Miesięcznik Spółdzielczy "Tęcza Polska"

Home
Miesięcznik Spółdzielczy "Tęcza Polska"

Pismo popularyzujące ruch spółdzielczy w Polsce, wydawane od 1999 r. przez Krajową Radę Spółdzielczą

Z inicjatywy Krajowej Rady Spółdzielczej powołany został miesięcznik, skierowany do wszystkich przedstawicieli ruchu spółdzielczego w Polsce - a więc 13 branż. Jego zadaniem jest informowanie o inicjatywach i działalności KRS oraz spółdzielczych związków rewizyjnych, przedstawianie najważniejszych zagadnień związanych z prawodawstwem okołospółdzielczym, a także szeroko pojęta promocja spółdzielni wszystkich branż.

08/08/2025

Już od dziś, na Krakowskim Rynku Głównym startuje 49. edycja Międzynarodowych Targów Sztuki Ludowej. Organizatorem jest IMAGO Centrum Sztuki Ludowej, natomiast patronat honorowy od lat obejmuje Krajowa Rada Spółdzielcza - National Cooperative Council wraz z naszą redakcją.

✅ Pierwsze Ogólnopolskie Targi Sztuki Ludowej odbyły się w Krakowie ponad 50 lat temu - w 1973 roku - staraniem miłośników folkloru związanych z krakowską "Cepelią". Po przemianach ustrojowych organizowała je Fundacja „Cepelia” Polska Sztuka i Rękodzieło, obecnie inicjatywę przejęło młode pokolenie, tworząc IMAGO Centrum Sztuki Ludowej.

✅ Targi potrwają dwa tygodnie, podczas których odbędą się liczne koncerty, warsztaty i pokazy ginących zawodów, a także cykl debat eksperckich pod hasłem „Handmade in Kraków”.

✅ Wystawcom, organizatorom, występującym artystom i wszystkim, którzy w ciągu kolejnych dwóch tygodni odwiedzą Krakowski Rynek życzymy wspaniałej atmosfery i pięknej 🌈 pogody 🙂

06/08/2025

Dziś o kolejnej branży, która funkcjonowała w czasach II RP, jednak nie odrodziła się po 1945 roku - o spółdzielniach wojskowych.

✅ Powstawały od chwili odzyskania przez Polskę niepodległości pod wpływem doświadczeń polskich żołnierzy służących w innych armiach.

✅ Zajmowały się prowadzeniem "sklepów żołnierskich", kantyn, hurtowni i gospód, zakładów usługowych. Prowadziły także działalność społeczno-kulturalną (biblioteki, kina, teatry wojskowe).
Niektórzy żołnierze powoływali własne kasy oszczędnościowe.

✅ Zgodnie z przyjętą strukturą, funkcjonowały kooperatywy pułkowe, okręgowe hurtownie, w 1922 roku powstała platforma gospodarcza - Centralna Spółdzielnia Wojskowa.

✅ Spółdzielnie wojskowe posługiwały się własnymi środkami płatniczymi - pieniądzem zastępczym, który żołnierze mogli wydawać w sklepach i kantynach.

✅ Duży zbiór monet wojskowych z okresu II RP oraz dokumenty związane z działalnością spółdzielni wojskowych posiada Muzeum Historii Spółdzielczości w Polsce

Miłego dnia 🙂🌈

05/08/2025

Czym była spółdzielnia zdrowia? Obywatelską inicjatywą, w której członkowie składali się na utrzymanie opieki medycznej. Takie rozwiązania zaproponował chłopom Ignacy Solorz, znany działacz ludowy.

✅ Pierwsza spółdzielnia zdrowia powstała w 1936 roku na Podkarpaciu, w Markowej. Zapisało się do niej 500 członków z siedmiu wsi. Zatrudnili na stałe lekarza, a raz w tygodniu przyjeżdżał dentysta.

✅ Członkowie wpłacali udział i wpisowe, a także wnosili opłaty za każdą poradę - były to jednak kwoty znacznie niższe, niż w prywatnych gabinetach lekarskich.

✅ Ta forma spółdzielczości rozwijała się do 1939 roku, a po wojnie nie została reaktywowana. Dzisiejsze spółdzielnie lekarskie to coś zupełnie innego - są to spółdzielnie pracy zrzeszające lekarzy i personel medyczny.

Miłego dnia🙂🌈

18/07/2025

Jak zorganizować udane wakacje? Indywidualnie, czy może skorzystać z oferty jakiegoś biura?

Działacze Warszawskiej Spółdzielni Mieszkaniowej w latach 20. XX w. zainicjowali własne biuro - Spółdzielnię Mieszkaniowo-Turystyczną "Gospoda Włóczęgów". Organizowała bliższe i dalsze wyprawy np. na kajaki i rowery, a w 1924 roku odbył się wyjazd na Międzynarodowy Kongres Spółdzielczy do Gandawy. Jednak główną bazą wypadową stała się zakopiańska "Willa Lanca", która przeszła do historii jako "Gospoda Włóczęgów".

✅ To legendarne miejsce przyciągało wielu spółdzielców, działaczy społecznych i zaangażowanych artystów takich jak Mieczysław Szczuka, czy Karol Stryjeński. Willę zaprojektował Stanisław Witkiewicz (ojciec Witkacego), zresztą dom przez dłuższy czas był w posiadaniu rodziny Witkiewiczów.

✅ W 1923 roku spółdzielcy zawarli umowę najmu "Willi Lanca" z matką Witkacego, Marią Witkiewiczową, a w kolejnych latach wykupili dom na własność.

✅ "Gospoda Włóczęgów" nie była duża - posiadała 6 pokoi, przybudówkę kuchenną i werandę, jednak przez kilka lat służyła za schronisko turystyczne z własnym wyżywieniem, biblioteką i świetlicą. Dla nie-członków (np. wycieczek spoza WSM) oferowano "nocleg na słomie po 50 gr. od osoby".

✅ Spółdzielcom, niestety, nie udało się długo utrzymać placówki, która była dość kosztowna. W latach 30. "Gospodę Włóczęgów" sprzedano w prywatne ręce, a sama spółdzielnia turystyczna uległa rozwiązaniu w 1936 roku.

✅ Dziś na Antałówce nie ma śladu po "Willi Lanca". Opuszczona popadła w ruinę i ostatecznie została rozebrana w 2008 roku. Ale warto pamiętać o tym inspirującym miejscu.

Więcej o spółdzielczej turystyce okresu II RP - sierpniowym wydaniu 🌈🙂

Zdjęcie z zasobów Muzeum Historii Spółdzielczości w Polsce

17/07/2025

Spółdzielczość była już w pierwszych latach naszej państwowości, szansą na pracę dla osób z niepełnosprawnościami.

Pierwsze spółdzielnie inwalidów tworzyli weterani wojenni.

✅ Inicjatorem ich powołania był Związek Inwalidów Wojennych RP, który w 1922 r. stworzył Inwalidzki Fundusz Społeczny, z którego spółdzielnie korzystały. Pierwsza powstała w 1919 r. w Warszawie pod nazwą Inwalidzka Spółdzielnia Spożywcza "Inwalida Polski". Do 1939 r. powstały 52 spółdzielnie inwalidów.

✅ Po wojnie rozwinął się w Polsce znakomity system rehabilitacji zawodowej poprzez pracę. Spółdzielnie inwalidów dawały stabilne zatrudnienie, opiekę lekarską, świadczenia rehabilitacyjne oraz możliwość utrzymywania kontaktów z ludźmi.

✅ Dziś działa ponad 100 spółdzielni inwalidów, które wciąż oferują swoim członkom znacznie lepsze warunki niż komercyjne zakłady pracy chronionej. Na zdjęciu zakład produkcyjny Spółdzielni Inwalidów "Elremet" z Białej Podlaskiej, lata 70.

16/07/2025

Najstarszą i zarazem modelową spółdzielnią rolniczo-handlową był "Rolnik" w Mogilnie, założony w 1900 r. z inicjatywy wybitnego pioniera spółdzielczości, ks. Piotra Wawrzyniaka.

Po co 27 miejscowych gospodarzy przystąpiło do tej spółdzielni?

✅ Aby mieć dostęp do dobrej jakości materiału siewnego, pasz oraz nawozów, a także węgla - wszystko po uczciwej cenie.
✅ Aby utrzymać należytą cenę zboża na miejscowym targu i mieć zapewnione miejsce zbytu ziemniaków.
✅ Aby chronić się przed wyzyskiem ze strony pośredników.

Wkrótce spółdzielnie rolniczo-handlowe rozprzestrzeniły się w Wielkopolsce. Przed wybuchem I wojny światowej było już 60 "Rolników", które łącznie zrzeszały prawie 10 tys. osób!

O pionierskich inicjatywach spółdzielczych pisze na łamach 🌈 dr Adam Piechowski.

15/07/2025

Jak przebiegały tegoroczne obchody Międzynarodowego Dnia Spółdzielczości w całym kraju? Dowiecie się z lipcowego wydania naszego miesięcznika 🌈 który już wkrótce trafi do spółdzielni.

Przyszedł czas na podsumowanie - co nie znaczy, że świętowanie można zakończyć🙂Mamy przecież Międzynarodowy Rok Spółdzielczości 2025, a przed nami jeszcze wiele wydarzeń, o których będziemy Was na bieżąco informować!

14/07/2025

W naszych prezentacjach najstarszych spółdzielni w Polsce przyszedł czas na najstarszą spółdzielnię prowadzoną przez najmłodszych - czyli na spółdzielnię uczniowską. Być może wielu z Was wie, że pierwsza spółdzielnię uczniowską założyła już w 1900 roku Jadwiga Dziubińska. Ale jak to właściwie wyglądało?

✅ Pszczelin, gdzie inicjatywa miała miejsce, nie był miejscowością ale majątkiem edukacyjnym Towarzystwa Pszczelniczo-Ogrodniczego w Warszawie, w którym działała szkółka drzewek owocowych oraz roczna szkoła dla młodych chłopców z wiejskich rodzin, którzy chcieliby uczyć się na ogrodnika-pszczelarza-sadownika i w przyszłości zostać samodzielnymi gospodarzami.

✅ Jadwiga Dziubińska - panna z dobrego domu, której zaangażowanie społeczne było, jak na ówczesne realia, postrzegane jako dość ekscentryczne - przyjęła posadę nauczycielki w tej placówce. Odpowiadała za metodykę i dobór kadr, a do współpracy zaprosiła znanych teoretyków kooperatyzmu. Na wykłady do Pszczelina przyjeżdżał sam Edward Abramowski.

✅ Dziubińska swój spółdzielczy eksperyment wspomina na łamach miesięcznika "Społem" w 1936 roku: "W końcu kursu 1900/1901 z inicjatywy uczniów powstał w Pszczelinie pierwszy prowizoryczny sklep koleżeński na zasadach spółdzielczych. Chłopcy złożyli po 10 groszy wpisowego i po 50 gr. na udział - resztę dopożyczyłam, aby hurtem zakupić materiały piśmienne i książki. Stworzyliśmy organizację, opracowaliśmy statut, wzory do prowadzenia rachunkowości, podzieliliśmy funkcje zarządu. Było to przygotowanie dla następnego kursu, któremu zostawiono oprócz statutu samorządu koleżeńskiego statut i regulamin sklepiku spółdzielczego. Całe bogactwo sklepiku mieściło się na jednej półce naszej szafki bibljotecznej".

✅ Pszczelińska SU była inicjatywą efemeryczną - zmiany personalne w Towarzystwie Pszczelniczo-Ogrodniczym i reorganizacja fermy w kierunku wyspecjalizowanej szkoły rolniczej sprawiły, że w 1903 r. Jadwiga Dziubińska pożegnała się z Pszczelinem.

04/07/2025

Choć zakończenie roku szkolnego było całkiem niedawno, spragnieni wiedzy zawsze mogą zapisać się na jakiś kurs wakacyjny. Tak było i w czasach Rzeczypospolitej Spółdzielczej 🙂 czyli w okresie II RP, gdyż Związek "Społem" od 1925 r. organizował kursy wakacyjne.

✅ Uczestników kwaterowano początkowo "w niezwykle prymitywnych, jeżeli nie prostackich" warunkach - spali na słomie, a "prześcieradła, koce i jaśki" musieli przywieźć ze sobą. Ale i tak była to niebywała atrakcja, gdyż nikt wówczas nie organizował takich wyjazdów dla robotników i "mało kto z ludzi pracy znał piękne strony ojczyste". Dodać należy, że pierwsze kursy odbywały się w Bukownie Tatrzańskiej.

✅ W przededniu wybuchu II wojny światowej "Społem" zorganizowało aż 26 kursów spółdzielczych, w różnych miejscach II RP. W styczniu 1939 odbył się nawet pierwszy zimowy kurs - dla mieszkańców wsi, którzy nie mogli pozwolić sobie na wypoczynek latem, w czasie prac rolniczych.

✅ Na zdjęciu wykład w czasie jednego z tych kursów, który odbywał się w Trokach od 17 lipca do 1 sierpnia 1939. Zajęcia prowadzi prezes Związku "Społem" Marian Rapacki.

✅ W Muzeum Historii Spółdzielczości w Polsce zachowały się wspomnienia uczestniczki tego spotkania, ukrytej pod pseudonimem "Ciocia Karaimka". Uczestnicy zastanawiali się, co stanie się z zapasami produktów żywnościowych zgromadzonych w magazynach "Społem" jeśli wojny nie będzie? ("przecież Hitlerowi ich nie wyślemy...")

Cytaty pochodzą z niepublikowanych dotąd wspomnień Józefa Dominko i "Cioci Karaimki" 🙂 Miłego weekendu

03/07/2025

W tym roku na centralnej uroczystości z okazji Międzynarodowego Dnia Spółdzielczości wręczono wyróżnienie "Prymus", które otrzymał Pan Damian Warmiński Zastępca Prezesa Zarządu Spółdzielni Mieszkaniowej Lokatorsko-Własnościowej w Tucholi.

✅ W Spółdzielni odpowiada za sprawy techniczne, kreując nowe rozwiązania sprzyjające m.in. oszczędności energii i zmniejszenia emisyjności gazów cieplarnianych.

✅ Jest cenionym, długoletnim specjalistą - jak podkreślają współpracownicy - stawia dobro Spółdzielni ponad swoje...

Serdecznie gratulujemy wyróżnienia 🙂

02/07/2025

Podczas uroczystości z okazji Międzynarodowego Dnia Spółdzielczości, która odbyła się w Senat Rzeczypospolitej Polskiej ogłoszono wyniki konkursów dla liderów spółdzielczości.
Honorowy tytuł "Menedżer-Spółdzielca 2025" za systematycznie inwestowanie w rozwój spółdzielni, tworzenie stabilnych warunków pracy i kształtowanie pozytywnego wizerunku spółdzielczości uhonorowani zostali:

✅ Marcin Chronowski - Prezes Zarządu Spółdzielni Handlowo-Produkcyjnej "Składnica" w Grybowie,

✅ Jacek Jeżewski - Prezes Zarządu Spółdzielni Mieszkaniowej Lokatorsko-Własnościowej w Tucholi,

✅ Magdalena Zgondek - Prezes Zarządu PSS Społem Głogów,

✅ Beata Zmysłowska - Prezes Zarządu Spółdzielni Mieszkaniowej "Stawki" w Warszawie.

Gratulujemy wszystkim wyróżnionym 🙂

01/07/2025

Często pytacie, jak to właściwie jest z Dniem Spółdzielczości?

✅ W Polsce Dzień Spółdzielczości ma stały termin - obchodzimy go w dniu 1 lipca. Tak zdecydował Sejm RP Uchwałą z 21 kwietnia 1995 roku.

✅ Na świecie jest to święto ruchome, ustanowione w 1923 roku przez Międzynarodowy Związek Spółdzielczy na pierwszą sobotę lipca. W bieżącym roku przypada więc na dzień 5 lipca.
_________________________________________

Uchwała Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej
z dnia 21 kwietnia 1995 r.
w sprawie Międzynarodowego Dnia Spółdzielczości.
(M.P. 1995 nr 23 poz. 270)

W odpowiedzi na apel Zgromadzenia Ogólnego Organizacji Narodów Zjednoczonych skierowany do Parlamentów i Państw członkowskich o upamiętnienie 100-lecia Międzynarodowego Związku Spółdzielczego, Sejm Rzeczypospolitej Polskiej proklamuje dzień 1 lipca dniem spółdzielczości.

Polski ruch spółdzielczy ma długie i piękne tradycje - zawsze odgrywał zasadniczą rolę w niepodległościowych dążeniach narodu polskiego. W obecnej sytuacji społeczno-gospodarczej odradzanie się i rozwój autentycznej spółdzielczości może przyczynić się do przełamania wielu barier ekonomicznych i problemów społecznych. Służyć temu powinno równoprawne traktowanie wszystkich sektorów własności konkurujących ze sobą w ramach gospodarki rynkowej.

Address

Telephone

+48228286511

Website

http://www.krs.com.pl/

Alerts

Be the first to know and let us send you an email when Miesięcznik Spółdzielczy "Tęcza Polska" posts news and promotions. Your email address will not be used for any other purpose, and you can unsubscribe at any time.

Contact The Business

Send a message to Miesięcznik Spółdzielczy "Tęcza Polska":

Shortcuts

Want your business to be the top-listed Media Company?

Country:

City:

W domu “Pod orłami”

W październiku 1998 r. ukazał się pierwszy numer miesięcznika “Tęcza Polska”, powołanego z inicjatywy Krajowej Rady Spółdzielczej. Podejmując decyzję o stworzeniu własnego pisma spółdzielcy kierowali się potrzebą upowszechniania wartości i idei spółdzielczych, historii tego ważnego ruchu społecznego, o tradycjach sięgających XVIII wieku. Dziś “Tęcza Polska” jest jedynym ogólnopolskim miesięcznikiem branżowym wydawanym przez spółdzielczy samorząd, poświęconym szeroko pojętej tematyce 13 branż spółdzielczych. Jego zadaniem jest informowanie o działalności Krajowej Rady Spółdzielczej, spółdzielczych związków rewizyjnych, przedstawianie najważniejszych zagadnień związanych z prawodawstwem, a także szeroko pojęta promocja spółdzielni wszystkich branż. Służy on również integracji środowiska, inicjując działania o charakterze popularyzatorskim (konkursy dla liderów ruchu spółdzielczego, prezentacje dorobku branż spółdzielczych, organizacja Festiwalu Spółdzielczych Zespołów Artystycznych). Miesięcznik wydawany jest przez Zespół Samorządu i Promocji KRS. Redakcja chętnie podejmie współpracę z dziennikarzami, którzy podjęliby się relacjonowania bieżących wydarzeń związanych z ruchem spółdzielczym na terenie całego kraju. Czekamy też na informacje od spółdzielni na temat ich wyrobów i aktualnie podejmowanych inicjatyw. We współpracy z Muzeum Historii Spółdzielczości w Polsce poszukujemy również materiałów archiwalnych, dotyczących historii spółdzielczości. Zainteresowanych prosimy o kontakt: 22 828 65 11 [email protected]