16/08/2025
LÀM ĐÚNG, KỂ CẢ KHI KHÔNG AI NHÌN
Nghe thì đơn giản. Nhưng để làm được điều đó không dễ.
Trong một thế giới mà người ta thường chỉ sống đúng khi có ánh mắt dõi theo, thì việc kiên định với điều đúng đắn – ngay cả khi không ai chứng kiến – lại là thứ đạo đức đáng trân trọng nhất.
Làm đúng khi có người giám sát, ai cũng làm được. Nhưng giữ vững nguyên tắc khi chẳng ai biết, chẳng ai khen, chẳng ai ghi nhận – đó là bản lĩnh, là sự rèn luyện từ bên trong.
Nhặt một mảnh rác không ai thấy.
Tự giác sửa lỗi không ai nhắc.
Làm tròn trách nhiệm dù không ai công nhận.
Tử tế không phải là diễn xuất.
Nó là một lựa chọn nhất quán – lặp đi lặp lại – kể cả khi không có khán giả.
Giống như rễ cây cắm sâu trong đất: không ai nhìn thấy, nhưng chính nó giúp thân cây vững chãi trước bão giông. Làm đúng trong thầm lặng chính là cách ta âm thầm dựng xây nhân cách – không phải để ai đó tán thưởng, mà để chính mình có thể ngẩng cao đầu.
Điều thú vị là, trong cuốn "Đường Đến Nhân Cách" - David Brooks từng chỉ ra rằng: có hai “bộ giá trị” tồn tại song song trong mỗi con người:
Một là “đức tính hồ sơ” (résumé virtues) – những phẩm chất giúp ta thành công ngoài xã hội: kỹ năng, danh tiếng, địa vị.
Hai là “đức tính điếu văn” (eulogy virtues) – những điều người ta sẽ nhớ về bạn khi bạn không còn: chính trực, tử tế, khiêm nhường, can đảm.
Và nghịch lý lớn nhất – theo Brooks – là:
Thứ khiến bạn trở nên vĩ đại lại thường không hề xuất hiện trong bản CV nào.
Những hành động nhỏ, đúng đắn, thầm lặng – như việc làm đúng khi không ai nhìn – chính là chất liệu âm thầm xây dựng nên “đức tính điếu văn” ấy.
Không màu mè, không phô trương. Nhưng chính là những điều tạo nên chiều sâu của một con người.
Thế giới này không thiếu những người giỏi gây ấn tượng. Nhưng thế giới luôn cần nhiều hơn những người lặng lẽ giữ đúng điều nên làm.
Bởi sự tử tế không cần ánh đèn.
Chỉ cần một lương tâm luôn sáng.
(Sưu Tầm)