20/04/2025
Olejki eteryczne to nie tylko zapach, ale też nauka
Olejki eteryczne to mieszaniny związków lotnych (przeważnie terpenowych oraz pochodnych fenylopropanu), na ogół o silnym przyjemnym zapachu, mogą mieć różne zabarwienia żółtawe, zielonkawe, lub niebieskie. Cechuje je różne działanie farmakologiczne np.;
-przeciwdrobnoustrojowe
-przeciwzapalne
-spazmolityczne
-sedatywne
-żółciopędne
-żółciotwórcze
-moczopędne
-wykrztuśne
-drażniące
-rozgrzewające.
Są stosowane w przemyśle kosmetycznych i spożywczym. (1)
Bardzo ważne jest, aby pamiętać, że o sile działania ziół a w tym olejków eterycznych decyduje w dużej mierze ich skład jakościowy i ilościowy.
Każdy olejek eteryczny zawiera kilkadziesiąt lub nawet kilkaset składników w tym jeden lub dwa główne, które odpowiadają za jego zapach i ogólną właściwość. Co ciekawe poszczególny udział procentowy składników zależy od genotypu rośliny, chemotypu, terminu zbierania ziół, warunków uprawy, suszenia itd.
Nie wiem czy wiecie, ale historia olejków eterycznych sięga starożytnych cywilizacji sprzed tysięcy lat, w starożytnym Egipcie były substancjami drogimi na równi ze złotem a stosowali je wyłącznie kapłani i monarchowie w ceremoniach religijnych lub do uzdrawiania, zaś każde bóstwo miało przypisany inny zapach...
O olejkach eterycznych wspomina medycyna chińska, ajurweda, Stary i Nowy Testament, starożytni Grecy i Rzymianie, pisał o nich Hipokrates i Galen...
Jak działają poszczególne olejki?
-olejek goździkowy(zawiera tzw. Eugenol -przeciwbólowo, odkażająco znieczulająco)
-olejek miętowy (przeciwbólowo, przy migrenach, znieczulająco, chłodząco)
-olejek tymiankowy (działa przeciwgrzybiczo, zwalcza np. pałeczki ropy błękitnej Pseumdomonas aeruginosa, działa też na pałeczki zapalenia płuc Klebsiella pneumoniae (2)
-olejek z zielonej herbaty (hamuje wzrost bakterii Streptococcus mutans odpowiedzialnej za próchnice) (2)
-olejek z oregano (hamuje wzrost bakterii Escherichia coli, Salmonella
-olejek z melisy lekarskiej (hamuje replikacje wirusa opryszczki Herpes simplex) (2)
-olejek różany (działanie uspokajające, przeciwdepresyjne)
Opiszę też Wam na koniec ciekawostki dotyczące składnika olejku eterycznego) jakim jest tzw. Linalol (ma on silny zapach konwalii, a otrzymuje się go z olejków eterycznych lawendowego, kolendrowego, pomarańczowego. Okazuje się, że np. ekstrakt z liści Cinnamommum camphora bogaty w ten składnik może mieć działanie na przeciwpasożytnicze przeciw przywrom Schistosomiasis japonium jak donoszą niektóre badania (1), ponadto działa ochronnie na wątrobe (hepatoochronnie), przeciwmocznicowo, przeciwlękowo, wykazuje korzystne działanie w stanach zapalnych dróg oddechowych.
Fot. Weronika Aurelia Łapińska
Bibliografia;
1. Aktywność biologiczna wybranych składników olejków eterycznych cz.2, K. Antoniak, W. Byłka, post Fitoter 2020 , 21 (1) str. 42-48
2.Antydrobnoustrojowe właściwości olejków z ziół, dr hab inż. B.Wójcik -Stopczyńska