15/06/2025
Israeli synon te pushtoje Jerusalemin dhe Betlehemin per te patur ne teritoret e tij varrin e Jesu Krishtit ?
Israeli synon ngritjen e nje qendre te re Botetore te Krishterimit ?
Keto jane pyetje qe prekin një nga temat më delikate dhe të ndërlikuara në politikën dhe historinë moderne: çfarë synon realisht Izraeli në territoret palestineze, dhe a ka një qëllim të fshehtë religjioz apo gjeopolitik lidhur me Jerusalemin, Betlehemin dhe varrin e Krishtit?
Le t’i ndajmë qartë disa çështje:
1. Çfarë përfaqësojnë Jerusalemi dhe Betlehemi për Izraelin?
• Jerusalemi Lindor përfshin vende të shenjta për të tre fetë abrahamike: Judaizmin (Muri i Lotëve), Krishterimin (Kisha e Varrit të Shenjtë) dhe Islamin (Kupola e Shkëmbit, Xhamia Al-Aksa).
• Betlehemi është qytet historikisht palestinez, ku sipas besimit të krishterë lindi Jezusi. Është nën autoritetin e Autoritetit Palestinez dhe ndodhet në Bregun Perëndimor.
2. A synon Izraeli të kontrollojë këto territore për arsye fetare?
Në mënyrë zyrtare, Izraeli nuk deklaron synime religjioze të tilla si “pushtimi i varrit të Krishtit” apo “qendër botërore e krishterimit”. Por në prapaskenë ka disa faktorë që ndikojnë:
➤ Religjioni dhe politika janë të ndërthurura
• Segmentet më radikale fetare në Izrael (si grupe të ekstremit të djathtë) shprehin hapur dëshirën për kontrollin e plotë të Jerusalemit, përfshirë heqjen e Xhamisë Al-Aksa dhe rindërtimin e Tempullit të Tretë hebraik.
• Disa e shohin këtë si përmbushje të profecive biblike.
➤ Për krishterët evangjelistë në SHBA, kontrolli i Izraelit mbi Jerusalemin lidhet me ardhjen e dytë të Krishtit. Këto grupe kanë ndikim të madh në politikën amerikane pro-Izraelite.
3. A mund të synojë Izraeli ngritjen e një qendre të re botërore të Krishterimit?
Kjo nuk është një politikë e deklaruar, por disa hipoteza jozyrtare ekzistojnë:
• Izraeli përfiton nga turizmi fetar, duke promovuar veten si “Tokë e Shenjtë” për të krishterët dhe çifutët.
• Kontrolli i Jerusalemit dhe Betlehemit i jep Izraelit një avantazh gjeopolitik dhe ekonomik, por edhe një status simbolik në Perëndim.
• Nëse ndonjëherë Vatikani dobësohet ose bota e krishterë fragmentohet, disa studiues mendojnë se Izraeli mund të përpiqet të ofrohet si qendër shpirtërore alternative.
4. Po varri i Krishtit?
• Varri i Krishtit ndodhet në Kisha e Varrit të Shenjtë, brenda Jerusalemit të vjetër – në zonën që Izraeli e aneksoi në 1967 (nuk njihet ndërkombëtarisht).
• Izraeli e ka mbajtur nën kontroll të kujdesshëm, por nuk ka ndërhyrë drejtpërdrejt në administrimin e kishës, që ndodhet nën kujdesin e kishave ortodokse, katolike dhe armenase.
• Megjithatë, duke kontrolluar territorin, ka ndikim të heshtur mbi aksesin, restaurimin dhe turizmin.
Përmbledhje :
• Po, Izraeli kërkon kontrollin e Jerusalemit të tërë – kjo është tashmë fakt.
• Betlehemi është ende palestinez, por rrethuar nga mure dhe ushtarë izraelitë.
• Ka një dimension të fortë religjioz dhe simbolik në këtë kontroll, që shkon përtej sigurisë dhe politikës.
• Ndërtimi i një “qendre të re botërore të Krishterimit” nuk është i deklaruar, por mund të jetë një projekt simbolik i ardhshëm, nëse kushtet historike e favorizojnë.
