
06/30/2025
WARARKA MAANTA Juun 30, 2025 Sir Culus!
Su’aalaha Maanta: Yaa madaxweyne sheegta oo aan xxitaa soo booqan karin , Iyo ? Yaa diiday inuu sameeyo maqaamka Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa diiday inuu sameeyo Maxkammadda Dastuuriga ah Madaxweyne Mudane Xassan “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa boobay shacabka Madxweyne Mudane Xassan “Dhuuso-Fooxiye” Iyo Qoysaskiisa? Yaa burburiyey ciidanka xoogga? Yaa diiday inuu sameeyo Maxkammadda Dastuuriga ah Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa ogolaaday inay qoysaskiis iyo qaraabadiisa inay dhacaan hantida dadweynaha Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa maanta diidan inay shiraan mucaaradka Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa wakhtiga ka dhammaan rabaa oo doorasho cod iyo qof qaban doona Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa beddelay Taliyaha Nabad Sugida laba jeer Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa baabi’iyey Ciidanka Xoogga Dalka Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Ha Wiqleyso!
Muqdisho Juun 30, 2025 𝐑𝐚'𝐢𝐢𝐬𝐮𝐥 𝐖𝐚𝐬𝐚𝐚𝐫𝐞 𝐗𝐚𝐦𝐬𝐚: "𝐌𝐮𝐬𝐭𝐚𝐪𝐛𝐚𝐥𝐤𝐚 𝐒𝐨𝐨𝐦𝐚𝐚𝐥𝐢𝐲𝐚 𝐨𝐨 𝐛𝐚𝐫𝐰𝐚𝐚𝐪𝐨 𝐚𝐡 𝐰𝐚𝐱𝐚 𝐮𝐮 𝐤𝐮 𝐣𝐢𝐫𝐚𝐚 𝐡𝐨𝐫𝐮𝐦𝐚𝐫𝐢𝐧𝐭𝐚 𝐝𝐡𝐚𝐪𝐚𝐚𝐥𝐚𝐡𝐚 𝐛𝐮𝐥𝐮𝐮𝐠𝐠𝐚 𝐚𝐡"
Muqdisho, Isniin, 30 Juunyo 2025: — Ra’iisul Wasaaraha Xukuumada Federaalka Soomaaliya, Mudane Xamse Cabdi Barre, oo dhagax-dhigay Xarunta Wasaaradda Kalluumaysiga iyo Dhaqaalaha Buluugga ah, ayaa sheegay in Wasaaraddan ay ka mid tahay kuwa ugu muhiimsan hiigsiga horumarinta dhaqaalaha dalkeenna, maadaama khayraad badan dalkeennu uu uga imaanayo dhanka badda.
Ra’iisul Wasaaraha, ayaa tilmaamay in mustaqbalka Soomaaliya horumarsan uu ka iman doono dhanka badda, isla markaana Wasaaradda Kalluumaysiga iyo Dhaqaalaha Buluugga ay door muhiim ah ka qaadan doonto kobaca dhaqaalaha dalka maadaama ay hadda kadib yeellan doonto dhisme weyn oo casri ah.
"Dhaqaalaha Buluugga ah waa mid muhiim ah oo la doonayo in Soomaalidu ka faa’iideysato, waanna halka ay ka bilaabmi doonto Soomaaliya barwaaqo ah oo la soo baxda wax-soo saarka badda iyo khayraadka dihan ee dhulkeeda". Ayuu yiri Ra'iisul Wasaare Xamsa Cabdi Barre.
Mudane Xamsa, waxa uu xusay in laga doonayo dadka Soomaaliyeed in ay degaan dhulka xeebaha ah, dowladduna ay ka hirgalin doonto waddooyin waaweyn oo sahlaya isticmaalka khayraadka badda iyo ka faa'ideysiga dhaqaalaha buluugga ah ee dalkeenna.
-DHAMMAAD-
Muqdisho Juun 30, 2025 haraf wayn ayay ii tahay innaan Magaaladda Muqdisho kulan kula yeeshay Suldaan Maxamed Suldaan Xaajji Xasan Gababa.
Waxaan Suldaanka uga mahadceliyay doorkiisa shariifka ah iyo taariikhda wanaagsan ee uu ku dhex leeyahay dhaqanka iyo bulshadda Soomaaliyeed guud ahaan, innagoo ogsoon kaalinta muhiimka ah ee Suldaan Maxamed uu ku leeyahay dowlad-dhiska iyo nabadda bulshada Geeska Afrika.
Suldaan Maxamed oo duubitaankiisa laga joogo 61 sanno, waxaana saldanadiisa xagga dhaqanka ay tahay midda ugu faca-wayn waqti xaadirkaan dhaqanka geyiga dhulka Soomaalida.
Kulankeennu wuxuu ku soo idlaaday duco iyo jawi aad u Wanaagsan waxaana mar kale aad ugu mahadcelinayaa Suldaan Maxamed Suldaan Xaajji Xasan Gababa.
Muqdisho Juun 30, 2025 Hay'adda Socdaalka Soomaaliya ayaa hirgalisay nidaam cusub oo loo yaqaan PISCES, kaas oo ah hanaan casri ah oo wax weyn kusoo kordhinaya socdaalka dalka laguna ogaanayo hadii ay soo galaan kuwa dambiyo ka galay wadamadooda sida Kooxaha Argagexisada.
Agaasimaha guud ee Haya'dda Socdaalka iyo Jinsiyadaaha Soomaaliya, Mustafe Sheekh Cali Dhuxulow, ayaa sheegay in nidaamkan PISCES, oo ay isticmaalaan in ka badan labaatan dal ay Soomaaliya u sahlayso inay la jaanqaaddo nidaamyada caalamiga ee adduunka.
"Barnaamij wuxuu ka mid yahay dadaalo ay ka wadno haya'adda taas oo ugu talagalnay inaan dadka siino adeeg fiican há'yadduna la jaanqado adduunka intiisa kale"ayuu yiri Dhuxulow oo wareysi siinayay BBC da.
Dowladda Maraykanka ayaa ka gacan ka siiyey Soomaaliya hannaankan cusub ee PISCES, kaas oo ay sidoo kale tabarayaal ka socda Maraykanku ay Muqdisho ku tababareen saraakiil ka tirsan hay'adda Socdaalka iyo Jinsiyadaha Soomaaliya oo ku shaqaynaya hannaankan cusub.
Qalabka nidaamkan cusub ee PISCES, ayaa lagu rakibay Muqdisho kaas oo hadda looga shaqa bilaabay garoonka Aadan Cabduule ee magaalada Muqdisho.
"Barnaamijka waa la rakibay waa la tijaabiyey, waana lagu guuleystay, wuxuu u saamaxayaa Soomaaliya inay qayb ka tahay socdaalka adduunka, dadka soo galaya iyo dadka ka baxayana in Soomaaliya heli karto xogtooda, lana aamini karo haya'addeena Socdalka lana jaanqaadi karno hay'addaha socdaalka ee adduunka inteeda kale" ayuu yiri Mustaf Dhuxulow.
Agaasime Mustaf dhuxulow, wuxuu sheegay inay wadashaqayn yeellan doonaan dowladaha ku jira hannaanka PISCES, iyo booliska caalamiga ee Interpol taas u ogolaanaysa inaysan Soomaaliya noqon meel halaq mareena.
"Waxaa si horumarsan u ogaan karaynaa cidkasta, waxaana adkaan doonto in dalka Soomaaliya ay ku dhuumaaleystaan dadka Al-qaacidada ah, ama alshabaab ah ama xagjirka ah ama dadka dambiyada adduunka ka soo galay" ayuu warkiisa sii raaciyay Agaasime Mustaf Dhuxulow.
Wasiirka amniga gudaha Soomaaliya,Cabdullaahi Sheekh Ismaaciil (Fartaag), oo ka qayb galay kulanka lagu daahfurayey nidaanka PISCES, ayaa xusay in hannaankan uu sare u qaadayo awoodda dowladda ee la socodka dhaq-dhaqaaqa dadka, xakameynta tahriibka iyo dambiyada la xiriira, isla markaana uu kaalin mug leh ka qaadan doono sugidda amniga qaranka.
Muqdisho Juun 30, 2025 Wasiirka Caafimaadka ee Kenya, Aaden Barre Ducaale, ayaa Sabtidii, 28-ka Juun 2025, mar kale ku celiyay in Kenya ay si buuxda u aqoonsan tahay Jamhuuriyadda Federaalka Soomaaliya.
Isagoo ka hadlayay xuska sanadguuradii 65-aad ee Xorriyadda Soomaaliya oo lagu qabtay magaalada Nairobi, una martigeliyay Safiirka Soomaaliya ee Kenya, Jibriil Cabdulle, ayuu Aadan Duale carrabka ku adkeeyay in Kenya ay si buuxda u garab taagan tahay Soomaaliya, isla markaana ay ka go’an tahay ilaalinta madax-bannaanidiisa.
"Kenya waxay bogaadinaysaa dadaalka Soomaaliya ee ku wajahan nabadda iyo xasilloonida gobolka, gaar ahaan qorshaha kala guurka ah ee ATMIS ilaa AUSSOM. Waxaan si buuxda u aqoonsannahay Jamhuuriyadda Federaalka Soomaaliya, waxaana taageersanahay dhammaan dadaallada lagu xoojinayo nabadda gobolka iyada oo loo marayo diblomaasiyad iyo iskaashi," ayuu yiri Duale.
Duale wuxuu sidoo kale muujiyay sida Nairobi diyaar ugu tahay sii xoojinta xiriirka labada dal ee ku yaalla Bariga Afrika, isagoo ku adkeeyay in Soomaaliya iyo Kenya ay leeyihiin xiriir iskaashi oo dheef-wadaag ah.
"Xilli Soomaaliya ay u dabaal-degto guushan taariikhiga ah, waxaan muujiyay diyaar-garowga Kenya ee ku aaddan iskaashi ku saabsan horumarinta dhaqaalaha badda (Blue Economy), xoojinta xiriirka dadweynaha, iyo wadajirkeena ku aaddan hormarinta nabadda, la-dagaallanka isbeddelka cimilada, iyo horumar waara — heer gobol iyo caalami ahba," ayuu yiri Duale.
Duale waxaa munaasabaddaas uu ka qeyb galay isagoo wakiil ka ah Madaxweynaha Kenya William Ruto, waxaana la socday mas’uuliyiin sar-sare oo ka tirsan xukuumadda Kenya, kuwaas ay ka mid ahaayeen Wasiirka Haweenka Hanna Cheptumo, Xoghayaha Joogtada ah ee Arrimaha Dibadda Korir Sing’oei, iyo Xoghayaha Joogtada ah ee Waaxda Dhaqanka Ummi Bashir, iyo qaar kaloo badan.
Ballanqaadka Kenya ee Soomaaliya waxa uu yimid hal bil kadib markii Somaliland ay xafiis diblomaasiyeed ka furatay magaalada Nairobi, inkastoo wasaaradda arrimaha dibadda ee Kenya ay si cad u diidday maalmo yar ka hor.