15/10/2025
Kỷ niệm 77 năm Ngày truyền thống Ngành Kiểm tra Đảng (16-10-1948 - 16-10-2025)
Cách đây 77 năm, ngày 16-10-1948, tại Chiến khu Việt Bắc, Ban Thường vụ T.Ư Đảng (khóa I) ra Quyết nghị số 29-QN/TW thành lập Ban Kiểm tra T.Ư, Quyết nghị nêu rõ: “...Trung ương quyết định thành lập Ban Kiểm tra đi xuống các khu xét xem chủ trương của Đảng có được thi hành và có sát đúng không, đồng thời xem xét sự thi hành kỷ luật trong Đảng để thu thập kinh nghiệm giúp Trung ương bổ khuyết chính sách của Đảng...”. Ban Kiểm tra Trung ương đầu tiên do đồng chí Trần Đăng Ninh, Ủy viên T.Ư Đảng làm Trưởng Ban; nơi làm việc tại xã Điềm Mặc, huyện Định Hóa, tỉnh Thái Nguyên.
Từ khi ra đời đến nay, Ngành Kiểm tra đã nhiều lần được bổ sung, điều chỉnh về chức năng, nhiệm vụ, phát triển về tổ chức và đội ngũ cán bộ để đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ của cách mạng.
Ngày 6-3-1956, Bộ Chính trị khóa II ban hành Nghị quyết số 04-NQ/TW về việc tăng cường lãnh đạo công tác kiểm tra và kiện toàn tổ chức ban kiểm tra các cấp. Từ đó, ban kiểm tra các khu ủy, tỉnh ủy, thành ủy được thành lập. Đến cuối nhiệm kỳ Đại hội II, Ban Kiểm tra đã được thành lập từ Trung ương đến cấp khu và cấp tỉnh, thành phố.
Điều lệ Đảng được thông qua tại Đại hội Đảng lần thứ III (9-1960) quy định: “Ban Chấp hành Trung ương, các Ban chấp hành khu tự trị, tỉnh, thành phố trực thuộc, huyện, quận, thị, thành phố và khu phố (thuộc thành phố trực thuộc) cử ra ủy ban kiểm tra của cấp mình gồm một số ủy viên trong ban chấp hành. Ngoài ra, có thể cử một số ủy viên ngoài ban chấp hành”. Cũng từ Đại hội Đảng lần thứ III, Ban Kiểm tra các cấp được đổi tên thành Ủy ban Kiểm tra (UBKT) và do cấp ủy cùng cấp bầu ra.
Tại miền nam, ngày 14-8-1969, Trung ương Cục miền nam ra Nghị quyết số 13/NQ thành lập ban kiểm tra các cấp. Ban Kiểm tra T.Ư Cục do đồng chí Phan Văn Đáng, Phó Bí thư T.Ư Cục làm Trưởng ban; nơi làm việc tại xã Tân Lập, huyện Tân Biên, tỉnh Tây Ninh. Tại Khu V, tháng 3-1970, Hội nghị lần thứ 10 Khu ủy Khu V ra quyết nghị thành lập Ban Kiểm tra Khu ủy do đồng chí Trần Kiên, Ủy viên Thường vụ Khu ủy làm Trưởng ban; nơi làm việc tại xã Trà Tân, huyện Bắc Trà My, tỉnh Quảng Nam. Sau khi đất nước thống nhất, Ban Kiểm tra T.Ư Cục miền nam và Ban Kiểm tra Khu ủy Khu V hợp nhất vào UBKT T.Ư, hoàn thành xuất sắc sứ mệnh lịch sử trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước. Từ sau Đại hội Đảng lần thứ V (3-1982), UBKT được thành lập thành hệ thống thống nhất từ T.Ư đến cơ sở.
Suốt 77 năm qua, Ngành Kiểm tra đã không ngừng phấn đấu, trưởng thành, luôn bám sát nhiệm vụ chính trị và công tác xây dựng Đảng trong từng thời kỳ cách mạng, vượt qua mọi khó khăn, thử thách, lập nhiều thành tích, góp phần xây dựng Đảng trong sạch, vững mạnh; nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu, giữ vững kỷ cương, kỷ luật, đoàn kết, thống nhất trong Đảng; cùng toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta chiến đấu giành thắng lợi trong các cuộc kháng chiến, hoàn thành sự nghiệp giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước, tiến hành công cuộc đổi mới, xây dựng và bảo vệ đất nước.
