13/09/2025
In memoriam/Mitrush Kuteli, intelektuali i rrallë pogradecar
Sot, kujtojmë lindjen e Mitrush Kutelit, një prej figurave më të rëndësishme të kulturës shqiptare.
Emri i tij i vërtetë është Dhimiter Pasko,por të gjithë e njohim me emrin Mitrush Kuteli. Shkrimtar, ekonomist, kritik letrar, përkthyes dhe folklorist, ai ishte edhe një ndër themeluesit e Lidhjes së Shkrimtarëve.
Mitrush Kuteli lindi më 13 shtator 1907 në Pogradec. Arsimin e mesëm e kreu në Selanik, në shkollën tregtare rumune, ndërsa studimet e larta i ndoqi në Bukuresht, ku në vitin 1934 u diplomua si “Doktor i Shkencave Ekonomike”.
Veprat e tij si: “Netë shqiptare”, “Kapllan Aga i Shaban Shpatës”, “Sulm e lotë” dhe “Tregime të moçme shqiptare “ përfaqësojnë kulmin e krijimtarisë së Kutelit dhe një pasuri të çmuar për trashëgiminë tonë kulturore.
Kuteli ishte themelues i stilit të rrëfimit shqiptar, duke u mbështetur në traditën gojore, baladat dhe legjendat popullore.
Më 16 maj 1947, Kutelin e arrestojnë me akuzën për agjitacion dhe propagandë dhe e dënuan me pesë vjet burg. Dënimin e kreu në burgun e Maliqit. U lirua nga burgu me falje në vitin 1949. Pasi doli nga burgu, Kuteli për 15 vjet (1952-1967) u detyrua që të punonte si përkthyes.
Përktheu autorë të mëdhenj si Gogol, Tolstoj, Turgenjev dhe Eminesku, duke pasuruar gjuhën shqipe me vepra klasike botërore.
Mitrush Kuteli vdiq në Tiranë, më 4 maj të vitit 1967.