05/09/2025
โถสุขภัณฑ์: จุดเล็ก ๆ ในบ้านที่เต็มไปด้วยเชื้อโรคที่คุณอาจมองข้าม
หลายคนอาจคิดว่าโถสุขภัณฑ์เป็นแค่ของใช้พื้นฐานในบ้านที่ทำความสะอาดบ้างเป็นครั้งคราวก็เพียงพอ แต่ความจริงคือ “สุขภัณฑ์” ถือเป็นหนึ่งในแหล่งสะสมเชื้อโรคที่สำคัญที่สุด และส่งผลโดยตรงต่อสุขภาพของคนทั้งบ้าน
บทความล่าสุดจาก Healthline (เขียนโดย Kristin Currin ตรวจโดย Dr. Mia Armstrong, MD, เผยแพร่ 30 สิงหาคม 2025) ชี้ให้เห็นว่า การละเลยไม่ดูแลสุขภัณฑ์อย่างถูกวิธี สามารถเพิ่มความเสี่ยงในการสะสมเชื้อโรคและการติดเชื้อได้โดยที่เราไม่รู้ตัว
---
ทำไมโถสุขภัณฑ์ถึงเป็นพื้นที่เสี่ยง?
1. ละอองน้ำจากการกดชักโครก (Toilet plume)
การกดน้ำหนึ่งครั้งทำให้เกิดละอองน้ำเล็ก ๆ ฟุ้งกระจายออกมาสู่อากาศได้ไกลถึง 2 เมตร ละอองเหล่านี้อาจมีเชื้อโรค เช่น Salmonella หรือ Serratia marcescens ที่สามารถก่อให้เกิดการติดเชื้อ โดยเฉพาะในผู้ที่มีภูมิคุ้มกันอ่อนแอ
2. การปิดฝาไม่ได้ช่วย 100%
ถึงแม้หลายคนจะปิดฝาโถก่อนกดน้ำ แต่ยังไม่มีหลักฐานที่ชี้ชัดว่าการปิดฝาสามารถป้องกันการแพร่กระจายเชื้อได้ทั้งหมด
3. Biofilm ที่มองไม่เห็น
Biofilm คือชั้นเหนียวที่เกิดจากการรวมตัวของเชื้อจุลินทรีย์ ซึ่งมักเกาะตามขอบหรือท่อของโถสุขภัณฑ์ แม้มองไม่เห็น แต่เป็นตัวการสำคัญที่ทำให้สุขภัณฑ์ไม่สะอาดจริง หากไม่กำจัดออก ก็จะกลายเป็นแหล่งสะสมเชื้อโรคในระยะยาว
---
ความถี่ที่ควรทำความสะอาด
ควรทำความสะอาดและฆ่าเชื้อ อย่างน้อยสัปดาห์ละ 1 ครั้ง
หากในบ้านมีผู้สูงอายุ เด็กเล็ก หรือคนที่สุขภาพอ่อนแอ ควรทำบ่อยขึ้น
การทำความสะอาดเป็นประจำไม่เพียงช่วยลดเชื้อโรค แต่ยังช่วยควบคุมกลิ่นไม่พึงประสงค์ในห้องน้ำ
---
วิธีทำความสะอาดอย่างถูกต้องและปลอดภัย
1. การทำความสะอาด (Clean)
ใช้เบกกิ้งโซดาและน้ำส้มสายชู เพื่อขจัดคราบและลดการสะสมของ biofilm
สามารถเติมน้ำมันหอมระเหยที่มีฤทธิ์ต้านจุลชีพ เช่น tea tree oil หรือ eucalyptus oil เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพ
2. การฆ่าเชื้อ (Sanitize/Disinfect)
สลับการใช้สารฆ่าเชื้อ เช่น น้ำยาฟอกขาวเจือจาง (1 ช้อนชาต่อน้ำ 1 ลิตร ตามคำแนะนำ CDC) เพื่อฆ่าเชื้อโรคที่ดื้อทนต่อการทำความสะอาดธรรมชาติ
3. สิ่งที่ควรระวัง
ห้ามผสมสารเคมีที่ไม่ควรใช้ร่วมกัน เช่น น้ำยาฟอกขาวกับกรดเข้มข้น เพราะอาจเกิดก๊าซพิษ
เก็บน้ำยาทำความสะอาดให้ห่างจากเด็กและสัตว์เลี้ยง
หมั่นเปลี่ยนอุปกรณ์ทำความสะอาด เช่น แปรงขัดโถสุขภัณฑ์ เพราะอาจสะสมเชื้อโรคได้เช่นกัน
---
บทสรุป
การทำความสะอาดโถสุขภัณฑ์ไม่ใช่เพียงเรื่องความสวยงามหรือความเป็นระเบียบเรียบร้อย แต่เป็นเรื่องของ “สุขภาพ” โดยตรง หากละเลยไปนาน อาจทำให้เชื้อโรคสะสมจนส่งผลเสียต่อคนในบ้านโดยไม่รู้ตัว
ดังนั้นการใช้เวลาเพียงไม่กี่นาทีต่อสัปดาห์ในการดูแลสุขภัณฑ์อย่างถูกวิธี จึงถือเป็นการลงทุนเล็ก ๆ เพื่อป้องกันปัญหาสุขภาพใหญ่ ๆ ในอนาคต
---
Reference:
Currin K. This Is Why (How and How Often) You Really Need to Clean Your Toilet. Healthline. Reviewed by Armstrong M. MD. Published August 30, 2025.
#ทำความสะอาดโถสุขภัณฑ์ #สุขอนามัยห้องน้ำ #สุขภาพในบ้าน #ฆ่าเชื้อโรค #สุขภาพครอบครัว #ห้องน้ำสะอาด #สุขภาพดีเริ่มที่บ้าน #สุขภาพป้องกันได้ #เคล็ดลับสุขภาพ
