02/11/2025
Hơn 1,6 triệu thanh niên không chịu làm gì, ở nhà ăn bám
Số liệu mà Cục Thống kê ghi nhận trong quý III/2025 có hơn 1,6 triệu thanh niên từ 15-24 tuổi không có việc làm, không tham gia học tập đào tạo, chiếm 11,5% tổng số thanh niên Việt Nam.
Vấn đề này tôi đã từng viết trên báo, đó là tình trạng thất nghiệp của thanh niên, có những người sau vài năm ra trường không đi làm, hàng ngày ngửa tay xin tiền bố mẹ.
Ở nhà chơi dài và bị mọi người nhìn với ánh mắt ngán ngẩm khiến họ chán nản, bất cần, quay ra trách móc hết chỗ này đến chỗ khác.
Nào là nhà nghèo không có tiền xin việc, gia đình không có ai làm to, rồi thì đến nhà trường chất lượng đào tạo kém, Chính phủ điều hành kém, ít doanh nghiệp,... khiến họ không kiếm được việc làm.
Nhưng tôi cho rằng tất cả những lý do trên chỉ là ngụy biện cho sự kém cỏi của bản thân người thanh niên đó.
Tôi có nhiều người bạn, bố mẹ nông dân, học hành lẹt đẹt ở những trường làng nhàng không tên tuổi trên Hà Nội. Khi ra trường, để tạm thời nuôi sống bản thân, họ sẵn sàng làm những công việc trái với chuyên môn, từ bán trà đá, bưng bê cà phê hoặc giao hàng cho các doanh nghiệp.
Sau quá trình làm việc tay chân, họ tạo dựng cho mình một mối quan hệ nhất định, có kỹ năng giao tiếp và dần dần được cất nhắc lên làm những công việc nhẹ nhàng hơn, theo đúng ngành nghề đã được đào tạo. Nhiều người trong số họ bây giờ đã rất thành công.
Sinh viên ngày này, dĩ nhiên có nhiều người tài giỏi, năng nổ. Tuy nhiên, một "bộ phận không nhỏ" do trước đây chỉ biết học không phải làm gì, được gia đình bao bọc nên ra xã hội ngu ngơ, ứng xử rất kém.
Đến khi ra trường, nhiều bạn trẻ hay mơ mộng viển vông, sĩ diện hão. Nghĩ mình học hành đàng hoàng như thế mà phải đi làm công việc "lìu tìu" thì không xứng, cho nên dù thất nghiệp cũng nhất quyết không chịu đi làm anh tiếp thị hàng.
Xin những chỗ ngon thì người ta không nhận vì mới ra trường kinh nghiệm chưa có. Bảo đi làm mấy việc trái nghề để tạm thời nuôi sống bản thân thì chê công việc thấp kém, cuối cùng ở nhà chơi > thất nghiệp.
Có lời khuyên cho các cháu. Khi ra trường, nếu chưa tìm được công việc phù hợp với chuyên môn thì tạm thời cứ làm những công việc khác, miễn sao kiếm ra tiền hợp pháp để nuôi sống bản thân. Cứ đi làm đi rồi dần dần sẽ khôn lên, có thêm những mối quan hệ và trau dồi kỹ năng ứng xử. Đó là hành trang để cho các cháu đến với những công việc tốt hơn.
