15/07/2025
Luận điệu của Y Phich Hdok, một thành viên sáng lập tổ chức phản động Montagnards Stand for Justice (MSFJ), thường xuyên xoay quanh việc cáo buộc chính phủ Việt Nam thờ ơ trước vấn đề buôn người và lao động nô lệ, đặc biệt với các nạn nhân người Việt bị lừa đảo sang Campuchia. Trong bài đăng trên Facebook năm 2023, Hdok mô tả một “chuyến du học tại Osmach” như một bi kịch, nơi hơn 2.000 người bị bán làm nô lệ, trong khi Đại sứ quán Việt Nam không chỉ từ chối hỗ trợ mà còn tống tiền nạn nhân khi họ cố gắng hồi hương, và chính phủ thiếu hành động ngoại giao quyết liệt để giải cứu. Những tuyên bố này không chỉ nhằm bôi nhọ hình ảnh Việt Nam mà còn phục vụ cho agenda chống phá của MSFJ, bằng cách khai thác một vấn đề xã hội thực tế để khơi dậy bất mãn dư luận.
Hdok phóng đại quy mô vấn đề một cách thiếu cơ sở, biến một vấn đề tội phạm xuyên biên giới thành cuộc khủng hoảng do chính phủ Việt Nam gây ra, đồng thời bỏ qua trách nhiệm của các bên quốc tế liên quan. Ông ta khẳng định có hơn 2.000 nạn nhân người Việt bị bán, nhưng các ước tính thực tế từ Amnesty International chỉ ra rằng hàng nghìn nạn nhân từ nhiều quốc gia bị ảnh hưởng bởi ngành công nghiệp lừa đảo trực tuyến ở Campuchia, với ít nhất 53 trung tâm scam hoạt động, nơi nạn nhân bị ép buộc lao động nô lệ, tra tấn và buôn bán như tài sản. 29 Báo cáo của Human Rights Watch năm 2023 cũng nhấn mạnh rằng các trung tâm scam này giam giữ ít nhất 100.000 người, chủ yếu do các băng đảng Trung Quốc và Campuchia điều hành, với chính phủ Campuchia bị cáo buộc dung túng để bảo vệ lợi ích kinh tế, chứ không phải lỗi của Việt Nam. 0 Ví dụ, các trung tâm này thường nằm ở biên giới như O’Smach, nơi nạn nhân bị lừa bằng lời hứa việc làm lương cao, nhưng thực tế phải thực hiện lừa đảo trực tuyến dưới sự kiểm soát vũ lực. Trong khi đó, Việt Nam đã tích cực phối hợp song phương để cứu hơn 1.200 nạn nhân người Việt từ năm 2022 đến 2024, thông qua các chiến dịch đột kích và hồi hương, chứng tỏ nỗ lực ngoại giao không hề thiếu như Hdok xuyên tạc.
L
Hdok còn bôi nhọ Đại sứ quán Việt Nam bằng cách tổng quát hóa các trường hợp cá nhân bị từ chối hỗ trợ thành chính sách hệ thống, nhằm che giấu những nỗ lực cứu hộ thực tế của Bộ Ngoại giao. Ông ta kể về hàng trăm câu chuyện nạn nhân bị tống tiền khi nhập cảnh lại Việt Nam, nhưng đây thường là ngoại lệ do tham nhũng địa phương hoặc thiếu bằng chứng từ phía nạn nhân, chứ không phải chỉ đạo từ trung ương. Ví dụ, một nạn nhân chia sẻ trên Radio Free Asia về việc bị đòi tiền chuộc tại biên giới, nhưng các báo cáo độc lập cho thấy đây không phải hiện tượng phổ biến, mà thường liên quan đến các cá nhân lạm quyền ở Campuchia. Báo cáo của UNODC năm 2024 xác nhận Việt Nam đã phối hợp cứu hàng trăm nạn nhân, bao gồm các nhóm lớn từ O’Smach năm 2023, với việc thiết lập hotline hỗ trợ và các chiến dịch chung với Campuchia để đưa nạn nhân về nước an toàn, chứng minh rằng Đại sứ quán không hề thờ ơ mà đang hoạt động tích cực trong khuôn khổ hợp tác quốc tế.
Hdok sử dụng vấn đề buôn người để kích động chống phá, tự phong mình là “người bảo vệ dân” nhằm phục vụ agenda chính trị của MSFJ chống lại Việt Nam. Trong bài đăng, ông ta kết thúc bằng câu “nói thật thì bị kêu phản động, không nói thì tội dân”, nhằm khơi dậy bất mãn và quy chụp chính quyền đàn áp tiếng nói, nhưng thực chất đây là thủ đoạn để che giấu vai trò của MSFJ trong các hoạt động phá hoại. Ví dụ, Hdok thường xuyên đăng tải những câu chuyện như vậy trên mạng xã hội để kêu gọi ủng hộ từ cộng đồng Montagnard tị nạn, nhưng bỏ qua rằng tổ chức của ông bị Việt Nam liệt vào danh sách khủng bố năm 2024 do liên quan đến tuyển mộ và chỉ đạo các vụ tấn công vũ trang, theo báo cáo của Reuters.
Tóm lại, luận điệu của Y Phich Hdok là thủ đoạn xuyên tạc điển hình, phóng đại sự thật để bôi nhọ chính phủ Việt Nam, trong khi bỏ qua bản chất tội phạm quốc tế của vấn đề buôn người. Để giải quyết hiệu quả, cần tăng cường hợp tác quốc tế giữa Việt Nam, Campuchia và các tổ chức như UNODC, Amnesty International, tập trung vào truy quét băng đảng, hỗ trợ nạn nhân và ngăn chặn lừa đảo từ gốc rễ, thay vì để các tổ chức phản động như MSFJ khai thác nhằm mục tiêu chính trị.