14/05/2025
่อจากการฟังpodcastหมอเด็กหลายคน
3 การเล่น ที่ช่วยเสริมพัฒนาการเด็กเล็ก
1. #เล่นผาดโผน เช่น ไต่บันได, สไลเดอร์, ปีนขึ้นปีนลง ฯลฯ
..เหตุผล = ช่วยให้สมองเด็กเรียนรู้ว่าตัวเองทำอะไรได้ ทำอะไรไม่ได้ รู้ขีดจำกัดบางอย่างของตัวเอง รู้วิธีก้าวข้ามขีดจำกัดบางอย่างของตนเอง
..ผลลัพธ์ที่ติดตัวมาใช้ได้ตอนโต = ควบคุมตัวเองได้แม้ไม่มีใครบังคับ เชื่อใจในตนเอง ไม่เอาตัวเองไปเปรียบเทียบกับใคร ในขณะเดียวกันก็ ไม่ชอบข่มใคร มี Mindset ที่เชื่อว่าทุกคนมีดีในแบบของตนเอง
2. #เล่นทำความสะอาด เช่น ล้างจาน ,ล้างพื้น ,งานทำความสะอาดต่างๆ (ที่ใช้คำว่า เล่น เพราะเด็กเล็กยังทำงานพวกนี้เองไม่ได้ ต้องเล่นโดยขอมีส่วนร่วมในขณะผู้ใหญ่ทำงานเหล่านี้)
..เหตุผล = ช่วยให้สมองฝึกข่มใจทำในสิ่งที่ไม่อยากทำ เพราะ สัญชาตญาณของมนุษย์จะรังเกียจสิ่งสกปรก เลอะเทอะ มีคราบหรือกลิ่นเหม็น การที่เด็กช่วยทำภารกิจทำความสะอาดจึงเป็นการฝึกใช้กำลังใจในการทำงานในลุล่วง
..ผลลัพธ์ที่ติดตัวมาใช้ได้ตอนโต = ควบคุมตัวเองได้แม้อยู่ในสถานการณ์ที่ไม่ถูกใจ ไม่สบอารมณ์ มีนิสัยทำอะไรทำจริง
3. #เล่นแล้วเก็บ เช่น เก็บของเล่นเมื่อเล่นเสร็จ , เก็บหนังสือนิทานเมื่ออ่านเสร็จ
..เหตุผล = ช่วยฝึกให้สมองเรียนรู้ที่จะทำงานในสภาวะไร้แรงกระตุ้น เพราะ ตอนที่เด็กเล่นของเล่น สมองของเค้าจะทำงานไปตามแรงกระตุ้น (โดปามีน) ที่เกิดจากความสนุก ความสุขที่ได้สนองสิ่งที่อยากได้ แต่พอเล่นเสร็จแล้ว แรงกระตุ้นเหล่านี้หมดลงไป หากยังคงทำสิ่งที่ควรทำต่อไปได้สักระยะ เช่น ช่วยพ่อแม่เก็บของเล่น ก็เท่ากับเป็นการเปิดพื้นที่ในสมองให้สามารถทำงานในโหมดไร้แรงกระตุ้นได้
..ผลลัพธ์ที่ติดตัวมาใช้ได้ตอนโต = ควบคุมตัวเองได้ทั้งในสภาวะ สุข และ ทุกข์ มีความรับผิดชอบและมีเหตุมีผล
สรุป จริงๆ มีอีกเป็นร้อยพันวิธีที่คุณหมอต่างๆ แนะนำ ส่วน 3 วิธีนี้ คือ เรื่องที่หมอทุกคนพูดตรงกันและเน้นไปที่การฝึกให้ลูก "ควบคุมตนเอง" ได้ เพราะ ผมเชื่อว่าสิ่งหนึ่งที่พ่อแม่ทุกคนต้องการ คือ อยากให้ลูกดูแลตัวเองได้แม้ในวันที่เราไม่มีชีวิตอยู่แล้ว
ปล. ถ้าชอบโพสนี้ ขอเวลาอีกประมาณ 3 ปี เดี๋ยวผมจะสรุปเรื่องต่อไปให้อ่านอีกนะครับ (เพราะ podcast หมอเด็กมีเยอะมาก แล้วแทบทุกคนพูดเหมือนกำลังสอนนักศึกษาแพทย์ สมองแบบผมคงต้องขอเวลาตกผลึกนานหน่อย >< )
