Talo-same Media

02/09/2024

AL-WALIID IBNUL MUGHIIRA (Lacanahul-Laah)

Al-Waliid ibnul Mughiira Al-Makhzuumi (95 Hijrada kahor - 1 Hijrada) waxa uu ahaa hoggaamiyaha reer Banii Makhzuum, ahaana ninka Quraysh oo dhan ugu hanti badan. Waxa lagu naanaysi jiray “Waxiidu Quraysh = Keligiis Taajir”, maxaa yeelay Kacbada sanad keligiis baa marashayn jiray sanadna Quraysh inteeda kale.

Qurayshi markii ay damacday inay Kacbada dayactirto, keligiis buu afarteeda koone mid kamid ah dayactiray, Qurayshina saddexdii koone ee kale ayay isugu tagtay.

Xilliga Xajka, afartan maalmood buu maalin walba 10 halaad oo geel ah xujayda u qali jiray. Waxaa la yiri qaafiladiisa safarka ahe badeecadu ku raran tahay oo boqolaal rati ka koobnayd, kolka ay Makka soo gasho, hal irid k**a aanay geli jirin, hase yeeshee irdaha oo dhan bay isu qaybin jirtay, si hal waqti rarka looga wada dejiyo.

Al-Waliid ibnul Mughiira waxa uu ahaa qofkii Quraysh ugu horreeyay ee khamri xaaraan ka dhigay.

Markii Nabi Muxammad “SCW” la soo diray Al-Waliid waa uu diiday in uu islaamo. Waxa uu u qaadan waayay in isagoo odaygii Quraysh ah diinta lagu soo dejin waayay. Waxa uu yiri: “Ma Muxammad baa lagu soo dejinayaa aniga oo odayga Quraysh ah iyo Abuu-Mascuud Camr ibnu Cumayr Al-Thaqafi oo odayga Thawiif ahna waa la inaga tegayaa, annagoo ah odayaasha labada magaalo?”

Waxa markaas ku soo degtay Aayadda:
“Waxay dheheen Qur’aankaan maxaa nin labada magaalo kamid ahoo weyn loogu soo dejin waayay” (Suuratul Zukhruf: 31).

Al-Waliid ibnul Mughiira ayaa maalin Kacbada ugu soo galay Nabiga oo aqrinayaa: “Xaamiim (1) Waa Qur’aan laga soo dejiyay xagga Allaha abuurkiisa ka deeqtoon wax walbana og (2) Waa Alle dembiga dhaafa, tawbada aqbala, ciqaabtiisu daran tahay, wax ka fakanayaa aanay jirin, isaga mooyee Alle kale aanu jirin, isaga xaggiisana loo noqonayo (3)” (Suuratu Ghaafir: 1-3).

Nabigu “SCW” markii uu arkay in Al-Waliid uu dhegeysanayo, ayuu aqrintii ku celiyay. Markaas, Al-Waliid inta uu baxay buu fadhigii tolkiis tegay, kuna yiri: “Ilaah baan ku dhaartaye waxan goor dhowayd Muxammad kasoo maqlay hadal aan Insi hadalkiis iyo Jinni hadalkiis midna ahayn, waana hadal kor iyo hoos iyo dhinac kastood ka eegtid macaan badan, isaga ayaana sarraynaya ee lagama sarraynayo”.

Duqaydii waxay dheheen: “Abal-Waliidow, miyaad leexatay, maxaa kugu dhacay? War ninka haddaynaan meel iska saarin, dadka oo dhan waa uu leexsan doonaa. Aan dacaayad ka faafinno”.

Al-Waliid waxa uu duqaydii ku yiri: “Hal talo isku raaca hana is khilaafina si aanu qarkiin qaarka kale u beenin, warkiinnuna isu burrin”.

Waxay dheheen “Adigu talo keen”.

Waxa uu yiri: "Mayee adinku wax sheega waan idin dhegaysanayaaye".

Waxay dheheen: "Aan dhahno waa Waxsheeg".

Waliid wuxuu yiri: "Maya, Ilaah baan ku dhaartaye ma aha Waxsheeg, waanan aragnay kuwa waxsheegta iyo warkooda".

Waxay dheheen: “Haddaba aan dhahno wuu waalan yahay".

Waxa uu yiri: "Ma waalna, waanan naqaan waallida iyo waswaaskeeda iyo isku dhex yaaceeda".

Waxay dheheen: “Aan dhahno waa sixirroole".

Waxa uu yiri: "Ma aha sixirroole, waanan naqaan sixirrooleyaasha iyo qaabkay wax u sixraan".

Waxay dheheen: “Haddaba aan dhahno waa gabyaa".

Waxa uu yiri: "Ma aha gabyaa, waanan naqaan gabayga qaybihiisa kala duwan".

Waxay dheheen: "Maxaynu haddaba dhahnaa?".

Waxa uu yiri: "Warkiisu dhan kastood ka eegtaba waa macaan yahay, wax kastood tiraahdaanna waa la fahmayaa in aanay waxba ka jirin, ee bal muddo i siiya aan kaga soo fekero”.

Muddadii kaddib ayuu soo laabtay waxana uu yiri: "Sixirroole ayaa ugu dhow", taas baana markaas la go'aansaday oo la isku raacay.

Ninkaas fekerkiisaas, go’aankiisaas, gaalnimadiisaas iyo in Naarta Saqara ah la gelin doono, waxaa ka hadashay Suuratdda Al-Muddathir, laga billaabo Aayadda 11aad ilaa Aayadda 30aad.

Alle waxa uu yiri: (Isu kaaya daa “Nabiyoow aniga iyo” mid aan keligiis abuuray “Uurka hooyadiis ku abuuray ama Waxiidu Quraysh ahaa oo dad, duunyo iyo sharaf Quraysh ugu badnaa”. Maal fara badanna aan siiyay. Iyo wiilal goobaha ka tilmaaman. Una fidiyay “da’, maal iyo madaxnimo” fidin. Kaddibna doonaya in aan u kordhiyo. Maya “wax dambe ugu dari maayo, maxaa yeelay” Aayaadkeennii buu ku dhega aydaygay. Sacuud “Buur Naarta ku dhex taal” baan ku daalin doonaa. Wuu fekeray “Nabiga iyo Qur’aanka wixii uu ku duri lahaa buu ku fekeray” waanu jaangooyay “Hadalka”. Ha la dilee sidee buu wax u qiyaasay. Haddana ha la dilee sidee buu wax u qiyaasay. Dabadeedna waa uu fiiriyay “Qur’aanka wixii uu ku duri lahaa”. Dabadeedna Wejiguu kaduudiyay waanu foorarsaday “waa is murjiyay”. Dabadeedna waa uu jeestay “Xaqii buu ka jeestay” waanu is kibriyay. Waxa uu yiri kani sixir lasoo uruuriyay “dadyoowgii h**e laga soo uruuriyay” mooyee wax kale ma aha. Dad hadalkiis mooyee wax kale ma aha. Waxaan gelin doonaa (Naarta) Saqara “Naar Naaraha kamid ah”. Maxaad ka ogtahay Saqara. Waxba ma hambayso waxna k**a tagto. Dadka ayay u muuqataa “meel dheer bay dadka uga muuqanaysaa. Macna kale: Jirka dadka ayay diirataa”. Waxaana “Saqara” dul jooga sagaal iyo toban “Malag”) (Suuratul Mudathir: 11-30).

Al-Waliid ibnul Mughiira hanqawga (qoobka ama gomodda) waxa uga yaallay dhaawac fudud oo sanado kahor ku dhacay oo biskooday. Malakul Jibriil baa halkii uu dhaawacu ka boskooday tilmaamay, markaas buu ku soo laba kacleeyay, isaguuna u dhintay.

Dhaawacaasi waxa uu kula dhacay: Isagoo hoos-gunti uu lugaha ka hoos ku geystay jiidaya ayuu soo maray nin reer Khuzaaca ah oo gammuunno (fallaaro) samaynaya. Gammuunnadii mid kamid ah baa maradii uu jiidayay inta uu qabsaday, markii uu dhaqaaq is lahaa qoobka ka hoos ka xagtay, xagasho yar oon micno sidaas ah lahaynna gaarsiiyay. Al-Waliid ninkii inta uu ku booday, buu dilay.

Al-Waliid ibnul Mughiira waxa uu ku dhintay da’da shan iyo sagaashan jirka, hijradii Nabiga “SCW” saddex bilood keddib, waxana lagu aasay duleedka Makka, halka la yiraahdo Xajuun, oo hadda ay ku yaallaan qabuuraha Al-Mucallah.

Al-Waliid carruurtii uu ka tegay waxa ka islaamay Al-Waliid ibnul Waliid, Hishaam ibnul Waliid, Khaalid ibnul Waliid iyo Camaara ibnul Waliid oo isagu in uu islaamay iyo in kale muran uu ka jiro.
———————————————————————

Fiiro gaar ah:

Sababta aan gaalkaan uga sheekaynayaa waxa weeye in aan hordhac uga dhigo qiso dhawr qaybood ka kooban oon kaga sheekayn doono, haddii Alle idmo, wiil uu dhalay, waa Khaalid ibnul Waliid (Seeftii Alle ee galka ka baxsanayd).

Sabriye Musse
[email protected]

31/07/2024

Rag isugu yimid in ay Alle dartii shaqo u qabtaan oo nafahooda u huray Masjid Al Aqsaa iyo dhulka islaamka muqadaska ah in la xureeyo.

1. Sheekh Axmed Yaasiin Waa midka kursiga cuuryaanka ku fadhiya waxa uu shahiiday 22 Maarso 2004, Waa Aabaha Mujaahidiinta ururka islaamiyiinta Xamaas.

2. Sheekh Dr Cabdicasiis Al-Rantiisi dhanka midig ee Sheekh Axmed Yaasiin waxa uu shahiiday 17 Abriil 2004 , Bil ka dib.

3. Sheekh Ismaaciil Haniyyah oo ugu danbeeyay ahaana madaxa Xamaas ee dibadda waa midka riixaya kursiga Sheekh Axmed Yaasiin waxa uu shahiiday 31 Luulyo 2024. Waa ninka ugu sareeyay ururka Xamaas isaga iyo Yaxyaa Sinwaar oo Qaza ku sugan haatan Allaha ku aamansado meeshuu kaga sugan yahay.

Balse bishaarada waxay tahay kumanaan iyaga la mid ahi inay ku nool yihiin oo diyaar u ah inay u dhintaan xuraynta Masjidul Aqsaa ayaa jooga Falastiin iyo dunida inteeda kaleba waxaan ugu ducaynaynaa inay dhamaystiraan howshii ay ka tageen halyeeyadaan u kacay inay diinta illaahay difaacaan iyo dhulkaas barakaysan.

Fiiro gaar ah: Sheeqa kursiga ku fadhiya ee jirka naafada ka ahaa balse qalbiga ku siday awood, karti iyo mabaa'dii waa halyeyga aasaasay Mujaahidiinta Xamaas ee israa'iil hurdada u diiday.

Abwaan Guhaad

21/07/2024

*ما أكرَمَ النساءَ إلَّا كريمٌ، ولَا أهانَهُنَّ إِلَّا لئيمٌ*

Ninka haweenka liida waxay diintu u taqaanaa :LA'IIM" oo macneheedu yahay "GUN" ka maamuusana "KARIIM" GOB

"Ma maamuuso 'haweenka' nin gob ah mooyee" ma na liido 'haweenka' nin gun ah mooyee" Xadiis

Sidaa awgeed marka aad meelahaa ku aragtaan kuwa haweenka liida waxaad maqashiisaan " Waa kan LA'IIM KII"

Xigasho: Ustad Muse Mohamed Dirie

15/07/2024

DUCADA WAALIDKU WAA AY SOO DUXDAA

Nin baa 5 carruur ah oo dhammaantood gabdho ah dhalay, hooyadii carruurta u dhashayna iyaga oo weli yaryar bay dhimatay.

Ninkii waxa uu go’aansaday in aanu naag kale guursan ee uu gabdhihiisa korsado.

Gabdhihii markii ay koreen, tii ugu weynayd baa la soo doontay, hase yeeshee guur waa ay diidday.

Aabbihii: “Maandhey, nin wanaagsan baa ku soo doontaye, maxaad u diidday?”

Gabadhii: “Aabbe, cillad uu ninku qabo uma aanan diidin, laakiin anigu waxan doonayaa in aan adiga kuu adeego oon ku daryeelo, ee gabdhaha walaalahay ah guur la doon”.

Aabbihii: “Maandhey, anigu waxan kuu korinayey in aan maanta oo kale kugu farxo oon gayaankaa kuu gacan geliyo, xaq xuquuqdaada kamid ahna weeye guurku, ee ducadeydaad qabtaaye guurso”.

Gabadhii: “Aabbe, sidan ayaan ku faraxsanahay oon raalli ku ahay, ee iska kay dhaaf aniga, walaalahay guurkoodana ka feker”.

Aabbihii: “Waa yahay gabadhaydii, haddii aad sidaas go’aansatay, waxba intaas ka badan ku cadaadin maayo, ee Alle ha ku barakeeyo”.

Waa la joogay … gabdhihii ka yaryaraa midba mar baa la soo doontay, waana la wada guursaday. Curaddii iyo aabbihii ayaa gurigii ku soo haray, iyada oo cuntada u karisa, dharka u dhaqda, daawadiisa waqtigeeda xusuusisa, wax kasta oo uu khidmo u baahnaana u qabata.

Maalintii dambe aabbihii tii Alle ayaa u timid. Markii aaskii iyo tacsidii la soo af jaray, baa waxa la furay dardaarankii aabbaha. Waxa uu gabdhihiisa kula dardaarmay in aan dhaxalka la qaybin ilaa walaashood ka weyni guursato oo aan guriga laga saarin.

Gabdhihii fikraddaasi ma aanay cajabin, waxayna dheheen: “Dhaxalku waa xaq uu Alle ina siisay, aabbena ma ahayn in uu shuruud ku xiro!”

Walaashood bay ula yimaadeen go’aankooda ah inay guriga iibinayaan oo dhaxalkooda ay u baahan yihiin. Waa ay ka oggolaatay. Waxa gurigii lagu dhejiyay “Waa iib”.

Maalintii dambe nin baa yimid guriga iibsanaya, qiimihiina waa lagu heshiiyay. Ninkii markii uu qiimihii guriga bixiyay, dukumintigiina farta laga saaray, gabadhii inta ay gaar ula baxday, bay uga sheekaysay duruufteeda, waxana ay ka codsatay in uu dhawr bilood ka oggolaado inay guriga ku sii jirto, inta ay meel kale ka helayso, isaguna waa uu ka oggolaaday.

Gurigii markii ay saddex bilood ku jirtay, ayuu ninkii albaabka usoo garaacay. “Yaa waaye?” “Waa hebelkii guriga iibsaday”.

Aad bay u naxday, waxayna xaqiiqsatay in guriga laga saari doono, maxaa yeelay nin iyo xoolihiis aragti ayaa ka dhaxaysa.

Markii ay albaabka furtay, albaabkii bay isku goysay, iyada oo diidaysa in uu gudaha u galo, kuna tiri: “Walaal, iga raalli ahow waan ku daahay guriga waan ogahay, laakiin sida ugu dhaqsaha badan baan kuugu wareejin doonaa. Allaha ku barakeeyo eh in yar oo kale ii dulqaado”.

Ninkii: “Anigu uma aanan imaan in aan guriga kaa saaro. Anigu waxan ahay nin Alle uu hanti siiyay, xaas iyo 3 carruur ahna waan leeyahay. Waxan doonayaa in aan labaysto, qof kaa fiicanna heli maayo. Haddii aad oggolaatid in aan ku guursado, guriga magacaaga ayaan kuugu qorayaa oo meherka isaga ayaan kaaga dhigayaa. Haddii aadan rabin in aad xaas labaad ii noqotidna, muddadii aad rabtid guriga ku sii jir welwel la’aan, xitaa haddii ay sanado kugu qaadato”.

Gabadhii: “Waan ka soo fekerayaaye, waqti i sii!”

Ninkii: “Waqti intii aad doontid qaado, mar dambena albaabkaaga soo garaaci maayo ilaa aad adigu go’aan gaartid. Markii aad go’aan gaartidna taleefan lambarkaan (inta uu business card siiyay) iga soo wac”.

Ugu dambayn, gabadhii ducadii aabaheed baa u soo duxday, ninkii hantiilaha ahaa ayaa guursaday, gurigiina iyaduu ku qoray. Sidaas buu Alle wiilal iyo gabdho isugu daray. Waxay geed fadhi u noqotay gabdhihii iyada ka yaryaraa. Markii uu middood xaalku ku xumaado, ayay ka odayayn jirtay.💐🎉🎊🙏🎊🌹

Malinmustaf Ali

Sabriye Musse
[email protected]

14/09/2023

Rasuulku ❪ﷺ❫ wuxuu yidhi: ❪Maalmihiina waxaa ugu fadli badan maalinta Jimcaha, Farabadiya Salliga aad igu salliyaysaan, maxaa yeelay Salligiina waa laysoo bandhigayaa.❫

14/09/2023

*Faa'iidooyinka Akhrinta Aayatul Kursi:👇*

🪩1. Ilaalinta:
Aayaddan oo la akhriyo subaxdii waxay kaa ilaalinaysaa ilaaha Alle ilaa habeenkii. Sidoo kale, akhrinta aayaddani waxay kaa ilaalinaysaa qoyskaaga iyo sidoo kale hantidaada inay ka nabad galaan shaydaanka.

🪩2. Qofkii la Jeclaa ee Geeriyooday:
U akhri aayaddan dadka aad jeceshahay ee dhintay. Waxay u noqon doontaa iftiin qubuuraha gudcurka ah dhexdooda.

🪩3. Xanuunka Geerida:
Si aad uga nabad gasho xanuunka geerida, waa inaad si joogto ah u akhridaa aayaddan xoogga badan. Akhriskeedu wuxuu fududayn doonaa xanuunka geerida wuxuuna ka dhigi doonaa mid fudud geeridaada.

🪩4. Kahor intaanan seexan:
Qofka akhriya Aayatul Kursi marka aad seexanayso si uu Alle u ilaaliyo marka aad seexanayso. Qofkii akhriya aayaddan inta uusan seexan Eebbe isaga kaliya k**a ilaalinayo, laakiin sidoo kale guriga deriskiisa wuxuu ka ilaalinayaa shaydaanka.

🪩5. Nooc kasta oo Cabsi ah:
Haddii aad dhibsan tahay oo aad dareento cabsi nooc kasta ah, akhri aayaddan. Waxay kaa saari doontaa dhammaan cabsidaada waxaadna dareemi doontaa degganaansho.

🪩6. Si loo Aqbalo Ducada:
Akhrinteeda salaadda ka dib waxay noqon doontaa il laga aqbalo ducadaada. Adigoo taas niyadda ku haya, ka yeel inaad akhrido aayadda aayatul Kursi salaad kasta ka dib.

🪩7. U dhigma Quraanka:
Qofkii akhriya Aayatul Kursiy 4 jeer wuxuu helayaa ajar ah inuu akhriyo Quraanka oo dhan.

🪩8. Saboolnimada:
Haddii qof akhriyo Ayat-al-Kursi marka uu soo gelayo guriga, markaas faqrigu ma galayo gurigaas.

🪩9. Wudu ka dib:
Qofkii akhriya aayaddan alwaax ka dib, waxay kor u qaadaysaa darajada 70 jeer ee Allaah.

🪩10. Jidka Jannada:
Qofka akhriya waajibka salaadaha ka dib, waxa kaliya ee jannada kaa soocayna waa Geeri.

🪩11. Ka ilaalinta Ibliiska:
Ruuxii akhriya aayaddan maalin walba waxa hubaal ah inuu jannada gelayo. Qofkii akhriya maalin kasta wuxuu ahaanayaa mid laga ilaaliyo shaydaanka iyo xumaantiisa.

🪩12. Ilaalinta Guriga:
Si aad guriga uga il

14/09/2023

12/09/2023

Qofka bani Aadam ka waxa cashar kugu filan samayska jidhkiisa bal fiiri adiga qoraalkan akhriyi doonow.