Hunera Kurdî

Hunera Kurdî Hunera Kurdî ji bo çand, huner, wêje û muzîka Kurdî xizmetkarî buye. Hun jî di vê rê da alîkarîya me bikin û rupela me bi ecibînîn û bi şopînin…

Ez gelek zimanên biyanî dizanim. Di dinyayê de zimanê herî zêde êşê dide rondikên dayikên Kurd e.Birçok yabancı dil bili...
27/06/2025

Ez gelek zimanên biyanî dizanim. Di dinyayê de zimanê herî zêde êşê dide rondikên dayikên Kurd e.
Birçok yabancı dil biliyorum. Dünyanın en acı veren dili Kürt annelerinin gözyaşlarıdır.
Şehit Dr. Abdurrahman Qasimlo

🎙️  🎙️ Dilbilimcilerin ittifak ettikleri husus, Kürtçe’nin Hint-Avrupa dil ailesinin İran kolunun kuzeybatı alt grubuna ...
26/06/2025

🎙️ 🎙️ Dilbilimcilerin ittifak ettikleri husus, Kürtçe’nin Hint-Avrupa dil ailesinin İran kolunun kuzeybatı alt grubuna mensup olduğudur.
Mehrdad R. İzady, Kürtler adlı eserinde Kürt dilinin iki ana kol olarak geliştiğini kaydetmektedir:
1) Kurmanci ana kolu: Bahdinani (kuzey Kurmanci), Sorani (güney Kurmanci) ve Kelhuri olarak üç lehçeye ayırır.
2) Pehlewani ana kolu: Dimilî (Zazaki) ile Gorani olarak iki lehçeye ayırır.
Peki, bu iki ana kolun ortaya çıkışı ne zaman ve nerede olmuştur?
İzady, Kürt dilinin Hint-Avrupa dil ailesinden M.Ö. 5-6. yy.da Medce veya Proto-Kürtçe’den geliştiğini ve anavatanının Hakkâri bölgesi olduğunu söyler.
Proto-Kürtçe (Ön Kürtçe, Kök Kürtçe) yaklaşık olarak M.S 5. yy.da Kurmancî ve Pehlewanî kollarına, M.S. 8-11. yüz yılları arasında Bahdînanî, Soranî, Goranî, Kelhurî ve Zazakî (Dimilî) lehçelerine ayrıldığını söyler.
Bugün kullanılan Kürtçe’nin dört lehçesi arasındaki fark, Türkçe’nin Gagavuz, Altay veya Kazak lehçeleri arasındaki farktan çok daha azdır. Goranî ve Zazakî arasındaki fark daha da azdır.

✅ RÛSTEM’İN TARİHSEL VE EPİK KİMLİĞİ (Kesinleştirildi)Adı: RÛSTEM🧬 Soy: ZÂL’İN OĞLU – Aryenî Kürd soylu📍 Bölge: Sistan (...
22/06/2025

✅ RÛSTEM’İN TARİHSEL VE EPİK KİMLİĞİ (Kesinleştirildi)

Adı: RÛSTEM

🧬 Soy: ZÂL’İN OĞLU – Aryenî Kürd soylu
📍 Bölge: Sistan (Zabulistan) – Mazenderan – Rey – Herat – Aryenî Kürdistan
🛡️ Kime karşı Savasti : (Orta Asya mogolist barbar kavimlerle )
⚔️ Zafer: Mazenderan Dehleri,
Div-e Sepid ve Asyalı istilalacilara
karşı kesin galibiyet
🦅 Kutsal bağı: Savaşçı ,
Simurg kuşu ve Aryenî kök bilge geleneği
📚 Kaynak: Ferdowsî’nin Şehnâme’si ve Aryen halk destanları ,

🗡️ Şimdi Net Söyleyebiliriz:

> RÛSTEM, Fars değildir.
> RÛSTEM, Arab değildir.
> RÛSTEM, Türk değildir.
☆RÜSTEM , Aryenî Kürt halkının efsanevi savaşçısıdır.

Mongolist istilacılara karşı Aryanî
Kurd cografyasini savunmuş,korumuş
Aryen halkların onurunu ve istikbalini korumuştur.

🔴 RÜSTEM: Kürt Tarihinin Unutulmaz büyuk bir Savaşçısı
O Ne Fars’ti, ne de Arab Ne de Türk...
ZAL’in oğlu, Simurg’un izinden gitti.
Düşman ordularına karşı savaştı ve zafer kazandı.
Sonuç : RÜSTEM BİR KÜRDTÜ.

🟢 RÛSTEM : Qehremana
Neteweyê Me .
Ne Fars bû, ne Tirkmên…Ew xakê xwe parast.
Bi rêya bavê xwe ZAL û Simirê
bilind ve şer kir.
Li dijî hêzên barbar a Asyanî
xwedî şer û serketinê bû.

Nişê : Sedî sed RÛSTEM KÛRD BÛ. !

22.06.2025 İ.A.

REVANDIZ YAHUDİLERİ 100 yıl öncesinde, özellikle 1905 civarında Revandûz (Rawanduz) ve çevresinde yaşamış olan Kürt-Yahu...
22/06/2025

REVANDIZ YAHUDİLERİ

100 yıl öncesinde, özellikle 1905 civarında Revandûz (Rawanduz) ve çevresinde yaşamış olan Kürt-Yahudi topluluğu, hem tarihi derinliği hem de kültürel özgünlüğüyle dikkat çeker

Kürt Yahudileri, M.Ö. 8. yüzyıldan itibaren Babil Sürgünü’yle bu bölgelere yerleşmiş, 1. yüzyılda Adiabene kraliçesi Helena’nın Yahudiliğe geçmesiyle birlikte yaptığı güçlü bağlantılarla ivme kazanmıştır .
12. yüzyılda Rabbi Benjamin of Tudela gibi seyyahlar, bu bölgelerde en az 100 Yahudi yerleşimi olduğunu belirtmiştir .

1905 – Revandûz ve Çevresi
1905 yılı fotoğrafları, Revandûz’da Kürt kimliği taşıyan, Aramice ve Kürtçe konuşan Yahudi grupları ortaya koyar .
Bu toplum, Musul vilayetinden Erbil, Duhok ve özellikle Revandûz’a kadar yayılmış; genellikle tarımla, zanaatla ve ticaretle uğraşmışlardır 

Yerel Kürt halkla benzer giyim kuşam kültürü paylaştılar. Konuşurken Lishana Yahudiya (Yahudi Aramicesi) ile birlikte Kürtçe (Kurmanji) kullanmaları yaygındı .
Ayrıca Nebilerle ilgili kutsal mekânlara (Nahum, Yunus) ziyaretler düzenleyip, saharane gibi yerel ritüelleri kendi inançları çerçevesinde kutladılar .

Dinî ve Sosyal Yaşam
Birçok köy (Betanure, Sandur) tamamıyla Yahudi yerleşimiydi. 1849’da Sandur’da 100, Betanure’de 40–50 aile yaşıyordu .
Erbil civarında da 1900’lerde 3.000’in üzerinde Yahudi yaşıyordu; 1921 sonrası modern yeshivalar kuruldu, sinagoglar vardı 
Göç
1892’de Zakho pogromu gibi dönemsel saldırılar yaşandı; 1905’te Bağdat Hanedanı sonrası göçler başladı .
1930’lar ve özellikle 1948 sonrası artan baskı, cemaatin büyük kısmının 1950–52’de “Ezra ve Nehemya Operasyonu”yla İsrail’e göçünü getirdi .

Akademik ve Kültürel Önemi
Ortaçağ’dan beri bölgede İspanyol göçleri araştırıldı; Asenath Barzani gibi önde gelen Kürt-Yahudi figürleri peyda oldu (1590–1670) .
• Sonraki dönemde bu kültürel miras, İsrail’de diasporik kimlik ve Kürt–Yahudi ilişkilerinde önemli bir rol oynadı .

Dönem Yerleşim / Topluluk Dil-Kültür Göç/Günümüz
1905 Revandûz, Erbil, Duhok civarı Aramice, Kürtçe; yerel kıyafetler Yerel topluluk var
1930–50 Artan baskı, pogromlar Dini okullar, sinagoglar Eskileri göç etti
1950–52 İsrail, Ezra & Nehemya Diaspora kültürü İsrail’de ~200 000 Kürt Yahudisi  

Bu akademik ve tarihi bilgiler ışığında, Revandûz’daki Kürt Yahudileri 1905’e kadar Aramice/Kürtçe konuşan, tarım ve ticaretle uğraşan, yerel Kürt giyim kültürüne entegre olmuş, ama kendi dinsel ve kolektif kimliğini güçlü biçimde var eden bir topluluk olarak öne çıkar.

  Devletini tanıyalım.Sanırım vahşi İran'ın Kürde ne kadar düşman ve sinsi olduğunu bilmeyen Kürd var.Kısaca İran devlet...
22/06/2025

Devletini tanıyalım.
Sanırım vahşi İran'ın Kürde ne kadar düşman ve sinsi olduğunu bilmeyen Kürd var.
Kısaca İran devletinin Kürd liderler üzerinde uyguladığı vahşete bir göz atalım ve paylaşalım arkadaşlar.

Geçmişini bilmeyen geleceğine yön veremez.
Tarih boyunca Kürt ve liderlerine karşı en acımasız en sinsi yöntemlerle mücadele eden işgalci İran devleti geliyor
Bakın Kürt liderlere karşı nasıl sinsi planlar uygulamış
1 ağa Sımko'nun ağabeyi
2 şeyh şeyh ın kardeşi
3 İsmail ağa
4 Qadi
5 Dr. KDP İ Genel Sekreteri
6 Dr KDP İ Genel Sekreteri

1 - ağa Sımko'nun ağabeyi
1905 te Kürt illerine otonomi ve Kürt halkının tüm yasal haklarının tanınması için bir deklarasyon yayınlar
İran devleti kabul etmez ve hayır der
Bunun üzerine Cafer ağa İran birliklerine saldırı hareketini başlatır
İran çok zor duruma düşer ve karşılık veremez duruma gelince
Cafer ağa ya haber göndererek şartların kabul edildiği Müzakere için Tebrize gelmesi istenir
Tarih 1906 Cafer ağa ve beraberindeki 7 kişilik ekip şehrin girişinde İran yetkililerince karşılanır ve müzakere için bir han à gidilir
Han da müzakereler başlamadan
Cafer ağa ve beraberindeki 7 kişi hunharca katledilir,
Cafer ağa nın şehit edilmesinden sonra genç yaştaki kardeşi Sımko ağa aşiretin başına geçer.

2 - Şeyh Şeyh Said'ın kardeşi
Yıl 1925 Şeyh Sait isyanın bastırlıp yakalanmasından sonra
Mücadeleyi sürdürmek için Şeyh Saidin Kardeşi şeyh Diyaeddin ile,Şeyh said'ın oğlu Ali Rıza efendinin başını çektiği 100 kişilik bir grup İran'a gider
İran devletine haber yollayarak şu şu konulardan dolayı buraya gelmiş bulunmaktayız
Bir Süre burda kalıp,burdan Irak Kürdistanına Süleymaniye'ye geçecez,bu süre içerisinde bize karışmamanızı talep ediyoruz denildi
İran devleti ise Silahlarını teslim edilmesi koşuluğuyla yardımcı olacakları haberini yolladı
Şeyh Said'ın oğlu Ali Rıza efendi
Hayır biz asla Silah bırakmayız,biz Türke silah burakmadık Aceme de bırakmıyacaz biz silah bıraksaydık Türkiye'de bırakırdık buraya gelmezdık cevabını gönderdi
Bunun üzerine İran devleti bir yüzbaşı yı görevlendirip onların yanına gönderdi
Ağır Silahlarını burda bırakıp sadece tabanca olması kaydıyla bir grubun hükümet yetkilileri ile görüşmek için şehre davet etti
Şeyh Diyaeddin ağır Silahları orda bırakıp,sadece Tabancalı 36 kişiyi yanına alarak hükümet ile görüşmek için yüzbaşı ile beraber yolà çıkarlar
Yüzbaşı bunları bir han à götürür üstü açık sur şeklinde kocaman bir havlu
Bunlar orda dinlenirken herşeyden habersiz
Daha önce havlu duvarları üstünde gizlenen otomatik silahlı kişiler tarafından yaylım ateşine tutulurlar
Ve şeyh Diyaeddin ile beraber 36 kişi orda Şehit oluyor can veriyor.

3 - olarak ün salan İsmail Ağa
Ağabeyi Cafer ağanın ölümünden sonra Aşiretin başına geçmiş ve İran ile ciddi bir savaş yürütüyor
Hemen hemen Rojhelat Kürdistan'ın tüm şehirlerini elegeçirmiş durumda
Türkler ve Farslar tarafından yağmacı haydut olarak gösterilen Simko ağa aslında tam bir Kürt Milliyetçisi idi.
Birinci dünya savaşı sonunda Sımko Rojhelat Kürdistan'ın büyük bölümünü ele geçirmişti.
Amerikan New york tımes gazetesi 1922 yılındaki bir haberinde Simkoyé Şikaki ayaklanmasına ilişkin,sınırları Urmiye,Salmas, Kırmaşan ve Erdalan olan Kürdistan hükümeti kuruldu,
Sımko nun gözü Loristanda ifadelerini kullandı.
Fransız tarihçi yazar Chris Kutschera, Sımko'nun Rus ve İngiliz yetkililere yazdığı mektuplarda açık bir şekilde Kürdlerin ulusal haklarına ve ın Bağımsızlığına değindiğini belirtiyor
Sımko'nun tam bir Rasyonalist Kürd olduğunu ve
amacının doğu Kürdistan'da bir devleti kurmaktı diyor.
Sımko Bağımsız devlet şiarını ilk başlatan
Şey nin torunu ve halefi
Şeyh Seyyid nın kız kardeşi ile evliydi
Yane İstanbul'daki Seyid Abdulkadir'ın damadıydı
Azadi hareketinin yönetim kurulu üyesiydi
Bu ailenin Kürt Milliyetçiliği fikrinden epey etkilenmişti
Sımko 1921 tarihinde Bağımsız şiarı ile geniş çaplı bir hareket başlatır
Doğu Kürdistanın büyük bölümünü işgalden kurtarır
Hükümetin elinde bulunan tek kalan yer Mahabbad'à yönelir
Kısa sürede Mahabbadı ele geçirir
Çatışmalarda 300 İran askeri ölürken bir o kadarıda yaralı ve esir ele geçirir
Sımko Bağımsız Kürdistanı ilan eder Başkent olarakta Mahabbad kabul edilir
Sımko düşmana karşı çok acımasızdı
Eline geçen İran askerlerini daha sonra
Mahabbad meydanında diri diri yakar
Onun bu hareketi Süleymaniye'deki Kürt Milliyetçi çevreler tarafından eliştirilir
Sımko bu çevrelere karşı özürünü bildirir
İran tabiki bu gelişmelere karşı kayıtsız kalmaz
Sovyet Rusya ile yaptığı ittifak ile Kürtlere karşı
Saldırılarını güçlendirerek devam eder
Sımko nun kurtardığı yerler birer birer düşerken
Kendisi Süleymaniye'ye gitmek zorunda kalır
1929 da Süleymaniye'de iken İran Şah rejimine karşı yine mücadeleye geçer ve bir deklarasyon yayınlar
İran Hükümeti kayıtsız şartsız bu deklarasyonı kabul ettiği haberini Simko ya yollar,ve müzakereye çağırır
Yıl 1930 30 Haziran günü Sımko 60 kişilik bir grupla İran ile müzakere yapmak için İran'a gelır
İran tarafından yolda pusu kurulur ve tamamını öldürür
Daha sonra İran devleti Sımko nun ölü bedenini alır Mahabbad meydanında günlerce asılı bir şekilde teşhir eder.

4 - Muhammed. 1 mayıs 1900- 31 mart 1947
Qadi Muhammed 1 mayıs 1900 tarihinde Mahabbad ta dünyaya gelir.
Çok iyi bir eğitim alır, hem kütüphane okulunda hemde medrese eğitimi almış, Qadiliğe kadar yükselir
Qadi( bugünün hakim savcılarıdır.
İkinci dünya savaşı sırasında SSCB nin desteğini alarak 22 ocak 1946 tarihinde çarçıra meydanında mahşer günü gibi kalabalık bir ortamda, Mahabbad Kürd Cumhuriyetini ilan eder, ey Rakip eşliğinde göklere çekilir.
Ama maalesef SSCB nin desteği uzun sürmez
16 Kasım 1946 da İrandan çekilir, İran'ın Kürdistana saldırmasına göz yumar, hatta destekler.
İran ordusu 16 Aralık 1946 tarihinde Mahabbada işgal girişimi başlatır.
Qadi Muhammed sivil halkın zarar görmemesi namına İran ile uzlaşma girişimleri başlatır.
İran devleti hiç kimsenin burnu bile kanamayacak sözü verdikten sonra Qadi Muhammed, Mahabbadı teslim ederek İran güçlerine teslim olur,
Qadi Muhammed hemen tutuklanır ve iki günlük göstermelik bir yargılama ile
Qadi Muhammed ve iki kardeşi, Sedr Qazi ile
Seyf qazi idam cezasına çarpıtılır.
31 Mart 1947 günü çarçıra meydanında
Qadi Muhammed ve iki kardeşi idam edilir
Ölü bedenleri günlerce darağacında asılı kalır.

5 Abdurrahman
22 Aralık 1930- 13 Temmuz 1989...
Doktor Qasimlo 22 Aralık 1930 tarihinde Urmiye kentinde varlıklı bir aile çocuğu olarak dünyaya gelmiştir.
Üniversite eğitimini Paris ve Çekoslovakya’da yapmıştır, Sosyoloji ve Ekonomi bölümlerini bitirmiştir.
Uzun süre Paris ve Prag ta Üniversitelerde hocalık yapmıştır.
1973 tarihinde İKDP Genel Sekreteri olarak görev almıştır.
Bir ayağı Paris ve Prag Üniversitelerinde bir ayağı Kürdistan dağlarında olarak faaliyet yürütür.
1978 yılında Paris te Hümeynî’nin isteği ile bir görüşme gerçekleşir.
İranda olası bir Devrime destek verilmesi halinde kürdlere Özerklik vereceği vaadinde bulunur.
Qasimlo kabul eder ve bir anlaşma imzalarlar.
Qasimlo Tahran ve Kürdistana gider, Devrimin alt yapısını oluşturur, Kürdleri destek vermeye ikna eder.
1 Şubat 1979 da Hümeynî batının ve Kürdlerin desteğini alarak Paris ten Tahrana gider ve aynı gün devrimi gerçekleştirir.
Aradan bir ay geçer Şeytan Hümeynî Kürdlere Özerklik tanınmasına yanaşmaz, ve Kürdleri sırtından vurur.
Ve Ağustos 1979 da Ayetullah Hümeynî’nin emrettiği savaşın hedefinde Kürdler var.
Doktor Qasimlo ve yardımcısı Doktor Sadık Şerefkendi yi kafir ilan edip ölüm fetvalarını çıkarır.
Qasimlo ve Şerefkendi tekrar Avrupa’ya gitmek zorunda kalırlar.
1989 da İran rejimi Qasimlo ile Barış anlaşması için masaya davet eder.
13 Temmuz 1989 günü Avusturya nın başkenti da müzakere masasında İran çete devletinin tetikçileri Doktor Qasimlo ile iki yardımcısını yaylım ateşine tutarak şehit ederler.
Üç tetikçiden biri sonradan İrana Cumhurbaşkanı olan Ahmedinecad ın ta kendisiydi.

6 - Doktor Sadık 1938- 1992
Dr Şerefkendi 11 ocak 1938 tarihinde Bukan kentinde doğdu.
Tahran Üniversitesi Kimya bölümünü bitirdi.
1972 yılında Paris üniversitesinde Analitik kimya alanında doktora yaptı ve hoca oldu.
Uzun yıllar Paris üniversitesinde hocalık yaptı.
1973 te Paris te Doktor Qasimlo ile tanıştı.
1978 tarihinde İKDP nin Avrupa sorumlusu ve
Dr Qasimlo nun bir nevi eli ayağı yardımcısı oldu
1986 da İKDP Genel Sekreter yardımcısı oldu.
Doktor Qasimlo nun 1989 da şehit düşmasinden sonra 1991 de yapılan kongrede İKDP Genel Sekreteri seçildi.
Şerefkendi 15- 17 Eylül 1992 de Sosyalist Enternasyonal Toplantısı’na katılmak üzere
e gitti, toplantı esnasında İran rejimi yetkilileri onunla diyaloğa geçti, barış ve müzakere sürecinin başlama isteklerini dinledi
17 Eylül 1992 günü Berlin de İran müzakere heyeti ile görüşmek üzere gittikleri lokantada, müzakere masasında, İran piçlerinin namluları onlara doğrultmuştu.
Doktor Şerefkendi ve dört arkadaşıda aynı diğer Kürd liderler gibi müzakere masasında katlediliyordu.
Bu anlattıklarım İran'ın sadece Kürd liderlere karşı giriştiği terör eylemleridir.
İran her gün sistematik olarak onlarca Kürd gencini darağacında sallandırır nefessiz bırakır.
İran'ın barbarlığı zalimliği yazmak ve anlatmakla asla bitmez..
Durum bu iken Ölen Cumhurbaşkanına benden gözyaşı beklemek, kansızlıkla eşdeğerdir.
Amir Bayar.

🎙️  🎙️ Pereyek ku li ser navê Selahedîn Eyûbî di salên 1200î de li Meyafarqînê (Sîlvan) hatiye tabkirin. Selahedîn Eyûbî...
18/06/2025

🎙️ 🎙️ Pereyek ku li ser navê Selahedîn Eyûbî di salên 1200î de li Meyafarqînê (Sîlvan) hatiye tabkirin. Selahedîn Eyûbî wekî şêrekî di nav stêrkan de hatiye nîşandan.

Address

Yakuplu Mahallesi Başkent Caddeai
Istanbul
34000

Alerts

Be the first to know and let us send you an email when Hunera Kurdî posts news and promotions. Your email address will not be used for any other purpose, and you can unsubscribe at any time.

Share