy w wieku 65 lat. Druga (bardziej kontrowersyjna) zakładała powiązanie wieku emerytalnego z przewidywaną długością życia. De facto oznaczałoby to jego podniesienie. O co dokładnie chodzi?
Otóż nie jest to nowa propozycja. Międzynarodowy Fundusz Walutowy przytacza ją w wielu raportach od kilkunastu lat. W wielu państwach emerytury stanowią największą pojedynczą pozycję wydatków publicznych. Średnio kraj należący do Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD) przeznacza blisko 18 proc. całkowitych wydatków publicznych lub 8 proc. PKB na emerytury. Ekonomiści przewidują, że wydatki emerytalne jeszcze wzrosną i to o około 1,5 punktu procentowego PKB do 2050 roku.
Emerytury są więc znacznym obciążaniem krajowych budżetów. Problem jest tym większy, że świat się starzeje. Podczas gdy w 1950 r. tylko 8 proc. osób w Europie i Ameryce Północnej miało 65 lat i więcej, w 2024 r. odsetek ten wynosił blisko 20 proc. Wpływa na to nie tylko kryzys demograficzny i mała liczba urodzeń, ale też rosnąca długość życia. Międzynarodowy Fundusz Walutowy szacuje, że do 2050 roku wydłuży się średnio o 3 lata. Dlatego ich propozycją jest uzależnienie wieku emerytalnego od średniej długości życia, co byłoby odpowiedzią na zmieniający się świat.
Wiek emerytalny wzrośnie od proponowanych zmian. Tyle wynosi w innych państwach
Takie rozwiązanie wprowadziło już kilka europejskich państw. Mechanizm ten jest dostępny na Cyprze, w Danii, Estonii, Grecji, Włoszech, Holandii, Wielkiej Brytanii, Finlandii, Portugalii i Słowacji. Jak to wygląda w praktyce? Otóż według raportu OECD wiek emerytalny w tych państwach będzie znacznie wyższy od średniej. Wiek emerytalny w krajach OECD wynosił przeciętnie 63,6 lat dla kobiet i 64,4 lat dla mężczyzn.
Tymczasem zgodnie z nowymi zasadami Norwegowie, którzy teraz zaczną pracować, wiek emerytalny osiągną dopiero po 74 roku życia. Także Estończycy, Włosi i Holendrzy będą musieli pracować do 70-71 lat. Dalej na liście są Słowacy i Finowie (69 lat), Portugalczycy (68 lat), Brytyjczycy (67 lat) oraz Grecy (66 lat). Ciekawym przypadkiem są wspomniany Norwegowie, gdzie wiek emerytalny zgodnie z tymi prognozami jest najwyższy. Otóż docelowo chcą doprowadzić do tego, żeby pobierać emeryturę średnio 14,5 roku.
Wzrost wieku emerytalnego nam nie grozi? Jasna deklaracja rządu
Według danych GUS w 2023 roku przeciętne trwanie życia mężczyzn w Polsce wyniosło 74,7 roku, natomiast kobiet 82 lata. Zgodnie więc z propozycją ekonomistów z Waszyngtonu wiek emerytalny powinien w naszym kraju pójść w górę. Podczas rozmowy z polskimi politykami ekonomiści z MFW mieli przekonywać, że "to sprawiłoby, że system emerytalny w większym stopniu byłby finansowany ze składek, a w mniejszym stopniu z innych podatków".
Mało prawdopodobne wydaje się jednak, żeby rząd Donalda Tusk chciał majstrować przy wieku emerytalnym. - Nie podniesiemy wieku emerytalnego, sprawa jest definitywnie zamknięta; wróciłem do polskiej polityki nie po to, by zmieniać wiek emerytalny - deklarował w październiku 2023 roku Donald Tusk. Taką samą deklarację już po wyborach składał także minister finansów Andrzej Domański.
Najważniejsze wiadomości z kraju, które rezonują z każdym z nas. Bądź na bieżąco