Cộng Đồng Thiên Tuấn Group - AFA

19/11/2024

08/11/2024

“Baccarat không phải là trò chơi của may mắn, mà là trò chơi của chiến lược và quyết định thông minh.”
Xem thêm

27/09/2023

[PHỎNG ĐOÁN]
Phỏng đoán Đại Phàm thuyền (thuyền buồm hạng lớn) thời Nam Bắc Triều.

Khi ấy, phó tướng Thuận Hóa là Hoàng Công Châu chống mệnh vua Mạc, chắn thuyền ngang cửa biển Nhật Lệ chiến đấu khi Mạc Quyết (em của vua Mạc) thống lĩnh quân đội tuần du Thuận Hóa. Ông bị bắt đưa về kinh xử chém. Theo Phủ Biên Tạp Lục, Hoàng Công Châu đem mui tròn phủ từ mũi đến đuôi thuyền, trên đặt đường thang để tiện thông hành. Chỉ với 5, 6 chiếc thuyền này, ông đã chắn tắc cả cửa biển. Rất tiếc chiến thuật này đã ko thể giúp ông chiến thắng.

Dựa trên đoạn tư liêu trên kết hợp cùng thuyền đắm cổ Bình Châu và hình vẽ thuyền trên các đĩa Chu Đậu tk16, chúng tôi phỏng đoán ngoại hình Đại Phàm thuyền thời đó như sau.

Nghiên cứu và dựng 3D: PTDTCH
Phối họa: Ông Bô.Little -B-

06/09/2023

[PHÁT HIỆN MỚI]
Sử liệu về việc sản xuất cung sừng tại Việt Nam

Xưa nay khi nhắc tới cung sừng (giác cung), người ta hay nghĩ ngay đến Hàn Quốc, Thổ Nhĩ Kỳ hay Mông Cổ, Trung Quốc,... Tại Việt Nam, dẫu hiện vật cung sừng có tồn tại nhưng chưa có nhiều sử liệu khẳng định được việc người Việt Nam tự chế tạo và sản xuất loại binh khí này.
Thậm chí có ý kiến cho rằng khí hậu Việt Nam nóng ẩm, không phù hợp để chế tạo, sử dụng và bảo quản cung sừng, thứ vốn ưa khí hậu khô và lạnh.

Đối với các thành viên trong nhóm chúng tôi, chủ đề bắn cung nói chung và chế tác cung sừng nói riêng đều là những trọng tâm nghiên cứu hàng đầu. Tuy đến nay đã tự làm chủ kỹ thuật chế tác cung sừng, nhưng việc thiếu sót sử liệu bổ trợ trực tiếp luôn là một khoảng trống lớn trong việc nghiên cứu, phỏng dựng và phục dựng của nhóm.

May mắn làm sao, khi đang tìm đọc tư liệu cho một nghiên cứu khác, chúng tôi vô tình phát hiện được một đoạn văn bản trong bộ "Hoàng Việt Nhất Thống Dư Địa Chí" của tác giả Lê Quang Định soạn năm 1806, ngay đầu những năm Gia Long nhà Nguyễn.

Trong đó có chép về thổ sản của phủ Hoài Đức, thành Thăng Long như sau:
"Thổ sản: Gấm, đoạn, hoa hòe, sáp thơm, lãnh, giấy hoa, nước hoa, GIÁC CUNG, cá giống."

"Giác cung" ở đây là “角弓”. Tức là cung sừng. Loại cung phức hợp được chế tạo sử dụng sừng động vật làm nguyên liệu chính.

Nên biết, để có thể được liệt kê dưới dạng thổ sản trong các tập địa chí thì sản vật ấy phải có quy mô/ sự độc đáo/ ảnh hưởng tương đối đáng kể ở địa phương.

Từ đây ta có thể suy đoán được rằng, ở khu vực thành Thăng Long xưa kia, có lẽ từng tồn tại một phường nghề chế tác cung sừng. Xét thấy sử liệu có niên đại đầu thời Nguyễn, ta cũng có thể suy đoán thêm rằng có lẽ phường nghề này ít nhất đã tồn tại ở Đông Kinh/Thăng Long trong giai đoạn cuối thế kỷ 18 - đầu thế kỷ 19.

Trùng hợp thay, giai đoạn này cũng khá gần với niên đại của các hiện vật cung sừng Việt Nam còn tồn tại. Trong đó có hai cây cung sừng niên đại thế kỷ cuối 17, hiện đang trưng bày ở bảo tàng Rijks tại Hà Lan. Một hiện vật khác là cây cung sừng được thờ trong lăng của vua Đồng Khánh, niên đại dự đoán là thế kỷ 19, hiện đang nằm trong kho lưu cất của Bảo tàng cổ vật cung đình Huế.

Đặc biệt, từ các nhận định sơ bộ của chúng tôi, cây cung ở lăng vua Đồng Khánh có kết cấu vô cùng tinh tế và độ hoàn thiện cực kỳ cao. Dáng cánh cung thuôn dài, sức kéo rất nhẹ nhưng cánh cung vẫn đạt độ cân bằng hoàn mỹ. Dưới góc độ chế tác thì một cây cung nhẹ và mảnh như vậy sẽ khó chế tạo hơn nhiều lần so với một cây cung trận có cánh cung dày, sức kéo nặng.

Cặp sừng làm bụng cung có vân "đuôi hổ" trắng ngà, đặc trưng của loại sừng trâu quý giá bậc nhất trong nghề làm cung. Đôi sừng có vân đẹp rõ và dài thế này chỉ có thể cầu chứ khó có thể tìm được. Để cắt được miếng sừng như vậy, trình độ của người thợ cũng phải ở đẳng cấp cao.

Cây cung được phát hiện trong lăng vua ở Huế, dưới điều kiện độ ẩm không khí cao, thiếu sáng và hoàn toàn không được bảo quản đặc biệt khi phát hiện. Tuy vậy, tình trạng hiện tại của cây cung vẫn rất tốt. Các lớp vật liệu, cấu kiện, keo dán không bị độ ẩm ảnh hưởng: không mốc, b**g tróc, tách lớp. Đây là một điều hiếm gặp, kể cả ở các cây cung sừng hiện đại chế tác ngày nay. Nếu thực sự đây là một cây cung sản xuất nội địa thì tay nghề chế tác cung của các thợ Việt Nam xưa kia là vô cùng tốt.

Quay lại với đoạn sử liệu, tuy chỉ rất ngắn nhưng đó là đề cập hiếm hoi bằng văn bản mà chúng tôi khảo cứu được về sự tồn tại của nghề chế tác cung sừng tại Việt Nam xưa kia.
Trước đó, chúng tôi có khảo cứu được trong "Lê Triều Hội Điển" soạn bởi tác giả Phạm Đình Hổ cuối thời Lê Trung Hưng, mục Công Tượng (các loại thợ thuyền của Công Phiên trong phủ chúa Trịnh) có một đề cập tới "Xuân Nguyệt Giác Nỗ Cung" - "春月角弩弓", tức "cung sừng lắp cho nỏ có tên là Xuân Nguyệt (Trăng Xuân, hoặc Tháng Xuân)". Xét thấy niên đại và địa phương được đề cập tới trong hai phát hiện này cùng là thành Đông Kinh/Thăng Long khoảng cuối thế kỷ 18 - đầu thế kỷ 19, có lẽ tồn tại một sự liên quan giữa hai ghi chép này.

Mong rằng trong tương lai, chúng tôi có thể khảo cứu được thêm các sử liệu, hiện vật có giá trị khác để làm rõ hơn sự tồn tại của việc chế tác cung sừng tại Việt Nam trong lịch sử.

Người viết: Hữu Chí

----

[CẬP NHẬT TÌNH HÌNH]
Dự án phim tài liệu "LAM LANG VÀ THÁI LONG: ĐẠI CHIẾN NGUYÊN - VIỆT" hiện đang trong giai đoạn chỉnh sửa hậu kỳ. Vì có một số thay đổi trong nội dung dự kiến và ekip sản xuất nên nhóm chưa thể cho ra mắt sản phẩm. Mong các bạn thông cảm cho nhóm chúng tôi. :'(

Tập thể đội ngũ Vương Sư Kiên Duệ kính cáo.

19/05/2023

LAM LANG VÀ THÁI LONG LÀ GÌ?

Trailer series phim tài liệu "Lam Lang và Thái Long- đại chiến Nguyên- Việt" đã nhận được đón nhận nồng nhiệt bởi công chúng. Nhiều người đã thắc mắc, Lam Lang là gì? Thái Long là sao?

Lam Lang 藍狼 (con sói màu xanh da trời) được coi là 1 vật tổ của người Mông Cổ. Thái Long 彩龍 (rồng nhiều màu, rồng hoa), theo Đại Việt Sử Ký Toàn Thư, đầu thời Trần, "quân sĩ đều xăm hình rồng ở bụng, ở lưng và hai bắp đùi, gọi là “thái long” (rồng hoa). Vì khách buôn người Tống thấy dân Việt ta xăm hình rồng, lỡ gặp gió bão thuyền đắm, thuồng luồng không dám phạm tới, cho nên gọi là “thái long”.

Như vậy, Sói Xanh và Rồng Hoa có thể coi là "quốc huy" của 2 nước khi đó. Artwork con rồng nhà Trần quần thảo với con sói Nguyên Mông của họa sĩ Nguyễn Thành Phong trong truyện tranh Long Thần Tướng đã là cảm hứng cho cái tên của series phim tài liệu này.
Link trailer:
https://youtu.be/UGdA4PRBGN0

Ảnh: Logo, tiêu đề phim
Art: Nguyễn Thành Phong
Thiết kế tiêu đề: Comicola

14/05/2023

VƯƠNG SƯ KIÊN DUỆ
Xin giới thiệu
Series phim tài liệu
LAM LANG VÀ THÁI LONG: ĐẠI CHIẾN NGUYÊN - VIỆT
Trong lịch sử của Việt Nam, chúng ta luôn tự hào về chiến công vang dội của nhà Trần trong ba cuộc chiến với đế quốc Nguyên Mông - đế quốc lớn nhất thế giới thế kỷ 13.
Series phim tài liệu mới "Lam Lang và Thái Long: Đại chiến Nguyên - Việt" sẽ đi sâu vào tìm hiểu những khía cạnh vi lịch sử của 3 cuộc chiến đó. Khán giả sẽ được trải nghiệm một cuộc hành trình đầy thú vị để khám phá những binh khí, giáp trụ, chiến thuật cá nhân và kỹ thuật quân sự được sử dụng bởi cả 2 phe. Binh khí Nguyên Mông đáng gờm thế nào, mà binh khí Đại Việt lại có những lợi thế ra sao?
Đào sâu vào nghệ thuật quân sự và lịch sử chế tác quân khí, làm rõ những câu chuyện còn ẩn mình trong lớp sương mù của lịch sử.
Bên cạnh đó, bộ phim cũng sẽ giúp khán giả hiểu rõ hơn về những tình huống khó khăn và thách thức mà nhà Trần phải đối mặt trong cuộc chiến với đế quốc Nguyên Mông.
Series với 3 tập phim sẽ lần lượt được ra mắt vào tháng 6. 2023.

13/05/2023

VƯƠNG SƯ KIÊN DUỆ
Xin giới thiệu
Series phim tài liệu
LAM LANG VÀ THÁI LONG: ĐẠI CHIẾN NGUYÊN - VIỆT
Trong lịch sử của Việt Nam, chúng ta luôn tự hào về chiến công vang dội của nhà Trần trong ba cuộc chiến với đế quốc Nguyên Mông - đế quốc lớn nhất thế giới thế kỷ 13.
Series phim tài liệu mới "Lam Lang và Thái Long: Đại chiến Nguyên - Việt" sẽ đi sâu vào tìm hiểu những khía cạnh vi lịch sử của 3 cuộc chiến đó. Khán giả sẽ được trải nghiệm một cuộc hành trình đầy thú vị để khám phá những binh khí, giáp trụ, chiến thuật cá nhân và kỹ thuật quân sự được sử dụng bởi cả 2 phe. Binh khí Nguyên Mông đáng gờm thế nào, mà binh khí Đại Việt lại có những lợi thế ra sao?
Đào sâu vào nghệ thuật quân sự và lịch sử chế tác quân khí, làm rõ những câu chuyện còn ẩn mình trong lớp sương mù của lịch sử.
Bên cạnh đó, bộ phim cũng sẽ giúp khán giả hiểu rõ hơn về những tình huống khó khăn và thách thức mà nhà Trần phải đối mặt trong cuộc chiến với đế quốc Nguyên Mông.
Series với 3 tập phim sẽ lần lượt được ra mắt vào tháng 6. 2023.

Trailer Documentary Film Lam Lang và Thái Long - Đại chiến Nguyên Việt Coming Soon June 2023 Bộ phim tài liệu ngắn gồm 3 tập về cuộc kháng chiến chống quân N...

27/04/2023

ĐẶT TRƯỚC TÁC PHẨM "LÔI ĐỘNG, TINH PHI - KHẢO CỨU VỀ SÚNG ĐẠN NGƯỜI VIỆT," TÁC GIẢ: NGUYỄN NGỌC PHƯƠNG ĐÔNG. MINH HỌA: CAOVIET NGUYEN.
Link đặt sách: https://go.comico.la/loidongtinhphi
Từ thời Trần, súng và đạn đã được nhắc tới trong các sử liệu. Trong các thế kỷ sau đó, lực lượng sử dụng thuốc súng của Đại Việt đã lớn mạnh nhanh chóng. Trong nghiên cứu về hỏa khí Việt Nam, Giáo sư người Mỹ Sun Laichen đã nhận định: Đại Việt có thể liệt vào hàng “tiểu đế quốc thuốc súng.”
Những biến chuyển thăng trầm trong lịch sử hỏa khí của nước ta suốt gần 700 năm qua sẽ được tổng hợp, phân tích và minh họa thông qua tác phẩm song ngữ “Lôi Động, Tinh Phi” do tác giả Nguyễn Ngọc Phương Đông và họa sĩ người Litva gốc Việt CaoViet Nguyen (Kaovjets Ngujens) minh họa.

Sách dự kiến dày 200 trang, in màu toàn bộ, nội dung song ngữ Anh - Việt, bản bìa cứng được phát hành duy nhất 1000 bản, không in thêm, khổ 25x25cm, có chữ ký tác giả và họa sĩ.

Tác phẩm được lên kế hoạch phát hành vào tháng 9/2023.

Tựa đề “Lôi Động, Tinh Phi” của sách lấy cảm hứng từ dòng mô tả rất sống động của nhà văn Nguyễn Khoa Chiêm trong tác phẩm “Việt Nam Khai Quốc Chí Truyện” về một trận chiến thế kỷ XVII: “súng như lôi động, đạn nhược tinh phi” (dịch nghĩa: "súng như sấm động, đạn tựa sao bay”.)

25/04/2023

BÀN VỀ HIỆN TRẠNG NGHIÊN CỨU GIÁP TRỤ TẠI VIỆT NAM (tiếp)
Phần 2: Lời bàn

Từ các vắn tắt hiện trạng đã nêu, ta có thể thấy một điểm tương đồng cực lớn: "Tại Việt Nam gần như chưa có hiện vật trực tiếp về giáp trụ ở thời kỳ Trung Đại."

Có nhiều lý do dẫn tới thực trạng này: môi trường nóng ẩm khó gìn giữ hiện vật trong lòng đất, nơi lưu trữ; việc tái chế, tái sử dụng vật liệu của triều đình và của người dân; sự phát triển và ứng dụng đại trà hỏa khí trong quân sự từ thế kỉ 15; các mẫu hiện vật mảnh giáp nhỏ, dễ bị nhầm lẫn, bỏ sót trong quá trình khai quật, phân loại; chưa có các đợt khai quật quy mô lớn ở các khu vực tiềm năng;...

Chính vì như vậy, trong quá trình "tìm hiểu", "phỏng đoán", "phỏng dựng", tôi mong các anh chị em thật lưu ý cơ sở và mục đích công việc mình đang làm. Tránh nhầm lẫn, ngộ nhận, từ đó truyền bá thông tin hình ảnh sai lệch. Những hình ảnh sai lệch một khi đã ăn vào tiềm thức đại chúng thì dẫu tốn thời gian và công sức của hàng thế hệ cũng chưa chắc đã sửa đổi được. Tỷ như chuyện cha ông ta cởi trần đóng khố đánh thắng quân giặc vũ trang giáp trụ tận răng; dân ta ngàn đời nay áo the khăn đóng; cứ binh sĩ Đại Việt là phải mặc áo vải, đội nón dấu;... Đây đều là những bài học nhãn tiền của những nhận thức sai lệch ăn vào tâm thức đại chúng.

Ở đây tôi chỉ nói về "tìm hiểu", "phỏng đoán" và "phỏng dựng" mà không phải "phục dựng". Vì muốn phục dựng, ít nhất chúng ta phải có một hiện vật trực tiếp khá hoàn chỉnh và kiến thức đủ để dựng lại hoàn toàn hiện vật đó dựa trên cơ sở lý luận được chứng minh. Không thể nào chỉ với vài suy nghĩ vu vơ mà "phục dựng" lại cả một bộ giáp rồi nhận nó của thời kỳ "xyz" được. Xét tới hiện trạng của những tư liệu, hiện vật mà chúng ta thu thập được ngày nay về giáp trụ thì việc "phục dựng", thẳng thắn mà nói, hoàn toàn không có khả năng.

Bất kỳ sự vội vã, ngộ nhận nào, dẫu có thành công hay phổ biến đến đâu thì cũng chỉ như xây lâu đài trên cát. Xây thì khó nhưng không bền vững và dài lâu.
Cái ranh giới giữa chế tạo, phỏng dựng giáp trụ để phục vụ mục đích thực nghiệm, nghiên cứu với chế tạo một bộ giáp thật oai, thật oách giống với phim ảnh, sách truyện để "hóa trang", "cosplay" là rất mong manh. Chỉ một chút bất cẩn thôi là sẽ có những hiệu ứng ngoài ý muốn xuất hiện.

Mỗi cá nhân, đoàn thể làm gì cũng là quyền của riêng họ. Có người muốn nghiên cứu, có người muốn "hóa trang". Chẳng ai có thể áp đặt hay ép buộc người khác phải theo một khuôn mẫu nào. Tôi cũng không hề có ý như vậy. Tôi thực chỉ mong mọi người trước khi gắn những từ kiểu như: "Đại Việt", "lịch sử", "triều Trần", "triều Lê" hay "phục dựng",... trước các sản phẩm của mình hãy cân nhắc thiệt hơn thật kỹ, bỏ ra thêm chút công sức để nghiên cứu tìm hiểu trước khi công bố.

Một sai lầm nhỏ của hôm nay thôi cũng có thể cắn trả lại gấp trăm, gấp ngàn lần trong tương lai, bởi lẽ lịch sử chưa bao giờ nhân từ với những kẻ không tôn trọng nó.

Để cộng đồng phát triển ngày một lớn và khỏe, tôi mong rằng các anh chị em dành vài phút đọc và suy ngẫm mấy lời tâm sự này.

Hữu Chí
Hà Nội, ngày 25 tháng 4 năm 2023.

Ảnh minh họa: Tranh vẽ yêu quái mang giáp trụ trong kho tư liệu của viện Viễn Đông Bác Cổ. Cửu Nhãn Tinh, Mãng Xà Vương, Trăn Tinh.

24/04/2023

BÀN VỀ HIỆN TRẠNG NGHIÊN CỨU GIÁP TRỤ TẠI VIỆT NAM

Phần 1: Hiện trạng hiện vật, tư liệu

Khoảng một năm trở lại đây cộng đồng những người muốn tìm hiểu, nghiên cứu giáp trụ/ võ bị Việt Nam đã có những gia tăng đột biến về số lượng. Phản ánh rõ rằng các yếu tố về võ bị và giáp trụ cổ của Việt Nam càng ngày được phổ biến và tiếp cận rộng hơn với đại chúng. Đây là một tín hiệu đáng mừng. Cuối cùng thì hình tượng chiến binh Đại Việt ngày càng trở nên rõ nét và chân thực hơn nhờ vô số những công lao tìm hiểu, chế tác, thử nghiệm của những người cùng chung chí hướng, hoài bão với lịch sử võ bị Việt Nam.

Tuy nhiên, tình hình mới mang tới nhiều thách thức mới với cộng đồng non trẻ hiện giờ. Nay tôi xin mạn phép bàn riêng về hiện trạng của việc nghiên cứu giáp trụ tại Việt Nam và xin gợi ý một số phương hướng cho các anh chị em đồng chí.

Về hiện trạng, đầu tiên tôi xin bàn về các loại cấu trúc giáp cơ bản đã được xác định tại Việt Nam và tình trạng hiện vật, tư liệu đã khảo cứu được của từng loại.

1. Cấu trúc giáp vảy (Ngư lân giáp/ Scale armor): Đây có lẽ là cấu trúc giáp phổ biến và hay được thấy nhất ở các nguồn tư liệu gián tiếp như tượng hộ pháp/kim cương, tượng lính hầu, tranh vẽ, ghi chép lịch sử. Tuy chưa có hiện vật khảo cổ/cổ vật trực tiếp nào được ghi nhận nhưng dựa vào sự tồn tại của vô số các tư liệu gián tiếp (từ Đinh, Lý, Trần, Lê, Nguyễn), ta có thể tự tin khẳng định rằng loại giáp này đã được sử dụng rộng rãi trên quy mô lớn, đa dạng mẫu mã, chức năng.

2. Cấu trúc giáp tấm (Phiến giáp/ Plate armor): Hiện có hai hiện vật được cho là mảnh áo giáp đồng - tấm hộ tâm khai quật được và đang trưng bày bản mẫu tại bảo tàng Lịch sử quốc gia Hà Nội, niên đại từ trước Bắc thuộc lần thứ nhất. Tuy còn nhiều ẩn số về chức năng thực sự, tương quan thiết kế của hai tấm giáp này nhưng ít nhất chúng ta có hai hiện vật trực tiếp để tham khảo và nghiên cứu. Ngoài ra, ở các thời kỳ sau đó chưa phát hiện ghi chép cụ thể nào về việc quân đội Đại Việt sử dụng cấu trúc giáp này, trừ việc sử dụng "hộ tâm kính" ở trong luyện tập/chiến đấu. Ở một số tượng có minh họa cấu trúc "minh quang" giáp, có thấy thể hiện cấu trúc giáp này ở tấm hộ tâm, kích cỡ lớn hơn với "hộ tâm kính."

3. Cấu trúc giáp xích (Cương ti liên hoàn giáp/ Tỏa tử giáp/ Chainmail): Hiện chưa có hiện vật trực tiếp tại Việt Nam. Trên các tượng, tranh vẽ cũng chưa ghi nhận việc minh họa cấu trúc giáp này (tạm chưa bàn về giả thuyết "tỏa tử - sơn văn giáp"). Tuy nhiên ở một số ghi chép của người phương tây về quân đội Tây Sơn ở tại Quy Nhơn có ghi nhận việc quân Tây Sơn sử dụng giáp xích. Ngoài ra, đang có một số nghi vấn rằng giáp xích được minh họa trên một số tranh vẽ, tượng bằng phương thức tương tự như giáp vảy. Rất có thể người ta đang lẫn lộn hai loại giáp này ở một số nơi. Mong rằng trong tương lai sẽ có thể tìm được nhiều tư liệu hơn về cấu trúc giáp này.

4. Cấu trúc giáp độn (giáp vải, giáp giấy, giáp kén tằm, ...): Hiện chưa có hiện vật trực tiếp nhưng có ghi nhận các ghi chép gián tiếp về việc sử dụng loại giáp này được sử dụng ở giai đoạn triều Lê Trung Hưng, Nguyễn.

5. Cấu trúc giáp tấm độn trong (Phương phiến giáp/ Coat of plates/ Brigandine): Hiện chưa có hiện vật trực tiếp. Tuy nhiên trên một số tượng võ sĩ thời Lê Trung Hưng đang có nghi vấn việc sử dụng loại giáp này. Ngoài ra có tồn tại một số ghi chép hàm ý việc sử dụng giáp tấm độn trong thời Lê Trung Hưng. Bên cạnh đó, có nhiều tin đồn rằng tồn tại một bộ giáp của vua Gia Long nhà Nguyễn đang trôi nổi trên chợ đen cổ vật thế giới thuộc cấu trúc giáp này. Có điều các tư liệu hình ảnh đồn thổi đều là giáp Mãn Thanh và chưa thể xác thực. Xét từ các khía cạnh địa chính trị đương thời thì việc vua Gia Long sở hữu một bộ giáp loại này có tỷ lệ khá cao. Mong rằng sớm có câu trả lời xác thực tin đồn trên.

6. Cấu trúc giáp đan mảnh (Liễu diệp giáp/Lamellar): Chưa có hiện vật trực tiếp cũng như hiện vật gián tiếp nào xác định sự tồn tại của loại giáp này tại Việt Nam ngoài một một hiện vật được cho là mảnh giáp đan mảnh bằng đồng của văn hóa Khmer.
Ngoài ra, một số ghi chép lịch sử hàm ý việc ứng dụng cấu trúc giáp này với chất liệu da trâu sống nhưng vẫn luôn có khả năng đây là một ghi chép hướng tới cấu trúc giáp vảy.
Mặc dù vậy, ta vẫn luôn nên nhớ rằng đây là một trong những cấu trúc giáp đa năng, linh hoạt, phổ thông và dễ ứng dụng nhất ở Đông Á nói riêng. Cũng có các ghi chép rằng các triều đại Việt Nam cổ từng xin/ tịch thu giáp trụ khí giới từ Trung Quốc, mà giáp đan mảnh là một trong những cấu trúc giáp phổ biến nhất ở nước họ trong một thời gian dài. Thậm chí dân tộc Lô Lô phía Nam Trung Quốc - giáp Tây Bắc Việt Nam còn tồn tại hiện vật hoàn chỉnh của áo giáp da trâu cấu trúc đan mảnh.
Xét tới sự giao thoa công nghệ, võ bị trong lịch sử thì quân đội Đại Việt giai đoạn Lý Trần rất có thể phổ biến cấu trúc giáp đan mảnh. Đây cũng là giai đoạn bị đứt gãy ghi chép, sử liệu, hiện vật nhiều nhất và khó khảo cứu nhất. Mong rằng trong tương lai sẽ có các khám phá khảo cổ làm sáng tỏ vấn đề này.

7. Cấu trúc giáp "hữu cơ" (Giáp tre, giáp mây, giáp gỗ, giáp rơm, giáp cỏ):
Hiện không có hiện vật trực tiếp thích hợp với niên đại (có một cơ số áo rơm thời kháng chiến chống Pháp/Mỹ, áo giáp tre bán cho khách du lịch, giáp mây làm nhái theo Tam Quốc Diễn Nghĩa...). Tuy vậy từ các khảo cứu thực nghiệm thì có thể tạm kết luận:
Áo giáp tre không tồn tại trong lịch sử, ngoài hộ thủ tre đi rừng của một số dân tộc Tây Bắc. Ngoài ra, tính chất phòng ngự kém, nặng, khó linh hoạt, không thiết thực.
Áo giáp mây không tồn tại ở Việt Nam, ngoại trừ mũ giáp mây và khiên mây được ghi chép. Cả hai loại này đều tận dụng được cấu trúc phòng ngự của song mây. Làm áo giáp thì cấu trúc này không phát huy nhiều tác dụng.
Áo giáp gỗ, chưa thấy manh mối. Không thiết thực.
Áo giáp rơm, giáp cỏ: Có một số câu chuyện truyền miệng về áo giáp cỏ trên vùng Tây Bắc nhưng chưa thể xác nhận cũng như khảo cứu hiện vật.

8. Cấu trúc giáp "sơn văn" (Tỏa tử??/Mountain pattern?/Giáp chữ Y ngược?):
Mặc dù đây là cấu trúc giáp xuất hiện phổ biến trên các tượng, tranh vẽ nhiều thứ hai tại Việt Nam chỉ sau cấu trúc giáp vảy nhưng hiện nó đang vướng vào một nghịch lý ở trên khắp thế giới: "Chưa tái tạo được cấu trúc "sơn văn" nào có tính phòng thủ thực sự để áp dụng làm giáp."

Hiện không có hiện vật trực tiếp đúng niên đại của loại giáp này ở bất kỳ đâu trên thế giới.
Hiện chưa xây dựng được cấu trúc mô phỏng có khả năng phòng ngự của loại giáp này.

Cấu trúc lồng "vảy" hình chữ "sơn" hiện đang phổ biến có lỗi thiết kế khiến các khe giáp có thể bị mũi tên dễ dàng bắn xuyên qua dẫu với cung lực bắn khiêm tốn và đầu mũi tên luyện tập thể thao. Cung trận và tên xuyên giáp thậm chí không cần phải xuyên khe mà có thể bắn biến dạng vảy giáp mỏng để xuyên trực tiếp luôn.
Do lỗi thiết kế đó nên các cộng đồng nghiên cứu, tìm hiểu giáp trụ trên thế giới đang có ba giả thuyết chính:
- Đây là motif cách điệu từ hình ảnh giáp xích (chainmail/ tỏa tử giáp). Hai cấu trúc này ở một số tài liệu có cùng tên gọi là tỏa tử.
- Đây là một loại họa tiết trang trí trên vải mặc ra bên ngoài cấu trúc giáp khác.
- Tồn tại một cấu trúc giáp thực sự có khả năng phòng ngự.

Tất nhiên tất cả chỉ đều là giả thuyết cho tới khi thực sự khai quật được hiện vật giáp sơn văn phù hợp.
(Còn tiếp)

Ảnh minh họa: Tranh vẽ Thạch Sanh mặc giáp, cầm rìu, đeo cung trong kho tư liệu của viện Viễn Đông Bác Cổ