Shtëpia Botuese Neraida

13/11/2025

SOT VIZITORË, NESËR LEXUES!

12/11/2025

NATASHA LUSHAJ

AFTËSIA VETËTRANSFORMUESE E TEKSTIT AUTENTIK

“…Një studim i tillë i guximshëm dhe novator, që prek plagë e
sëmundje, prejt të cilave mund të shpërfytyrohet letërsia e vërtetë,
mund të shpërfillet vullneti i çdo testamenti autorial dhe të sundojë
“Sodoma” e kulturës së falsit, ka qenë dëshpërimisht i nevojshëm
dhe dëshpërimisht i munguar në studimet tona. Shpresoj dhe jam i
bindur paraprakisht, se me botimin e këtij studimi do të hapet një seri e pasosur hulumtimesh nga filologë të rinj, pasi shtresa e falsifikimeve të vjetra është trashur me manipulime të reja … Rastet janë të pafundme dhe, për gjithë këtë ndërmarrje të madhe filologjike të së ardhmes, për gjithë këtë punë të madhe “sanitare” në universin e repertorit tonë letrar, mendoj se ky studim i shkëlqyer i studiueses Natasha Lushaj do të shërbejë pashmangësisht si model dhe pikënisje.”

Dr. Agron Tufa

12/11/2025

NATASHA LUSHAJ
Hija ime që s'më njeh më
- Tregime, ese, skica
..
Ai nuk fliste. Ndieja si më dridhej dora që mbante cigaren. Ashtu si atje, te këmbët e varrit ku qëndrova për herë të parë dhe ndoshta të fundit, pasi i kisha lënë edhe atij një të ndezur te koka. Më kishin thënë se e gdhinte shpesh netëve duke pirë cigare, i vetëm në errësirë. Xixa e kuqe duhet të ngjante si një sy i kuq. Sikur zinte vendin e syrit të dytë, që e kishte humbur dikur. Sepse më dukej se shumicën e jetës im atë e kishte kaluar me ndjenjën se kishte vetëm një sy.
Edhe unë i njihja këto lloj netësh. A thua e kemi gdhirë ndonjë natë bashkë, me nga një sy të kuq që digjet në errësirë në të njëjtën kohë, dhjetëra kilometra larg? Pyetjen e kisha bërë pa zë, por vështrimin e hodha në fytyrën përballë, që tani ishte zbardhur...

12/11/2025

Natasha Lushaj

PASUJANA
Të gjitha këngët

'Pasujana' në të gjitha këngët e saj përpiqet të konceptohet si një cikël poetik i kohës moderne, ku autorja shpërfaq kulturën e saj të gjerë, njohjen e thellë të jetës; ajo është një nga specialistet më të mira të letërsisë...
Mbijetesa është lajtmotivi i këtij libri, janë “të gjitha këngët e Pasujanës”, i të gjitha cikleve. Subjekti lirik është një “i mbijetuar” që jeton në një gjendje të pezullt mes jetës dhe vdekjes, kujtesës dhe harresës, tokës dhe ujit, dritës dhe terrinës. Ai është i shkëputur nga realiteti, i përhumbur në një botë të turbullt perceptimesh dhe ndjesish. Poezia është e ngarkuar me simbolikë dhe imagjinatë të errët...

Petraq Risto

12/11/2025

Natasha Lushaj
SHQYRTIME LETRARE
Analiza dhe shkrime kritike

"Teksa po i rilexoja, të përmbledhura në një libër, pra duke bërë një jetë të dytë, më të sigurt, kuptova se tërësia e librit, për lexuesin, është një gjendje letrare tjetër, me gjasë një gjendje specifike e mendimit, të shqiptuar si kritikë, studime të thelluara, si një parakusht që sendërgjon larminë shprehëse, që e shkrifton mendimin kritik dhe studimor.....
Siparin e analizës studimore e ngre me interpretimin e romanit Oh, të mjeshtrit të letërsisë moderne shqipe. Mendoj se qasja ndaj këtij teksti është më e plota, më e thella, që kam lexuar ndër shqyrtimet kritike dhe studimore, për këtë roman. Përqendrimi te fjala, rrëfimi, grimcimi i personazheve dhe “fabulës”, realizuar me kaq densitet mendimi, më solli ndërmend pohimin e Pashkut, kur shkruan, te eseja “Mbi komunikimin poetik”: “... Dhe kjo, s’do mend që nuk mund të arrihet ndërmjet komunikimit normal gjuhësor. Se aty fjalët janë të mbyllura si në guacën e konvencave. Puna e parë që bën komunikimi poetik është thyerja e guacës dhe çlirimi i tyre”, një kod autorial ky, që në ligjërimin e punimit studimor, shprehet brenda kësaj atmosfere."
Behar Gjoka

"Natasha ka një përvojë të gjatë në mësimdhënie, është autore tekstesh shkollore, me shkrimet e saj kritike ka dhënë e jep ndihmesë në vlerësimin e letërsisë shqipe bashkëkohore. Në analizat, recensionet, esetë, apo komentet e saj të zgjeruara vihet re një gjuhë e pasur, e mençur dhe shpesh herë poetiko-funksionale, gjë që ua rrit vlerat punimeve të saj."
Petraq Risto

11/11/2025

SERGEJ ESENIN
DRITË E PRARUAR E AGIMIT - lirika, poezi, poema
Shqipëroi: ARQILE GARO

Poeti rus, me famë të shumëfishtë krahasuar me krijimtarinë, në një shqipërim vibrant dhe mbresëlënës, plot hijeshi, muzikalitet dhe ritëm nga A. Garo.

11/11/2025

ILIA VENEZI
TOKË EOLIKE - roman
E përktheu: Kristaq Mandi

Një roman poetik për jetën e mëkuar me dashuri dhe dinjitet, për tokën e të parëve ku u thurën brez pas brezi dhe u përmbushën ëndrrat për paqe dhe harmoni, ku jeta e thjeshtë e ushqyer nga shpirti dhe mirësia duket se mjafton.
Romani që e bëri të njohur Ilia Venezin në botë dhe që i rrëfeu botës dramën e madhe të shpërnguljes së popullsisë nga Azia e Vogël.
..
Deti ishte larg që aty, prandaj kjo gjë më mërziste në fillim, se kisha lindur pranë tij. Mes qetësisë së tokës kujtoja dallgët, guaskat dhe meduzat, aromën e leshterikëve të tharë dhe velat që lundronin. Ahere isha shumë i vogël dhe s’mund të flisja e të tregoja për të gjitha këto. Por një ditë nëna e gjeti të birin përmbys në tokë sikur puthte dheun. Djali nuk lëvizte dhe kur nëna iu afrua e tmerruar dhe e ngriti, pa fytyrën e tij të mbytur në lot. E pyeti e habitur çfarë kishte, por ai nuk dinte ç’t’i thoshte dhe s’e hapi gojën. Por një nënë është krijesa më e thellë në botë dhe kjo imja e kuptoi. Më merrte e më çonte shpeshherë lart në Kimintenjë, nga ku mund të shikoja detin. Ndërsa unë humbisja në magjinë e largët të ujit, ajo nuk më fliste, që të ndihesha sikur ishim vetëm unë dhe deti...

08/11/2025

NJË LIBËR QË U KUSHTOHET IDIOTËVE, POR NUK U SHKRUA PËR TA

Kur mbarova së shkruari librin, i kërkova Agim Sulajt - mikut tim të hershëm që nga koha e Hosteni-t - të më sugjeronte ndonjë nga punët e tij fine për ta vendosur në mbulesë. Dhe mjeshtri i karikaturës, me bujarinë që e karakterizon, më ofroi disa, njëra më e bukur se tjetra, të gjitha të shumëvlerësuara në të katër anët e botës. E falënderoj! Por më duhet të pranoj se ma vështirësoi zgjedhjen...
***
Kam besuar se mendja e idiotëve është një botë e pafund që nuk ka nevojë për çelës dhe jam befasuar se si ata, me një kollajllëk të admirueshëm, hapin çdo derë me një çelës që kujtojnë se e kanë shpikur vetë. Meqenëse ekzistenca e idiotëve është e përjetshme dhe e nevojshme, dhe duke ditur se idiotizma nuk do të zhduket kurrë, për të mos kontribuuar që ajo të ngrihet në sistem, mendoj se më e mira është të bashkëpunosh me ta. Këtë jam përpjekur të bëj në këtë libër.
Idiotët të kanë mundur po u përpoqe t’i bindësh që ai çelës nuk ekziston. Ndërsa ti pret të tërhiqen ata, kupton se ai që duhet të tërhiqet je ti. Më keq për ty nëse u bën moral. Me pafajësinë e tyre idiote ata të kanë futur 'në punë'. Të del më mirë t’i ndihmosh të mbarojnë 'veprën e tyre', qoftë ky edhe një çelës rëre, sesa të kërkosh çelësin e mendimeve të tyre brenda mendjes sate të mbyllur.
Kështu rrezikon të zgjosh idiotin brenda teje. Dallimi është se të gjithë të vetëquajturit njerëz normalë kanë një kthinë ku i mbajnë të mbyllura idiotësitë, që kur qëllon të dalin jashtë, prishin botën, bëjnë çorap dynjanë.
Ndoshta kjo qe arsyeja pse nga punët e Agim Sulajt zgjodha Çelësi-n.

11/10/2025

27/09/2025

Antologjia "Qipro 1974-2024 - Pesëdhjetë vjet pas pushtimit" vjen në gjuhën shqipe e përkthyer nga shkrimtari, poeti dhe përkthyesi Petro Çerkezi.
Një falenderim Bujar Hudhrit dhe ExLibris për publikimin e një vështrimi kritik rreth kësaj antologjie nga shkrimtari i njohur qipriot Kostas Limburis.