
23/05/2025
Những yếu tố ảnh hưởng đến tốc độ truyền nhiệt của hạt cà phê
1. Kích thước và mật độ hạt
• Hạt nhỏ → truyền nhiệt nhanh hơn.
• Hạt Arabica (thường xốp) → lõi nóng nhanh hơn Robusta (cứng, đặc).
2. Hình thức chế biến (honey, washed, natural)
→ Ảnh hưởng độ ẩm ban đầu và cách nhiệt di chuyển vào lõi.
3. Độ ẩm ban đầu
• Hạt ướt hơn sẽ mất thời gian bay hơi trước khi nhiệt truyền sâu.
4. Kiểu truyền nhiệt
• Dẫn nhiệt (conduction): khi hạt tiếp xúc trống nóng.
• Đối lưu (convection): khí nóng truyền qua không khí.
• Bức xạ (radiation): từ bề mặt lò/trống.
→ Máy rang truyền nhiệt chủ yếu bằng đối lưu + dẫn nhiệt.
5. Tốc độ quay trống – gió – nhiệt độ môi trường
⸻
🔍 Ước tính thực nghiệm (từ các nghiên cứu và tài liệu kỹ thuật)
Các nhà nghiên cứu và chuyên gia rang cà phê như Rao, Lingle, và các bài nghiên cứu kỹ thuật chỉ ra:
• Nhiệt mất khoảng 30–90 giây để di chuyển từ bề mặt vào lõi hạt cà phê trong điều kiện rang thông thường (150–220°C).
• Nhiệt độ lõi thường trễ hơn bề mặt từ 20–40°C, tùy vào giai đoạn và cấu trúc hạt.
Ví dụ: khi bề mặt đạt 180°C, lõi có thể chỉ mới 140–160°C (tùy loại hạt và giai đoạn).
⸻
📌 Vậy với thực chiến, nên hiểu sao?
Trong thực tế rang, bạn không cần tính toán chính xác tốc độ truyền nhiệt (như đơn vị W/m.K), mà cần:
1. Xây cấu hình rang phù hợp với đặc tính hạt (robusta clean, arabica, honey…)
2. Kiểm soát được ROR (tốc độ tăng nhiệt) và tránh “burn outside – raw inside”
3. Nhận diện dấu hiệu từ màu hạt, mùi hương, cracking, vì đây là biểu hiện trực tiếp của quá trình truyền nhiệt.