Serendib

31/10/2025

පුනරුද රජය මහ අලි සංහාරයට සැරසෙන ලකුණු !

තමන් නොදන්නා බව නොදැන සිටිම තරම් ව්‍යයසනයක් තවත් නැත.අනුර කුමාර දිසානායක රජය අද මුහුණ පා සිටින්නේ එම අනතුරට ය.අනුරාධපුර,පුත්තලම යන ප්‍රදේශවල සිදු කරන ලද වන අලි එළවීමේ මෙහෙයුම් සියයට සියයක් අසාර්ථකව තිබිය දී පවා නැවත වතාවක් මේසා විශාල අලි එළවන මෙහෙයුමක් සිදු කිරීම අතිශය කනගාටුදායක තත්ත්වයකි.විද්‍යාත්මකව ද මෙකි කරුණ සම්පුර්ණයෙන්ම ප්‍රතික්ෂේප වී තිබේ.එහෙත් කිසිවක් නොදන්නා විශාල කටවල් හා පුංචි මොළ තිබෙන මෙම කණ්ඩායමට මෙය තේරුම් ගැනීමට නෙහැකි බව පැහැදිලි කරුණකි.

මෙහි වඩාත්ම විමතිය දනවන කරුණවන්නේ අපි එළවීමට යෝජිත හම්බන්තොට අලි කළමණාකරණ රක්ෂිතය ද සම්පුර්ණයෙන්ම මානව ක්‍රියාකාරකම්වලට නතුව තිබීම ය.අඩු තරමින් එය පිරිසිදු නොකර මෙලෙස කටයුතු කිරීම තරම් මුග්ධ බවක් තවත් නැත.

නයනක රන්වැල්ල

#වෙනස්පුද්ගලයෙක්වෙනස්කතාවක්

30/10/2025

වත්මන් රජය මේ හදන්නේ
මහ දවල් අලි 300ක් මරා දමන්නයි

අනුර කුමාර හදන පොහොසත් රට හා ලස්සන ජීවිතය යට තියෙන්නේ කුණු වී ඕජස් ගලන අලින්ගේ මළ මිනී පිරුණු අමු සොහොනක් ද?

ඇත්තටම අලින්ගේ මළ මිනි කඳුමත හදන පුරවරයට ද මෙයාලා පුනරුදය කියන්නේ…….

නයනක රන්වැල්ල

#වෙනස්පුද්ගලයෙක්වෙනස්කතාවක්

අනුර කුමාර රජය මේ හදන්නේ
මහ දවල් අලි 300ක් මරා දමන්නයි !

දශක දෙකකටත් එහා කාලය තුළ ඔවුන්ගේ හෙට දවස වෙනුවෙන් වැඩක් කළ බලධාරින් සිටියේ නම් ඒ ඉතාම අල්ප වශයෙනි. බලයට පත් වු බොහෝ දේශපාලකයින්ගේ හා රාජ්‍ය සේවය තුළ වු අති බහුතර නිලධාරින්ගේ පරිසර සාක්ශරතාවය රින අගයක තිබු බව අවිවාදිත සත්‍යයකි.වත්මන් ආණ්ඩුව බලයට ආවේ ද අලි මිනිස් ගැටුම ඇතුළු පරිසර ප්‍රශ්න සියල්ලටම විසඳුම් ලබා දෙන බවට ජනතාව ගොනාට අන්දවමිනි.අද වනවිට ඒ පරිසර සංරක්ෂණ පොරොන්දු අංශක 180කින්ම ආපස්සට කරවා අවසන්ව තිබේ.

මේ සන්දර්භය තුළ අලුත්ම කරුණවන්නේ හම්බන්තොට වනඅලි ඒ අවට රක්ෂිතවලට පලවා හැරීමේ මහ පරිමාණ මෙහෙයුමක් ආරම්භ කිරීමට අනුර කුමාර දිසානායක රජය තිරණය කිරීම ය.මෙම එලවීමේ සුදානමට ඉලක්ක වන අලි දැනට ජීවත්වන්නේ ඔවුන්ගේම ප්‍රජනක ජන්ම භුමිවල බව අප තරයේ මතක තබා ගත යුතුය.

අලි ඇතුන් සිය උපන් භුමිය තුළ පමණක්ම දිවි ගෙවන බවත් ඔවුන් වෙනත් භුමිවලට පලවා හැරීම සම්පුර්ණයෙන්ම අසාර්ථක බවත් ආචාර්ය පෘතුවිරාජ් ප්‍රනාන්දු මහතාගේ පර්යේෂණ මගින් ඉතාම පැහැදිලිව සනාත කර තිබේ.

උපන් භුමියෙන් පන්නා දැමීමේ කෙළවර මේ අහිංසකයන්ගේ මරණය බව ද පෙර අවස්ථාවල අත්දැකීම් මත පැහැදිලිවම ඔප්පු වී ඇත.

මෙයට කදිම උදාහරණය වන්නේ මහින්ද රාජපක්ස සමයේ සිදු කළ හම්බන්තොට “මල් අස්සන” හා ඒ ආශ්‍රීතව දිවි ගෙවු අලි 300ක් පමණ ලුණුගම්වෙහෙර වනෝද්‍යානයට පන්නා දැමීමේ මහ මෙහෙයුමයි.එම මෙහෙයුම සිදු කරන අවස්ථාවේ දීම එය සිදු කිරීමෙන් ප්‍රයෝජනයක් නොමැති බව මේ ලියුම්කරු පෙන්වා දුන්න ද එය තඹ සතයකට ගණන් ගැනීමක් සිදු වුයේ නැත.කෝටි ගණනක් මහජන මුදල් වියදම් කරමින් සිදු කරන ලද ඒ මෙහෙයුමේ අවසන් ප්‍රතිඵලය වුයේ වන අලි 100ක් පමණ තම ජීවිතවලින් වන්දි ගෙවීම ය.එම මුදල ද විනාශ වු පසු සෙසු අලි නැවතත් සිටි ස්ථානවලටම නැවත පැමිණීම සිදු විය.අද මේ රජය යටතේ නිහාල් ගලප්පත්ති මුල් වී එළවීමට උත්සහා දරන්නේ එම අලීන්ම විම දෛවයේ සරදමක් බඳු ය.

අලි මේ ආකාරයට පැන්නවීමේ මෙහෙයුම්වල දී තවත් අනාර්ථයන් විශාල ප්‍රමාණයක් සිදු වේ.පළමු කාරය වන්නේ මෙලෙස අලි පැන්නවීමේ මෙහෙයුම්වල දී පලවා හැරීම්වලට ලක් වන්නේ අලි රංචු පමණක් වීම ය. ගම්වල කරදරකාරී හැසිරීම් පෙන්වන්නේ මෙවැනි අලි රංචු නොවේ.
ගම්වල ගෙවල් බිඳිමින් මිනිමැරීම් සිද්ධ කරනු ලබන්නේ බොහෝවිට තනි අලි ය. එවැනි තනි අලි මෙවැනි මෙහෙයුම් හරහා පන්නා දැමීම ඉතාම අපහසු කාරණයකි. මක්නිසාදයත් මෙවැනි මෙහෙයුම් මගහැර ඉතාම සූක්ෂමව ඒ වගේම ආක්‍රමණශීලීව එම බිම්වලම රැඳී සිටීමට තනි අලි දක්ෂකමක් පෙන්වයි .එහෙයින් මෙහි අවසන් ප්‍රතිඵලය වන්නේ අහිංසක පැටවුන් හා ගැබ්බර ඇතින්නන් ප්‍රමුඛ අලි රංචු පමණක් කෑම නැති ඔවුන්ගේ ප්‍රජනක ජන්මභූමියෙන් පිටස්තර ප්‍රදේශයක ගාල් කිරීම ය.මේ ආකාරයට අලි පන්නාගෙන යාමේදී තබන වෙඩි ප්‍රහාරවලින් අලි සැලකිය යුතු සංඛ්‍යාවක් ජීවිතයෙන් වන්දි ගෙවන අතර තවත් වීශාල සංඛ්‍යාවක් සදාකාලික අබ්බගාත තත්ත්වය පත් වෙයි.එලෙසම කුඩා පැටවුන් විශාල ප්‍රමාණයක් නැති වෙන අතර ගැබ්බර ඇතින්නියන්ගේ ගැබ විනාශ වීම ද සිදු වෙන බව නිරික්ෂණය වී තිබේ.ජාතික ධනය හා අලි ඇතුන් ද විනාශ කරමින් සිදු කරන මෙමගින් බලාපොරොත්තු වන අරමුණ ද අවසානේ ඉෂ්ට නොවන්නේ ගම්වල කලබල කරන විශාල තනි අලී එම ගම්වලම මෙහෙයුම මග හරිමින් රැඳි සිටිම හේතුවෙනි.එලෙසම මෙම අලි බලහත්කාරයෙන් ගාල් කරනු ලබන වනෝද්‍යාන ප්‍රමුඛ වන රක්ෂිත තුළ දැනටත් එහි ධාරිතාවයට සරිලන අලි ඝණත්වයක් වාර්තා වේ.එහෙයින් පිටතින් ගෙනත් දමන අලි හේතුවෙන් එහි සමස්ත අලින්ගේ පැවැත්මට ද හානියක් ඇති කරයි.මෙය සරලව මේ ආකාරයට තේරුම් ගත හැකි ය.එනම් ලංකාවේ වියළි නලාපිය වන රක්ෂීත යනු දැනටමත් පිරුණු වතුර කෝප්පයක් බඳු ය.එයට පිටතින් තව වතුර දැමුව හොත් සිදු වන්නේ වතුර උතුරා අපතේ යාම පමණී.අලි දැමීම ද එවැනිම මුග්ධ ක්‍රියාවලියකි.

ලුණුගම්වෙහෙර සිදුවීම වැනි ස්ථාන ගණනාවකදීම සිදු කළ අලි මෙහෙයුම් අසාර්ථකවීමත් නව විද්‍යාත්මක දැනුමත් හේතුවෙන් මෙවැනි මහ පරිමාණ අලි පැන්නවීම් සිදු නොකිරීමට වනජීවී සංරක්ෂණ දෙපාර්තමේන්තුව තිරණයක් ගෙන පංකාශයට පත් කරන ලද්දේ වසර ගණනාවකට පෙර ය.එහෙත් එම තිරණය බලහත්කාරයෙන් උල්ලංඝණය කරමින් අනුර කුමාර රජය කටයුතු කරන බව පැහැදිලිව පෙනෙන්නට තිබේ.

මෙලෙස මෙහෙයුම් සිදු කිරීමේ දී සිදු වන්නේ අහිංසක අලි රංචු ද රෞද්‍ර වීම පමණී.

දැනටමත් මේ සැම සද්දන්තයෙකුම ගිනියම් මුණිස්සම් අඩු තරමින් කිලෝ දහයක්වත් ශරීරය තුළ දරා ගෙනම ජිවත් වෙති.ඒ ආකාරයට ජීවත් වන අතරතුරම ඔව්හු පරිසර සමතුලිතතාවය ආරක්ෂා කිරීම සඳහා විසල් සේවාවක් නිහඬවම සිදු කරති.ඊට අමතරව අඩු තරමින් මේ සැම අලියෙක්ම සිය ජීවිත කාලය තුළ අපට ඩොලර් මිලියන 10ක්වත් එකතු කර දෙති.එවැනි සම්පතක් මෙලෙස විනාශ කිරීම පුනරුදය නොවන බව අනුර කුමාර දිසානායක ජනාධිපතිවරයාට තේරුම් නොයාම කනගාටුවකි.

නයනක රන්වැල්ල

#වෙනස්පුද්ගලයෙක්වෙනස්කතාවක්

27/10/2025

පරිසර ඇමති ජාත්‍යාන්තර පරිසර සමුළුවේ කතා කරනවා ඇත්තේ ඉතාම කෙටි කාලයකින් අලි මරන්නේ කොහොමද කියලා වෙන්න ඇති…….?

කාසිකොටේ අලියාගේ කැලි හැමතැනම අලියාගේ සිරුර තෙල් කොච්චිය යට.අඩු තරමින් අලියාට පණ තියෙනවද නැද්ද කියලාවත් තාම දන්නේ නැහැ……

නයනක රන්වැල්ල

පරිසර ඇමති ජාත්‍යාන්තර පරිසර සමුළුවේ කතා කරනවා ඇත්තේ ඉතාම කෙටි කාලයකින් අලි මරන්නේ කොහොමද කියලා වෙන්න ඇති…….?

කාසිකොටේ අලියාගේ කැලි හැමතැනම අලියාගේ සිරුර තෙල් කොච්චිය යට.අඩු තරමින් අලියාට පණ තියෙනවද නැද්ද කියලාවත් තාම දන්නේ නැහැ……

අද දවසට විතරක් අලි මරණ පහයි !

නයනක රන්වැල්ල

27/10/2025

අද දවසටම අලි කීයක් නම් මැරුණා ද?

දැන් විනාඩි කිහිපයකට පෙර කාසිකොටේ ආශ්‍රීතවත් අලියෙකු දුම්රියේ ගැටිලා.අලියාගේ කැලි හැම තැනම ලු.සිරුර දුම්රිය යට.

දශක දෙකක් විතර මේවාට විසඳුම් බලධාරින්ට දෙනවා.කලින් හිටපු උන් අඩු තරමින් ක්‍රියාත්මක නොකළාට ඒ යෝජනා මොනවද කියලවත් ඇහුවා.නමුත් දැන් ඉන්න උන් හිතන් ඉන්නේ උන් තමයි සේරම දන්නේ කියලා.

අඩු ගානේ මුන්ට අවබෝධ වෙන්නේ මේ සත්තු සහ පරිසරය නොමැතිව අපිට ජීවත් වෙන්නවත් බැරි බව…….

මුන් ඇමතිවරු නෙමෙයි තිරිසන්නු……

නයනක රන්වැල්ල

#වෙනස්පුද්ගලයෙක්වෙනස්කතාවක්

අද දවසට විතරක් අලි මරණ පහයි !

දැන් විනාඩි කිහිපයකට පෙර කාසිකොටේ ආශ්‍රීතවත් අලියෙකු දුම්රියේ ගැටිලා.අලියාගේ කැලි හැම තැනම ලු.සිරුර දුම්රිය යට.

දශක දෙකක් විතර මේවාට විසඳුම් බලධාරින්ට දෙනවා.කලින් හිටපු උන් අඩු තරමින් ක්‍රියාත්මක නොකළාට ඒ යෝජනා මොනවද කියලවත් ඇහුවා.නමුත් දැන් ඉන්න උන් හිතන් ඉන්නේ උන් තමයි සේරම දන්නේ කියලා.

අඩු ගානේ මුන්ට අවබෝධ වෙන්නේ මේ සත්තු සහ පරිසරය නොමැතිව අපිට ජීවත් වෙන්නවත් බැරි බව…….

මුන් ඇමතිවරු නෙමෙයි තිරිසන්නු……

නයනක රන්වැල්ල

#වෙනස්පුද්ගලයෙක්වෙනස්කතාවක්

25/10/2025

“අලි ඇතුන්” අපි අනාගත පරපුරෙන් ණයට ගත් උරුමයකි

ලංකාවේ ඉපැරණී වැව් ද හුස්ම ගන්නා පණ තිබෙන වස්තුවකි.එවැනි මහ වැවක් ළඟ පරිසරයට අනුගතව ඒ දැහැනට සමවැද ඔබ තනිව එහි නැගෙන ස්වභාවධර්මයේ සංගීතමය නාද රටාවලට කන් දීගෙන සිටියහොත් වැවේ හුස්ම ගන්නා හඬ ඔබට ද ඇසෙනු නොඅනුමාන ය.එහෙත් එම විසල් වැව් අද වනවිට හුස්ම ගන්නේ ඉතාම අසිරුවෙනි.

වැසි සමයට වැව් ඉහත්තාවල දිවි ගෙවන අලි ඇත්තු නියං සමයට ඒ වැව්වලම පිට්ටිනියේ අලුතින් පණ ගැහි ඉපදෙන තණවල රස බලති.පුරාතන වැව සහ අලි ඇත්තු අතර පවත්නා බැඳීම ගහට පොත්ත හා සමාන වුවක් බව පෙනේ.

පණ අදින වැව් ඉහත්තාවල ඒ ආකාරයට පණ කෙන්ද රැක ගන්න විසල් සටනක් කරන අලි ඇත්තු තබන බර අඩිවල හඬ ද එහි සිටින ඔබට ඇසෙනු ඇත.

මේ වස්තුන් දෙකම රැක ගත යුතු ය.ඒ දෙකම අපි අනාගත පරපුරෙන් ණයට ගත් වස්තුන් ය.

නයනක රන්වැල්ල

#වෙනස්පුද්ගලයෙක්වෙනස්කතාවක්

21/10/2025

“ගිය පළවෙනි ගමනේ දී තමයි විසල් වළගම්බා හමු වුණේ.ඇත්තටම එය අමතක නොවන අමතක කළ නොහැකි සුවිශේෂි මතකයක්.අපි වළගම්බාව දකින කොට දීඝ වගේ ඇත්තු කිහිපදෙනෙක්ම පිටියට බැහැලා හිටියා.ඔය අල්ලපනාල්ලේ තමයි වළගම්බා පිටියට සේන්දු වුණේ.අනිත් අලින්ට වඩා අඩි දෙකක් විතර උසින් වැඩි ශරීරයක් එයාට හිමිව තිබුනා.දළ පොඩි වුනත් එයාගේ ශරීරය නම් ඉතාම විශාල එකක්.හරියට නැවක් එනවා වගේ එයා වනරොද මැද්දෙන් මතු වුණේ.” ඇත්තටම ඒක පුදුම මතකයක්.ඒත් ඒ විසල් රුව භෞතිකව නැහැ නේද කියලා හිතෙන කොට නැගෙන දුක වචනවලට පෙරලන්න බැරි එකක්.

නයනක රන්වැල්ල

21/10/2025

දන්නවා නම් කවුරු හරි කියන්න මේක ඇත්තක් ද? කියලා…….

මේක පිළිගන්න අය ඉන්නවා ද?

17/10/2025

අභය බිමෙනුත් සතුන් පන්නන අරුම පුදුම රට

යාල ජාතික වනෝද්‍යානය ඇතුළත දරා ගන්නත් බැරි තරම් විශාල ගිමන්හලක් ගොඩ නැගුවා.ඒ පසුගිය රජය සමයේ.දැන් ඒ විසල් භුමිය වට කරලා විදුලි වැටක් හදන්න පටන් අරන්.ඇත්තටම වන සතුන් වෙනුවෙන් වෙන් කරපු භුමියෙනුත් ඔවුන්ව පන්නන අරුම පුදුම වනජීවී සංරක්ෂණ දෙපාර්තමේන්තුවක් හා අරුම පුදුම පරිසර ඇමති කෙනෙක් ඉන්න අරුම පුදුම පුනරුද රටක් මේක…..

නයනක රන්වැල්ල

#වෙනස්පුද්ගලයෙක්වෙනස්කතාවක්

අභය බිමෙනුත් සතුන් පන්නන අරුම පුදුම රට

යාල ජාතික වනෝද්‍යානය ඇතුළත දරා ගන්නත් බැරි තරම් විශාල ගිමන්හලක් ගොඩ නැගුවා.ඒ පසුගිය රජය සමයේ.දැන් ඒ විසල් ගොඩනැගිල්ල වට කරලා විදුලි වැටක් හදන්න පටන් අරන්.

ඇත්තටම වන සතුන් වෙනුවෙන් වෙන් කරපු භුමියෙනුත් ඔවුන්ව පන්නන අරුම පුදුම වනජීවී සංරක්ෂණ දෙපාර්තමේන්තුවක් හා අරුම පුදුම පරිසර ඇමති කෙනෙක් ඉන්න අරුම පුදුම පුනරුද රටක් මේක…..

නයනක රන්වැල්ල

#වෙනස්පුද්ගලයෙක්වෙනස්කතාවක්

17/10/2025

ඇත්තටම අපිට මග හැරුනේ සෙව්වන්දි විතරක් නෙමෙයි සරත්ලාවත් මග හැරිලා තිබුනේ….

ඇත්තටම ලක්ෂ්මන් කදිරගාමර් මහතාටත් වඩා බුද්ධියක් ජපන් ජබර සරත්ට තියෙනවා වගේ……