Гадаад мэдээ (2025)

30/09/2025

Shout out to my newest followers! Excited to have you onboard! Сүрэн Лу, Бумдарь Бадарч, Dorjsuren Dashpuntsag, Jagaa Jagaa, Odkhuu Odkhuu

23/04/2025

Ц. Буянцогтоо

ШИНЭ МЭДЭЭ: ТРАМПААС ОРОС-УКРАИНЫ ЭНХИЙН ХЭЛЭЛЦЭЭРТ ЗОРИУЛЖ "ЭЦСИЙН ХУВИЛБАР"-АА САНАЛ БОЛГОСОН НЬ ШУУГИАН ТАРЬЖ БАЙНА......
Трамп Орос - Украйны дайнтай холбоотой “эцсийн санал”-аа дэвшүүлжээ — 🇺🇸🇺🇦⚡🇷🇺
АНУ-ын Ерөнхийлөгч Дональд Трамп Орос-Украйны дайныг зогсоох зорилготой “эцсийн санал” бүхий энхийн төлөвлөгөө танилцуулсан тухай Axios агентлаг онцгой эх сурвалжаас мэдээлэв.
Трампын санал болгосон төлөвлөгөөний хүрээнд:
Орос улс дараах зүйлсийг хүлээн авна:
— Крымийн хойгийг Оросын газар нутаг хэмээн АНУ-аас албан ёсоор хүлээн зөвшөөрөх
— Донецк, Луганск, Херсон, Запорожьегийн зарим хэсэгт Оросын хяналтыг дефакто хүлээн зөвшөөрөх
— Украин хэзээ ч НАТО-д элсэхгүй гэсэн заалт бүхий амлалт
— 2014 оноос хойш АНУ-аас ногдуулсан бүх хоригийг бүрэн цуцлах
— Эрчим хүч ба аж үйлдвэрийн салбарт АНУ-Оросын шинэ хамтын ажиллагаа эхлүүлэх
Украин улс дараах зүйлсийг хүлээн авна:
— АНУ ба бусад орнуудаас бүрдсэн эвслээс аюулгүй байдлын баталгаа авах
— Харьков мужийн зарим хэсгээс Оросын цэргүүдийг татан гаргах
— Днепр мөрөн дээрх чөлөөтэй усан замын эрх
— Их хэмжээний сэргээн босголтын тусламж ба дайны хохирлын нөхөн төлбөр
— Запорожье дахь цөмийн цахилгаан станцыг хууль ёсоор эзэмших эрх, АНУ-ын менежмент дор, Украин-Оросын хамтарсан эрчим хүчний хандалтыг хангах
Энэхүү төлөвлөгөө ширүүн эсэргүүцэлтэй тулгарч байна. Украины удирдлагууд үүнийг Оросын талд хэт ашигтай гэж үзэж байгаа бол АНУ-ын Төрийн нарийн бичгийн дарга Марко Рубио, тусгай төлөөлөгч Стив Виткофф нар Лондонд болж байсан энхийн хэлэлцээг орхин Москва руу тусдаа хэлэлцээ хийхээр зорьсон нь Барууны эв нэгдэлд эргэлзээ төрүүлэхүйц үйл явдал болж байна.
Эх сурвалж: Axios | The Times | HuffPost ES

15/04/2025

Ц. Буянцогтоо

УКРИЙН АСУУДЛЫН ЭРГЭН ТОЙРОНД (2025 оны 4 дүгээр сар):

⸻

▪️Путин–Трамп уулзалтын тухай:
Кремлийн төлөөлөгч Дмитрий Песковын мэдээлснээр, Владимир Путин АНУ-ын бизнесмэн Стив Уиткоффтой уулзахдаа Дональд Трамптай уулзах асуудлыг нарийвчлан ярилцаагүй байна. Гэсэн хэдий ч энэ асуудлаар ажил үргэлжилж байна.

▪️Трампын мэдэгдэл:
Трамп мэдэгдэлдээ:

“Энэ бол Байдены дайн. Миний дайн биш. Би ирээд удаагүй бна. Энэ дайн Байдены үед эхэлсэн”гэж хэлээд, уг дайн АНУ-д олон тэрбум долларын зардал учруулсан хэмээн шүүмжилжээ.

Түүний гол зорилго бол “дайныг бүрэн зогсоох” гэдгийг дахин онцлов.

▪️Зеленскийн байр суурь:
Зеленский CBS News сувагт өгсөн ярилцлагадаа:

• Оросын талтай хэлэлцээ хийх боломжгүй гэж үзэж байгаагаа мэдэгдэв.

• АНУ “төвийг сахих гэж оролдож байгаа нь буруу” гэв.

• АНУ-д “Оросын суртал ухуулга давамгайлж байна” хэмээн шүүмжлэв.

• Сенатор Жей Ди Вэнсийг Оросыг өмгөөлсөн үг хэллэг хэрэглэж байна гэж буруутгав: “Хоёр талын хүмүүс амь үрэгдэж байна”, “Дайныг хэн эхлүүлсэн нь тодорхой биш” гэх үгс олон уулзалтад сонсогддог гэжээ.

Түүнчлэн, Зеленский Трампыг Украинд ирэхийг уриалж үзэв:

“Бид таны байр суурийг хүндэлж байна. Гэвч ямар нэг шийдвэр гаргахаасаа өмнө Украины ард түмнийг, энгийн иргэд, цэргүүд, эмнэлэг, сүм хийд, амь үрэгдсэн хүүхдүүдийг өөрийн нүдээр харж үзээч.”

Зеленский бас дараах зүйлийг хүлээн зөвшөөрөв:
• Украины зэвсэгт хүчин эзлэгдсэн нутаг дэвсгэрийг эргүүлэн авч чадахгүй.
• Гэсэн ч эдгээр нутгийг Оросын газар нутаг гэж хүлээн зөвшөөрөхгүй. “Ирээдүйд эргүүлэн авна гэж найдаж байна” гэжээ.

▪️Трампын хариу:
Зеленскийн ярилцлага CBS-ийн 60 минут нэвтрүүлгээр цацагдсан. Энэ бол Трампын өмнө нь шүүхдэлцэж байсан нэвтрүүлэг бөгөөд тэрээр тухайн дугаарыг нэр дурдахгүйгээр шүүмжилж, нэвтрүүлгийн лицензийг цуцлахыг уриалжээ.

▪️Австрийн цэргийн шинжээчийн дүгнэлт:
Маркус Райснер (Австрийн дээд цэргийн академийн шинжээч) швейцарийн Neue Zürcher Zeitung сонинд ярилцлага өгч,

• “Оросууд одоогоор 1945 оны 4 дүгээр сар шиг ялалтын ойртож буй мэдрэмжтэй байна” гэв.

• “Энэ бол газар нутгийн төлөө дайн биш, харин сөргөлдөгч талын нөөцийг шавхах дайн юм. Хэний нөөц дуусна, тэр ялагдана.”

• “Цаг хугацаа Оросын талд ажиллаж байна” гэжээ.

Тэрээр мөн Орос Европ руу томоохон довтолгоо хийхгүй гэдэгт итгэж байгаагаа илэрхийлжээ.

▪️Украины эсрэг санал Вашингтонд:
Украины шадар сайд, Хууль зүйн сайд Ольга Стефанишина мэдээлэхдээ:

• АНУ-д байгалийн баялгийн гэрээний тухай хариу санал хүргүүлсэн гэжээ.

• Хэлэлцээ “эцсийн шатандаа ороогүй” бөгөөд хатуу нөхцөлүүд нэмэгдсэн байгааг Украины тал олж харсан.

• АНУ-ын талаас албан ёсны хариу одоогоор ирээгүй, гэхдээ уулзалтын уур амьсгал таагүй байсан гэв.

▪️Германы ирээдүйн канцлер Мерцийн мэдэгдэл:
Фридрих Мерц Украинд Ta**us загварын 500 км-ийн тусгалтай пуужин нийлүүлэхийг дэмжиж буйгаа илэрхийлэв.

“АНУ, Франц, Их Британи нийлүүлж байгаа, бид ч бас нийлүүлэх ёстой” гэжээ.

▪️ЕХ-ны дэмжлэг:
Европын холбоо 2025 онд Украинд 23 тэрбум еврогийн тусламж үзүүлэх амлалтаа өгсөн бөгөөд одоогоор Киевт амласан сум зэвсгийн хоёрны гуравийг нь цуглуулжээ. Энэ тухай ЕХ-ны Гадаад хэргийн сайд нарын уулзалтаар Кая Каллас мэдэгдэв.

▪️Хоккейн тухай:
ОХУ-ын Спортын сайд, Олимпын хорооны дарга Михаил Дегтяревын мэдээлснээр, КХЛ ба НХЛ-ийн тоглолт Санкт-Петербург, Вашингтонд зохион байгуулагдах магадлал өндөр байна.

⸻

Эх сурвалж: Олег Царёв.

13/04/2025

Zorigtbaatar Nergui Borjigon

Өчигдөр америк, украйны хооронд өнөөх ашигт малтмалын гэрээний уулзалт болсон ч хоорондоо муудалцан өндөрлөсөн байна. Америкийн талаас урд өмнөх гэрээнүүдээс нь украйн татгалзсан учраас шаардлагаа улам хатуу болгож украйны ашигт малтмалаас гадна украйны нутгаар дамжин европ руу хий нийлүүлдэг Оросын Газпромын хийн хоолойг нэмж хяналтандаа авах шаардлага тавьсан байна.
Украйны талаас үүнийг нь хүлээн зөвшөөрөхгүй гээд уулзалт нь хэрүүл маргаанаар өндөрлөжээ!
Гэснээс Оросын Газпромын хийн хоолой украйны нутгаар явж европ руу хий нийлүүлдэг ч тэрхүү хийн хоолойг Орос өмчлөлд явдаггүй, украйны төр засгийн мэдлийн өмч болон үлддэг, украйн ч тэрхүү хийн хоолойгоор дамжин өнгөрөх хийн тээврээс нь ашиг хүртээд л суухаас гадна, цаашлаад хийн хоолойг нь хааж боох шантаажлах эрхээ ч бас эдлэх байдлаар Орост дарамт үзүүлж болдог гэдгийг харж болох биз. ( гэтэл Монголын нутгаар дамжин өнгөрөх хийн хоолойг тавиулахгүй байх сонирхолтой гадны тэжээврүүдээс Оросын хийн хоолой Монголоор тавигдвал тэр нутаг нь Оросын нутаг өмч болдог гэж худал мэдээ сэвэх нь их харагдах болж. Ядаж украйны хийн хоолой хэний өмч, хэн хааж нээх гэрээ сунгах эсэхээ шийдээд явааг олж харах хэрэгтэй л дээ. )

Америкийн хувьд украйны нутгаар яваа хийн хоолойг эзэмших, хяналтыг өөртөө авбал Оросын эдийн засгийн тодорхой хувийг америк шууд хянах, асар их ашиг олох боломж, цаашлаад геополитикийн хувьд давуу байдал олж авна, харин украйны хувьд Оросоос европ руу нийлүүлдэг хий газаас ашиг хүртэх боломжгүй болно, америкт эдийн засгаа бүрэн атгуулж зүгээр л нэг боолын байдалтай хараат улс болно гэх мэт сөрөг тал маш их. Америкийн хувьд Оросоос европ руу чиглэсэн хийн хоолойнуудыг хянахаар эрчимтэй ажиллаж явааг украйны нутгаар яваа Оросоос европ руу хий нийлүүлэх хийн хоолой, бас герман, европ руу чиглэсэн өнөөх хойд урсгал 1,2 хоолойг сэргээн засаж хянах эзэмших яриа хэлэлцээрүүдээс нь харж болно. Оросын эдийн засгийн чухал хэсэг бол яах аргагүй байгалийн хий,газ. Үүнийг нь америк хянахаар оролдож байна! Гэхдээ Оросын хувьд хий, газаа зараад ашиг олж л байвал украйн эзэмшиж байна уу, европ уу гэдэг нь нээх асуудал биш, гол нь тогтвортой байх!

08/04/2025

Zorigtbaatar Nergui Borjigon

Хятад улс газрын ховор элементийн экспортоо бүрэн зогсоосон байна!

Хятад улс RF болон хадгалах хэрэглээний гол материалууд болох скандиум ба диспрозиум агуулсан материалын экспортоо бүрэн зогсоосон байна. Дэлхийн томоохон брэндүүдийн чухал чипний үйлдвэрлэл хэцүүдэх нь ээ, хомсдол нүүрлэх нь дээ гэж, тодруулбал Broadcom, GF, Qualcomm, TSMC, Samsung, Seagate, Western Digital гэх мэт чипний гол тоглогчид хэцүүдэх нь ээ гэж!

Apple брэндийн утас л гэхэд TSMC чип дээр суурилдаг, за тэгээд компьютер гар утасны санах ойн чип samsung, seagate, qualcomm гээд л эхлэнэ!
Дэлхий дахинд бараа бүтээгдэхүүний үнэ өсөх, цаашлаад Хятадын бүс нутагт үйлдвэрлэлээ шилжүүлэх, зөөх шаардлага л тулгарч байгаа харагдах юм даа!
Газрын ховор элемент олборлохдоо бус харин хэрхэн цэвэршүүлэх, боловсруулахдаа байдгаас гадна ихэнх улс оронд газрын ховор элементийн нөөц бараг байдаггүй! Байлаа ч олборлоход байгаль орчин ихээр сүйддэг, цаашлаад боловсруулах технологи зардал өндөр гэх мэтээр асуудал ихтэй салбар!
Трампын тарифны хариу дайралтыг Ши -ч аймар хийчихлээ дээ хэхэ! Трамп тариф тогтоовол америк руу үйлдвэрлэлээ шилжүүлнэ гэж тооцсон бол Ши-н хувьд гол нийлүүлэлт, тээвэр ложистик, түүхий эд, ажиллах хүчинг нь атгаж байгаа тул хариу арга хэмжээ нь өнөөх америкийн брэндүүд толгой цохидог брэндүүдийн чип түүхий эдээр нь хариу арга хэмжээ авах байдлаар хариу цохилт хийж байх юм!
Ядаж байхад 2022 онд барууны хэдэн фашизмыг дэмжигч орнууд Орост хориг тавьсны хариуд Оросын зүгээс неон, аргон, гелий зэрэг ховор хийн экспортыг “найрсаг бус” орнуудад худалдахаа зогсоох шийдвэр гаргасан байдаг. Эдгээр хий нь хагас дамжуулагч үйлдвэрлэлд чухал үүрэгтэй бөгөөд энэхүү хязгаарлалт нь дэлхийн чипний үйлдвэрлэлд сөрөг нөлөө үзүүлсэн байх жишээний! Украйны нутагт ажиллаж байсан үйлдвэр нь устгагдсан, ажиллахаа зогсоосон.
За даа тэгээд цааш юу болохыг харцгааж дээ! Бид ядаж байхад үйлдвэрлэгч биш тул бүх өртөг ашиг нь шингэсэн бүтээгдэхүүний хэрэглэгч улс тул бидэнд улам л хүнд тусах биз!

04/04/2025

Zorigtbaatar Nergui Borjigon

Трамп Европын холбоонд үзэл бодлоо илэрхийлэх эрх чөлөө устаж байгаа талаар, худал гүтгэлэг, дарангуйлал, хүчирхийлэл газар авч байгаа талаар ахиад л жиргэж! Францын улс төрч цаашлаад макрон гомотой хоёр ч удаа өрсөлдөөд шударга бусаар ялагдсан байдаг юм. Макрон эхний өрсөлдөөндөө трансжендер багшдаа дурласан худал үлгэр зохиож тэрнийг нь европын холбооноос идэвхтэй цацаж уянгалж тархи угаалт явуулсны хүчинд макрон гэгч гомог францын иргэд дэмжиж сонгосон, сонгосон шалтгаан нь ердөө л түүний хайрын худал түүх ( яг л украйн хар тамхичин алиа салбадайг гаргахын тулд ард түмний зарц гээд кино хийж цацсан шиг гэх үү дээ) , тэр түүхийг нь сонссон эмэгтэйчүүд бараг бүгд шахуу уярч хайлаад саналаа макронд өгсөн статистик байдаг юм! Дараагийн сонгууль нь мэдээж Марин Ле Пен нь дайны эсрэг үзэлтэй тул украйны дайны санхүүжилтыг зогсоох, дэмжихгүй байх мөрийн хөтөлбөртэй байсан бол макрон гомо нь украйны эцсийн иргэн үхтэл дайныг дэмжин ажиллана гэсэн тул цаад эзэд нь макроныг ногоон гэрлээр гаргасан! Гэвч дараагийн сонгуулиар макрон гомод ямарч боломж байхгүй, Марин Ле Пен ялах магадлал 100% байсан тул түүнийг худал хэрэгт гүтгээд шоронд хийж, цаашлаад сонгуулийн эрхийг нь 5 жилээр хассан байх жишээний!
Трампын зүгээс францад шулмын ан ( дундад зууны үед франц европт өөрийнх нь хүсэл захирагдаагүй эмэгтэйг шулам гэж нэрлээд л хэлмэгдүүлж шатааж алдаг байсан, тэрнийг нь хэлж байгаа юм) хийхээ зогсоо, Марин Ле Пенийг сулла гэж уриалсан байх жишээний!

25/03/2025

Zorigtbaatar Nergui Borjigon

Америкт өөрчлөлт их л болж байна! Ялзарсан боловсролын яамаа татан буулгаж шинээр нээлээ, аутизм өвчлөл хэт ихсэж байгаа нь вакцинжуулалтаас үүдэлтэй тул вакцинжуулалтын хуваариа өөрчлөх, вакциныг багасгах, цаашлаад нярайн хоол хүнс сүүн тэжээлийн хүнд металл химийн орцыг багасгах үүрэг өгчихлөө, иргэдийнхээ орлого амжиргааг дэмжих үүднээс орлогын татварыг цуцлачихлаа, гадаад улс орнуудын импортын татвараа нэмж, цаашлаад америкт үйл ажиллагаагаа шилжүүлвэл татвараас чөлөөлөх хөнгөлөх мэтээр дотоодын үйлдвэрлэгчдээ дэмжлээ гэх мэт!
Манай улсад яг юу болоод байна? татварууд нэмэгдлээ, хоол хүнс эрчим хүчний үнэ өслөө, иргэдийн амжиргаа улам дордлоо! Яг л одоогийн европын сүйрэл хэрхэн явагдаж байгаа билээ, тэрнийг нь манайд хэрэгжүүлээд байх!
Ер нь боддоо! Эрчим хүчний үнэ нэмбэл дотоодын үйлдвэрлэл буурна, иргэдийн амжиргаа доошилно! Энийг чинь одоо европт хийж Орост хориг тавьж өөрсдийн эрчим хүчээ асар өндөр өртөгтэй болгож дотоодын үйлдвэрлэлээ устгаж байгаа! Гэтэл энийг нь яг Монголд хэрэгжүүлж эрчим хүчний үнийг өсгөж, дагаад бараа бүтээгдэхүүн нь өсөөд иргэдийн амжиргаа доошилж байх, монголд шинээр бизнес үйлдвэрлэл явуулах гэсэн хүмүүс буцаж байх жишээний!
Бид аль л болж бүтэхгүй, буруу бүхнийг дагах юм!
Манай улсад монгол хүмүүсийн төлөө гэх төр засаг байна уу? гээд бодоод үзээрэй 🙂

19/03/2025

Nergui Borjigon

Оросын тусгай ажиллагаа дуусах тал руугаа орж байх шиг байна. Трамп, Путин утсаар ярилцаж 30 хоногийн хугацаанд украйны дэд бүтцийг устгахаа зогсоохоор тохиролцов. Цаашлаад Ойрхи Дорнодын дайныг мөн хамтран шийдэх, америкаас пуужиндах ажиллагаагаа зогсоохоор боллоо. За тэгээд НАТО-н удирдлагаас америк татгалзаж цаашлаад НАТО-с гарах талаар хэлэлцээд эхлэж. Хэрэв НАТО-с америк гарвал НАТО-н эвсэл задарна, түүнийг санхүүжүүлэх чадвар европт байхгүй.

13/03/2025

nergui borjigon

Америк, украйны уулзалтын үр дүн ерөнхий дөө
~ Украйны фашистуудад зэвсгийн нийлүүлэлтээ хэвийн болгов.
~ Зэвсгийн нийлүүлэлтийн аюулгүй байдлаа бодож Оросоос пуужин, дроны довтолгоог 30 хоног зогсоохыг тулгах дээр санал нийлцгээв.
~ Украйны фашист дэглэм тусгаар тогтносон Крым, Донбасс, Луганскээс эхлээд газар нутгийг хэзээ ч Оросынх гэж хүлээн зөвшөөрөхгүй гэдгээ мэдэгдэв.
За тэгээд энэ мэт зүйлсээ Орост тулган хүлээн зөвшөөрүүлэх юм гэнэ!

07/03/2025

Mises Mongolia

Доналд Трампын эхний бүрэн эрхийн хугацаа шулуухнаар хэлэхэд сэтгэлд хүрэхээргүй дууссан. Drain the swamp уриатайгаар АНУ-ын ялзарсан, данхар төрийн бүтэцтэй үзэлцэнэ гэж гарч ирсэн ч чадаагүй. Гаргасан амжилт нь гэвэл ААН-ийн орлогын татварыг 35%-иас 21% болгож бууруулсан, шинэ дайн эхлүүлээгүй, Парисын уур амьсгалын хэлэлцээрээс АНУ-ыг гаргасан гээд л өндөрлөнө. Багаа Майк Пенс, Майк Помпео, Жон Болтон мэтийн неоконуудаар бүрдүүлж, нөгөө хэддээ араасаа хутга шаалгуулав.

Харин хоёр дахь бүрэн эрхийн хугацаандаа Доналд Трамп тун өөр, маш хурдтай ажиллаж байна. Хилийн хамгаалалтаа чангатгана, хууль бус цагаачдыг нутаг буцаана, газрын тос олборлоно, DEI буюу цөөнхөд зориулсан эерэг ялгаварлалыг зогсооно, төрийн албан хаагчдыг цомхотгоно, төрийн зардлыг танана, ААН-ийн орлогын татварыг 15% болгож бууруулна, илүү цагийн, типний болон нийгмийн даатгалын татварыг цуцална, Холбооны Боловсролын яамыг татан буулгана, тодорхой улсуудад гаалийн татвар тавина, шинэ дайн эхлүүлэхгүй, Орос-Украины дайныг зогсооно, Росс Ульбрихтыг өршөөлд хамруулна гэх зэрэг амлалтуудаа Трамп биелүүлэх гэж чармайж байна. Заримыг нь хэдийн биелүүлчихсэн. Томоохон амлалтуудаас нь гаалийн татвар л либертари үзэлтэй харш. Данхар төрийг нураах Доналд Трампын тэмцлийг зогсоохоор Трампын зам дээр тэгнээд хэвтчихсэн ад зэтгэрүүд болвоос Ардчилсан Нам тэр аяараа, БНН-ын неоконууд, төрийн хүнд сурталтнууд, зүүний үзэлтэй шүүгч нар.

Доналд Трамп 2024 оны сонгуульд социалист Камала Харрисыг popular vote, electoral college хоёулангаар нь ялсныг түүх гэрчилнэ. Ардчиллаар гарч ирж, сонгогчдодоо өгсөн амлалтаа биелүүлж байгаа түүнийг Монголын ардчилал ярьсан хэдэн маанаг юмнууд фашистаар нь дуудах аж. Фашизм гэдэг чинь эдийн засгийн хувьд төрийн оролцоог нэмэгдүүлэх, төрийг данхайлгах үзэл. Улс төрийн хувьд нэг намын тогтолцоо. Фашистуудын үзэл санааны жинхэнэ ахан дүүс бол АНУ-ын Ардчилсан Нам. Ардчилсан Нам Америкийн эдийн засгийг социализмжуулах зорилготой. Төр засгийг нь өөрсөдтэй нь ямагт хамсдаг БНН-ын неоконуудтай барина. Яг нэг намын 2 жигүүр шиг. Монголоор бол МАНАН.

Монголын зүүлэг Слава Украинечууд Трампыг фашист хэмээн гутааж байгаа нь үнэндээ өөрсдийнх нь ч санаа биш. Америкийн төрийг данхар хэвээр нь байлгах, дайнч гадаад бодлогыг нь үл өөрчлөх, статус квог хадгалах сонирхолтой Америкийн зүүнтнүүд Трампыг фашист гэж доромжилдог. Монголын өөрийн гэсэн тархигүй ардчилал, хүний эрхчид Өрнөдийн зүүний мейнстрим чиг хандлага ямар байна тэрийг л дуурайна. Эцэст нь дахин хэлэхэд, Трамп сонгуулийн амлалтаа л биелүүлэх гэж зүтгэж байна. Өөрт нь санал өгсөн 77 сая хүний итгэлийг хөсөрдүүлэхийг хүсэхгүй байна. Энэ чинь ардчилал биш юм уу? Make America Great Again.

06/03/2025

Өлзийсайхан Өлзий

АНУ-ын улс төр судлаач, Чикагогийн Их сургуулийн профессор, олон улсын харилцааны мэргэжилтэн Жон Миршаймер оросыг эдийн засаг сул гэж хэт басаж өрнөдийн орнууд ялалт байгуулна гэдэгтээ итгэлтэй байсан тул энхийн яриа хэлэлцээр хийхээс зайлсхийсэн бөгөөд тэдний энэ стратеги нь бүтэлгүйтэж, Украйн газар нутгийнхаа нэлээд хэсгийг алдаж, бие даасан улс орон байхаа больсон хэмээжээ.
Украйны зэвсэгт мөргөлдөөний гол шалтгаан нь АНУ болон түүний Европын холбоотнууд нь Украйныг ОХУ-ын хил дээрх өрнөдийн орнуудын түшиц газар болгох гэсэн бодлогод орших юм. НАТО эвслийн тэлэлт нь ОХУ оршин тогтноход заналхийлж байгаа бөгөөд Владимир Путин үүнийг хүлээн зөвшөөрөхгүй гэдгээ анхааруулж байсан. Гэвч АНУ болон түүний Европын холбоотнууд нь Украйныг НАТО эвсэлд элсүүлэн авахаар шийдсэн юм. Путин Украйныг нэгтгэн авах гэж байна гэсэн үзэл санаа бол ямар ч үндэслэлгүй юм. Путин оросууд болон украйнчуудыг нэг үндэстний хоёр хэсэг гэж үзэж байгаа боловч, уг шалтгаанаар зэвсэгт мөргөлдөөнийг эхлүүлээгүй ажээ. Тэрбээр 2021 оны 7-р сарын 12-ний өдрийн нийтлэлдээ оросууд болон украйнчууд нэг үндэстний хоёр хэсэг гэсэн санаагаа илэрхийлсэн бөгөөд Украйны тусгаар тогтнолыг хүндэтгэж байгаагаа онцгойлон тэмдэглэж байсан юм. Путин Украйнтай болон өрнөдийн орнуудтай мөргөлдөөнд орохоос зайлсхийхийг оролдож байсан. Харин өрнөдийн орнууд зэвсэгт мөргөлдөөнд ялалт байгуулна гэдэгтээ итгэлтэй байсан тул яриа хэлэлцээр хийх сонирхолгүй байсан юм. Өрнөдийн орнууд 2014 оноос хойш Украйныг зогсолтгүй зэвсэглэж ирсэн. Өрнөдийн орнууд эдийн засгийн хориг арга хэмжээгээр ОХУ-ыг сөхрүүлнэ гэж бодож байлаа. ОХУ-ын цэргийн довтолгоог нь зогсоож, урьд өмнө байгаагүй эдийн засгийн хориг арга хэмжээний хүчээр ялагдлаа хүлээхээс өөр аргагүй байдалд оруулахаар тооцоолж байжээ. ОХУ Украйны талыг НАТО эвсэлд элсэх асуудлаар нь яриа хэлэлцээрийн ширээнд суулгах зорилгоор байлдааны ажиллагаа эхлүүлсэн юм. Байлдааны ажиллагаа эхлүүлэхийн өмнөх хэдэн сарын туршид украйнчууд ч, БАЙДЕНЫ америкчууд ч уг сэдвээр яриа хэлэлцээр эхлүүлэхийг татгалзаж байсан тул, оросууд байлдааны ажиллагаа эхлүүлж, БАЙДЕНЫ америкчуудад асуудалд ноцтой хандаж байгаагаа илэрхийлсэн юм. Байлдааны ажиллагаа эхлүүлсний дараа оросууд украйнчуудтай явуулж байсан энхийн яриа хэлэлцээрийг америкчууд болон британчууд таслан зогсоосон. Оросуудад Крымын хойг л хэрэгтэй байсан бөгөөд Минскийн гэрээний дагуу Донбассыг Украйны бүрэлдэхүүн хэсэгт хэвээр нь үлдэхийг баталсан гэрээ байгуулахад бэлэн байжээ.
НАТО эвсэл гишүүнээр элсэн орох санал Гүрж болон Украйнд тавьсны дараахан АНУ-аас Москвад суугаа Элчин сайд асан, одоо Тагнуулын Төв Газрын (CIA) даргаар ажиллаж буй Билл Бернс тэр үеийн Төрийн нарийн бичгийн дарга Кондолиза Райс-д хандан Украйныг НАТО эвсэлд элсүүлэн авах нь зөвхөн Путинд биш, ихэнх оросуудад ОХУ оршин тогтноход заналхийлсэн үйлдэл хэмээн ойлгогдох болно гэдгийг анхааруулсан илтгэл илгээж байжээ. Германы канцлер Ангела Меркель Украйныг НАТО эвсэлд элсүүлэн авах үйлдэл нь Путины хувьд дайн зарласантай адил тусна гэдгийг мэдэж байснаа хожим мэдэгдэж байсан гэжээ. ЭНЭ Л БАЙДЕНЫ АНУ-Н ГАДААД БОДЛОГЫН АЛДАА БАЙЖ ХАРИН ТРАМПЫН АНУ ҮҮНИЙГ БАГА Ч БОЛОВ ЗАСАХ АЛХАМ ХИЙЖ БАЙНА. Гэхдээ АНУ-ын ерөнхийлөгч Д.Трамп Оросын талд ороод буй хэрэг биш юм. Харин Хятад хэмээх гол өрсөлдөгчийнхөө хүчний өсөлтийг саармагжуулах, цаашид "хүчний давуу тал"-аа хадгалж байхын тулд Оросыг Хятадын өврөөс салгах гэсэн л оролдлого гэж судлаачид тайлбарлаж байна. Дээр нь "Орос-Украйны дайн" Европчуудын аюулгүй байдалд илүү заналхийлж буй учир ЕХ-ныхон илүү мөнгө, санхүүгийн тусламжийг Украйнд үзүүлэх ёстой гэж Д.Трамп үзэж байгаа. Хятадын Ази Номхон Далайн чиглэлд явуулж буй бодлого нь ирээдүйд АНУ-ын гол сорилт байх болно гэж үзэж байна. Орос-Украйны асуудал бол геополитикийн хувьд АНУ-ын "Гранд Стратеги"-ийн 3 дахь асуудал.
(1 дэх нь Ази-Номхон Далай, 2 дахь нь Ойрх Дорнод, 3 дахь нь Европ)
Иймээс ч АНУ 3 фронтод зэрэг сөргөлдөөнд орохгүйн тулд Украйныг "гаргуунд нь гаргаж" ЕХ-нд даатгаж байгаа нь тэр.
1970-аад онд Х.Киссенжер ЗХУ-ыг тогтоон барихын тулд БНХАУ-тай тохирч 1972 оны 2 сарын 27-нд "Тайваныг Хятадын газар нутгийн нэг хэсэг" хэмээн хүлээн зөвшөөрсөнтэй агаар нэг гэж зүйрлэж болно . Нөгөө талаас Оросын хувьд Хятадын "хавсрага улс" болох, геополитикийн хувьд Төв Ази, Монгол, Алс Дорнод дахь хяналтаа Хятадад алдах зэрэг эрсдэл бий. Ийм нөхцөлд энэ АНУ ОХУ хэмээх 2 гүрэн аль аль нь цаг хугацааны ч хувьд, орон зайн хувьд ч тохиролцох хүсэлтэй байгаа нь дайн дуусах эхлэл гэж судлаач нар ярьж байна . АМЬД АХУЙДАА АЛДАРТ КИССЕНЖИР ХҮРТЭЛ АНУ УКРАИНЫГ ХАЯХ ЁСТОЙ ГЭЖ ХЭЛЖ БАЙСАН НЬ ИЙМ УЧИРТАЙ ЮМАА .....

06/03/2025

Халтарын Батсуурь Batsuuri Haltar

Зеленскийн шог гараа Украйныг дуусгаж байна!
Саяхан Вашингтонд болсон Зеленскийн оролцоотой хэвлэлийн хурлын сенсац нь жүжиг байсан, хошийн шогийн жүжигчин Зеленский өөрийгөө аврах найруулгатай жүжиг тавьсан хэмээн барууны экспертүүд үзэж буй аж. Тэр нь ч үнэн бололтой. Трампын шаардлагыг эсэргүүцсэн дүр үзүүлээд байсан Зеленский ердөө маргааш нь бүрэн бууж өгч "... Tрамп таны хүчтэй удирдлага дээр энхийн гэрээ байгуулья, ашигт малтмалын гэрээг ч байгуулья" хэмээн захидал илгээж уучлал гуйсан байна.
Вашингтоны хэвлэлийн хуралд Трамп, Винц нартай үг сөргөлдсөн дүр үзүүлсэн нь Украйны төлөө биш ердөө өөрийнхөө арьсыг хамгаалах Украйныг дайнд ялагдуулсан, газар нутгийг нь алдсан ерөнхийлөгч гэж харагдахгүй гэсэн бэртэгчин бодол шалтгаанаас үүдэлтэй байсан, эсвэл Украйны боломжийг бүрмөсөн үгүй хийх санаатай байсан уу? Юутай ч тэрвээр өмнө нь ... газар нутгаа алдсан ерөнхийлөгч гэж харагдмааргүй байна... хэмээн хэлж байсан. Өөрөө яаж харагдах нь хамаагүй Украйны эрх ашигт юу хэрэгтэй вэ гэдэг л улсын тэргүүний үндсэн үүрэг хариуцлага байх бус уу? Зеленскийд Трамптай, бүхнийг шийдэх чадалтай энэ хүнтэй тохиролцох, Украйн улсын, ард түмний эрх ашгийг хамгаалах боломж, хэрэгсэл 100 хувь байсан. Тэр үүнийг ашигласангүй, ашиглахыг ч хүссэнгүй зориуд баллаж хаялаа. Трампын засгийн газраас түүнд ... та хэлэлцээ тохиролцоонд хүрэхгүй бол Украйн гэж улс ч байхгүй болж болно шүү ... хэмээн буруу сонсохооргүй тодорхойгоор сануулж байсан.
Гэтэл Зеленский яагаад Украйны цор ганц аврагч болох Трампын засгийн газартай тохиролцохыг хүссэнгүй вэ? Яагаад энэ боломжийг зориудаар нураав? Ганц ОХУ Украйнд заналхийлж байгаа биш Польш, Унгар, Румынь, Молдав гээд Украйнтай газар нутгийн маргаантай улсууд ил далдаар ашиг сонирхолоо илэрхийлсээр байгаа, тэд Украйны дайныг боломж гэж харж байгаа нь нууц биш. Үүн дээр Зеленскийн гарал үүсэл нэгтэй Израйлийн, Жүүдүүдийн ашиг сонирхол нэмэгдэнэ. Зеленский Украйныг бодитоор аврах ажиллагаа явуулхын оронд бүтэхгүйг нь мэдсээр байж энд тэнд доншуучлан тэнэж мөнгө зэвсэг гуйж жүжиг тоглосоор ирсэн. Тиймээ, Трампын хэлсэн шиг Зеленскийд одоо хөзөр байхгүй, тэр хөзөрөө зориуд үхүүлсэн. Тэр Украйныг бүрмөсөн ялагдуулж байна. Украйн газар нутгаа, бас баялгаа, бас нэр хүндээ, бас хүн амаа ер нь улс байхад шаардлагатай гол зүйлсээ алдаж байна. Алдахгүй байх боломж, нөхцөл, орчин байсан. Гэвч глобалистууд, далд засаглалынхны тоглоомын күүкэлдэй болсон Зеленский энэ бүхнийг үгүй хийсэн. Трампын нэхээд буй $350 тэрбум, Европын холбооны зээл $100 тэрбум доллар дахин тэр хэмжээгээрээ яригдсан. Хэмжээ нь зөв бололтой. Тэр их хэмжээний мөнгө Украйны дайнд зарцуулагдаагүй нь тодорхой. Тэгвэл тэр их мөнгө хаачсан бэ? Зеленский, түүний тойрон хүрээлэгчдийн Майами, Парис, Лондон зэрэг бусад газруудад худалдан авсан үнэтэй орд харшуудад зарцуулагдсан уу гээд асуудлууд хөвөрсөөр.
Алиалагч ордонд ирхэд тэр хаан болдоггүй харин ордон жүжгийн тайз болдог гэж Европынхны өөрсдийнх нь ярьдаг юутай үнэн.
Х.Батсуурь /Эдийн засагч/

Гадаад мэдээ

30/09/2025

23/04/2025

15/04/2025

13/04/2025

08/04/2025

04/04/2025

25/03/2025

19/03/2025

13/03/2025

07/03/2025

06/03/2025

06/03/2025

Address

Website

Alerts

Shortcuts

Share