31/08/2025
KEY NOTES - TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP
1. Một Giám đốc Tài chính giỏi (CFO) là người thông tuệ cả ba lĩnh vực Đầu tư- Lãnh đạo - Quản lý. CEO giỏi có thể giỏi lãnh đạo và quản lý, phân hệ đầu tư là thứ mà CFO bắt buộc phải bổ sung.
2. CFO thực chiến không thể không biết gì về kế toán, các quy chuẩn thuế và thủ tục hành chánh, nhưng quan trọng hơn, đó là một người thông tuệ về Kế toán Quản trị và Tài chính. Là một người giúp ra quyết định kinh doanh, vận hành thông minh, và biết bỏ đồng vốn ít ỏi của cổ đông vào những chỗ nào.
3. Người ta không cần CFO để làm kế toán, mà cần để đánh giá được mục tiêu tài chính 5 - 10 năm tới khả dĩ nhất cho công ty là gì; chiến lược nào sẽ cân bằng được giữa rủi ro và phần thưởng cho cổ đông, và cho toàn thể một đội ngũ. Nếu chỉ nắm chuyên môn, CFO không thể nào trả lời vấn đề trên, cần một người đánh giá được năng lực thực thi của đội ngũ, trong một mô hình kinh doanh cực kỳ cụ thể. CFO phải đủ kinh nghiệm để đánh giá được CEO có thể lead tới đâu.
4. Người ta không cần CFO để kiểm soát ngân sách Marketing mà để nói cho CEO biết, nên cấp bao nhiêu ngân sách, và phân bổ nó vào những hoạt động gì. CFO không phải là một chuyên gia Marketing, nhưng chí ít phải biết tiền nào và khi nào đáng đổ vào Brand, khi nào ngân sách chỉ nên tài trợ cho các hoạt động xúc tiến thương mại (performance ads & promotion). Nếu sâu hơn nữa, họ có thể cố vấn liệu công ty có nên bỏ kênh truyền thông cũ, để đầu tư mạnh vào kênh mới hay chưa. Đối với một mô hình kinh doanh có nhiều ngành hàng, Marketing nên được đánh giá trên một ma trận kênh ứng với từng ngành hàng cụ thể. CFO cần tìm được những điểm nhấn cần thiết của ma trận đó.
5. Người ta không cần CFO chỉ để kiểm soát chi phí công tác của Sales, người ta cần CFO vẽ ra một miếng bánh và "chia" miếng bánh đó ra sao trong một tổ chức. Trong đó, việc "chia bánh" cho Sales là hết sức quan trọng, thông qua việc thiết lập tổ hợp KPIs, và những chính sách bán hàng cụ thể.
6. Người ta không cần CFO chỉ để xác lập mục tiêu định giá cty 5-10 năm tới, hay một lộ trình IPO hay ho, một cơ chế vốn đầy hứa hẹn cho các founders. Người ta cần một người thực sự đồng hành cùng doanh nghiệp qua các cột mốc mile-stones cụ thể, thiết lập KPIs tới từng phòng ban, từng cá nhân. Cần một người biết cân đối giữa sự cần thiết của KPIs, và năng lực đo lường những KPIs đó, trên những cung đường khác nhau mà doanh nghiệp sẽ phải trải qua.
7. Người ta không cần CFO chỉ để biết vẽ ra một sơ đồ tổ chức phòng tài chính doanh nghiệp như thế nào. Người ta cần một lãnh đạo biết chọn người phù hợp, phù hợp cả ngắn lẫn dài hạn, phù hợp cả chuyên môn lẫn văn hoá của một tổ chức. CFO phải là một người hiểu văn hoá tổ chức sẽ trở nên thế nào.
8. Người ta không cần CFO ngồi duyệt bảng lương coi xem phòng nhân sự đã tính đúng hay chưa, trước khi bấm nút chuyển lương. Người ta cần một bộ não biết phải trả lương cứng bao nhiêu cho nhân viên đủ sống, và trả lương mềm thế nào để họ luôn tràn trề cảm hứng với tới những KPIs cụ thể nói trên. CEO lead CFO bằng kỹ năng, CFO lead CEO bằng chính sách.
9. Một SMEs, doanh thu dưới trăm tỷ, không đủ ngân sách để thuê CFO toàn thời gian, người chủ phải học, học để biết chọn tư vấn, cố vấn, cổ đông đồng hành là người giỏi
P/s: Bài viết dựa trên trải nghiệm thực tiễn trong nhiều môi trường làm việc khác nhau của tác giả từ làm thuê, cố vấn, tư vấn, cổ đông. Chủ đề này sẽ được cập nhật thành nhiều phiên bản khác nhau trên các kênh xã hội của MBM.
Việt Ba
MBM consulting & training
31.7.2025
