Somali Magazine

07/08/2025

WARARKA MAANTA 8da Luulyo, 2025 Sir Culus!
Su’aalaha Maanta: Maxuu Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye” u rabaa inuu burburiyo Dowladda? Yaa boobaya/dhacaya shacabka ? Yaa lacag uu xaday laga xanibay ? Yaa dastuurkii dalka beddeshay? Yaa diidan inay doorasho qabto wada-ogol ah? Yaa musuqmaasuq ugu weyn sameeya Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa boobay shacabka Madxweyne Mudane Xassan “Dhuuso-Fooxiye” Iyo Qoysaskiisa? Yaa burburiyey ciidanka xoogga? Yaa diiday inuu sameeyo Maxkammadda Dastuuriga ah Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa ogolaaday inay qoysaskiis iyo qaraabadiisa inay dhacaan hantida dadweynaha Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa maanta diidan inay shiraan mucaaradka Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa wakhtiga ka dhammaan rabaa oo doorasho cod iyo qof qaban doona Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa beddelay Taliyaha Nabad Sugida laba jeer Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa baabi’iyey Ciidanka Xoogga Dalka Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Ha Wiqleyso!
Baydhabo Luulyo 8da, 2025 Dhawaan magaalada Baydhabo, 25 saxafyiin gabdho ah oo ka socday Dawlad Goboleedka Koonfur Galbeed ee Soomaaliya ayaa ka qayb qaatay tabobar laba maalmood socday oo ay taageertay Qaramada Midoobey. Tabobarkan oo uu soo qaban qaabiyay Ururka Haweenka Warbaahinta Soomaaliyeed ee SOMWA waxaa ujeedkiisu ahaa xoojinta xirfaddooda iyo wacyigooda ku aaddan bad qabka jireed iyo midka dhijitalka ee la xiriira gudashada waajibkooda shaqo.
DDSI Luulyo 8da, 2025 ‎Madaxweynaha DDS, Mudane Mustafe Muxumed Cumar, ayaa furay qiimaynta warbixinta wax-qabadka xafiisyada heer deegaan iyo maamulada gobollada deegaanka ee sanad-miisaaniyeedka 2017-ka T.I.
‎Qiimayntan oo socon doonta muddo 4 maalmood ah, ayaa diiradda lagu saarayaa mashaariicda la fuliyey laga bilaabo bishii Hamle 2016 ilaa Sane 2017-ka T.I. Waxaana lagu bilaabay warbixinta wax-qabadka Xafiiska Xoolaha.
Moqokori Luulyo 8da, 2025 Xaalada degmada Moqokori ee gobolka Hiiraan ayaa saaka ah mid degan, kadib dagaalo culus oo Shalay ilaa Xalay ku dhexmaray gudaha iyo daafaha magaaladaas ciidanka dowladda iyo kuwa Macawiisleyda oo dhinac ah iyo kuwa Al-shabaab.
Sadax sano kadib kooxda Al-shabaab ayaa Xalay u aheyd habeenkii ugu h**eysay oo ay ku hoydaan degmada Moqokori, waxaana saakay halkaasi ciidamada iskaashanaya ka wadaan abaabulkii ugu dambeeyay oo ay ku doonayaan inay dib ugu qabsadaan magaalada Moqokori ee gobolka Hiiraan
Waxaa aad u adag si dhab ah loo helo xogta rasmiga ah ee degmada Moqokori, maadama in isgaarsiinta guud ee magaalada Moqokori iyo deegaanada hoos yimaada ay go’antahay, islamarkaana ciidanka is kaashanaya aysan ka fogeyn Moqokori.
Ciidamo aad u tira badan oo gurmad u ah Macawiisleyda ayaa saacadahii lasoo dhaafay ka ambabaxay magaalooyinka ay ka kooban tahay Hiiraan, kuwaas oo xoojinaya ciidamada deegaanka ee dagaalka culus kula jira Al-shabaab.
Si kastaba ha ahaatee degmada Moqokori ee gobolka Hiiraan ayaa ah degmo muhiim ah oo istaraatiiji ah iskuna xirta gobolada Hiiraan, Shabeellaha Dhexe iyo Galgaduud.
Ugu dambeyntii Xildhibaano ka tirsan Baarlamaanka Federaalka Soomaaliya oo deegaan ahaan kasoo jeeda gobolka Hiiraan ayaa qabasashada Al-shabaab ee degmada Moqokori ku eedeeyay iney la xariirto gaabis ka yimid dhanka dowladda Federaalka Soomaaliya.
IGAD Luulyo 8da, 2025 Madaxweynihii h**e ee dowlad-goboleedka Hirshabeelle ahna Ku xigeenka Xog-hayaha guud ee Urur Goboleedka IGAD, Maxamed Cabdi Waare, ayaa si adag uga hadlay xaaladda dagaalka ka dhanka ah Al-Shabaab, isagoo ku eedeeyay dowladda federaalka iyo maamul-goboleedyada qaar in ay ka jeesteen dagaalka lagula jiro kooxaha argagixisada, isla markaana uu dagaalkii qaran ee kooxdaas lala galay kusoo ururay hal deegaan oo keliya.
Qoraal uu Waare ku daabacay bartiisa X (Twitter), ayuu ku muujiyay niyad-jab ballaaran oo la xiriira sida looga jeestay dagaalkii ka dhanka ahaa Al-Shabaab, isagoo sheegay in kooxdaasi hadda fursad u heshay inay dib isu abaabusho, halka dowladda ay ku mashquulsan tahay arrimo Siyaasad ah.
“Sadex sano kahor waxaan iri ‘Waxaan kaga adkaanay Al-Shabaab dhanka dagaalka, Maanta, jawaabta way muuqataa,” ayuu yiri Waare.
Waare ayaa si gaar ah farta ugu fiiqay deegaanka Moqokori ee gobolka Hiiraan, oo uu sheegay in uu yahay meelaha kooban ee weli dagaalka ka dhanka ah Al-Shabaab si dhab ah uga socda.
Wuxuu xusay in maleeshiyada Al-Shabaab ay kasoo kala yimaadeen deegaanno fog sida Jubbaland iyo Koonfur Galbeed si ay xooggooda isugu geeyaan Moqokori taasoo muujinaysa sida ay kooxdaasi u aragto muhiimadda dagaalka halkaas.
"Uma muuqato in dalka intiisa kale uu ka jiro dagaal dhab ah oo ka dhan ah Al-Shabaab, Dadka intiisa kale waxay u muuqdaan kuwo ka jeestay ama indhaha ka laabtay dhibka shacabka reer Hiiraan," ayuu yiri Waare.
Madaxweynihii h**e ee Hirshabeelle wuxuu sheegay in ay si cad u muuqato in dagaalka ka dhanka ah Al-Shabaab uusan hadda ahayn mudnaanta koowaad ee dowladda ama saaxiibada caalamiga ah ee Soomaaliya la leh iskaashi amni.
Maxamed Cabdi Waare wuxuu ku baaqay in la joojiyo waxa uu ku tilmaamay "mashquul siyaasadeed aan micno lahayn", taas oo uu ku eedeeyay in ay carqalad ku tahay dagaalka Al-Shabaab.
“Wali waan aaminsanahay in Al-Shabaab la jabin karo. Laakiin taas waxay u baahan tahay in laga hortago khilaafaadka siyaasadeed ee la abuurayo, arrimaha la buunbuuniyo” ayuu yiri.
Ugu dambeyntii, Waare wuxuu sheegay in loo baahan yahay in la helo qorshe mideysan iyo ujeeddo qaran oo ka dhaxaysa dhammaan hay’adaha dowliga ah iyo shacabka, si looga hortago handadaada ka imaanaysa Al shabaab.
Puntland Luulyo 8da, 2025 Maamulka Puntland ayaa sheegay in howlgal cirka ah oo ka dhacay dooxada Baalade ee buuraha Cal Miskaad lagu bartilmaameedsaday xubno sare oo ka tirsan kooxda Daacish, isla markaana la xaqiijiyay in la dilay bartilmaameedkii ugu weynaa.
Warar lagu kalsoon yahay oo aan ka helnay ilo kala duwan ayaa xaqiijinaya in weerarkan si gaar ah loogu beegsaday saraakiil sar-sare oo uu ku jiro ku-xigeenka amiirka guud ee Daacish, Cabdiraxmaan Faahiye Ciise Maxamuud, kaas oo ku dhuumaaleysanayay buuraleyda Cal Miskaad.
Sarkaal ka tirsan Puntland, Axmed Cabdullaahi Sheekh, oo ka mid ah la-taliyeyaasha howlgallada cirka ah, ayaa sheegay in duqeyntan ay fuliyeen ciidamo Maraykan ah. Wuxuu xusay in Maraykanku si joogto ah u garab taagan yahay dadaallada Puntland ee la dagaallanka argagixisada.
Duqeyntan ayaa qeyb ka ah wajigii ugu dambeeyay ee Howlgalka Hilaac (Lightning Operation), iyadoo Puntland ay sheegtay in iskaashiga ay la leedahay ciidamada Maraykanka uu si cad u miro-dhalay.
Sida ay tilmaameen saraakiisha Puntland, ilaa 85% hoggaankii sare ee Daacish ee ku sugan Puntland ayaa la burburiyay tan iyo markii uu howlgalkan bilowday.
Saraakiisha sare ee la dilay ayaa lagu tilmaamay kuwo door muhiim ah ku lahaa hannaanka maamulka iyo hawlgalada kooxda Daacish. Waxaa la xaqiijiyay in ay ka mid yihiin:
Cabdixakiim Badiin Mawaledd (Yemeni): Madaxii booliska gudaha (Hizba), kuna hadli jiray af-Soomaali.
Marwaan Cabdirizaaq (Tunisian): Madaxii dagaalyahanada ajnabiga ah.
Barow Cabdi Macallin (Soomaali – Gedo): Madaxa maamulka ee Shebaab-Dhaasaan.
Axmed Salaax Sudaani (Sudanese): Madaxii wacyigelinta diinta (Da’wah).
Ibraahim Hayyaan (Moroccan): Madaxii qaraxyada.
Dr. Xakiim Ubayda (Malaysian): Madaxii caafimaadka.
Axmed Muuse Siciid (Soomaali – Bari): Madaxii xiriirka dibadda, kana hadli jiray Carabi iyo Ingiriisi.
Maamulka Puntland ayaa sheegay in howlgalladan sii socon doonaan ilaa kooxda Daacish laga cirib tiro guud ahaan deegaanada ay kaga sugan yihiin Puntland.

07/06/2025

WARARKA MAANTA 6da Luulyo, 2025 Sir Culus!
Su’aalaha Maanta: Yaa boobaya/dhacaya shacabka ? Yaa lacag uu xaday laga xanibay ? Yaa dastuurkii dalka beddeshay? Yaa diidan inay doorasho qabto wada-ogol ah? Yaa musuqmaasuq ugu weyn sameeya Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa boobay shacabka Madxweyne Mudane Xassan “Dhuuso-Fooxiye” Iyo Qoysaskiisa? Yaa burburiyey ciidanka xoogga? Yaa diiday inuu sameeyo Maxkammadda Dastuuriga ah Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa ogolaaday inay qoysaskiis iyo qaraabadiisa inay dhacaan hantida dadweynaha Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa maanta diidan inay shiraan mucaaradka Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa wakhtiga ka dhammaan rabaa oo doorasho cod iyo qof qaban doona Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa beddelay Taliyaha Nabad Sugida laba jeer Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa baabi’iyey Ciidanka Xoogga Dalka Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Ha Wiqleyso!
Muqdisho Luulyo 6da, 2025 Wasiirka Wasaaradda Arrimaha Gudaha iyo Dib u Heshiisiinta Xukuumadda Federaalka Soomaaliya Cali Yuusuf Cali Xoosh ayaa maanta wareegto uu soo saaray si rasmi ah ugu magacaabay guddiga farsamo ee dhameystirka maamul goboleedka SSC Khaatumo.
Guddigan farsamo ayaa ka kooban illaa 8 xubnood, kuwaas oo ay Wasaaraddu ugu talo gashay ka shaqeynta dhamaystirka iyo maamul u samaynta SSC Khaatumo, si waafaqsan habraacyada dastuuriga ah iyo siyaasadda dib u heshiisiinta qaranka.
Xubnaha guddigan ayaa waxa guddoomiye looga dhigay Dr. Axmednuur Maxamed Cabdi, halka guddoomiye ku xigeenka loo magacaabay Cabdinasir Xaaji Maxamed.
Waxaa sidoo kale xubnaha guddigan ku jira xubno ka socda ama kasoo jeeda gobolka Sanaag, taasoo ka dhigan in dowladda Fedaraalka Soomaaliya ay gobolka Sanaag ku darayso maamulka SSC Khaatumo.
Hirshabelle State Luulyo 6da, 2025 Warar dheeraad ah ayaa kasoo baxaya dagaal saacado badan qaatay oo wali ka socda deegaano u dhaxeeya degmooyinka Moqokori iyo Aadan Yabaal oo ka kala tirsan gobolada Hiiraan iyo Shabeellaha Dhexe, kaasoo u dhaxeya ciidanka Macawiisleeyda oo garab ka helaya kuwa dowladda oo dhinac ah iyo Al-shabaab.
Dagaalka ayaa lasoo warinaya inuu haatan ka socdo tuulooyin ku dhadhaw deegaanka Mabaax ee gobolka Hiiraan oo dhaca xadka ay wadaagaan gobollada Hiiraan iyo Shabeellaha Dhexe.
Dagaalkaan oo soo bilaawday waabarigii h**e ee saakay ayaa ah mid marba marka ka dambeysa sii xoogeysanaayay, maadama labada dhinacba ay kala gaarayeen gurnadyo ciidan oo xoog leh.
Ciidamada iskaashanaya ayay u suurta gashay in dagaalka saakay soo bilaawday kula wareegaan deegaano dhowr ah oo ay ka mid yihiin Gumare, Xagare iyo Ceel qooxle oo ah dhamaantood deegaano ka tirsan gobolka Hiiraan.

Sarkaal ka tirsan ciidanka Macawiisleeyda oo la hadlay HOL ayaa inoo sheegay in dagaalka maanta khasaare xoogan ku gaarsiiyeen kooxda Al-shabaab ee maalmahii lasoo dhaafay dhaqdhaqayada ka waday deegaanadaan hoostaga Moqokori.
"Meydadka Khawaarijta waa daadsan yihiin dagaalka saakay kusoo bilaawnay wali waan wadna oo hada xabadu waxay kasii dhaceysa dhaga kore ee Ceel qooxle, dhimashadooda 30 kor ayay u dhaaftay anaga dhankeena 5 dhimasho ah ayaa jirta, dagaalkana wuu sii soconaya ilaa aan ka tagno Aadan Yabaal" ayuu yiri sarkaal lagu magacaabo Axmed Jimcaale oo ka tirsan ciidanka Macawiisleeyda.
Si kastaba ha ahaate dagaalkaan maanta ka dhacay deegaanada ka tirsan Hiiraan ayaa noqonaya dagaalkii ugu xoogana ee waayahaan dambe ka dhaca deegaanada gobolka Hiiraan.
Galmudug State Luulyo 6da, 2025 Wararka naga soo gaaraya deegaanka Balicad oo ka mid ah deegaanada hoostaga Dhabad ee gobolka Galgaduud ayaa sheegaya in halkaasi duhurnimadii maanta lagu dilay laba nin oo xoolo dhaqato ahaa.
Labada nin ee la dilay ayaa la sheegay iney deegaan ahaan kasoo jeedeen degmada degmada Caabudwaaq ee gobolka Galgaduud, waxaana dilkooda geystay maleeshiyaad hubeysnaa oo dilka kadib si deg deg ah uga baxsaday goobta.
Wali si rasmi ah looma oga sababta rasmiga ah ee ka dambeysa dilkaan loo geystay ragaan xoolo dhaqatada ahaa, hayeshee waxaa lala xariirinaya dilkooda inuu salka ku haayo arimo la xariira aano qabiil.
Dilka labada marxuum ee xoolo dhaqatada ahaa ayaa durba abuuray xaalad cabsi ah oo laga qabo in dhacdadan ay sii huriso xiisadaha colaadeed ee mudooyinkii dambe ka jiray qeybo kamid ah gobolka Galgaduud.
Gobolka Galgaduud waxa uu ka mid yahay meelaha ugu badan oo ay ka dhacaan dagaal beeleedyada, waxaana halkaasi marar badan ka dhacay dilal argagax badan oo la xariira aanooyin qabiil.
Muqdisho Luulyo 6da, 2025 Guddigan farsamo ayaa ka kooban illaa 8 xubnood, kuwaas oo ay Wasaaraddu ugu talo gashay ka shaqeynta dhamaystirka iyo maamul u samaynta SSC Khaatumo, si waafaqsan habraacyada dastuuriga ah iyo siyaasadda dib u heshiisiinta qaranka.
Xubnaha guddigan ayaa waxa guddoomiye looga dhigay Dr. Axmednuur Maxamed Cabdi, halka guddoomiye ku xigeenka loo magacaabay Cabdinasir Xaaji Maxamed.
Waxaa sidoo kale xubnaha guddigan ku jira xubno ka socda ama kasoo jeeda gobolka Sanaag, taasoo ka dhigan in dowladda Fedaraalka Soomaaliya ay gobolka Sanaag ku darayso maamulka SSC Khaatumo.
Muqdisho Luulyo 6da, 2025 Dowladda Soomaaliya ayaa soo cusbooneysiisay baaqeedi ku aaddan kordhinta taageerada ay beesha caalamka siiyaan howlgalka Midowga Afrika ee Soomaaliya (AUSSOM) iyo maalgelin joogto ah oo ay ku bixiso howlgalka nabad ilaalinta ee muhiimka u ah xasilinta Soomaaliya.
Wasiiru dowlaha Wasaaradda Arrimaha Dibadda Cali Maxamed Cumar ayaa baaqan jeediyay Khamiistii xilli uu socday kulan dhanka fogaan araga ah oo heer wasiir ah oo ay yeesheen Golaha Nabadda iyo Ammaanka Midowga Afrika (PSC), kaasoo diiradda lagu saarayay xaaladda ammaan ee Soomaaliya iyo howlgalka Midowga Afrika ee Soomaaliya (AUSSOM).
Wasiir Cali Balcad oo la hadlayay wasiirada kale ayaa muujiyay sida ay Soomaaliya uga xuntahay shilkii 2-dii bishii July ka dhacay magaalada Muqdisho kaas oo galaaftay nolosha shan askari oo ka tirsan ciidamada nabad ilaalinta Uganda, Wuxuuna tacsi u diray qoysaskii ay ka geeriyoodeen, dowladda Uganda, iyo guud ahaan Howlgalka AUSSOM.
Waxa uu xusay in taageerada ay ka heleen saaxiibada Afrika ay door ka qaateen dib u soo celinta dhulalka xagjiriinta, soo celinta adeegyada bulshada ee muhiimka ah, iyo dib u dhiska hay’adaha qaranka ee asaasiga ah.
Iyadoo AUSSOM ay hadda si buuxda u shaqa bilawday 1-da Luulyo iyadoo la raacayo habraacyada cusub oo ogolaanaya in loooso diro Soomaaliya 11,911 Askari, ayuu wasiir Cali wuxuu ku tilmaamay howlgalka inuu yahay ajendaha amniga qaranka ee Soomaaliya.
Waxa uu carabka ku dhuftay in ay diiradda saarayso ilaalinta rayidka, ilaalinta kaabayaasha dhaqaalaha, iyo taageeridda ciidamada Soomaaliya si ay uga jawaabaan khataraha ka imaanaya kooxaha Argagixisada.
Si loo dammaanad qaado sii jirista howlgalka, Wasiir Cali Balcad waxa uu ku baaqay in la qabto Shirweyne Maalgelineed oo AUSSOM ah, isaga oo soo jeediyay in mid kamid ah wadamada Khaliijku martigeliyaan.

kusoo dhawoow Wararka Somaliatv

07/05/2025

WARARKA MAANTA 5ta Luulyo, 2025 Sir Culus!
Su’aalaha Maanta: Yaa lacag uu xaday laga xanibay ? Yaa dastuurkii dalka beddeshay? Yaa diidan inay doorasho qabto wada-ogol ah? Yaa musuqmaasuq ugu weyn sameeya Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa boobay shacabka Madxweyne Mudane Xassan “Dhuuso-Fooxiye” Iyo Qoysaskiisa? Yaa burburiyey ciidanka xoogga? Yaa diiday inuu sameeyo Maxkammadda Dastuuriga ah Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa ogolaaday inay qoysaskiis iyo qaraabadiisa inay dhacaan hantida dadweynaha Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa maanta diidan inay shiraan mucaaradka Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa wakhtiga ka dhammaan rabaa oo doorasho cod iyo qof qaban doona Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa beddelay Taliyaha Nabad Sugida laba jeer Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa baabi’iyey Ciidanka Xoogga Dalka Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Ha Wiqleyso!
Muqdisho Luulyo 5ta, 2025

Buruundi Luulyo 5ta, 2025 Midowga Afrika ayaa u kordhiyay joogitaanka ciidamada Burundi ee Soomaaliya muddo lix bilood ah, iyagoo sii ahaanaya qeyb ka mid ah howlgalka cusub ee AUSSOM.
Tani waxay imaaneysa kadib markii h**ey loo qorsheeyay in ciidamada Burundi ay ka baxaan dalka ugu dambeyn 30-ka Juun 2025.
Go’aankan ayaa yimid kadib kulan ay yeesheen Golaha Nabadda iyo Amniga ee Midowga Afrika (AU Peace and Security Council) oo lagu xusay baahida degdegga ah ee lagu buuxinayo "meelaha bannaan" ee ka jira ciidamada AUSSOM, maaddaama dib u dhac uu ku yimid soo gudbinta ciidamada ka socda dalalka kale ee ku biiraya howlgalka, gaar ahaan Masar.
Ciidamada Burundi ayaa si kumeelgaar ah u sii joogaya si ay u xoojiyaan dagaalka lagula jiro kooxda Al-Shabaab, iyagoo sidoo kale taageero siinaya dowlad-dhiska iyo sugidda amniga gudaha Soomaaliya.
Waxaa la rajeynayaa in inta lagu guda jiro lixda bilood ee kordhinta ah, dhammaan dalalka kale ee ciidamo ku biirinaya AUSSOM ay si buuxda u soo dhameystiraan diyaar-garowgooda.
Go’aankan ayaa muujinaya caqabadaha weli ka taagan kala-guurka laga sameynayo howlgalka ATMIS loona gudbayo AUSSOM, iyadoo arrimaha dhaqaalaha iyo qorsheynta ciidamada ay yihiin caqabado weli taagan.
Muqdisho Luulyo 5ta, 2025 Dowladda Soomaaliya ayaa soo cusbooneysiisay baaqeedi ku aaddan kordhinta taageerada ay beesha caalamka siiyaan howlgalka Midowga Afrika ee Soomaaliya (AUSSOM) iyo maalgelin joogto ah oo ay ku bixiso howlgalka nabad ilaalinta ee muhiimka u ah xasilinta Soomaaliya.
Wasiiru dowlaha Wasaaradda Arrimaha Dibadda Cali Maxamed Cumar ayaa baaqan jeediyay Khamiistii xilli uu socday kulan dhanka fogaan araga ah oo heer wasiir ah oo ay yeesheen Golaha Nabadda iyo Ammaanka Midowga Afrika (PSC), kaasoo diiradda lagu saarayay xaaladda ammaan ee Soomaaliya iyo howlgalka Midowga Afrika ee Soomaaliya (AUSSOM).
Wasiir Cali Balcad oo la hadlayay wasiirada kale ayaa muujiyay sida ay Soomaaliya uga xuntahay shilkii 2-dii bishii July ka dhacay magaalada Muqdisho kaas oo galaaftay nolosha shan askari oo ka tirsan ciidamada nabad ilaalinta Uganda, Wuxuuna tacsi u diray qoysaskii ay ka geeriyoodeen, dowladda Uganda, iyo guud ahaan Howlgalka AUSSOM.
Waxa uu xusay in taageerada ay ka heleen saaxiibada Afrika ay door ka qaateen dib u soo celinta dhulalka xagjiriinta, soo celinta adeegyada bulshada ee muhiimka ah, iyo dib u dhiska hay’adaha qaranka ee asaasiga ah.
Iyadoo AUSSOM ay hadda si buuxda u shaqa bilawday 1-da Luulyo iyadoo la raacayo habraacyada cusub oo ogolaanaya in loooso diro Soomaaliya 11,911 Askari, ayuu wasiir Cali wuxuu ku tilmaamay howlgalka inuu yahay ajendaha amniga qaranka ee Soomaaliya.
Waxa uu carabka ku dhuftay in ay diiradda saarayso ilaalinta rayidka, ilaalinta kaabayaasha dhaqaalaha, iyo taageeridda ciidamada Soomaaliya si ay uga jawaabaan khataraha ka imaanaya kooxaha Argagixisada.
Si loo dammaanad qaado sii jirista howlgalka, Wasiir Cali Balcad waxa uu ku baaqay in la qabto Shirweyne Maalgelineed oo AUSSOM ah, isaga oo soo jeediyay in mid kamid ah wadamada Khaliijku martigeliyaan.
Muqdisho Luulyo 5ta, 2025 Ciidamada Qaranka iyo geesiyaasha dadka deegaanka ee gobolka Hiiraan ayaa saakay Khawaarijta ku weeraray deegaanka Gumarre oo hoostaga degmada Moqokori, halkaas oo lagu jebiyey, lagana saaray cadowga Khawaarijta ah.
Saraakiisha hoggaamineysa howlgalka ayaa Warbaahinta Qaranka u sheegay in firxadka Khawaarijta ay u sii baacsanayaan dhanka deegaanka Ceel-qooxle, isla markaana goobihii lagu dagaalamay ay daadsan yihiin meydadka Khawaarijtii saakay lagu ekeeyey weerarka.
Howlgalka oo weli socda wixii kasoo kordha kala soco Warbaahinta Qaranka.

07/04/2025

WARARKA MAANTA 4ta Luulyo, 2025 Sir Culus!
Su’aalaha Maanta: Yaa musuqmaasuq ugu weyn sameeya Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa boobay shacabka Madxweyne Mudane Xassan “Dhuuso-Fooxiye” Iyo Qoysaskiisa? Yaa burburiyey ciidanka xoogga? Yaa diiday inuu sameeyo Maxkammadda Dastuuriga ah Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa ogolaaday inay qoysaskiis iyo qaraabadiisa inay dhacaan hantida dadweynaha Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa maanta diidan inay shiraan mucaaradka Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa wakhtiga ka dhammaan rabaa oo doorasho cod iyo qof qaban doona Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa beddelay Taliyaha Nabad Sugida laba jeer Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa baabi’iyey Ciidanka Xoogga Dalka Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Ha Wiqleyso!
Muqdisho Luulyo 4ta, 2025Ku dhawaad 300 oo ruux ayaa baaritaano iyo adeegyo caafimaad oo dhanka Indhaha ah loogu sameeyay degmada Warshiikh ee Gobolka Shabeellaha Dhexe, Koox caafimaad oo ay hormuud ka yihiin dhallinyaro dhaqaatiir indhaha ah ayaa adeeggan caafimaad oo baahi weyn ay u qabeen dadka deegaanka ku nool u sameeyey baaritaano, Qalliino iyo daaweyn caafimaad oo indhaha ah, Ololahan waxaa ka faa'iideystay dadka danyarta ah ee deegaanka.
Galdogob Luulyo 4ta, 2025 TALIYE CABDI CASEYR HALALA SHAQEEYO
hala qorto ciidanka faderalka somalia mudug ka shaqeynaya qofkasta reer kasta hada ha isqoraan ka faa,idaysta fursada ama sidiini odayaal iyo horgalo tuuga ah oo maamulka putland lacag ka qaata ha idinka hor istaagaan oo been ha idiin sheegaan
Maamulka xaasidka nagu ah ee putland sidiisi buu dhihahaya anaa ciidan qoraya
Sidii waagii wasiirad fardowso Osman egal ay rabtay inay ciidan noo qorto ay yimaadeen maamulkaas iyo kuwa horgalada ah u ah ciidanka intay diwaan galiyeen aan dib danbe ugu soo laaban hala iska jiro wixii waagi h**e oo kale
Jarmalka Luulto Luulyo 4ta, 2025 Sida lagu ogaaday baadhitaan ay si wadajir ah u fuliyeen warbaahinta Jarmalka ee DW iyo ARD, Ayuub Cabdirisaaq (oo loo yaqaan "Kabtan Ayuub") iyo Yacquub Siyaad, oo ah dhallinyaro Soomaali ah oo caan ka ah baraha bulshada, ayaa si joogto ah ugu faafinayay fariimo naceyb iyo hurin dagaal ah, iyaga oo sannado badan si toos ah uga hawlgalayay gudaha dalka Jarmalka.
Baadhitaanka ayaa lagu sheegay in fariimo ay ku dhiirrigelinayaan colaadaha ay si joogto ah ugu baahiyaan baraha sida Facebook iyo TikTok, iyaga oo gaadha boqollaal kun oo taageerayaal ah, kuwaas oo ay badankoodu Soomaali yihiin, kuna sugan gudaha iyo dibedda. "Fariimahooda waxa ka buuxa naceyb qabiil, baaqyo dagaal, dhiirrigelin ah in rasaas lagu furo askarta iyo dad rayid ah, iyo talooyin ku saabsan sida loo weeraro goobaha ciidanka," ayaa lagu yidhi warbixinta.
Warbixintu waxay sidoo kale sheegtay in Kabtan Ayuub, oo sheegay inuu 13 jir ahaa markii uu qori qaatay kuna biiray dagaal-beeleed, uu ku faano inuu galay in ka badan 30 dagaal, sidoo kalena uu ka mid ahaa budhcad-badeedda sanadihii h**e. Ayuub waxa uu Jarmalka galay sanadkii 2017, balse markii dambe si qarsoodi ah ayuu ugu laabtay Soomaaliya, isagoo markaas ku biiray Ciidanka Difaaca Puntland.
Warbixintu waxay intaas ku dartay in Yacquub Siyaad oo isagana si weyn looga yaqaan baraha bulshada, uu ku baahiyo hadallo naceyb ah oo uu ku dhiirrigelinayo taageerayaashiisa inay “gooyaan madaxda cadowga.” DW waxay sheegtay in labada nin muddo dheer ay ka badbaadeen in la ogaado madaama oo ay ku hadlaan afqalaad.
"Markii uu dagaalku ka qarxay magaalada Laascaanood horraantii 2023, labada ninba waxay si firfircoon uga qayb qaateen hurinta colaadda, iyagoo u safaraya Soomaaliya, la kulmaya jabhadaha hubeysan, kana duubaya muuqaallo ay ku faafiyaan baraha bulshada si ay taageero iyo dhaqaale uga helaan jaaliyadaha dibedda," ayaa lagu yidhi warbixinta.
Daraasadda DW iyo ARD ayaa daahfurtay in Ayuub xidhiidh dhow la leeyahay madaxda sare ee Puntland, gaar ahaan Madaxweyne Siciid Deni, waxaana la arkay sawirro muujinaya Ayuub oo fadhiya safka h**e ee munaasibado ama la socda madaxda maamulka.
"Waxa xusid mudan in Ayuub u ballanqaaday $20,000 qof kasta oo sameeya maleeshiyo hubaysan. Inkasta oo Yacquub aan si fudud ugu laaban karin Soomaaliya (maadaama maxkamad milatari oo Puntland ah ku ridday 10 sano xabsi ah isagoo maqane ah), haddana weli wuxuu sii hurinayaa nacayb iyo dagaal isagoo ku sugan magaalada Düsseldorf," ayay warbixintu tidhi.
Khubarada amniga ee lagu waraystay warbixintan waxay sheegeen in labada nin ay wadaan “dagaal xogeed” (information warfare), taas oo ah nooc cusub oo colaadeed oo lagu burburinayo nabadda gudaha Soomaaliya, iyada oo la adeegsanayo tiknoolajiyadda iyo baraha bulshada.
Muqdisho Luulyo 4da, 2025 Muqdisho, Khamiis 3 Luulyo, 2025: — Golaha Wasiirrada ee Xukuumadda Jamhuuriyadda Federaalka Soomaaliya ayaa caawa si aqlabiyad ah u ansixiyay 9 Murrashax ee Guddiga Madaxabannaan ee Xuquuqul Insaanka Qaranka (GMXIQ), oo ay soo gudbisay Wasiirka Wasaaradda Qoyska iyo Horumarinta Xuquuqul Insaanka.
Go’aankan waxaa lagu gaaray si waafaqsan xeer hoosaadka Golaha, Dastuurka KMG ah ee Jamhuuriyadda Federaalka Soomaaliya, iyo iyada oo la tixraacayo Qodobka 17aad, farqaddiisa (1) ee Sharci Lr. 16 ee 27 Juunyo 2016, kadib markii la sameeyay hab-raac xulid oo adag, hufan, oo daah-furan, si buuxanna u waafaqsan Qodobada 8aad, 15aad iyo 16aad ee isla sharcigaas.
Murrashaxiinta waxaa lagu soo xulay iyadoo lagu saleynayo kartidooda, daacadnimadooda, iyo hufnaantooda, iyo iyada oo la raacayo habraacyada caalamiga ah, gaar ahaan Mabaadi’da Baariis iyo Gunaanadyada Guud ee GANHRI (Isbahaysiga Caalamiga ah ee Hay’adaha Xuquuqul Insaanka ee Qaran).
Xubnaha Guddiga oo ka kooban sagaal ayaa waxay kala yihiin:
1.⁠ ⁠ Axmed Shiikh Xamsa Abshir
2. Cali Maxamed Cilmi
3. Dr. Cumar Cabdulle Calasow (PhD)
4. Dr. Maryam Qaasim Axmed
5. Faadumo Cabdiqani Yuusuf
6. Farxaan Maxamed Jimcaale
7. Dr. Maxamed Cismaan Maxamuud (PhD)
8. Maxamed Haaruun Maxamuud
9. Muumina Shiikh Cumar

Shabelle Channel Waxaa Ka Halaysaa Wararkii Ugu Dambeeyey Somalila Sida Gobolka Banaadir,Hirshabelle,Koonfur Galbeed,Galmudug,Puntland,Somaliland,Waxaad Noog...

07/03/2025

Dear Somalis,
The Somali Media Empire (SME) is the only Somali Media Outlet which shares and disseminates news and information as it occurs within Somalia and around the world, Somali Media Empire (SME) does not like corrupt political people within Somalia';s political Mafia leadership and their foreign sponsors who have been confusing and misleading Somalis in and around the world.

On behalf of the Somali Cyber Teams, Somali Media Outlets, Somali Scholars, Somali Authors, Somali Medical Doctors and Somali Civil servants, we really thank you for your collaboration and support to expose lies and bogus projects and political derailments in Somalia.

If you have information or news inc;luding recorded video footage regarding internal corruption please feel free to send us email or message us through our Somali media platforms as we are ready to share and publish it throughout our media platforms for public awareness.

Sincerely,

Somali Media Empire (SME)

07/02/2025

WARARKA MAANTA 2da Luulyo, 2025 Sir Culus!
Su’aalaha Maanta: Yaa beddelay dastuurka? Maxuuse u beddealay dasruuka? Yaa madaxweyne sheegta oo aan xxitaa soo booqan karin , Iyo ? Yaa diiday inuu sameeyo maqaamka Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa diiday inuu sameeyo Maxkammadda Dastuuriga ah Madaxweyne Mudane Xassan “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa boobay shacabka Madxweyne Mudane Xassan “Dhuuso-Fooxiye” Iyo Qoysaskiisa? Yaa burburiyey ciidanka xoogga? Yaa diiday inuu sameeyo Maxkammadda Dastuuriga ah Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa ogolaaday inay qoysaskiis iyo qaraabadiisa inay dhacaan hantida dadweynaha Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa maanta diidan inay shiraan mucaaradka Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa wakhtiga ka dhammaan rabaa oo doorasho cod iyo qof qaban doona Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa beddelay Taliyaha Nabad Sugida laba jeer Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa baabi’iyey Ciidanka Xoogga Dalka Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Ha Wiqleyso!
Muqdisho Luulyo 2da, 2025 ay ku dhaaftay – La-soco qaybtii ugu dambeysay ee barnaamijka si aad u dhageysatid Fardowsa Cabdi Maxamuud, oo ah Kaaliyaha Madaxa Xuquuqda Aadanaha ee Hawlgalka Kalaguurka ee Kaalmaynta Qaramada Midoobay ee Soomaaliya (UNTMIS) iyo Farxiyo Axmed Maxamed oo ah Madaxa Arrimaha Haweenka ee Booliska Dawlad Goboleedka Koonfur Galbeed, kuwaas oo ka hadlaya arrimo xasaasi ah oo ku saabsan rabshada galmada ee colaadaha xiriirka la leh ee ka jira Soomaaliya.
Waxay falanqeynayaan caqabadaha haatan taagan iyo dadaallada socdo ee lagu soo afjarayo xadgudubyadan, taageerada ay u baahan yihiin dadka gaboodfalladan ka badbaaday, iyo muhiimadda ay leedahay dacwad-ku-soo-oogista dambiilayaasha.
Qaybtan ayaan soo saaristeeda ku xuseynnaa Maalinta Caalamiga ah ee Ciribtirka Xadgudubyada Galmada ee Goobaha Colaadda ee 2025.
Muqdisho Luulyo 2da, 2025 Ciidanka Nabad-sugidda Soomaaliyeed iyo kuwa deegaanka ayaa howlgal qorsheysan ka fuliyay deegaanno hoostaga degmada Moqokori ee gobolka Hiiraan, halkaas oo ay ku dhuumalaysanayeen xubno katirsan khawaarijta.
Howlgalkaan ayaa yimid kadib markii Ciidamadu ay heleen xog sheegaysa in khawaarijta ay dhagar u soo maleegaayaan shacabka ku nool deegaannada nabada ah ee horay looga xorreeyey, kuwaas oo isku aruursanayey Tuulo Mabaax oo Hiiraan ah iyo Tawakal oo Shabeellada dhexe ah.
Saraakiisha Nabad Sugidda ee howlgalkaan hoggaaminaysay ayaa warbaahinta Qaranka u xaqiijiyey inay dileen tiro maleeshiyaad ah sidoo kalana ay burburiyeen dhowr, fariisimo oo ay ku sugnaayeen khawaarijta .
Muqdisho Luulyo 2da, 2025 Soomaaliya iyo Tansaaniya ayaa ku heshiiyay inay dib u bilaabaan duulimaadyada tooska ah ee u dhaxeeya Muqdisho iyo Dar es Salaam, taas oo ah tallaabo weyn oo lagu xoojinayo xiriirka laba geesoodka ah.
Warkan ayaa lagu shaaciyay Talaadadii xuska 65-guurada Madaxbannaanida Soomaaliya oo lagu qabtay dalka Tansaaniya, halkaas oo sidoo kale si rasmi ah dib loogu furay safaaradda Soomaaliya ee Dar es Salaam oo dayactir lagu sameeyay.
Wasiirka Arrimaha Dibadda iyo Iskaashiga Bariga Afrika ee Tansaaniya, Mahmoud Thabit Kombo, ayaa xaqiijiyay in labada dowladood ay ku heshiiyeen in la cusbooneysiiyo heshiiska adeegga duulista hawada ee labada dhinac.
Qorshuhu waa in la bilaabo duulimaadyo toos ah oo meesha ka saaraya baahida loo qabo in diyaaraduhu kusii hakadaan Nairobi ama Addis Ababa.
Wasiir Kombo wuxuu sidoo kale sheegay in heshiiskan cusub ee duulista hawada uu qayb ka yahay dadaallo ballaaran oo lagu horumarinayo iskaashiga dhinacyo badan leh sida ganacsiga, waxbarashada, amniga, iyo dalxiiska.
Xafladda waxaa ka qaybgalay wafdi sare oo ka socday dowladda Soomaaliya oo uu hoggaaminayay Wasiirka Arrimaha Dibadda, Abdisalam Abdi Ali, waxaana qayb ka ahaa lix wasiir iyo lix xildhibaan oo ka tirsan baarlamaanka.
Wasiir Cabdisalaan wuxuu soo dhoweeyay dib u furista safaaradda, wuxuuna ku tilmaamay inay tahay calaamad muujinaysa dib u hawlgalka Soomaaliya ee heer caalami ah.
Muqdisho Luulyo 2da, 2025 Maareeyaha Guud ee Hay’adda Duulista Rayidka Soomaaliyeed, Axmed Macallin Xasan ayaa faah faahin ka bixiyay diyaarad Helicopter ah oo saakay ku dhacday garoonka magaalada Muqdisho.
Axmed Macallin Xasan oo warbaahinta Qaranka la hadlayay ayaa u sheegay in diyaarad nooca qumaatiga u kacda ee Helicopter ka ee ku burburtay Garoonka ay lahaayeen howlgalka Midowga Afrika ee AUSSOM.
Maareeyaha ayaa hadalkiisa intaa raaciyay in diyaaradaan ay kasoo kacday deegaanka Baledogle ee Gobolka Shabeelaha Hoose ayna ku dhacday qeybta Afasiyooni ee garoonka diyaaradaha ee magaalada Muqdisho.
Waxa uu xusay Maareeye Axmed Macallin Xasan in diyaaraddu ay saarnaayeen 8 qof kuwaas oo aan wali la xaqiijin karin xaaladdooda maadaama ay socdaan gurmadyo la xiriira daminta dabka ka kacay diyaaradda ku bur-burtay halkaas.
Durba waxa uu Mareeyaha xusay inay bilowdeen baaritaano ku aadan sababta keentay soo dhicista diyaaraddaan oo aan ilaa hadda cadeeyn waxa sababay inay soo dhacdo.
Maareeyaha ayaa sheegay in shaqada garoonka hadda sidii caadiga aheyd ay ku socoto, balse la xiray ilaa 600 oo mitir oo ah qeybta diraadaha ay ku ordaan xigtana dhanka Afasiyooni, maadaama halkaas ay ku soo dhaceen walxo la xiriira bur-burka diyaaradda.
Spain Luulyo 2da, 2025 Ra’iisul Wasaare Ku Xigeenka Xukuumadda Federaalka Soomaaliya, Mudane Saalax Axmed Jaamac, ayaa kulan doceed kula yeeshay magaalada Sevilla ee uu ka socdo shirka caalamiga ah ee Maalgelinta Horumarinta, Marwo Amina Mohamed, Ku Xigeenka Xoghayaha Guud ee Qaramada Midoobay.
Kulanka ayaa diiradda lagu saaray xoojinta iskaashiga Soomaaliya iyo Qaramada Midoobay, taageerada horumarinta dhaqaalaha, iyo sidii loo dardar gelin lahaa mashaariicda muhiimka ah ee taageeraya nabadda iyo horumarka dalka.