Cultural Heritages Documentary Center of Afghanistan-CHDCA

18/12/2025

15/12/2025

13/12/2025

خامَک‌دوزی کوگی هزارگی، یکی از اصیل‌ترین و زیباترین هنرهای دستی مردم هزاره، از ظریف‌ترین جلوه‌های هنر سنتی قرن بیست‌و‌یکم در جهان به شمار می‌رود. ریشه‌های تاریخی این هنر را می‌توان در تمدن‌های کهنی چون مندیگک، آمو دریا، هنر کوشانیان، آثار باستانی بامیان و سایر تمدن‌های باستانی این سرزمین جست‌وجو کرد. این هنر بی‌نظیر، که نسل‌به‌نسل توسط مادران هزاره حفظ و منتقل شده، شایسته آن است که در فهرست میراث فرهنگی یونسکو ثبت نمایند؛ تا برای نسل‌های آینده حفظ گردد و همچنان زنده بماند.

*Hazara Kogi Embroidery (Khamak-dozi)* is one of the most authentic and exquisite traditional handicrafts of the Hazara people—considered among the finest forms of traditional art in the 21st century worldwide. The historical roots of this unique art can be traced back to ancient civilizations such as Mundigak, the Amu Darya region, the Kushan Empire, the archaeological heritage of Bamiyan, and other past cultures of the region. This remarkable craft has been preserved and passed down through generations by Hazara mothers. It truly deserves to be inscribed on the UNESCO Intangible Cultural Heritage list to ensure its preservation and transmission to future generations.

13/12/2025

کابل جان، شما قلبک بزنید.

13/12/2025

روایت از گذشته و تعریف تعلیم و ترتبیت به روایت تصویر!

09/11/2025

امضای تفاهم‌نامه همکاری میان مرکز مستندسازی میراث‌های فرهنگی افغانستان و «افغان حق گروپ»

تفاهم‌نامه همکاری میان مرکز مستندسازی میراث‌های فرهنگی افغانستان و افغان حق گروپ افغانستان با حضور رییس اجرایی مرکز مستندسازی و نماینده رسمی افغان حق گروپ به امضا رسید.

این تفاهم‌نامه با هدف ایجاد چارچوبی برای همکاری‌های دوامدار و بلندمدت، مطابق پالیسی‌های هر دو نهاد، انعقاد یافته و زمینه‌ساز تلاش‌های مشترک در بخش‌های زیر خواهد بود:
• ایجاد فرصت‌های مشترک کاری و توسعه‌ای
• جذب و اخذ پروژه‌های تخصصی
• تطبیق و مدیریت مؤثر پروژه‌ها
• تقویت ظرفیت‌ها و توانمندی‌های نهادی میان دو طرف

این امضا گامی مهم در راستای گسترش همکاری‌ها و هم‌افزایی میان دو نهاد برای حفاظت، ترویج و توسعه میراث‌های فرهنگی افغانستان به‌شمار می‌رود.

28/10/2025

28/10/2025

🌄 بامیان، بامِ دنیا — قلب تپنده فرهنگ و زیبایی افغانستان

بامیان ای نیلوگون‌ترین فصل زمین،
ای نگین سبز و درخشان در تاج کهن‌سال افغانستان!
چگونه می‌توان تو را در واژه‌ها گنجاند،
وقتی هر کوهت تاریخی است زنده،
و هر دره‌ات، نغمه‌ای از صبر و روشنایی.
در دامان تو، آفتاب مهربان‌تر می‌تابد
و باد، بوی ایمان و زندگی را در میان دشت‌های آرامت می‌پراکند.

ای بامیان، ای بام دنیا!
تو نه‌فقط سرزمین، که روح جاوید فرهنگ، هنر و تمدن این سرزمین کهن هستی.
از بودای بزرگ تا دره‌ی افسانه‌ای بند امیر،
هر ذره خاکت روایتگر هزاران سال شکوه و ایمان است.

📍 مرکز مستندسازی میراث‌های فرهنگی افغانستان
با عشق، زیبایی‌ها و یادگارهای سرزمین خورشید را به تصویر می‌کشد.
#بامیان #گردشگری #افغانستان

25/10/2025

‏خضر خان هزاره:
سردار برجسته و رهبر قوم هزاره در عصر امپراتور ظهیرالدین محمد بابر

خضر خان هزاره یکی از چهره‌های برجسته و کمتر شناخته‌شده در تاریخ قوم هزاره در عصر شکل‌گیری امپراتوری بابریان در قرن شانزدهم میلادی است. او که اصالتن از منطقه مالستان، ولایت غزنی هزارستان برخاسته بود، به‌عنوان سردار نظامی و سیاستمداری تأثیرگذار در صحنه سیاسی و نظامی آن دوره شناخته می‌شود. منابع تاریخی، از جمله متون و آثار معتبری مانند "تاریخ هزاره" تألیف پروفسور شاه‌علی‌اکبر شهرستانی، جایگاه او را به‌عنوان یکی از رهبران کلیدی قوم هزاره در عصر بابر تثبیت کرده‌اند.

خضر خان در دورانی زیست که امپراتوری بابریان در کشور ما و هند در حال شکل‌گیری و تثبیت بود. او معاصر بابر (بنیان‌گذار امپراتوری بابریان)، همایون، و کامران میرزا (برادر همایون) بود و در بستر رقابت‌های سیاسی و نظامی این دوره نقش‌آفرینی کرد. خضر خان هزاره یکی از متحدان نزدیک کامران میرزا تبدیل شد و در حمایت از او نقش مهمی ایفا کرد.

یکی از نقاط عطف در کارنامه خضر خان هزاره، حمایت او از کامران میرزا فرزند بابر بنیان‌گذار امپراتوری گورکانیان هند، پس از فرار وی از زندان در سال ۹۵۲ هجری قمری (حدود ۱۵۴۵ میلادی) بود. خضر خان با استقبال گرم از کامران، او را به منطقه زمین داور هزارستان برد و از او پشتیبانی کرد. همچنین، پس از شکست شیرعلی (یکی از مخالفان همایون) در نبرد کوتل سجاوند/میس آینک لوگر، خضر خان به او پناه داد و از او حمایت کرد. این اقدامات نشان‌دهنده نفوذ سیاسی و نظامی خضر خان در منطقه و جایگاه او به‌عنوان یک رهبر مورد اعتماد در میان هزاره‌ها و دیگر گروه‌های محلی بود.

خضر خان هزاره در چندین نبرد کلیدی شرکت داشت، یکی از مهم‌ترین این نبردها، جنگ لاهور بود که در آن خضر خان با شجاعت و رهبری خود، و پیروزی در لاهور روحیه نیروهای خود را تقویت کرد و به پیروزی دست یافت. این پیروزی نه‌تنها جایگاه نظامی او را تثبیت کرد، بلکه او را به‌عنوان جانشین نظامی کامران میرزا مطرح ساخت. خضر خان همچنین در برکناری قاسم برلاس، حاکم کابل، نقش داشت و به کامران کمک کرد تا تخت کابل را به دست آورد.

در دوره جلال‌الدین محمد اکبر (نوه ظهیرالدین بابر)، خضر خان مسئولیت مهمی را بر عهده گرفت و انتقال حرم‌سرا و خانواده امپراتور بابری به دهلی را مدیریت کرد، که نشان‌دهنده اعتماد بابریان به توانایی‌ها و وفاداری او بود. این نقش نشان‌دهنده جایگاه والای او در ساختار سیاسی و نظامی امپراتوری بابریان است.

خضر خان هزاره نه‌تنها خود شخصیتی تأثیرگذار بود، بلکه فرزندانش نیز در تاریخ هزاره‌ها نقش داشتند. سنجر خان هزاره، پسر خضر خان هزاره، یکی از بزرگان هزاره بود که در سال ۹۹۷ هجری قمری (۱۵۸۹ میلادی) به همراه دیگر رهبران هزاره مانند میرزا باشی هزاره و شادمان هزاره به دیدار امپراتور اکبر رفت و مورد تکریم قرار گرفت. این دیدار نشان‌دهنده تداوم نفوذ خاندان خضر خان هزاره در امور سیاسی و اجتماعی منطقه بود.

برگرفته شده از برگه ی دایچوبان ازمو

25/10/2025

خزان بامیان در پیشگاه بودا.
📷 M Reza Bahonar

25/10/2025

خران بامیان و زیبایی ان‌های ان دلپذیر است.

شین‌تپه و دره فولادی.