03/09/2025
#เจดีย์ชเวมอดอ หรือ #พระธาตุมุเตา(พระธาตุเจดีย์มุตาว) စေတဳမုတဴ
เจดีย์ชเวมอดอ (Shwemawdaw Pagoda) เป็นเจดีย์ที่สูงที่สุดในประเทศเมียนมา ตั้งอยู่ที่เมืองพะโค (หงสาวดี) ปัจจุบันมีความสูง 114 เมตร (รวมยอดฉัตร 125 เมตร) สูงตระหง่านจนได้รับสมญาว่า “พระธาตุมุเตา” หรือ "พระธาตุเจดีย์มุตาว "(စေတဳမုတဴ)
ในภาษามอญ ซึ่งหมายถึง “จมูกร้อน” เนื่องจากผู้ที่แหงนมององค์เจดีย์จะต้องเพ่งจนตากระทบแสงแดดร้อนแรง
ตำนานและการสร้าง
ตำนานเล่าว่าในสมัยพุทธกาล พ่อค้าชาวมอญสองคน คือ มหาศาล และ จุลศาล ได้เดินทางไปอินเดีย ได้รับพระเกศาธาตุจากพระพุทธเจ้า และนำกลับมาบรรจุไว้ ณ เจดีย์แห่งนี้ ซึ่งสันนิษฐานว่าสร้างขึ้นตั้งแต่ราว คริสต์ศตวรรษที่ 10 โดยชาวมอญในยุคที่อาณาจักรมอญรุ่งเรือง เดิมองค์เจดีย์มีความสูงเพียง 21 เมตร
ต่อมาในปี ค.ศ. 982 ได้มีการบรรจุพระเขี้ยวแก้วเพิ่มเติม ทำให้เจดีย์นี้กลายเป็นสถานที่ศักดิ์สิทธิ์สูงสุดแห่งหนึ่งของชาวมอญ
การอุปถัมภ์จากกษัตริย์
ค.ศ. 1390 : พระเจ้าราชาธิราช โปรดให้สร้างเจดีย์เล็ก 160 องค์ล้อมรอบ
คริสต์ศตวรรษที่ 15 : พระเจ้าธรรมเจดีย์ สร้างพระวิหารและถวายระฆัง
ค.ศ. 1556 : พระเจ้าบุเรงนอง โปรดให้สร้างฉัตรทองคำ ประดับอัญมณีจากมงกุฎ และสร้างเจดีย์อีก 52 องค์ ตามพระชนมายุ
ค.ศ. 1796 : พระเจ้าปดุง บูรณะเจดีย์ให้สูงถึง 90 เมตร และถวายฉัตรใหม่
เป็นที่กล่าวกันว่า พระเจ้าบุเรงนอง ก่อนออกรบทุกครั้งจะต้องเสด็จมานมัสการเจดีย์นี้ และ สมเด็จพระนเรศวรมหาราช เมื่อครั้งยกทัพมาตีพะโคก็ได้มาสักการะที่นี่เช่นกัน
ความเสียหายและการบูรณะ
ตลอดเวลาหลายร้อยปี เจดีย์ชเวมอดอได้รับความเสียหายจากแผ่นดินไหวหลายครั้ง เช่น ในปี ค.ศ. 1912, 1917 และ 1930 โดยเฉพาะยอดเจดีย์ที่หักพังลงมาและยังคงตั้งอยู่ ณ จุดเดิมจนถึงทุกวันนี้
การบูรณะครั้งใหญ่เริ่มในปี ค.ศ. 1951 และเสร็จสิ้นใน ค.ศ. 1954 ทำให้องค์เจดีย์มีความสูงถึง 114 เมตร สูงที่สุดในประเทศพม่า
เจดีย์ชเวมอดอในประเทศไทย
ชาวไทยเชื้อสายมอญได้สร้างเจดีย์จำลองไว้เพื่อเป็นศูนย์รวมศรัทธา ได้แก่
วัดชมภูเวก อ.เมืองนนทบุรี
วัดปรมัยยิกาวาส (เกาะเกร็ด) อ.ปากเกร็ด จ.นนทบุรี