
19/09/2025
ตลอดระยะเวลาที่พระบาทสมเด็จพระปรเมนทรมหาอานันทมหิดล พระอัฐมรามาธิบดินทรทรงครองราชย์ ทรงมีความรักความห่วงใยแก่ประชาชนเป็นอย่างยิ่ง มีพระราชจริยวัตรอันงดงาม และพระปรีชาสามารถสมบูรณ์พร้อมแห่งขัตติยะ ทรงตั้งพระราชหฤทัยที่จะทำนุบำรุงปกครองบ้านเมืองให้มีความเจริญทัดเทียมกับยุโรปที่ทรงศึกษาอยู่ ครั้งเสด็จนิวัตเมืองไทยได้มีโอกาสทอดพระเนตรเห็นสภาพความเป็นอยู่ของประชาชนทั้งในเมืองและในชนบท ทำให้ทรงเห็นว่ามีหลายสิ่งอย่างนักที่จะต้องพัฒนาและช่วยเหลือคนไทยให้มีชีวิตความเป็นอยู่ที่ดีขึ้น
แต่แล้วสิ้นแสงสุรีย์พระองค์เสด็จนิวัตฟ้า เสด็จสวรรคตเมื่อวันที่ ๙ มิถุนายน พุทธศักราช ๒๔๘๙ ณ พระที่นั่งบรมพิมาน ในพระบรมมหาราชวัง รวมระยะเวลาที่ทรงครองสิริราชสมบัติทั้งสิ้น ๑๒ ปี ตลอดระยะเวลาในการครองราชย์มีพระมหากรุณาธิคุณยิ่งต่อชาวไทยเป็นล้นพ้น หัวใจไทยทุกดวงต่างอาลัยโศกเศร้ารำลึกถึงพระองค์ “ผู้เป็นที่รักของแผ่นดิน” ในช่วงเวลานั้นดวงใจของพสกนิกรมืดมิด พระราชพิธีถวายพระเพลิงพระบรมศพ มีขึ้นระหว่างวันที่ ๒๘ – ๒๙ มีนาคม พุทธศักราช ๒๔๙๓ ณ พระเมรุมาศ ท้องสนามหลวง ท่ามกลางพสกนิกรที่จงรักภักดีและเทิดทูนบูชาอย่างเนืองแน่นมืดฟ้ามัวดิน ทุกคนต่างก้มกราบถวายบังคมด้วยความเคารพอันสูงสุดเพื่อส่งเสด็จเป็นครั้งสุดท้าย
ในวันที่ ๔ เมษายน พุทธศักราช ๒๔๙๓ พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร โปรดเกล้าฯ ให้เชิญพระบรมราชสรีรางคารสมเด็จพระบรมเชษฐาธิราชมาประดิษฐานในผ้าทิพย์พุทธบัลลังก์ พระศรีศากยมุนี พระประธานในวิหารหลวง วัดสุทัศนเทพวราราม และได้เสด็จพระราชดำเนินมาทรงบำเพ็ญพระราชกุศลทรงพระราชอุทิศถวายเป็นประจำ ทั้งในวันพระราชพิธีทรงบำเพ็ญพระราชกุศลถวายผ้าพระกฐินและวันคล้ายวันสวรรคต โดยในพุทธศักราช ๒๕๑๘ ได้พระราชทานพระราชทรัพย์เพิ่มเงินทุนเพื่อทะนุบำรุงพระอาราม ในการนี้ คณะกรรมการได้จัดเป็นเงินกองทุนก่อตั้งมูลนิธิ ชื่อว่า มูลนิธิอัฏฐมราชานุสรณ์ ในพระบรมราชูปถัมภ์ โดยกำหนดให้วันที่ ๒๐ กันยายน ซึ่งเป็นวันคล้ายวันพระบรมราชสมภพ เป็นวันก่อตั้งมูลนิธิฯ มีวัตถุประสงค์เพื่อบำรุงกิจการทั้งด้านการศึกษา การศาสนา และอื่น ๆ อันเป็นประโยชน์ต่อชาติและปวงชนชาวไทย เหมือนดังพระราชหฤทัยที่มีพระราชประสงค์จะให้บ้านเมืองเจริญรุ่งเรือง
พระบาทสมเด็จพระปรเมนทรมหาอานันทมหิดล พระอัฐมรามาธิบดินทร แม้จะเสด็จสวรรคตไปแล้ว แต่ด้วยพระราชกรณียกิจที่ทรงบำเพ็ญเป็นอเนกประการต่อประเทศชาติ ตลอดจนพระราชจริยวัตรที่งดงามเป็นที่ประจักษ์ จึงยังผลให้พสกนิกรทุกหมู่เหล่าต่างรำลึกถึงพระมหากรุณาธิคุณ และจะยังทรงเป็นพระมหากษัตริย์ผู้อยู่ในใจไทยตลอดกาล
ที่มา :
๑. หนังสือที่ระลึกอนุสรณ์ในการพระราชทานเพลิงศพ พลเอก สำราญ แพทยกุล องคมนตรี
โดยมูลนิธิอัฏฐมราชานุสรณ์ในพระบรมราชูปถัมภ์
๒. หนังสือใต้ร่มพระบารมี จักรีนฤบดินทร สยามินทราธิราช บุรพกษัตริย์แห่งมหาจักรีบรมราชวงศ์
โดย สำนักงานราชบัณฑิตยสภา
๓. หนังสือก่อนเสด็จลับเลือนหาย โดย สำนักพิมพ์ dmg Books
#เฉลิมเกียรติพระบารมี๑๐๐ปีพระอัฐมรามาธิบดินทรราชา
#ยุวกษัตริย์พระผู้อยู่ในใจไทยตลอดกาล
#เสด็จนิวัติฟ้า