نشريه نون

07/12/2024

شعر هم می‌تواند مثل اقتصاد دچار بحران و تورم شود. چاپ بی‌رویه و بی‌پشتوانهٔ پول نشانهٔ بحران اقتصادیست. تولید بی رویهٔ شعر نشانگر بحران ادبیست. در این‌جا هدف من شعر و شاعر خاصی نیست؛ بل اشاره به یک وضعیت است که برایش نام می‌گذارم شاعر زیادی و شعر زیادی... ادامه این نبشته را به وب‌سایت نون بخوانید:

  خالد نویسا شعر هم می‌تواند مثل اقتصاد دچار بحران و تورم شود. چاپ بی‌رویه و بی‌پشتوانهٔ پول نشانهٔ بحران اقتصادیست. تولید بی رویهٔ شعر نشانگر بحران ادبیست. در این‌...

03/28/2024

روایت‌هایی از خاک و خون، عنوان فرعی کتاب « به مساحت قوطی گوگرد»، اثر عزیز نیکیار است. من این کتاب را در سفری که به تهران داشتم، از انتشارات امیری به دست آوردم و آن را در مسیر برگشت تا فرانسه خواندم. همان‌طوری که از عنوان فرعی این کتاب بر می‌آید، محتوای این کتاب را روایت‌های از جنگ، خون، درد، رنج و ویرانی مردمان سرزمین به نام افغانستان شکل می‌دهد که از جغرافیای به نام هلمند در این کشور نمونه برداری شده است. نمونه‌برداری به این معنا که در این کتاب تنها بخش کوچکی از جنایت‌های که در آن جغرافیا رخ داده است، بازگو و روایت شده است.

روایتی از خاک و خون؛نگاهی به کتاب به مساحت قوطی گوگرد

03/20/2024

اسلاوی ژیژک، فیلسوف مشهور اسلوونیایی که نظریه‌هایش همیشه چالش برانگیز بوده است، افغانستان پیش از استعمار شوروی را یکی از پر مداراترین کشورهای اسلامی می خواند. به عقیده او آنچه که باعث ظهور بنیادگرایی دینی در افغانستان گردید سیاست‌های قدرت‌های بزرگ دنیا و نظام سرمایه داری جهانی است. این دیدگاه کم‌و‌بیش دیدگاه معمول غربی‌ها از افغانستان بوده که ازین قرار است: در افغانستان همه چیز خوب بود و کشور رو به ترقی و پیشرفت می‌رفت؛ شوروی آمد و همه چیز دگرگون شد. آمریکا مجاهدین را تمویل کرد که بنام خدا و جهاد علیه کمونیسم بجنگند. بنیادگرایی دینی از مدرسه‌هایی که در مرز پاکستان با پول امریکا مجاهد می پروردند، آغاز شد...ادامه مطلب را در وب‌سایت نون بخوانید

طالبان محصول سیاست‌های غرب در منطقه

11/13/2023

ادبیات در افغانستان به ویژه ادبیات کودک و نوجوانان، مانند بسیاری از ژانرهای هنری – ادبی دیگر در این کشور تحت تاثیر فراز و نشیب روی‌دادهای تاریخی و حتا فرهنگی بوده است. در این سلسله مصاحبه‌ها این‌بار با آقای کاظم حمیدی‌رسا روزنامه‌نگار، نویسنده و مسوول نشراتی مرکز معلوماتی دانشگاه کابل در باره‌ی وضعیت ادبیات و ادبیات کودک گفت‌وگویی انجام دادیم. رسا سال‌هاست که در بخش نوشتن، چاپ و نشر کتاب در افغانستان می‌نویسد و کار می‌کند. این مصاحبه را در وب‌سایت نون بخوانید.

  ادبیات در افغانستان به ویژه ادبیات کودک و نوجوانان، مانند بسیاری از ژانرهای هنری – ادبی دیگر در این کشور تحت تاثیر فراز و نشیب روی‌دادهای تاریخی و حتا فرهنگی بوده ...

11/10/2023

ادبیات در افغانستان به ویژه ادبیات کودک و نوجوانان، مانند بسیاری از ژانرهای هنری – ادبی دیگر در این کشور تحت تاثیر فراز و نشیب روی‌دادهای تاریخی و حتا فرهنگی بوده است. در این سلسله مصاحبه‌ها این‌بار با آقای کاظم حمیدی‌رسا روزنامه‌نگار، نویسنده و مسوول نشراتی مرکز معلوماتی دانشگاه کابل در باره‌ی وضعیت ادبیات و ادبیات کودک گفت‌وگوی انجام دادیم. رسا سال‌هاست که در بخش نوشتن، چاپ و نشر کتاب در افغانستان می‌نویسد و کار می‌کند. ادامه این گفت‌وگو را در سایت نون بخوانید:

  ادبیات در افغانستان به ویژه ادبیات کودک و نوجوانان، مانند بسیاری از ژانرهای هنری – ادبی دیگر در این کشور تحت تاثیر فراز و نشیب روی‌دادهای تاریخی و حتا فرهنگی بوده ...

11/09/2023

ادبیات در افغانستان به ویژه ادبیات کودک و نوجوانان، مانند بسیاری از ژانرهای هنری – ادبی دیگر در این کشور تحت تاثیر فراز و نشیب روی‌دادهای تاریخی و حتا فرهنگی بوده است. در این سلسله مصاحبه‌ها این‌بار با آقای کاظم حمیدی‌رسا روزنامه‌نگار، نویسنده و مسوول نشراتی مرکز معلوماتی دانشگاه کابل در باره‌ی وضعیت ادبیات و ادبیات کودک گفت‌وگوی انجام دادیم. رسا سال‌هاست که در بخش نوشتن، چاپ و نشر کتاب در افغانستان می‌نویسد و کار می‌کند. ادامه این گفت‌وگو را در وب‌سایت نون بخوایند

  ادبیات در افغانستان به ویژه ادبیات کودک و نوجوانان، مانند بسیاری از ژانرهای هنری – ادبی دیگر در این کشور تحت تاثیر فراز و نشیب روی‌دادهای تاریخی و حتا فرهنگی بوده ...

10/12/2023

پیدایش فن‌آوری‌ و رشد روزافزون شبکه‌های اجتماعی، نوع تازه‌ای از روابط بین فردی را در جوامع انسانی به وجود آورد که بر پایه مشارکت‌ همه‌گانی بنا شده‌ است. شبکه‌‌های اجتماعی، به عنوان فضاهایی در دنیای مجازی که برای ارتباط میان افراد مختلف، با سطوح گوناگون دست‌رسی به وجود آمده‌اند. ایجاد ارتباطات جمعی و میان فردی، تشکیل اجتماعات سایبری، اطلاع‌رسانی، تبادل اطلاعات و نظرات از شناخته‌شده‌‌ترین کارکردهای این فضاها هستند...

  محمد رضا پارسا پیدایش فن‌آوری‌ و رشد روزافزون شبکه‌های اجتماعی، نوع تازه‌ای از روابط بین فردی را در جوامع انسانی به وجود آورد که بر پایه مشارکت‌ همه‌گانی بنا شد...

10/09/2023

This interview was recorded at the Afghanistan Center at Kabul University (ACKU) before the collapse of the Republican government in 2021. Our colleague, Mr. Kazim Hamidi Rasa, engaged in a lengthy conversation with Professor Mills about the Persian cultural heritage of Afghanistan, and her remarkable work on the country’s oral history and folklore.

The special qualities of Afghanistan folklore are like the special flavors of Afghanistan cuisine in the mouth when it is well prepared from local ingredients: Mills Hint: This interview was recorded at the Afghanistan Center at Kabul University (ACKU) before the collapse of the Republican governmen...

08/16/2023

صبح ۱۵ آگیست۲۰۲۱ به دفتر کارم می‌رفتم، حال وهوای کابل نگران کننده بود. چشم‌ام به پرچم‌های پاره‌پاره‌ای خیابان دارالامان که برای جشن استقلال شهرداری کابل نصب کرده بود افتاد که پیش از برگزاری جشن تکه پاره و آشفته شده بودند.

صبح آن روز به خاطر کار و دیدن همکاران قبلی‌ام به دفتر پروژه‌های تعلیمی بی بی سی رفته بودم. در آنجا با همکاران قبلی‌ام در مورد نگرانی‌ها و آمدن طالبان بحث‌های زیادی داشتیم. هنگام بر آمدن از دفتر بی بی سی، وضعیت جاده‌های کابل وهمناک وعجیب به نظر می‌آمد... ادامه یادداشت را به سایت نون بخوانید

محمد رضا پارسا آواره شدیم صبح ۱۵ آگیست۲۰۲۱ به دفتر کارم می‌رفتم، حال وهوای کابل نگران کننده بود. چشم‌ام به پرچم‌های پاره‌پاره‌ای خیابان دارالامان که برای جشن است....

06/05/2023

من فکر می‌کنم چنان‌چه فیلسوف عصر ما می‌گوید: انسان محکوم به آزادی است، اما اگر آزادی توأم با شکلی از اراده و آگاهی رهای‌بخش نباشد منجر به استبداد خواهد شد. یعنی مهم است که نخست بپرسیم آزادی برای چه گروهی؟ در چه متنی و به نفع چه کسانی؟ چنان‌چه در وضعیت مسلط جهان در قالب نظام‌های سرمایه‌داری، نظامی‌گری و ارتجاعی معنای تلویحی آزادی بیان، اندیشه و اراده‌ی استقرار استبداد سیستماتیک و سرکوب ساختاری در قبال اقشار و گروه‌های اجتماعی مشخص است. مراد از آزادی اگر اراده‌ی معطوف به‌سود و سودای طبقه‌ی حاکم و اقلیت مشخص در قدرت باشد نام دیگر ارتجاع و استبداد و اختناق است. با این‌حال نباید و نمی‌توان درباره‌ی مصداق‌های این مفاهیم سیاه و سفید نظر داد. اگر متهم به‌ خوشبینی نشوم، حتا در حضور طالبان در قدرت نیز امید جرقه‌خوردن یک تحول عمیق موجود است. به‌باور من آزادی همان بارقه‌ی امید است که جایی در تاریک‌ترین و حادترین واقعیت‌های عینی از این دست جرقه می‌خورد. چنان‌چه در محاصره‌ی تمام‌قد فاجعه، جنایت و مصیبت جمعی و در دل این تباهی، امید در امکان آگاهی متجلی شده است. امکان تأمل و تردید در آن‌چه طالبان و حامیان آنان به‌زور به عنوان دستگاه حقیقت تحمیل‌اش کرده‌اند. طالبان و حامیان آنان قبل از اعلام حضور در میدان سیاست و قدرت با رعب و وحشتی که از رهگذر جنایات خشونت‌بار خود را نیروی بومی و مشروع مبارزه در برابر استعمار معرفی می‌کردند. اینک این فرصت با تمام هزینه‌های سنگین جانی و روانی و انسانی به‌دست آمد که اصالت و ماهیت این گروه به مردم و خاصه تاریخ ثابت و مستند شود. برای خواندن کامل این مصاحبه روی لینک وب‌سایت کلیک کنید:

05/24/2023

خانم بهار سهیلی در مقاله‌ای با عنوان «در پاسخ به نقد آقای پرویز شورش» که در نشریه‌ی وزین نون منتشر شده است، به نقد و بررسی سرمایه‌داری در افغانستان پرداخته است. من از خانم سهیلی گرامی بابت نوشتن این نقد، قدردانی و سپاس‌گزاری می‌کنم. خانم بهار در این مقاله، مناسبات جامعه‌ی افغانستان را چیزی شبیه «فئودالیسم» می‌بیند. در این‌باره، نکاتی را به اختصار مطرح می‌کنم. سرمایه‌داری چیست؟ از منظر اقتصاد سیاسی و به‌صورت مختصر، سرمایه‌داری مالکیت بر ابزار تولید و هرآن‌چه که تولید سود و سوداندوزی را به‌میان بیاورد و با چرخش پول سبب تولید سرمایه شود، تعریف می‌شود. به بیان دیگر: «در جامعه‌ی سرمايه‌داری ھر محصولی كالا محسوب مي‌شود. علاوه بر وسايل توليد و محصولات مصرفی، خود نيروی كار انسانی نيز تبديل به كالا مي‌شود. در اين حال، ثروت اجتماعی به‌صورت یک انباشت عظيم كالا در مي‌آيد؛ كالا شكل پايه‌ای (سلولی) اقتصاد سرمايه‌داری را تشکیل می‌دهد.»_ [۱] خانم بهار در مقاله‌اش نوشته است: «سنت مردسالاری در جامعه‌ی افغانستان چنان هژمونیک و همه‌گیر شده است که دو‌ دهه حضور آمریکا هم هیچ امکانی برای تزریق سرمایه‌داری به جامعه‌ی ما را مهیا و ممکن نساخت. کشور ما یک جامعه‌ی سرمایه‌داری نه بل چیزی شبیه فئودالیسم است.» مناسبات سرمایه‌داری در افغانستان از دوره‌ی حاکمیت محمد نادرشاه به میان می‌آید. عبدالمجید زابلی که بعدها وزیر اقتصاد نادرشاه نیز می‌شود و مغز متفکر سیاست‌های اقتصادی نادر هم است، در یادداشت‌هایش تبارزهای سرمایه‌دارانه را به روشنی در آن زمان توضیح می‌دهد... ادامه یادداشت را در وب‌سایت نون بخوانید:

  پرویز شورش خانم بهار سهیلی در مقاله‌ای با عنوان «در پاسخ به نقد آقای پرویز شورش» که در نشریه‌ی وزین نون منتشر شده است، به نقد و بررسی سرمایه‌داری در افغانستان پرد....

05/21/2023

پیش از پرداختن به این نقد، باید بگویم که بازگشت به اصل روشنگری با استفاده از هنر نویسندگی و نقد سالم مرا به وجد آورده است. این پیشگامی را-پس از غیاب یک‌دهه‌ای فرهنگ نقد در کشور-ابتدا به آقای شورش عزیز و سپس به نشریه‌ی نون تبریک و تهنیت می‌گویم. حال من پس از خواندن متن شبیه کوری بود که برای نخستین‌بار نوری در مسیر راه می‌بیند!